ΣΥΜΕΩΝ ΤΟΥ ΜΕΤΑΦΡΑΣΤΟΥ: «ΤΟ ΜΑΡΤΥΡΙΟΝ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΓΕΩΡΓΙΟΥ» (2ον)

 

Αποσπασματικές αναρτήσεις εκ του βιβλίου του
Γεωργίου Δ. Παπαδημητρακόπουλου:
«Συμεών του Μεταφραστού: Το Μαρτύριον του Αγίου Γεωργίου»,
Αθήνα 1994, έκδοση «Αποστολικής Διακονίας», σελ. 40-44.
Εισαγωγή στο διαδίκτυο, επιμέλεια, παρουσίαση κειμένου
«ΑΓΙΟΚΥΠΡΙΑΝΙΤΗΣ»

ΣΥΜΕΩΝ Ο ΜΕΤΑΦΡΑΣΤΗΣ

Ο Συμεών ο Μεταφραστής έζησε κατά τον Ι' αιώνα μ.Χ. και διετέλεσε λογοθέτης (υπουργός) από τους αυτοκράτορες Κωνσταντίνο Ζ΄τον Πορφυρογέννητο (913-959 μ. Χ.), Νικηφόρο Β' το Φωκά (963-969 μ.Χ.), Ιωάννη Α΄τον Τσιμισκή (969-976 μ.Χ.) και Βασίλειο Β' τον Βουλγαροκτόνο (976-1025 μ.Χ.). Το κοσμικό του, όνομα κατά πάσα πιθανότητα, ήταν Νικήτας. Το όνομα Συμεών το πήρε όταν εκάρη μοναχός. Ο Συμεών υπήρξε από τους πλέον λόγιους μοναχούς της Εκκλησίας και ένα μεγάλο μέρος της ζωής του το αφιέρωσε στο συγγραφικό έργο. Προκειμένου δε να φέρει σε πέρας το έργο αυτό, διέθεσε όλο του τον πλούτο και την κοσμική του δύναμη, αφού διακαής του πόθος ήταν να προσφέρει πνευματική και ηθική βοήθεια στο λαό του Θεού. Ο Συμεών διακρινόταν για την αρετή και τη σοφία των λόγων του. Η Εκκλησία μας τον έχει ανακηρύξει Άγιο και τιμά τη μνήμη του στις 9 Νοεμβρίου. Στο Μέγα Συναξαριστή (9 Νοεμβρίου) μεταξύ των άλλων, σημειώνονται και τα εξής για τον άγιο Συμεών: «Ούτως οσίως και εναρέτως πολιτευσάμενος ο Όσιος και πλείστους όσους ωφελήσας και ωφελών καθ' εκάστων  διά του λίαν διδακτικού και γλαφυρωτάτου περιεχομένου των υπ' αυτού συγγραφέντων βίων των Αγίων, απήλθε προς Κύριον, ίνα συναγάλεται αιωνίως μετά των Αγίων Αυτού, πρεσβεύων απαύστως υπέρ πάντων ημών». [...] Ο Συμεών προκειμένου να γράψει το έργο αυτό, στηρίχτηκε σε πολλές και παλαιές πηγές. Ως κύρια όμως και βασική πηγή χρησιμοποίησε το «Μαρτύριο», το οποίο συνέγραψε ένας από τους υπηρέτες του Αγίου, ο Πασικράτης, ο οποίος παρακολουθούσε με τα ίδια του τα μάτια τις διάφορες φάσεις και τα είδη των βασανιστηρίων του Μεγαλομάρτυρος (σχετικά βλ. Εισαγωγή Α', β', 1). Το έργο αυτό του Συμεών σώζεται σε χειρόγραφα στις ιερές Μονές Μεγίστης Λαύρας, Ιβήρων και άλλες του Αγίου Όρους. Έχει εκδοθεί πολλές φορές και συμπεριλαμβάνεται στον 115ο τόμο της Ελληνικής Πατρολογίας του J.- P. Migne.

