ΜΝΗΜΗ ΤΗΣ ΑΘΛΗΣΕΩΣ ΜΟΝΑΧΟΥ ΤΙΝΟΣ ΚΑΙ ΜΑΡΤΥΡΟΣ ΚΑΙ ΩΦΕΛΙΜΟΣ ΔΙΗΓΗΣΙΣ ΠΕΡΙ ΑΥΤΟΥ

 

''Ον και λαβόντες οι παριστάμενοι, απέτεμον την
κεφαλήν αυτού, το σώμα αυτού έξω της πόλεως
ρίψαντες τοις κυσί. Τούτον φιλόχριστοί τινες, νυκτός
καταλαβούσης, ανελάβοντο, και μύροις και οθονίοις
ειλίσαντες, έθεντο εν γλωσσοκόμῳ και απέθεντο ως
Μάρτυρα εν τω του Ναού Θυσιαστηρίῳ. Επιτελουμένης
ουν της θείας Μυσταγωγίας και του Διακόνου αναβοώντος
 το, Όσοι κατηχούμενοι προέλθετε, οι κατηχούμενοι
προέλθετε, πάντων ορώντων, αυτομάτως το γλωσσόκομον
εξήρχετο, άνευ ἀνθρωπίνης χειρός· και έμενεν εν
τω νάρθηκι της Εκκλησίας, άχρι της απολύσεως...''

''Η εργασία αυτή συνοψισμένη στο βιβλίο 

''Λόγοι περί Υπακοής''

από την σειρά Δ': ''Ορθόδοξες Μοναχικές Εμπειρίες''.

εξεφωνήθη ως Πανηγυρικός Λόγος το έτος (1987) 

στην ειδική Εκδήλωσι 

''Ευχαριστήρια'': ''Εν έργω και λόγω τίμα τον Πατέρα σου'', 

την οποία διωργάνωσε 

η Ιερά Μονή των Αγίων Κυπριανού και Ιουστίνης Φυλής Αττικής, 

προς τιμήν του εορτάζοντος Πνευματικού αυτής Πατρός και Καθηγουμένου 

Σεβ. Μητροπολίτου Ωρωπού και Φυλής κ. Κυπριανού. 

Το κείμενο κυκλοφορεί για πρώτη φορά, βελτιωμένο, συμπληρωμένο και υπομνηματισμένο.

Τη αυτή ημέρα, Οκτωβρίου ιε'

Μνήμη της αθλήσεως Μοναχού τινος και Μάρτυρος και ωφέλιμος διήγησις περί αυτού.

Μοναχός τις ην εν σκήτει, υπείκων Πατρὶ επὶ χρόνους τινάς. Ούτος, φθόνῳ του μισοκάλου δαίμονος, της υπακοής εκπεσών,

εξήλθε, χωρὶς αιτίας τινὸς επιβλαβούς, απὸ των χειρών του γέροντος, καταφρονήσας και του επιτιμίου, επιτιμηθεὶς διὰ την της υπακοής αθέτησιν.

Κατελθὼν δε εν Αλεξανδρείᾳ τη πόλει, εκρατήθη παρὰ του εκείσε άρχοντος, αποδυθεὶς και το μοναχικὸν σχήμα, ως κατεπείγοντος αυτὸν θύσαι τοις ειδώλοις.

Ως δε ουδόλως είχε τούτον καταπειθή, βουνεύροις μεν πρώτον έτυψεν αφειδώς·

ειθ᾿ ούτω την κεφαλὴν αυτού ξίφει αποτμηθήναι προσέταξεν.

Ον και λαβόντες οι παριστάμενοι, απέτεμον την κεφαλὴν αυτού, το σώμα αυτού έξω της πόλεως ρίψαντες τοις κυσί.

Τούτον φιλόχριστοί τινες, νυκτὸς καταλαβούσης, ανελάβοντο, και μύροις και οθονίοις ειλίσαντες, έθεντο εν γλωσσοκόμῳ και απέθεντο ως Μάρτυρα εν τω του Ναού Θυσιαστηρίῳ.

Επιτελουμένης ουν της θείας Μυσταγωγίας και του Διακόνου αναβοώντος το,

Όσοι κατηχούμενοι προέλθετε, οι κατηχούμενοι προέλθετε, πάντων ορώντων, αυτομάτως το γλωσσόκομον εξήρχετο, άνευ ἀνθρωπίνης χειρός· 

και έμενεν εν τω νάρθηκι της Εκκλησίας, άχρι της απολύσεως·

και πάλιν αυτομάτως εισερχόμενον ίστατο εν ω προετυπώθη τόπῳ ίστασθαι.

Τούτο γινόμενον εξέπληττε τους ορώντας.

Όπερ αναμαθὼν και τις των ευδιακρίτων, εδεήθη του Θεού περὶ τούτου, και ταχείαν την λύσιν ἐδέξατο. 

Άγγελος γαρ επιστάς, φησὶ προς αυτόν·

Τί έκθαμβος γέγονας επὶ τω γεγενημένῳ;

ουκ έλαβον οι Απόστολοι του Χριστού, ως οίσθα, εξουσίαν του δεσμείν και λύειν, και εξ αὐτών πάλιν οι καθεξής μαθηταὶ τούτων;

Ούτος ουν ο το αίμα αυτού υπὲρ Χριστού εκχέας αδελφός, και εν τω Θυσιαστηρίῳ μη συγχωρούμενος κείσθαι, της Προσφοράς τελουμένης, υπὸ Αγγέλου διώκεται άχρι του Νάρθηκος.

Του δείνος γὰρ του συνασκητού σου της υπακοής εκπεσών, ως μαθητὴς αυτού γεγονὼς και ευλόγως δεσμευθεὶς υπ' αυτού, εκείθεν απανίσταται δεδεμένος· 

και ως μεν Μάρτυς, τον στέφανον έλαβεν·

ως δε τον δεσμὸν έχων, ου συγχωρείται ένδον κείσθαι, της Προσφοράς τελουμένης, ει μη ο δήσας λύσει αυτόν.

Ταύτα μεμαθηκὼς ο θείος Πρεσβύτης, λαβὼν την ράβδον απήλθε προς τον Ασκητήν·

και εξυφάνας αυτώ το παν της ιστορίας, συγκατήλθε μετ' αυτού εις την Αλεξάνδρειαν·

και τον ναόν, εν ω το λείψανον εναπέκειτο του Μάρτυρος, καταλαβόντες και την θήκην παρανοίξαντες του Μάρτυρος, την συγχώρησιν ομού εποιήσαντο·

και τούτον κατασπασάμενοι, έστησαν εις δοξολογίαν, και της θείας Μυσταγωγίας τελεσθείσης, μεμένηκεν ο Μάρτυς ασάλευτος εν τω Θυσιαστηρίω κείμενος έκτοτε και μέχρι του νυν.

Τ έ λ ο ς

Εισαγωγή στο διαδίκτυο, επιμέλεια, παρουσίαση 

ΑΓΙΟΚΥΠΡΙΑΝΙΤΗΣ.

Σειρά συνακόλουθων αναρτήσεων εκ του βιβλίου 

''Λόγοι Περί Υπακοής'' 

από την σειρά Δ': ''Ορθόδοξες Μοναχικές Εμπειρίες'' 

έκδοση της Ιεράς Μονής Αγίων Κυπριανού και Ιουστίνης Φυλής Αττικής.

(1999), σελ. 53-55.

Η ΤΡΙΠΛΗ ΕΥΓΝΩΜΟΣΥΝΗ ΠΡΟΣ ΤΟΝ ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΟ ΠΑΤΕΡΑ

 

''Στις 15 Οκτωβρίου η Εκκλησία μας τιμά την
μνήμη ενός ανωνύμου Μάρτυρα Μοναχού. Ο
Μοναχός αυτός ζούσε σε μια Σκήτη της
Αιγύπτου, και για αρκετά χρόνια έκανε υπακοή
 σε Γέροντα. Από φθόνο όμως του μισόκαλου
δαίμονα αθέτησε την υπακοή του κι έφυγε από
 την καθοδήγησι του Γέροντα, χωρίς να υπάρχει
εύλογη και βλαπτική για την ψυχή αιτία.
Καταφρόνησε μάλιστα και το επιτίμιο, με το
οποίο τον κανόνισε ο Γέροντάς του. Έφυγε
λοιπόν και κατέβηκε στην Αλεξάνδρεια. Αλλά εκεί
 τον έπιασε ο ειδωλολάτρης άρχοντας, του έβγαλε
 το Μοναχικό Σχήμα και τον πίεζε να θυσιάση στα
είδωλα. Καθώς όμως με κανένα τρόπο δεν τον
έπειθε να το κάνει, πρόσταξε πρώτα να τον δείρουν
αλύπητα με βούρδουλα, κι έπειτα να τον
αποκεφαλίσου με ξίφος. Έτσι κι έγινε. Άρπαξαν τον
Μοναχό οι ειδωλολάτρες, του έκοψαν το κεφάλι και
πέταξαν το σώμα του έξω από την πόλη για να το φάνε
 τα σκυλιά. Μερικοί όμως ευσεβείς Χριστιανοί ήρθαν
 την νύχτα και το σήκωσαν...''.

