ΠΡΩΤΟΠΡΕΣΒΥΤΕΡΟΥ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ ΣΑΡΓΚΟΥΝΟΒ: «ΟΙ ΤΟΙΣ ΑΣΤΡΟΙΣ ΛΑΤΡΕΥΟΝΤΕΣ»

Ποιοι ήταν οι μάγοι που ήρθαν από την Ανατολή; Δεν μπορούμε να πούμε με σιγουριά από ποια χώρα ήρθαν στην Ιερουσαλήμ. Τα λειτουργικά κείμενα αναφέρουν ότι ήρθαν από την Περσία. Ορισμένοι άγιοι πατέρες υποθέτουν ότι ήρθαν από την Αίγυπτο ή τη Βαβυλώνα ή τη μακρινή Ινδία. Υπάρχει μάλιστα μια άλλη παράδοση που λέει ότι ξεκίνησαν από διάφορες ανατολικές χώρες και, όταν συναντήθηκαν, συνέχισαν μαζί το ταξίδι τους προς τη Βηθλεέμ. Στην τελική, είναι δευτερεύον ζήτημα από ποια χώρα ήρθαν. Το πιο σημαντικό είναι ότι ξεκίνησαν για λογαριασμό «των τοις άστροις λαυτρευόντων» για να προσκυνήσουν τον Ήλιο της δικαιοσύνης, που έλαμψε στην ανθρώπινη ιστορία «ἐξ ὕψους ἀνατολής».

Ποια είναι η προέλευση της αστρολογίας; Έχοντας χάσει την πίστη τους στον ένα ζωντανό και παντοδύναμο Θεό Δημιουργό, οι άνθρωποι υπέκυψαν στην εξουσία των σκοτεινών δυνάμεων και της δημιουργημένης από τον Θεό φύσης. Όπως λέει ο απόστολος Παύλος στην προς Ρωμαίους Επιστολή, οι άνθρωποι άρχισαν να προσκυνούν την κτίση αντί για τον Κτίστη. «Καὶ ἤλλαξαν τὴν δόξαν τοῦ ἀφθάρτου Θεοῦ ἐν ὁμοιώματι εἰκόνος φθαρτοῦ ἀνθρώπου καὶ πετεινῶν καὶ τετραπόδων καὶ ἑρπετῶν». Θεωρούσαν τα ουράνια σώματα κορυφαία δημιουργήματα.

Με την πάροδο του χρόνου, η «επιστήμη των άστρων» – η αστρολογία – απομακρύνθηκε από την χυδαία ειδωλολατρία και απέκτησε συστηματικότητα και εσωτερική λογική συνοχή. Οι αστρολόγοι ισχυρίζονται ότι, σε αντίθεση με την πίστη στον Θεό, διαθέτουν καθαρά «επιστημονική γνώση» των μυστηριωδών νόμων του σύμπαντος. Και αυτό δεν μπορεί παρά να εντυπωσιάζει τη σύγχρονη ορθολογική συνείδηση. Μας λένε ότι, σε όλες τις εποχές, οι πιο διακεκριμένοι άνθρωποι δεν περιφρονούσαν αυτή την ανώτερη σοφία: από τον Ιούλιο Καίσαρα και τον Αλέξανδρο τον Μέγα μέχρι τον Μπορίς Γκοντουνόφ και τον Αδόλφο Χίτλερ, οι οποίοι δεν έκαναν βήμα «χωρίς να συμβουλευτούν τα αστέρια».

Και στην εποχή της προεδρίας του Γέλτσιν, στον Τύπο κυκλοφορούσαν δημοσιεύσεις για τον στρατηγό Ρογκόζιν που πρόσφερε «αστρολογικές υπηρεσίες». Όπως και στην αρχαιότητα, γίνεται προσπάθεια να κάνουν τους περισσότερους ανθρώπους να συνηθίσουν ότι όλη τους η ζωή καθορίζεται από τα αστέρια. Οι εφημερίδες δημοσιεύουν ωροσκόπια δίπλα στην πρόγνωση του καιρού. Οι έμποροι διαθέτουν τεράστια ποσά για να μπορούν να εκτιμήσουν ποιες θα είναι οι πιο ευνοϊκές ημέρες για τις «επιχειρηματικές τους δραστηριότητες», για την πορνεία, για τις επισκέψεις σε καζίνο και για άλλα παρόμοια.