Απόσπασμα εκ του προλόγου του βιβλίου σε μετάφραση, σχολιασμό και επιμέλεια του
Θεολόγου - Φιλολόγου Γεωργίου Δ. Παπαδημητρακόπουλου

ΣΥΜΕΩΝ, ΛΟΓΟΘΕΤΟΥ, ΤΟΥ ΜΕΤΑΦΡΑΣΤΟΥ

ΜΑΡΤΥΡΙΟΝ
ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΕΝΔΟΞΟΥ ΜΕΓΑΛΟΜΑΡΤΥΡΟΣ
ΚΑΙ ΤΡΟΠΑΙΟΦΟΡΟΥ
ΓΕΩΡΓΙΟΥ

Τα βασανιστήρια αρχίζουν

Ζ. Ο Γεώργιος όμως, παρά τις σκληρές απειλές των τυράννων, παρέμεινε γερά στερεωμένος και ακλόνητος στην πίστη του στο Χριστό, μιμούμενος την οικεία εκείνη που ο συνετός άνθρωπος θεμελίωσε πάνω στην πέτρα και για τούτο αυτή δεν σαλεύεται από τους ανέμους, ούτε παρασύρεται από τους ποταμούς, ούτε κατακλύζεται από τις βροχές. Έτσι, οι οργίλες κραυγές του αυτοκράτορα Διοκλητιανού και των ηγεμόνων που μετείχαν στη σύσκεψη φαίνονταν να απευθύνονται σε ανίκητο λιοντάρι ή σε κουφή και αναίσθητη πέτρα.

Πίστευαν όμως οι ανόητοι τύραννοι πως θα μπορούσαν να ταράξουν και να τρομάξουν τον απτόητο Γεώργιο. Για το λόγο αυτό, αφού τον κρέμασαν ψηλά σ' ένα ξύλο, έδωσαν εντολή σε στρατιώτες να του χτυπούν την κοιλιά με κοντάρι, τρυπώντας την πέρα ως πέρα. Εκείνοι τότε άρχισαν το ολέθριο έργο τους. Ο μάρτυρας όμως, σαν να ευφραινόταν με τα χτυπήματα του κονταριού, αγνόησε αυτούς που τον χτυπούσαν και έστρεψε τη σκέψη του προς το Θεό. Και φαινόταν καθαρά ότι εξέφραζε την ευγνωμοσύνη του Προς Αυτόν, γιατί τον αξίωσε να υποστεί βασανιστήρια για το όνομά Του.

«Σε ευχαριστώ, Δέσποτα και Θεέ, έλεγε, γιατί ετοιμάζεις να γίνω άξιος των δικών Σου αγαθών». Αυτά έλεγε στην προσευχή του ο Άγιος, και το κοντάρι αμέσως στράβωνε, σαν να ήταν από εύκαμπτο μολύβι. Έτσι αυτό υποχωρούσε εύκολα και κατά κάποιο τρόπο υπάκουε πρόθυμα σ' εκείνον, το Γεώργιο, που δεν πείστηκε από τους παράνομους τυράννους να αρνηθεί το Χριστό, ενώ γι' αυτούς, που ήθελαν να βλάψουν τον Άγιο, αποδείχτηκε εντελώς άχρηστο.

Ο Γεώργιος στη φυλακή

Η. Μετά το θαυμαστό αυτό γεγονός, οι εχθροί της πίστεως εξοργίστηκαν ακόμη περισσότερο (αφού θεώρησαν σαφώς ήττα τους, που δεν μπόρεσαν να βλάψουν το Μάρτυρα) και κοίταξαν προς σκληρότερες τιμωρίες. Κατ' αρχήν τον έβαλαν στη φυλακή, έως ότου σκεφθούν και αποφασίσουν για το πως πρέπει να τον τιμωρήσουν. Και βέβαια, για να μην έχει άνεση το σώμα του εκεί μέσα, του έδεσαν τα πόδια με αλυσίδες και, τον ξάπλωσαν ύπτιο στο δάπεδο, έβαλαν πάνω στο στήθος του έναν ογκόλιθο, που με το βάρος του τον καταπονούσε πάρα πολύ.

Ο άγιος μάρτυς όμως, όντας και σ' αυτή την κατάσταση, εξέφραζε πάλι τις ευχαριστίες του στο Θεό και ευχόταν ο ογκόλιθος, που οι ειδωλολάτρες είχαν τοποθετήσει για τιμωρία στο στήθος του, να γίνει στήριγμα της καρδιάς του και να του στερεώσει την πίστη στο Χριστό, ώστε να είναι πάγια και αμετακίνητη.