''Η εργασία αυτή με τίτλο 

''Η Τριπλή Ευγνωμοσύνη προς τον Πνευματικό Πατέρα'' 

εξεφωνήθη ως Πανηγυρικός Λόγος το έτος (1987) 

στην ειδική Εκδήλωσι 

''Ευχαριστήρια'': ''Εν έργω και λόγω τίμα τον Πατέρα σου'', 

την οποία διωργάνωσε 

η Ιερά Μονή των Αγίων Κυπριανού και Ιουστίνης Φυλής Αττικής, 

προς τιμήν του εορτάζοντος Πνευματικού αυτής Πατρός και Καθηγουμένου 

Σεβ. Μητροπολίτου Ωρωπού και Φυλής κ. Κυπριανού. 

Το κείμενο κυκλοφορεί για πρώτη φορά, βελτιωμένο, συμπληρωμένο και υπομνηματισμένο.

Εκ της σελ. 12 του βιβλίου

''Λόγοι περί Υπακοής''

από την σειρά Δ': ''Ορθόδοξες Μοναχικές Εμπειρίες''.

(Μέρος 2ον)

Ας ενθυμηθούμε ένα σύγχρονο σχετικό γεγονός. ''Κοντά στο Κελλί του Αγίου Δημητρίου στην Αγιορειτική Σκήτη της Κερασιάς υπήρχε μία Καλύβη που δεν είχε πηγαίο νερό.

Εκεί ησύχαζε κάποιος ενάρετος Γέροντας με τον υποτακτικό του. Μια ημέρα ανεχώρησε ο υποτακτικός και πήγε στην Κωνσταντινούπολι, όπου υπέστη μαρτυρικό θάνατο από τους Τούρκους.

Ο Γέροντας αγωνιούσε για την τύχη του Μοναχού του και επειδή δεν ημπορούσε, λόγω του γήρατος, να συντηρήται, ανεχώρησε και πήρε τον δρόμο για την Ιερά Σκήτη της Αγίας Άννης.

Όταν είχε φθάσει στον επάνω του Αγίου Βασιλείου Σταυρό, βλέπει τον υποτακτικό του να έρχεται, τον οποίο υποδέχτηκε φιλόφρονα και τον ερωτούσε τι έγινε.

Ο Μοναχός του είπε ότι, εμαρτύρησε μεν για τον Χριστό μας, αλλά επειδή ανεχώρησε χωρίς την ευλογία του, εστάλη από τον Κύριο να ζητήση συγχώρεσι και να του αναγγείλη να μη φύγη από την Καλύβη του, διότι μετά από σαράντα ημέρες θα απέλθη απ' αυτήν την ζωή, το οποίο και έγινε...''9.

Το μεγαλείο άλλωστε της υπακοής κατανοείται πλήρως από την θεοδώρητη εξουσία του Γέροντος, την οποία σέβεται και ο Ουράνιος Κόσμος, όπως αποδεικνύεται και από την εξής θαυμαστή διήγησι:

''Στην Κερασιά υπήρχε το Κελλί του Αγίου Δημητρίου, στο οποίο ήταν ηγούμενος ο περιβόητος για την αρετή του Χατζηγιώργης. Είχε αρχικώς συνοδία σαράντα Μοναχών, οι οποίοι ενήστευαν και το λάδι.

Το Πάσχα αντί για αυγά έβαφαν πατάτες. Πολλοί από τους Μοναχούς αυτούς ανεπαύθησαν πράγματι με θαυμαστό και παράδοξο τρόπο. Ενώ ευρίσκοντο στην Εκκλησία και προσηύχοντο, Άγγελος Κυρίου προσεκάλη όσους επρόκειτο να απέλθουν από τον κόσμο αυτό.

Κάποια φορά κατά την ώρα της Θ. Λειτουργίας ήλθε άγιος Άγγελος σ' έναν Αδελφό και του λέει: ''Άγομεν προς την μέλλουσαν ζωήν''. Ο Αδελφός αμέσως έτρεξε στον Προεστώτα και του ανήγγειλε την πρόσκλησι του Αγγέλου. Τότε ο Ηγούμενος απήντησε στον Αδελφό:

''Να ειπής στον Άγγελο να περιμένη μέχρι να τελειώση η Θ. Λειτουργία''. Έτσι και έγινε. Μετά την Θ. Λειτουργία ο Αδελφός εκοιμήθη!...''10.

Ένα ακόμη χαρακτηριστικό γεγονός, το οποίο μας διασώζουν τα ιερά βιβλία της Εκκλησίας μας, επισφραγίζει με ιδιαίτερη έμφασι τα ανωτέρω και δεν αφήνει καμμίαν αμφιβολία για το πνευματικό περιεχόμενο και την δύναμι της Ευλογίας και της ''άνωθεν από του Πατρός των Φώτων''11 Εξουσίας του Πνευματικού Πατρός και Γέροντος.

''Στις 15 Οκτωβρίου η Εκκλησία μας τιμά την μνήμη ενός ανωνύμου Μάρτυρα Μοναχού. Ο Μοναχός αυτός ζούσε σε μια Σκήτη της Αιγύπτου, και για αρκετά χρόνια έκανε υπακοή σε Γέροντα.

Από φθόνο όμως του μισόκαλου δαίμονα αθέτησε την υπακοή του κι έφυγε από την καθοδήγησι του Γέροντα, χωρίς να υπάρχει εύλογη και βλαπτική για την ψυχή αιτία. Καταφρόνησε μάλιστα και το επιτίμιο, με το οποίο τον κανόνισε ο Γέροντάς του. Έφυγε λοιπόν και κατέβηκε στην Αλεξάνδρεια. 

Αλλά εκεί τον έπιασε ο ειδωλολάτρης άρχοντας12, του έβγαλε το Μοναχικό Σχήμα και τον πίεζε να θυσιάση στα είδωλα. Καθώς όμως με κανένα τρόπο δεν τον έπειθε να το κάνει, πρόσταξε πρώτα να τον δείρουν αλύπητα με βούρδουλα, κι έπειτα να τον αποκεφαλίσουν με ξίφος.

Έτσι κι έγινε. Άρπαξαν τον Μοναχό οι ειδωλολάτρες, του έκοψαν το κεφάλι και πέταξαν το σώμα του έξω από την πόλη για να το φάνε τα σκυλιά. Μερικοί όμως ευσεβείς Χριστιανοί ήρθαν την νύχτα και το σήκωσαν.

Το άλειψαν με μύρα, το τύλιξαν με σεντόνια και το έβαλαν μέσα σε λάρνακα. Ύστερα το τοποθέτησαν στο άγιο βήμα ενός Ναού της πολιτείας για να τιμάται σαν Μαρτυρικό Λείψανο.

Κάθε φορά όμως που γινόταν Θεία Λειτουργία και ο διάκονος εκφωνούσε το ''Όσοι κατηχούμενοι προέλθετε'', έβλεπαν όλοι την λάρνακα να βγαίνη μόνη της έξω από το Ιερό!...

Χωρίς να την αγγίζει ανθρώπινο χέρι, έφτανε μέχρι τον νάρθηκα της Εκκλησίας κι έμεινε εκεί μέχρι την Απόλυση. Έπειτα γυρνούσε πάλι μόνη της πίσω στο Ιερό!... Όλοι έμεναν εκστατικοί μ' αυτό που γινόταν.

Το πληροφορήθηκε κι ένας από τους διακριτικούς πατέρες, και παρεκάλεσε το Θεό να του δώση εξήγηση. Δεν άργησε να του φανερωθή η αιτία του θαύματος. Άγγελος παρουσιάστηκε μπροστά του και του λέει:

- Γιατί θαυμάζεις και απορείς γι' αυτό που συμβαίνει; Δεν έλαβαν οι Απόστολοι του Χριστού, καθώς γνωρίζεις, εξουσία ''του δεσμείν και λύεειν''; Κι από κείνους πάλι οι διάδοχοί τους κ.ο.κ.;

Αυτόν λοιπόν τον αδελφό, που αξιώθηκε να χύσει το αίμα του για τον Χριστό και όμως δεν του επιτρέπεται να βρίσκεται μέσα στο ιερό Βήμα όσο τελείται η αναίμακτη θυσία, μάθε πως Άγγελος τον διώχνει μέχρι το νάρθηκα.

Γιατι, ενώ ήταν υποτακτικός του τάδε τάδε συνασκητή του, αθέτησε την υπακοή. Κι όταν ο Γέροντάς του εύλογα τον επιτίμησε με κανόνα, εκείνος τον άφησε κι έφυγε δεμένος με το επιτίμιο.

Και σαν Μάρτυρας μεν, έλαβε το μαρτυρικό στεφάνι. Σαν δεμένος όμως με επιτίμιο από τον Γέροντά του, δεν μπορεί να βρίσκεται μέσα στο Ιερό, όταν τελείται η Θεία Λειτουργία.

Εκτός κι αν του λύσει τον κανόνα ο Γέροντας που τον έδεσε. Σαν τά' μαθε αυτά ο άγιος εκείνος ασκητής, πήρε το ραβδί του, πήγε στο Γέροντα του Μάρτυρα και του διηγήθηκε τα πάντα. Έπειτα τον  πήρε και κατέβηκαν μαζί στην Αλεξάνδρεια.

Πήγαν στον Ναό, όπου βρισκόταν το Μαρτυρικό Λείψανο. Άνοιξαν τη θήκη, που περιείχε το σώμα του Μάρτυρα, και του έδωσαν κι οι δυο την συγχώρηση. Έπειτα, αφοί τον ασπάσθηκαν, στάθηκαν και προσευχήθηκαν δοξολογώντας το Θεό.