Επιχειρούν να μας πείσουν ότι η αστρολογία είναι ένα καθαρά επιστημονικό γεγονός, όταν ισχυρίζονται ότι «τα αστέρια δεν είναι θεοί, όπως πίστευαν κάποτε οι απλοί άνθρωποι. Ωστόσο, η επιρροή τους είναι τόσο ισχυρή και μαθηματικά τόσο ακριβής, που κανένα από τα ζωντανά όντα δεν μπορεί να απαλλαγεί ούτε για μια στιγμή από την εξουσία τους». Όπως είχε πει ο Ιερός Αυγουστίνος, «σαν να μην είχαν δημιουργηθεί τα αστέρια για τον άνθρωπο, αλλά ο άνθρωπος για τα αστέρια». Στην εποχή του πολεμούσε την αστρολογία, η οποία τότε ήταν της μόδας σε όλες τις μορφές της.

Την αποκαλούσε θανατηφόρα επιδημία, καταστροφική πανούκλα, επειδή αρνείται την ανθρώπινη ελευθερία και καταργεί την ηθική ευθύνη. Τα αστέρια, λένε οι αστρολόγοι, κυβερνούν τη μοίρα του ανθρώπου, τη γέννησή του και όλη τη ζωή του, τον χαρακτήρα και την εξέλιξή του. Επηρεάζουν όλα τα γεγονότα, ακόμη, και τον ίδιο τον θάνατο του ανθρώπου. Αν ο άνθρωπος γεννιέται «κάτω από τυχερό αστέρι», όλα θα πάνε καλά. Αν όχι, δεν μπορεί να ελπίζει στην ευτυχία. Ο άνθρωπος είναι ένας απολύτως αβοήθητος σκλάβος των άστρων. Υπάρχει μόνο ένας τρόπος να αποφύγει κανείς τις δυστυχίες στη ζωή: να μελετά και να ακολουθεί πιστά τις οδηγίες των άστρων. Να διαβάζει ωροσκόπια και να αποφεύγει τις «δυσμενείς ημέρες». Αντιθέτως, για τους χριστιανούς πάντα είναι «νῦν καιρὸς εὐπρόσδεκτος, νῦν ἡμέρα σωτηρίας» (Β’ Κορ. 6, 2).

Πολλοί ψευδοδιδάσκαλοι πρότειναν να συνδυαστεί η αστρολογία με τον χριστιανισμό. Έλεγαν: «Δεν είμαστε εναντίον του Χριστού. Αυτός βοηθά τους ανθρώπους. Όμως, μόνο εμείς έχουμε τη μυστική γνώση για το πώς να το κάνουμε καλύτερα». Πρότειναν στην Εκκλησία «επιπλέον σοφία». Ωστόσο, η Εκκλησία γνωρίζει τον Χριστό, που νικά κάθε δύναμη του κακού στον κόσμο. Δεν μπορείς να πιστεύεις ταυτόχρονα και στη δύναμη του Χριστού και στην επιρροή των άστρων.

Η πίστη στην αστρολογία αποκλείει την πίστη στην Πρόνοια του Θεού

Η πίστη στην αστρολογία είναι η μάστιγα της ανθρώπινης κοινωνίας. Ο αδίστακτος προκαθορισμός σκοτώνει κάθε ελπίδα για το μέλλον και τη θέληση για ζωή. Η ανθρωπότητα όσο περισσότερο αναζητά την ελευθερία χωρίς τον Θεό, τόσο περισσότερο υποκύπτει στην τυφλή τυραννία των στοιχείων της φύσης. Η πίστη στην αστρολογία αποκλείει την πίστη στην Πρόνοια του Θεού. Ο άνθρωπος υποτάσσεται στην εξουσία των δαιμόνων, γι' αυτό και οι αστρολογικές προβλέψεις, με την παραχώρηση του Θεού, αρχίζουν να πραγματοποιούνται όλο και πιο συχνά στη ζωή του. Ο δαίμονας τον οδηγεί, λες και έχει δεμένα τα μάτια, στην άκρη του γκρεμού – στην αιώνια καταστροφή. Όπως συνέβη, για παράδειγμα, με τους ναζί.