Το φρικτό μαρτύριο του τροχού

Θ. Στη φυλακή ο Μεγαλομάρτυς έμεινε μόνο μία νύχτα. Μόλις ξημέρωσε η επόμενη ημέρα, τον έβγαλαν από εκεί, αφού ο απαίσιος και βάναυσος Διοκλητιανός είχε σκεφτεί και αποφασίσει το είδος του βαρύτερου βασανιστηρίου, στο οποίο θα τον υπέβαλλαν. Θα χρησιμοποιούσε δηλαδή, για να βασανίσει τον Άγιο, ένα όργανο τιμωρητικό, το οποίο, αφενός μεν, μια τέτοια πικρή και δαιμονισμένη ψυχή, όπως ήταν του Διοκλητιανού, θα χρησιμοποιούσε, και, το πιο φοβερό, εξαιρετικά αλγεινότατο να το υποστεί.

Το φρικτό αυτό όργανο ήταν ένας τεράστιος τροχός, στον οποίο ήταν προσαρμοσμένα κοφτερά μαχαίρια. Ο τροχός αυτός με κάποια ειδική μέθοδο κινούνταν και περιστρεφόταν, ώστε εκείνον που προσέδεναν πάνω σ' αυτόν να τον αιματοκυλάει αμέσως και να τον κατακρεουργεί. Σε έναν τέτοιο τροχό λοιπόν προσέδεσαν το Μεγαλομάρτυρα, ολόγυμνο και με τεντωμένο το σώμα του. Εκείνος δε τότε με την προσευχή και τη βαθιά πίστη στο Χριστό εμψύχωσε την καρδιά του.

Έπειτα είχε την ελπίδα και τη βεβαιότητα ότι για τα βαρύτερα και σκληρότερα βασανιστήρια θα λάβει ως ανταπόδοση από το Χριστό οπωσδήποτε μεγαλύτερους μισθούς, αφού άλλωστε και ο απόστολος Παύλος είπε ότι καθένας θα λάβει το μισθό που του ανήκει ανάλογα με τον κόπο του. Και, έτσι, ο μεγαλομάρτυς Γεώργιος, ενώ περιστρεφόταν άνω κάτω, δεμένος επάνω στον τροχό, και κατακρεουργούνταν, αντιμετώπιζε με γενναιότητα και καρτερικότητα το ανήκουστο αυτό βασανιστήριο.

Και δεν αντιμετώπιζε μόνο το βασανιστήριο ο Μεγαλομάρτυς' αντιμετώπιζε και τους ονειδισμούς και τους χλευασμούς των μανιακών ειδωλολατρών που βρίσκονταν ολόγυρά του, οι οποίοι, σύμφωνα με τα λόγια του θείου Δαβίδ, είχαν στραμμένη την προσοχή τους μόνο στην παρούσα ζωή' «Πού είναι τώρα ο Θεός του Γεωργίου, έλεγαν, και γιατί δεν έρχεται να τον λυτρώσει από τα χέρια μας»;

Κάτι δε ανάλογο είχε συμβεί και με τον προφήτη και βασιλιά Δαβίδ, ο οποίος λέγει: «Για το ότι έσπαζαν τα οστά μου, με ονείδιζαν και με χλεύαζαν οι εχθροί μου, λέγοντάς μου καθημερινά «πού είναι ο Θεός σου»; Και βέβαια οι βασανιστές ειδωλολάτρες, όντες ασύνετοι, δεν μπορούσαν να καταλάβουν αυτό που προείπε ο σοφός Σολομών για εκείνους που υφίσταντο φοβερές κακώσεις και βασανιστήρια για την αφοσίωσή τους στον Κύριο, όταν έγραφε:

«Θα υπάρξει θεραπεία για το σώμα μου και φροντίδα για τα οστά μου». Και πράγματι, για τον μεγαλομάρτυρα Γεώργιο έκαβε πλήρη εφαρμογή ο λόγος του Σολομώντος, αφού υπήρξε γι' αυτόν και ίαση και φροντίδα' και άκουσε, στη συνέχεια, με ποιον τρόπο.

Εισαγωγή στο διαδίκτυο, επιμέλεια, παρουσίαση κειμένου
«ΑΓΙΟΚΥΠΡΙΑΝΙΤΗΣ»
Αποσπασματικές αναρτήσεις εκ του βιβλίου του
Γεωργίου Δ. Παπαδημητρακόπουλου:
«Συμεών του Μεταφραστού: Το Μαρτύριον του Αγίου Γεωργίου»,
Αθήνα 1994, έκδοση «Αποστολικής Διακονίας», σελ. 40-44.