Από τότε, όταν γινόταν Θεία Λειτουργία, παρέμενε ο Μάρτυρας Μοναχός ασάλευτος στη θέση του μέσα στο άγιο Βήμα...''13.

Μέχρι τώρα, Σεβασμιώτατε Πατέρα μας, απαρίθμησα τρεις λόγους, για τους οποίους αισθανόμεθα ιδιαίτερη ευγνωμοσύνη και ευλάβεια στο πρόσωπό Σας:

α) διότι είσθε ο έμπειρος ''καλλιτέχνης'' της αγάπης΄

β) διότι είσθε το μέσον, διά του οποίου απολαμβάνουμε τα χαρίσματα του Παναγίου Πνεύματος΄ και

γ) διότι γίνεσθε αίτιος να βιώνουμε το Μυστήριο της ευλογημένης και παμμακάριστης Υπακοής.

Επικαλούμεθα τις άγιες ευχές Σας, ώστε να μη φανούμε αγνώμονες έναντι των μεγάλων αυτών χαρισμάτων του Θεού, διότι άλλοι αδελφοί μας ταλαιπωρούνται, αναζητώντας αυτά που εμείς απολαμβάνουμε πλουσιοπαρόχως.

Λέγεται, ότι οι μέλισσες για να φτιάξουν ένα κιλό μέλι, κάνουν το ολιγώτερο 50.000 πτήσεις και κάθονται επάνω σε 1.500.000 περίπου άνθη!... 

Εμείς όμως μέσα στο ευλογημένο αυτό Κοινόβιο, στο πνευματικό αυτό μελίσσι, έχουμε έτοιμο το γλυκύτατο μέλι του Αγίου Πνεύματος, φθάνει να ευλαβούμεθα τον Γέροντά μας, να έχουμε εμπιστοσύνη στο πρόσωπό του, να εγκολπονώμεθα την αγία ταπεινοφροσύνη και να επιδιώκουμε πάντοτε την τσισαγία Υπακοή.

Σας ευχαριστούμε, πολυσέβαστε Πνευματικέ μας Πατέρα, διότι η ονομαστική Σας εορτή μας έδωσε την ευκαιρία να εμβαθύνουμε για λίγο στην Μοναχική μας ιδιότητα.

Ευχόμεθα εγκαρδίως να Σας δίδη ο Κύριός μας, διά πρεσβειών της Υπερευλογημένης Θεοτόκου και πάντων των Αγών, υγεία και μακροημέρευσι, χαρά και αγαλλίασι, ''πάσαν δόσιν αγαθήν και παν δώρημα τέλειον''14,

ώστε - με την αγία διάκρισι και σοφία των Πατέρων της Εκκλησίας μας - να κατευθύνετε την Ιερά Ολκάδα του λογικού Ποιμνίου Σας επί λιμένα σωτηρίας, στην αιώνια τρυφή και μακαριότητα, στην ευλογημένη κοινωνία του Πατρός, και του Υιού, και του Αγίου Πνεύματος. Αμήν!

9. Βλ. περιοδ. ''Άγιος Κυπριανός'', αριθ. 190-191/Οκτώβριος 1984, σελ. 376 (Στήλη΄ ''Είπε Γέρων'': ''Περισπούδαστα αγιορειτικά διηγήματα'').

10. Βλ. περιοδ. ''Άγιος Κυπριανός'', αυτόθι.

11. Πρβλ. Ιακ. α' 17.

12. ''Η ιστορία διαδραματίζεται σε περίοδο διωγμού των Χριστιανών, πιθανότατα στον διωγμό, που έγινε στην Αλεξάνδρεια επί Μαξιμίνου, ανάμεσα στο 308 και το 311, οπότε μαρτύρησαν και πολλοί Μοναχοί'' (Ιεράς Μονής Παρακλήτου, Θαύματα και Αποκαλύψεις..., βλ. την υποσημ. 13).

13. Ιεράς Μονής Παρακλήτου, Θαύματα και Αποκαλύψεις από τη Θεία Λειτουργία, σελ. 111-113: ''Ο παρήκοος οσιομάρτυρας'', έκδοση δεύτερη, Ωρωπός Αττικής 1997. Στο τέλος της παρούσης εργασίας παραθέτουμε εν είδει Επιμέτρου το αρχαίο κείμενο της θαυμαστής αυτής διηγήσεως εκ του Μηναίου του Οκτωβρίου.

14. Πρβλ. Ιακ. α' 17.

Σ υ ν ε χ ί ζ ε τ α ι

Εισαγωγή στο διαδίκτυο, επιμέλεια, παρουσίαση 

ΑΓΙΟΚΥΠΡΙΑΝΙΤΗΣ.

Σειρά συνακόλουθων αναρτήσεων εκ του βιβλίου 

''Λόγοι Περί Υπακοής'' 

από την σειρά Δ': ''Ορθόδοξες Μοναχικές Εμπειρίες'' 

έκδοση της Ιεράς Μονής Αγίων Κυπριανού και Ιουστίνης Φυλής Αττικής.

(1999), σελ. 41-49.

Η ΤΡΙΠΛΗ ΕΥΓΝΩΜΟΣΥΝΗ ΠΡΟΣ ΤΟΝ ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΟ ΠΑΤΕΡΑ

 

''Πολλοί αδελφοί έλαμψαν με την αρετή τους στην 

Λαύρα της Αγίας Τριάδος. Πολλοί απ' αυτούς έγιναν

 Ηγούμενοι σε άλλα Μοναστήρια και Επίσκοποι. Όλοι 

αυτοί προώδευσαν με τις συμβουλές και την καθοδήγησι

 του Οσίου [Σεργίου]. Μεταξύ των υποτακτικών του ήταν

 κάποιος που λεγόταν π. Ισαάκιος. Ο π. Ισαάκιος 

επιθυμούσε ν΄αφιερώση τον εαυτό του στην άσκησι

 της τελείας σιωπής και γι' αυτό παρακαλούσε επίμονα 

τον Όσιο. Κάποτε λοιπόν ο σοφός ποιμένας του απάντησε:

 - Εάν, παιδί μου, θέλεις να ασκηθής στην σιωπή, θα σου 

δώσω αύριο την ευλογία μου. Την επομένη, μετά την Θ. 

Λειτουργία, τον σταύρωσε με τον τίμιο Σταυρό λέγοντας:

 - Ο Κύριος ας εκπληρώση την επιθυμία σου. Ο π. Ισάκιος

 είδε να βγαίνη από τα χέρια του Οσίου μια φλόγα και να τον

 περιβάλλη!... Από τότε παρέμεινε σιωπηλός και μόνο μια

 φορά ένα άλλο θαυμαστό όραμα του άνοιξε τα χείλη''.

''Η εργασία αυτή με τίτλο 

''Η Τριπλή Ευγνωμοσύνη προς τον Πνευματικό Πατέρα'' 

εξεφωνήθη ως Πανηγυρικός Λόγος το έτος (1987) 

στην ειδική Εκδήλωσι 

''Ευχαριστήρια'': ''Εν έργω και λόγω τίμα τον Πατέρα σου'', 

την οποία διωργάνωσε 

η Ιερά Μονή των Αγίων Κυπριανού και Ιουστίνης Φυλής Αττικής, 

προς τιμήν του εορτάζοντος Πνευματικού αυτής Πατρός και Καθηγουμένου 

Σεβ. Μητροπολίτου Ωρωπού και Φυλής κ. Κυπριανού. 

Το κείμενο κυκλοφορεί για πρώτη φορά, βελτιωμένο, συμπληρωμένο και υπομνηματισμένο.

Εκ της σελ. 12 του βιβλίου 

''Λόγοι Περί Υπακοής'' 

από την σειρά Δ': ''Ορθόδοξες Μοναχικές Εμπειρίες''.

(Μέρος 1ον)

Πολυσέβαστε Μητροπολίτα μας

και περιπόθητε Πνευματικέ μας Πατέρα' 

Α'

Αποτολμώ και πάλι να λάβω τον λόγο και να Σας προσφωνήσω με την ευκαιρία της ονομαστικής σας εορτής. Ομολογώ, όπως πάντοτε, την αδυναμία μου να ανταποκριθώ στις απαιτήσεις της εξαιρετικής αυτής στιγμής, αλλά ελπίζω στις άγιες ευχές Σας και στις προσευχές των πνευματικών Σας τέκνων και εν Χριστώ αδελφών μου, ώστε να μη Σας κουράσω με τα πενιχρά μου λόγια.

Λέγεται, ότι ένας διάσημος Μουσικός, σε κάποιο ταξίδι του εισήλθε άγνωστος σε μία Εκκλησία κατά την ώρα της Ακολουθίας. Ο Χορός ήταν ακατάρτιστος΄ η κακοφωνία και η παραφωνία ήσαν απερίγραπτες...

Ο περίφημος Μουσικός επλησίασε σιγά-σιγά και απαρατήρητος έλαβε μέρος στον Χορό... Λίγα λεπτά πέρασαν και επεκράτησε: ο λαμπρός ''καλλιτέχνης'' παρέσυρε όλο τον Χορό προς την μελωδία του΄ η παραφωνία μετετράπη σε μελωδία!...