Δεν είναι τυχαίο ότι η αστρολογία είναι τόσο δημοφιλής σήμερα, που το κακό και το ψέμα αυξάνονται τόσο πολύ. Ως βασίλισσα κάθε ψευδοεπιστήμης, από την αρχή της εμφάνισής της, γεννά και τροφοδοτεί όλα τα είδη μαγείας, αποκρυφισμού και μαντείας: όλα όσα ο χριστιανισμός αποκαλεί δεισιδαιμονία. Ο αντίχριστος, «οὗ ἐστιν ἡ παρουσία κατ' ἐνέργειαν τοῦ σατανᾶ ἐν πάσῃ δυνάμει καὶ σημείοις καὶ τέρασι ψεύδους», μπορεί να φανερώσει κάποιο ασυνήθιστο αστρολογικό φαινόμενο, «ὥστε πλανῆσαι, εἰ δυνατόν, καὶ τοὺς ἐκλεκτούς».

Η αστρολογία υπήρξε το σύμβολο όλων των παρανοήσεων της ανθρωπότητας, και γι' αυτό ο Κύριος έπρεπε να αποκαλύψει το αληθινό Άστρο. Οι άγιοι πατέρες λένε ότι το άστρο που ακολουθούσαν οι μάγοι δεν ήταν άστρο με την κυριολεκτική έννοια του όρου, αλλά μια πνευματική δύναμη με τη μορφή άστρου. Αφού ο Κύριος μπόρεσε και εμφανίστηκε στον Μωυσή με τη μορφή ενός φλεγόμενου θάμνου, στον Αβραάμ με τη μορφή τριών ταξιδιωτών, στον προφήτη Ηλία με τη μορφή λεπτής αύρας, γιατί ο Κύριος ή ο άγγελός Του δεν μπορούσε να εμφανιστεί στους μάγους με τη μορφή ενός άστρου; Κατά την απερίγραπτη ευσπλαχνία Του, ο Θεός κατέβηκε στους ανθρώπους.

Εμφανίστηκε στους αστρολόγους, που Τον έψαχναν ανάμεσα στα αστέρια, ως αστέρι. Εμφανίστηκε στον απόστολο Παύλο εν τη δυνάμει της Ανάστασής Του, τη στιγμή που εκείνος δίωκε την Εκκλησία του Θεού. Τόσο ελεήμων και παντοδύναμος είναι ο Κύριός μας, που μπορεί να μετατρέψει το κακό σε καλό. Ο Απόστολος Παύλος διερωτάται: «Τι λοιπόν, θα κάνουμε το κακό για να προέλθει το καλό; Μη γένοιτο!»

Μη γένοιτο λοιπόν ανάμεσά μας αυτή η πλάνη, που σαν δηλητηριώδες, ασφυκτικό σύννεφο απλώνεται πάνω από τη γη, από ανατολή προς δύση, και καταπιέζει ολόκληρο το ανθρώπινο γένος με το θανατηφόρο βάρος της. Η σοφία των μάγων έγκειται στο ότι απέρριψαν την ψεύτικη σοφία και προτίμησαν την λατρεία της Αλήθειας – του Χριστού, που έφερε την απελευθέρωση από κάθε σκλαβιά. Μετά τη συνάντησή τους με τον Χριστό, δεν επέστρεψαν ποτέ στις παλιές τους πλάνες.

Το μέλλον μας βρίσκεται μόνο στα χέρια της αγάπης του Θεού, που σέβεται μέχρι τέλους την ελευθερία που ο Θεός έδωσε στον άνθρωπο. Ο Θεός δεν κρύβει τίποτα από τον άνθρωπο στον κόσμο που δημιούργησε, όπου μόνο όταν ζούμε με πίστη και αλήθεια, με αληθινή σοφία, θεία και ανθρώπινη, ο Θεός μας αποκαλύπτει όλα τα μυστικά Του. Μας προσφέρει όλα όσα έχει, τον Ίδιο Του τον Εαυτό.

Πρωτοπρεσβύτερος Αλέξανδρος Σαργκουνόβ
Μετάφραση για την πύλη gr.pravoslavie.ru: Αναστασία Νταβίντοβα

Pravoslavie.ru
12/24/2025