Έτσι πάντοτε Σας νοιώθαμε, Σεβασμιώτατε Πατέρα μας, μέσα στο Κοινόβιό μας: έναν έμπειρο ''καλλιτέχνη'' της αγάπης, ο οποίος μετέτρεπε την δυσαρμονία των παθών μας, των διαφορετικών χαρακτήρων μας, των αδυναμιών μας, σε μία αρμονία αγάπης΄

πάντοτε διακριτικά, σοφά και ταπεινά κατωρθώνατε να βασιλεύη γύρω Σας, μέσα στην Αδελφότητά μας, το πνεύμα της ανοχής, της αλληλεγγύης, της αγάπης, της γαλήνης, και της ενότητος...

Και Σας οφείλουμε γι΄αυτό μεγάλη ευγνωμοσύνη΄ και προσευχόμεθα στον Κύριό μας να Σας ενισχύη και μακροημερεύη, ώστε συνεχώς να μας επαναφέρετε στην αρμονική μελωδία της αγάπης, όταν ξεφεύγουμε και παραφωνούμε. 

Β'

Επίσης, Σας οφείλουμε βαθειά ευγνωμοσύνη, διότι Σας νοιώθαμε, πολυσέβαστε Πατέρα μας, ως τον αγωγό και το μέσον, διά του οποίου ο Θείος Παράκλητος εκχέει τα χαρίσματά Του σε μας τους Υποτακτικούς Σας. 

Για να ελκύσουν όμως τις δωρεές του Αγίου Πνεύματος οι Μοναχοί, και γενικώτερα τα πνευματικά τέκνα, οφείλουν να αγαπούν, να σέβωνται και να τιμούν τον Γέροντά τους.

Η ευλάβεια προς τους Πνευματικούς Πατέρας είναι πηγή ζωής και όρος σωτηρίας΄ είναι θεία εντολή. Ας ακούσουμε τι λέει ο μεγάλος Πατέρας της Ορθοδοξίας μας, ο Άγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς:

''Πάσαν ουν τιμήν και αγάπην οφείλεις τοις πνευματικοίς πατράσιν, ως της εις αυτούς τιμής αναφερομένης επί τον Χριστόν, και το Πανάγιον Πνεύμα,  εν ω την υιοθεσίαν έλαβες, και τον επουράνιον Πατέρα, παρ' ου πάσα πατριά εν ουρανώ και επί γης ονομάζεται.

Σπεύσεις δε διά παντός του βίου πνευματικόν πατέρα έχειν, και εξαγγέλλειν αυτώ παν αμάρτημα, και πάντα λογισμόν, και λαμβάνειν παρ' αυτού την ιατρείαν και την άφεσιν'

αυτοίς γαρ εδόθη λύειν και δεσμείν ψυχάς, και πάντα όσα αν λύσωσιν επί της γης, έσται λελυμένα εν τω ουρανώ΄ ταύτην γαρ την χάριν και την δύναμιν έλαβον παρά Χριστού΄

διό και υπακούσεις αυτοίς και ουκ αντιλέξεις αυτοίς, ίνα μη προξενήσης απώλειαν τη σεαυτού ψυχή. Ει γαρ ο αντιλέγων τοις κατά σάρκα γονεύσιν, εις α μη απηγορεύεται τω θείω νόμω θανατούται, κατά τον νόμον, πως ο αντιλέγων τοις κατά πνεύμα πατράσιν, ου το Πνεύμα του Θεού διώκει επ' αυτού, και την οικείαν απόλλυσι ψυχήν;

Διά τούτο και συμβούλευσα και επάκουσον διά τέλους τοις σοις εν πνεύματι πατράσιν, ίνα σωθή σου η ψυχή, και κληρονόμος γένη των αιωνίων και ακηράτων αγαθών''1.

Η Αγία Παράδοσις της Ορθοδοξίας μας μαρτυρεί, ότι η καθοδήγησις του πνευματικού τέκνου από τον Γέροντα δεν περιορίζεται μόνο σε συμβουλές και πνευματικές διδασκαλίες, αλλά προχωρεί και σε μία αληθινή μεταβίβασι πνευματικών δυνάμεων.

Με την προσευχή και την ευλογία του Πνευματικού Πατρός, ο Υποτακτικός δέχεται την δωρεά του Αγίου Πνεύματος΄ αυτή η δωρεά και η μεταβίβασις των ουρανίων χαρισμάτων περιγράφεται ως κάτι οφθαλμοφανές στους Βίους των Αγίων.

Έτσι, όταν ο Άγιος Σέργιος του Ραντονέζ ευλογή τον Μοναχό Ισαάκ να εξασκήση την σιωπή, εκείνος βλέπη να εξέρχεται από τα δάκτυλα που τον ευλογούν μία λάμψι, η οποία τον τυλίγει και τον κυριεύει.

''Πολλοί αδελφοί έλαμψαν με την αρετή τους στην Λαύρα της Αγίας Τριάδος. Πολλοί απ' αυτούς έγιναν Ηγούμενοι σε άλλα Μοναστήρια και Επίσκοποι. Όλοι αυτοί προώδευσαν με τις συμβουλές και την καθοδήγησι του Οσίου [Σεργίου].

Μεταξύ των υποτακτικών του ήταν κάποιος που λεγόταν π. Ισαάκιος. Ο π. Ισαάκιος επιθυμούσε ν΄αφιερώση τον εαυτό του στην άσκησι της τελείας σιωπής και γι' αυτό παρακαλούσε επίμονα τον Όσιο.

Κάποτε λοιπόν ο σοφός ποιμένας του απάντησε: - Εάν, παιδί μου, θέλεις να ασκηθής στην σιωπή, θα σου δώσω αύριο την ευλογία μου. Την επομένη, μετά την Θ. Λειτουργία, τον σταύρωσε με τον τίμιο Σταυρό λέγοντας: - Ο Κύριος ας εκπληρώση την επιθυμία σου.

Ο π. Ισάκιος είδε να βγαίνη από τα χέρια του Οσίου μια φλόγα και να τον περιβάλλη!... Από τότε παρέμεινε σιωπηλός και μόνο μια φορά ένα άλλο θαυμαστό όραμα του άνοιξε τα χείλη''2.

Πιο συχνά γίνεται λόγος στους Βίους των Αγίων για μια χαρά και μία γαλήνη που περνά κατά μυστηριώδη τρόπο από την ψυχή του πνευματικού Πατρός στην ψυχή του Υποτακτικού.

Κάποτε ο Όσιος Σεραφείμ του Σάρωφ δέχθηκε την επίσκεψι ενός πνευματικού τέκνου του που το κατείχε μία βαθειά θλίψι: ο Άγιος Στάρετς τον παρηγορεί ψάλλοντάς του έναν ύμνο από την Παράκλησι της Παναγίας, του οποίου τα λόγια είναι μία ικεσία για πνευματική χαρά:

''Χαράς μου την καρδίαν, πλήρωσον Παρθένε, η της χαράς δεξαμένη το πλήρωμα, της αμαρτίας την λύπην, εξαφανίσασα''3. Τότε η γαληνιαία κατάστασις της ψυχής του Οσίου πέρασε στην καρδιά του θλιβομένου και εκείνος εγύρισε στην Μονή ειρηνευμένος και γεμάτος πνευματική χαρά και αγαλλίασι!4. 

Γ'.

Ένας ακόμη λόγος, για τον οποίο αισθανόμεθα ιδιαίτερη ευγνωμοσύνη και ευλάβεια στο πρόσωπό σας, πολυσέβαστε Πνευματικέ μας Πατέρα, είναι ότι Σεις γίνεσθε η αιτία να βιώνουμε το Μυστήριο της Υπακοής.

Στα μάτια των μη αναγεννημένων ανθρώπων της επαναστατικής και υπερήφανης γενιάς μας η ευλογημένη υπακοή αποτελεί ένα τεράστιο σκάνδαλο.

Στην πραγματικότητα όμως, πάντοτε η υπακοή και η ταπείνωσις ήταν σκάνδαλο ενώπιον του κόσμου, διότι οι δυνατοί του κόσμου θυσιάζουν, ενώ οι δυνατοί του Θεού θυσιάζονται.

Αυτή ήταν ανέκαθεν ''το σκάνδαλο του Σταυρού''5, της χριστιανικής ζωής, που ο κόσμος δεν καταλάβαινε. Ο Μοναχός ζη καθημερινώς την εκούσια αυτή θυσία διά μέσου της υπακοής και της αρνήσεως του θελήματός του. 

Είναι ο πραγματικά δυνατός, διότι συντρίβει τον εγωϊσμό του και αρνείται τον εαυτό του χάριν του Θεού και του πλησίον: έτσι αποκτά την αληθινή αγάπη. Είναι αναμφισβήτητο, ότι αγαπάμε στο ποσοστό που αρνούμεθα τον εαυτό μας.

Το Μυστήριο της Υπακοής είναι μέγα και η ωφέλεια του Μοναχού είναι απερίγραπτη, διότι μέσω αυτής ο Υποτακτικός μιμείται τον Σωτήρα μας Χριστόν, μετέχει στην Υπακοή Του προς τον Ουράνιο Πατέρα και γίνεται κατά χάριν Χριστός.

''Κειμήλιόν έστι του Μοναχού η υπακοή'', λέγει ο Αββάς Υπερέχιος, και ''ο κεκτημένος αυτήν, εισακουσθήσεται υπό του Θεού και μετά παρρησίας τω σταυρωθέντι παραστήσεται΄ ο γαρ σταυρωθείς Κύριος, υπήκοος γέγονε μέχρι θανάτου''6.

Όλες οι ευλογίες διά της Υπακοής έρχονται στον Μοναχό: ''Η υπακοή, αντί υπακοής έστιν΄ ει τις υπακούει τω Θεώ, ο Θεός υπακούει αυτόν''7. Μακάριοι και τρισμακάριοι όσοι δεν αξιώνονται ''της των Αγίων Πατέρων υπακοής''8, διότι απαλάσσονται από την δαιμονική οίησι και αυτοπεποίθησι΄ 

αισθάνονται ασφάλεια και ηρεμία΄ είναι εμπιστευμένοι στο έλεος και τους οικτιρμούς του Θεού διά του Πνευματικού Πατρός των.

Είναι τόσο θεάρεστη η Υπακοή και απαραίτητη για να ευαρεστήση στον Θεό ο Μοναχός, ώστε ο Κύριός μας δεν δέχεται ούτε το μαρτύριο του Υποτακτικού, αν αυτό δεν γίνεται με την ευλογία του Γέροντος.

1. Αγίου Γρηγορίου Παλαμά, PG τ. 150, στλ. 1096D-1097A (''Δεκάλογος της κατά Χριστόν Νομοθεσίας'').

2. Αρχιμ. Τιμοθέου, Ο Όσιος Σέργιος του Ραντονέζ, σελ. 61, Ιερά Μονή Παρακλήτου, Ωρωπός Αττικής 1981.

3. Ακολουθίες Μικράς Παρακλήσεως, Ωδή Θ', Τροπάριον β'.

4. Βίος του Οσίου Σεραφείμ του Σάρωφ.

5. Πρβλ. Γαλ. ε' 11.

6. Το Γεροντικόν, ήτοι Αποφθέγματα Αγίων Γερόντων, σελ. 123β, ''του Αββά Υπερεχίου'', η', εκδόσεις ''ΑΣΤΗΡ'', Αθήναι 1961.

7. Το Γεροντικόν, αυτόθι, σελ. 78β, ''Του Αββά Μιώς'', α'.

8. Ο Όσιος Θεόδωρος ο Ηγιασμένος, δεχόμενος με ταπείνωσι και σύνεσι τις προσπάθειες του Οσίου Παχωμίου του Μεγάλου για να τον απαλλάξη από την αυταρέσκεια, επαινούσε τον Γέροντά του και ωμολογούσε αυτομεμφόμενος: ''Εγώ τοίνυν ο αμαρτωλός, πενθείν εαυτόν οφείλω, έως αν ο Κύριος κατευθύνη μου την καρδίαν προς το αγαθόν και άξιος γένωμαι της των Αγίων Πατέρων υπακοής΄άνευ γαρ της του Κυρίου βοηθείας τα έργα του ανθρώπου, και η εφ' αυτώ μάλιστα πεποίθησης, σποδός έστι και τέφρα''. (Παύλου Μοναχού, Ευεργετινός..., Βιβλίον Α', Υπόθεσις ΛΕ', α. Εν τω βίω του Αγίου Παχωμίου).

Σ υ ν ε χ ί ζ ε τ α ι

Εισαγωγή στο διαδίκτυο, επιμέλεια, παρουσίαση 

ΑΓΙΟΚΥΠΡΙΑΝΙΤΗΣ.

Σειρά συνακόλουθων αναρτήσεων εκ του βιβλίου 

''Λόγοι Περί Υπακοής'' 

από την σειρά Δ': ''Ορθόδοξες Μοναχικές Εμπειρίες'' 

έκδοση της Ιεράς Μονής Αγίων Κυπριανού και Ιουστίνης Φυλής Αττικής.

(1999), σελ. 33-41.

Η ΑΝΑΓΚΑΙΟΤΗΣ ΤΗΣ ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΗΣ ΠΑΤΡΟΤΗΤΟΣ

 

''Η Ιερά Παράδοσις μας διασώζει περιπτώσεις,
όπου άνθρωποι απλοϊκοί, αλλά χαρισματούχοι, θεοφόροι,
 όπως π. χ. ο Όσιος Αντώνιος ο Μέγας, ανεγέννησαν εν
Χριστώ αναρίθμητες ψυχές΄ μεταβίβασαν σε αυτές τον
πλούτο των χαρισμάτων τους΄ έγιναν πνευματικοί
αιμοδότες σε νεκρωμένες από την Χάρι ψυχές. Δεν είχαν
την εξουσία να παρέχουν τα μέσα της Χάριτος, τα Ιερά
Μυστήρια, αλλά ζούσαν την Χάρι και με Αυτήν διαπότιζαν
 τον κόσμο΄ εξώρκιζαν από αυτόν κάθε βέβηλο και
δαιμονικό στοιχείο΄ και - κατοικητήρια όντες της μόνης
και ενυποστάτου Αληθείας - προσέφεραν στους ανθρώπους
 την αναγεννητική αλήθεια του βιωμένου δόγματος''.

''Η εργασία αυτή με τίτλο 
''Η Αναγκαιότης της Πνευματικής Πατρότητος'' 
εξεφωνήθη ως Πανηγυρικός Λόγος το έτος (1987) 
στην ειδική Εκδήλωσι 
''Ευχαριστήρια'': ''Εν έργω και λόγω τίμα τον Πατέρα σου'', 
την οποία διωργάνωσε 
η Ιερά Μονή των Αγίων Κυπριανού και Ιουστίνης Φυλής Αττικής, 
προς τιμήν του εορτάζοντος Πνευματικού αυτής Πατρός και Καθηγουμένου 
Σεβ. Μητροπολίτου Ωρωπού και Φυλής κ. Κυπριανού. 
Το κείμενο κυκλοφορεί για πρώτη φορά, βελτιωμένο, συμπληρωμένο και υπομνηματισμένο.

Εκ της σελ. 12 του βιβλίου 

''Λόγοι Περί Υπακοής'' 

από την σειρά Δ': ''Ορθόδοξες Μοναχικές Εμπειρίες''.

(Μέρος 2ον)

α.

Η αναγκαιότης της Πνευματικής Πατρότητος

Χαρακτηριστικά ο Όσιος Συμεών ο Νέος Θεολόγος λέγει τα εξής: ''Αδελφοί, εκτενώς τον Θεόν παρακάλεσον όπως δείξη σοι άνθρωπον, τον καλώς ποιμάναί σε δυνάμενον, ω και οφείλεις ως αυτώ τω Θεώ υπακούσαι και τα παρ' αυτού σοι λεγόμενα αδιστάκτως επιτελέσαι, ει και εναντία σοι και επιβλαβή κατά το δοκούν σοι τα προσταττόμενα φαίνονται.

Και ει μεν ον ήδη έσχες πατέρα πνευματικόν περισσοτέρως πληροφορείται παρά της χάριτος η καρδία σου, ποίει α σοι λέγει και σώζη΄ κρείσσον γαρ μαθητήν μαθητού ονομάζεσθαι και μη ιδιορρύθμως βιούν και τρυγάν ανωφελείς καρπούς του ιδίου θελήματος.

Ει δε προς άλλον το Άγιον Πνεύμα εκπέμψει σε, μη διστάσης το σύνολον΄ ακούομεν γαρ και Παύλον φυτεύσαντα και Απολλώ αρδεύσαντα και Χριστόν αυξάνοντα.

Ποίησον ουν, αδελφέ, και συ καθώς είπομεν, και άπελθε προς άνθρωπον, ον ο Θεός ή μυστικώς δι' εαυτού ή φανερώς διά δούλου αυτού υποδείξει σοι. Και ως αυτόν τον Χριστόν και ορών και λαλών, ούτω σεβάσθητι αυτόν και ούτω διδάχθητι παρ' αυτού τα συμφέροντα''9.

Μάλιστα ο Όσιος Συμεών μας παραθέτει και ένα τύπο σχετικής προσευχής, διά της οποίας είναι δυνατόν ο μαθητής να καταφύγη στον Θεό: 

''Κύριε, ο μη θέλων τον θάνατον του αμαρτωλού ως το επιστρέψαι και ζην αυτόν, ο κατελθών διά τούτο επί της γης, ίνα τους κειμένους και τεθανατωμένους υπό της αμαρτίας εξαναστήσης και Σε κατιδείν αυτούς, το φως το αληθινόν, ως ιδείν ανθρώπω δυνατόν, καταξιώσης,

πέμψον μοι άνθρωπον γινώσκοντά Σε, ίνα, ως Σοι δουλεύσας αυτώ και πάση δυνάμει μου υποταγείς και το Σον εν τω εκείνου θελήματι ποιήσας θέλημα, ευαρεστήσω Σοι, τω μόνω Θεώ και καταξιωθώ Σου καγώ της βασιλείας, ο αμαρτωλός''10. 

Γ'.

Στην Παράδοσι της Εκκλησίας μας έχουμε δύο είδη Πνευματικών Πατέρων, τα οποία είναι δυνατόν να συμπίπτουν στο ίδιο πρόσωπο. Πνευματικός Πατήρ είναι ο Επίσκοπος, ο οποίος θεωρείται ''μετά Θεόν πατήρ''11, αλλά και κάθε Ιερεύς, ο οποίος δυνάμει του ιερατικού του υπουργήματος γεννά στην νέα εν Χριστώ ζωή διά του Ιερού Βαπτίσματος τους πιστούς.

Επειδή όμως οι περισσότεροι βαπτίζονται σε μικρή ηλικία, δεν ενεργοποιούν δυστυχώς την Χάρι του Αγίου Πνεύματος που λαμβάνουν στο Ιερό Μυστήριο΄ γι' αυτό είναι απαραίτητος εκείνος ο Πνευματικός Πατέρας, ο οποίος - ευρισκόμενος σε μία χαρισματική κατάστασι λόγω της προσωπικής του αγιότητος - να αναγεννήση κυριολεκτικά τον νεκρωμένο από την άγνοια και την αμαρτία πιστό' 

να τον οδηγήση ασφαλώς στον κόσμο της Χάριτος, της Παρουσίας του Θείου Παρακλήτου. Εφ' όσον η είσοδος στην Μοναχική Ζωή, όσο και γενικώτερα στην Ζωή της Μετανοίας, θεωρείται προσφυέστατα ως Δεύτερο Βάπτισμα12, έπεται ότι εκείνος που μας μυσταγωγεί στο Δεύτερο αυτό αναγεννητικό Βάπτισμα είναι βεβαίως και ονομάζεται Πνευματικός Πατήρ, έστω και αν είναι απλούς Μοναχός ή λαϊκός.

Διότι η Ιερά Παράδοσις μας διασώζει περιπτώσεις, όπου άνθρωποι απλοϊκοί, αλλά χαρισματούχοι, θεοφόροι, όπως π. χ. ο Όσιος Αντώνιος ο Μέγας, ανεγέννησαν εν Χριστώ αναρίθμητες ψυχές΄ μεταβίβασαν σε αυτές τον πλούτο των χαρισμάτων τους΄

έγιναν πνευματικοί αιμοδότες σε νεκρωμένες από την Χάρι ψυχές. Δεν είχαν την εξουσία να παρέχουν τα μέσα της Χάριτος, τα Ιερά Μυστήρια, αλλά ζούσαν την Χάρι και με Αυτήν διαπότιζαν τον κόσμο΄ εξώρκιζαν από αυτόν κάθε βέβηλο και δαιμονικό στοιχείο΄ και - κατοικητήρια όντες της μόνης  και ενυποστάτου Αληθείας - προσέφεραν στους ανθρώπους την αναγεννητική αλήθεια του βιωμένου δόγματος. 

Δ'.

Σεβασμιώτατε Πνευματικέ μας Πατέρα' Ενθυμούμεθα τα λόγια του Μεγάλου Βασιλείου: ''Πατήρ γαρ έστιν αληθέστατος, πρώτος μεν ο των απάντων Πατήρ΄ ο δεύτερος δε μετ' Εκείνον ο της πνευματικής καθηγούμενος πολιτείας''΄

''ο γαρ καθηγούμενος ουδέν έτερόν έστιν ή ο του Σωτήρος επέχον πρόσωπον, και μεσίτης Θεού και ανθρώπων γενόμενος, και ιερουργών τω Θεώ την των πειθουμένων αυτώ σωτηρίαν''13.

Και ενθυμούμενοι αυτά, αισθανόμεθα άπειρη ευγνωμοσύνη προς τον Πανάγιο Κύριο και Θεό μας, διότι μας αξίωσε να έχουμε - στις τόσο δύσκολες ημέρες που διερχόμεθα - Πνευματικό Πατέρα, στο πρόσωπο του οποίου συναντώνται και η Πνευματική Πατρότης λόγω του υπουργήματος της Ιερωσύνης, και η Χαρισματική Πατρότης, η οποία βεβαίως είναι ένα έκτακτο χάρισμα του Αγίου Πνεύματος.

Με την πρώτη - την Ιερατική - μας αναγεννάτε διά μέσου των Αγίων Μυστηρίων΄ με την δευτέρα - την Χαρισματική - μας αναγεννάτε διά της μεταγγίσεως των χαρισμάτων που Σας εμπλούτισε η Θείας Χάρις. 

Οπωσδήποτε το θεάρεστο και ευλογημένο έργο Σας, προκειμένου να τελειωθούμε εν Χριστώ εμείς τα πνευματικά Σας τέκνα, για να επιτευχθή ο Πνευματικός Τόκος, δεν είναι εύκολο και ανώδυνο.

Ήδη ο Άγιος Απόστολος Παύλος έγραφε προς τους Γαλάτας: ''Τεκνία μου, ους πάλιν ωδίνω, άχρις ου μορφωθή Χριστός εν υμίν!''14. [''Παιδάκια μου, που σας αναγέννησα πνευματικώς και που ξαναδοκιμάζω τώρα πόνους και ωδίνες για την αναγέννησί σας, έως ότου ο Χριστός μορφωθή μέσα σας''].

Πειρασμοί από μας τους ιδίους, λόγω των αδυναμιών μας, αλλά και πειρασμοί από τον δαίμονα και τα όργανά του, εξ αιτίας του φθόνου για το σωτήριο έργο που επιτελείτε, είναι ο καθημερινός σταυρός Σας. 

''Απετέκομέν σε'', έγραφε όπως προαναφέραμε, ο Όσιος Συμεών, ''απετέκομέν σε δι΄ υπομονής πολλής και οδυνών και πόνων σφοδρών και καθημερινών δακρύων''15.

Και όσο οι πειρασμοί και οι δοκιμασίες Σας για χάρι μας αυξάνονται, τόσο και περισσότερο αυξάνεται η ευγνωμοσύνη μας προς την αγιωσύνη Σας. 

Ακούμε καθημερινά την προτροπή του Αγίου Γρηγορίου Νύσσης προς τον Επίσκοπο Μελιτινής: ''Συ δε τας συνήθεις υπέρ ημών ευχάς τω Θεώ προσάγων μη διαλείπτης. Χρεωστείς γαρ ως ευγνώμων υιός, τω κατά Θεόν σε γεννήσαντι, την διά των προσευχών γηροκομίαν, κατά την εντολήν την κελεύουσαν τιμάν τους γονέας, ίνα ευ σοι γένηται, και έση μακροχρόνιος επί της γης''16.

Ε'.

Είναι σε όλους γνωστό, ότι το ηλιοτρόπιο, το φυτό που κοινώς λέγεται ήλιος, είναι πάντοτε εστραμμένο προς τα πάνω, προς το φως, προς τον ήλιο.

Και μεις, Σεβασμιώτατε Πατέρα μας, οι Μοναχοί και όλα τα πνευματικά Σας τέκνα, έχουμε ανάγκη από την παρουσία Σας, όπως τα ηλιοτρόπια από τον ήλιο:

η αγάπη Σας μας κάνει να στρεφώμεθα όλο προς τα πάνω, προς το φως, προς τον νοητό Ήλιο της Δικαιοσύνης, τον Κύριο και Θεό μας Ιησού Χριστό΄ η πατρική Σας αγάπη ανάπτει στις καρδιές μας την διάπυρη προσδοκία της θέας του Νυμφίου μας.

Κάποιος Μοναχός μου εξωμολογήθηκε, ότι από τις ωραιότερες στιγμές της ζωής του είναι εκείνες που νιώθει την καρδιά του πλημμυρισμένη από αισθήματα βαθυτάτης ευλαβείας και ιερού δέους στο πρόσωπο του Πνευματικού του Πατρός.

Όταν τον ερώτησα, αν αυτό συμβαίνη τακτικά, μου απάντησε περίπου ως εξής:

''Προσεύχομαι στον Κύριο να μου δώση το χάρισμα αυτό μονίμως... Διότι είναι χαρισματική αυτή η κατάστασις, δώρο της δεξιάς του Υψίστου... 

Γενικώς τα αισθήματα ευλαβείας προς τον Γέροντα καλλιεργούνται και ανανεώνονται με την συνεχή προσευχή και την μυστηριακή ζωή, αλλά μερικές φορές, για να ενισχυθή η ψυχή στον αγώνα της και να μην αμελήση, ακουμπάει η Μήτηρ του Κυρίου μας το Πανάγιο χέρι της στο ιδρωμένο μέτωπο του αγωνιζομένου Υποτακτικού και προκαλείται θαυμαστώς η προσδοκωμένη καλή αλλοίωσις...

Τότε ο Γέροντας αποκτά μίαν μυστηριώδη διαφάνια: μέσα από αυτόν βλέπει ο υποτακτικός - με αλλοιωμένους πλέον διά της Χάριτος οφθαλμούς - τον Χριστό!... Τότε η καρδιά φωτίζεται, γεμίζει χαρά και απελευθερώνεται από την δουλεία του κτιστού...

Οι επιθυμίες και τα θελήματά της ταυτίζονται με του Γέροντος και διά μέσου αυτού με του Χριστού... Τα βλέπει όλα εν τη Χάριτι και αισθάνεται, ότι η πηγή όλης της προτέρας δυστυχίας της ήταν το θέλημά της, η γνώμη της, η κρίσις της...

Μετά βέβαια υποχωρεί η μακαρία αυτή κατάστασις, αλλά μένει η καλή ανάμνησις και ο πόθος για συνέχισι του αγώνος... Πάντως, μόνο με τις ευχές του πνευματικού Πατρός, διά μέσου αυτού και μαζί με αυτόν βλέπει ο Υποτακτικός τον Χριστό μας...''17.

Αυτά μου είπε ο Μοναχός και με άφησε κυριολεκτικά άναυδο, αλλά και μου αναζωπύρωσε τον πόθο για το θείο αυτό χάρισμα, το οποίο είθε να μας το δώση ο Κύριος, δι' ευχών Σας αγίων.

Σεβασμιώτατε και περιπόθητε Πνευματικέ μας Πατέρα' Ήδη Σας έχω κουράσει, γι' αυτό θα τελειώσω, μεταβιβάζοντας τις εγκάρδιες ευχές όλων μας, να Σας μακροημερεύη ο Χριστός μας, ώστε να αξιωθούμε να εορτάσουμε το χρυσούν  ιωβηλαίον της Ιερωσύνης σας, τα πενήντα χρόνια της ιερατικής Σας σταυροαναστάσιμης πορείας.

Και τελικά, είθε να μας αξιώση η Φιλανθρωπία του Μεγάλου Αρχιερέως να ευρεθούμε στην άλλη ζωή όλοι μαζί γύρω από το επουράνιο Θυσιαστήριο, ενώπιον του οποίου να ίστασθε με υψωμένας χείρας και να επαναλαμβάνετε το προφητικό: ''Ιδού εγώ και τα παιδία, α μοι έδωκεν ο Θεός''18.

3η Οκτωβρίου 1987                                                                                               + π. Κ.

9. Οσίου Συμεών Νέου Θεολόγου, Κατηχήσεις, Λόγος Κ΄, στχ. 45-62.

10.  Οσίου Συμεών Νέου Θεολόγου, Βίβλος των Ηθικών, Λόγος Ζ', στχ. 437-445.

11. PG τ. 1, στλ 668Α (Διαταγαί των Αγίων Αποστόλων'', L. II, Cap. XXVI: ''Ούτος [ο Επίσκοπος] μετά Θεόν πατήρ υμών, δι' ύδατος και πνεύματος αναγεννήσας υμάς εις υιοθεσίαν'').

12. Ακολουθία του Μεγάλου και Αγγελικού Σχήματος, εκ της ''Κατηχήσεως'':  ''βλέπε, τέκνον, οίας συνθήκας δίδως τω Δεσπότη Χριστώ...'' (βλ. Ευχολόγιον το Μέγα).

13. Μ. Βασιλείου, PG τ. 31, στλ 1389D και 1409Α (''Ασκητικαί Διατάξεις'', Κεφάλ. Κ', 1 και Κεφάλ. ΚΒ', 4).

14. Γαλ. δ' 19.

15. Οσίου Συμεών Νέου Θεολόγου, Επιστολή Γ', στχ.1-3 (βλ. υποσημ. 6).

16. Αγίου Γρηγορίου Νύσσης.

17. Εξομολόγησις γνωστού μας Μοναχού.

18. Πρβλ. Ησ. η' 18.

Τ έ λ ο ς

Εισαγωγή στο διαδίκτυο, επιμέλεια, παρουσίαση 

ΑΓΙΟΚΥΠΡΙΑΝΙΤΗΣ.

Σειρά συνακόλουθων αναρτήσεων εκ του βιβλίου 

''Λόγοι Περί Υπακοής'' 

από την σειρά Δ': ''Ορθόδοξες Μοναχικές Εμπειρίες'' 

έκδοση της Ιεράς Μονής Αγίων Κυπριανού και Ιουστίνης Φυλής Αττικής.

(1999), σελ. 20-29.

Η ΑΝΑΓΚΑΙΟΤΗΣ ΤΗΣ ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΗΣ ΠΑΤΡΟΤΗΤΟΣ

''Όσον είναι απαραίτητος στην φυσική γέννησι ο
σαρκικός πατέρας, τόσο επίσης αναγκαίος για την
Πνευματική Γέννησι είναι ο Πνευματικός Πατέρας΄
και όπως στην φυσική γέννησι έχουμε τρία στάδια:
την σύλληψι, την κυοφορία και τον τοκετό, έτσι
συμβαίνει και στην Πνευματική γέννησι. Γράφει
σχετικά ο Όσιος Συμεών ο Νέος Θεολόγος προς
 πνευματικό τέκνο του: ''Συνελάβομέν σε διά διδασκαλίας΄
 ωδινήσαμέν σε διά μετανοίας΄ απετέκομέν σε δι' υπομονής
πολλής και ωδινών και πόνων σφοδρών και καθημερινών
 δακρύων''. Όταν αναπτυχθή, Χάριτι Θεού, ο ισχυρός
δεσμός της Πνευματικής Συγγενείας, εκτός των άλλων
πολλών ωφελειών της ψυχής, ο αναγεννημένος πιστός
ασφαλίζεται πνευματικά. Η ένωσις εν Χριστώ με τον
Πνευματικό Πατέρα τον προφυλάσσει από πειρασμούς
και κινδύνους΄ αυτό είναι δυνατόν να το διαπιστώσουμε
 στους Βίους των Αγίων''.

''Η εργασία αυτή με τίτλο 
''Η Αναγκαιότης της Πνευματικής Πατρότητος'' 
εξεφωνήθη ως Πανηγυρικός Λόγος το έτος (1987) 
στην ειδική Εκδήλωσι 
''Ευχαριστήρια'': ''Εν έργω και λόγω τίμα τον Πατέρα σου'', 
την οποία διωργάνωσε 
η Ιερά Μονή των Αγίων Κυπριανού και Ιουστίνης Φυλής Αττικής, 
προς τιμήν του εορτάζοντος Πνευματικού αυτής Πατρός και Καθηγουμένου 
Σεβ. Μητροπολίτου Ωρωπού και Φυλής κ. Κυπριανού. 
Το κείμενο κυκλοφορεί για πρώτη φορά, βελτιωμένο, συμπληρωμένο και υπομνηματισμένο.

Εκ της σελ. 12 του βιβλίου 

''Λόγοι Περί Υπακοής'' 

από την σειρά Δ': ''Ορθόδοξες Μοναχικές Εμπειρίες''.

(Μέρος 1ον)

α.

Η αναγκαιότης της Πνευματικής Πατρότητος

Σεβασμιώτατε Μητροπολίτα μας

και πολυσέβαστε Πνευματικέ μας Πατέρα΄

Έχω την ιδιαιτέραν τιμή και ευλογία για μία ακόμη φορά να εκπροσωπώ την Μοναστική μας Αδελφότητα στην ονομαστική εορτή Σας. Αν και αισθάνωμαι βαθειά, ότι δεν είμαι ο πλέον κατάλληλος, για να Σας μεταφέρω τα αγαθά αισθήματα των πνευματικών Σας τέκνων και τις εγκάρδιες ευχές των, οφείλω να τους ευχαριστήσω για την εξαιρετική τιμή να μου αναθέσουν αυτήν την διακονία.

Και η τιμή είναι ιδιαιτέρως εξαιρετική, διότι εφέτος η ειδική Εκδήλωσις1, που οργανώνουμε για δώδεκάτη φορά από το το 1976, επί τη ονομαστική Σας εορτή, διευρύνεται με την ανάμνησι μιας άλλης μεγάλης επετείου΄ αποκτά διαστάσεις πνευματικές, που μόνο καρδιές ευγνώμονες είναι δυνατόν να τις προσεγγίσουν και μετανοήσουν, με την χάρι βεβαίως του Κυρίου μας.

Και φυλάξαμε με επιμέλεια αυτήν την πολύ σημαντική και ταυτόχρονα πολύ συγκινητική ανάμνησι, για να σας την προσφέρουμε ως ένα δώρο - έκπληξι σήμερα.

Είναι η δευτέρα έκπληξις μετά την πρώτη έκπληξι της εικοσιπενταετίας της Μονής μας΄ είναι η δευτέρα βαθυτάτη συγκίνησις μετά την πρώτη βαθυτάτη συγκίνησι που αισθανθήκαμε, όταν πριν από οκτώ μήνες διωργανώναμε τις εόρτιες εκδηλώσεις για τα εικοσιπέντε χρόνια, Χάριτι Θεού, της Αγιο - Κυπριανιτικής Αδελφότητός μας2.

Α' 

Δυσκολεύομαι πράγματι να προχωρήσω... Ενθυμούμαι την συγκλονιστική φράσι του Ιερού Αυγουστίνου, του φλογερού αυτού εραστού του θείου κάλλους: ''Μπροστά στο θείο φρικιώ (=αισθάνομαι δέος) και συγχρόνως αναφλέγομαι. Φρικιώ, εφ' όσον είμαι ανόμοιος προς αυτό. Αναφλέγομαι εφ' όσον είμαι όμοιος προς αυτό''3!...

Και ο κάθε Υποτακτικός, ενώπιον του Πνευματικού του Πατρός φρικιά και αναφλέγεται. Φρικιά, αισθάνεται να τον διαπερνούν ρίγη ιεράς συγκινήσεως, όταν ατενίζη τον Γέροντά του, το όργανο αυτό της Θείας Προνοίας για την σωτηρία του΄

τον άλλο αυτό Προφήτη Μωυσή, ο οποίος οδηγεί την ψυχή του από την Αίγυπτο των παθών στην γη της απαθείας, στην Ουράνια Πατρίδα. Αλλά και αναφλέγεται, πυπολείται από την αγάπη και τον θείο έρωτα, διότι στο πρόσωπο του Γέροντός του ο καλοπροαίρετος Μοναχός βλέπει τον παμπόθητο Νυμφίο Χριστό.

Και η Πατερική Παράδοσις μας διδάσκει, διά μέσου του Οσίου Συμεών του Νέου Θεολόγου, ότι όταν λέγεται πως ο Μοναχός βλέπει στο πρόσωπο του Πνευματικού του Πατρός τον Χριστό, τούτο δεν αποτελεί γι' αυτόν απλώς μίαν παιδαγωγική αρχή, αλλά μίαν έκφρασι βαθείας πεποιθήσεως,

ότι ο Πνευματικός του Πατήρ έχει αναπλασθή και μεταμορφωθή εν Χριστώ, έχει ενωθή με τον Χριστό, έχει εντός αυτού τον Χριστό, έχει γίνει ''όλος Χριστός''4 και αποτελεί εστίαν θείου φωτός και αύλου πυρός, από την οποίαν ο Υποτακτικός ανάβει τον λύχνο της ψυχής του και κυριολεκτικά αναφλέγεται εν Χριστώ.

Αισθήματα λοιπόν ιεράς φρικιάσεως και δέους μας διακατέχουν σήμερα, διότι - εκτός από την ονομαστική Σας εορτή - εορτάζουμε και τα εικοσιπεντάχρονα της Ιερωσύνης σας...

Την χρονιά αυτή συμπληρώνονται εικοσιπέντε έτη μιας λαμπράς ιερατικής πορείας, κατά την οποία, συμμετέχοντες στο τρισσόν αξίωμα5 του Θεανθρώπου Σωτήρος μας, ως Λειτουργός του Υψίστου, αγιάσατε τον Λαό του Θεού΄

ως Προφήτης του νέου Ισραήλ της Χάριτος, εξαγγείλατε διά του θείου κηρύγματος το θέλημα Κυρίου Παντοκράτορος΄ ως κεχρισμένος πνευματικός Βασιλεύς, ωδηγήσατε ασφαλώς αναρίθμητες ψυχές στην εν Χριστώ ζωή και σωτηρία.

Σεβασμιώτατε Πνευματικές μας Πατέρα΄ Ας μας επιτρέψετε απόψε να εκφράσουμε απλά, αλλά γνήσια, την διπλή και πολλαπλή συγκίνησι και ευγνωμοσύνη μας στο σεπτό πρόσωπό Σας, και επειδή, είτε από άγνοια είτε από κακή πληροφόρηση,

δεν κατανοείται από μερικούς πιστούς η αναγκαιότης της Πνευματικής Πατρότητος για την σωτηρία του Ορθοδόξου Χριστιανού, αποφασίσαμε - εκτός από τα άλλα που θα επακολουθήσουν - να αναφερθούμε με την ευχή Σας στο θέμα αυτό με κάθε δυνατή συντομία. 

Η Αυθεντική και γνησία Πνευματική Ζωή εν Χριστώ είναι η Χαρισματική Ζωή του αναγεννημένου Χριστιανού΄ ο πλούτος και το κάλλος του πιστού είναι τα χαρίσματα του Αγίου Πνεύματος, τα οποία όμως θα αποκτήση μόνον εφ' όσον θέση τον εαυτό του υπό την καθοδήγησι ενός εμπείρου Πνευματικού Πατρός.

Όσον είναι απαραίτητος στην φυσική γέννησι ο σαρκικός πατέρας, τόσο επίσης αναγκαίος για την Πνευματική Γέννησι είναι ο Πνευματικός Πατέρας΄ και όπως στην φυσική γέννησι έχουμε τρία στάδια: την σύλληψι, την κυοφορία και τον τοκετό, έτσι συμβαίνει και στην Πνευματική γέννησι. 

Γράφει σχετικά ο Όσιος Συμεών ο Νέος Θεολόγος προς πνευματικό τέκνο του: ''Συνελάβομέν σε διά διδασκαλίας΄ ωδινήσαμέν σε διά μετανοίας΄ απετέκομέν σε δι' υπομονής πολλής και ωδινών και πόνων σφοδρών και καθημερινών δακρύων''6.

Όταν αναπτυχθή, Χάριτι Θεού, ο ισχυρός δεσμός της Πνευματικής Συγγενείας, εκτός των άλλων πολλών ωφελειών της ψυχής, ο αναγεννημένος πιστός ασφαλίζεται πνευματικά.

Η ένωσις εν Χριστώ με τον Πνευματικό Πατέρα τον προφυλάσσει από πειρασμούς και κινδύνους΄ αυτό είναι δυνατόν να το διαπιστώσουμε στους Βίους των Αγίων.

Αναφέρεται, για παράδειγμα, στον Βίο του Οσίου Συμεών του Νέου Θεολόγου, ότι ο μαθητής και υποτακτικός του Αρσένιος, ο μετέπειτα διάδοχός του στην Ηγουμενία, εδοκίμασε κάποτε τον ισχυρότερο πειρασμό της ζωής του.

Η κατά σάρκα μητέρα του, αφού επληροφορήθη μετά από πολλή έρευνα τον τόπο της ασκήσεως του γυιου της, ήλθε στο Μοναστήρι του Αγίου Μάμαντος και έπεσε μπρούμυτα μπροστά στην εξωτερική πύλη της Μονής και ζητούσε επίμονα με δάκρυα να ιδή τον γυιο της, με σκοπό βεβαίως να τον συγκινήση και έτσι να τον αποσπάση από την Μοναχική Ζωή.

Ο Μοναχός Αρσένιος ενημερώθηκε από τον πορτάρη της Μονής για το γεγονός, αλλά αρνήθηκε να ενδώση στην ισχυρά έλξι του μητρικού φίλτρου, λέγοντας:

''Εγώ, νεκρωθείς ήδη τω κόσμω, πως επισταφήσομαι, αδελφέ, εις τα οπίσω και όψομαι, ώσπερ συ φης, την σαρκί με γεννήσασαν; Έχω τον εμέ κατά πνεύμα γεννήσαντα, αφ' ου το άδολον θηλάζω καθ' εκάστην της του Θεού χάριτος γάλα, τον εμόν λέγω κατά Θεόν πατέρα, ος και μήτηρ μου χρηματίζει τω πνεύματί με γεννήσας, ως είρηται, και κόλποις των σπλάχνων αυτού ως αρτιγενές με νήπιον περιθάλπει.

Ουκ ανέξομαί ποτε τούτον ταταλιπείν και προς εκείνην αυτομολήσαι, ει και αποψύξασαν εν τω πυλώνι ακούσομαι''7.

Μετά από τρεις ημέρες η μητέρα του, αφού τελικά απογοητεύθηκε, ανεχώρησε άπρακτη΄ έτσι ο ευλογημένος Αρσένιος λυτρώθηκε από μία μεγάλη παγίδα του εχθρού, επειδή εβίωνε με συνέπεια την Πνευματική Συγγένεια με τον Γέροντά του.

Και βεβαίως ο Αρσένιος δεν είναι δυνατόν να χαρακτηρισθή ως άσπλαχνος έναντι της μητέρας του, αλλά είχε ιεραρχήσει σωστά τα πράγματα: πρώτα η Πνευματική Συγγένεια και έπειτα η σαρκική.

Ο ιερός Χρυσόστομος, συγκρίνων τους σαρκικούς προς τους Πνευματικούς Γονείς, λέγει ότι είναι τόσο μεγάλη η διαφορά, όσο διαφέρει η παρούσα από την μέλλουσα ζωή, διότι οι μεν σαρκικοί γονείς μας γεννούν στην ζωή αυτήν, οι δε Πνευματικοί στην μέλλουσα:

''Τοσούτον αμφοτέρων το διάφορον, όσον της παρούσης και της μελλούσης ζωής. Οι μεν γαρ εις ταύτην, οι δε εις εκείνην γεννώσιν''8.

Η αναγκαιότης του Πνευματικού Πατρός για την Πνευματική μας Γέννησι-Αναγέννησι είναι τόσο μεγάλη, ώστε οι Άγιοι Πατέρες μας προτρέπουν να παρακαλούμε επιμόνως τον Θεό,για να μας δείξη Πνευματικό Οδηγό, στον οποίο - έστω κι αν δεν είναι τέλειος - πρέπει να υποταχθούμε με εμπιστοσύνη, διότι είναι προτιμότερο να ονομαζώμεθα μαθητές ενός μαθητού, παρά να ζούμε ιδιορρύθμως και να κινδυνεύουμε να πλανηθούμε από τον εχθρό.

1. Από του 1976 η Αδελφότης της Ιεράς Μονής των Αγίων Κυπριανού και Ιουσίνης Φυλής Αττικής, έχει καθιερώσει τα ''Ευχαριστήρια'', μίαν ειδική Εκδήλωσι, επί τη ονομαστική εορτή του Πνευματικού αυτής Πατρός και Καθηγουμένου.

2. Η Αδελφότης της Ιεράς Μονής μας την Κυριακή 9/22.2.1987 επραγματοποίησε μίαν σειρά Εκδηλώσεων επί τη 25ετία αυτής με γενικό τίτλο: ''1961 - 1986'': Είκοσι πέντε έτη προσφοράς εις την Ελληνορθόδοξον Παράδοσιν'' (Βλ. πλήρη περιγραφή στο περιοδ. ''Άγιος Κυπριανός'', αριθ. 218/Μάϊος - Ιούνιος 1987, σελ. 157 - 196, ειδικό αφιέρωμα). Κυκλοφορεί και ειδική βιντεοταινία με τις σχετικές Εκδηλώσεις.

3. Ι. Αυγουστίνου.

4. Οσίου Συμεών Νέου Θεολόγου, Ύμνοι Θείων ερώτων, ΙΕ', στχ. 209: ''Ούτως εγένετο και νυν εν τοις εσχάτοις χρόνοις / ο Συμεών ο άγιος, Ευλαβής ο Στουδίτης / ...'' (στχ. 205 - 210).

5. Προφητικόν, Αρχιερατικόν και Βασιλικόν΄ βλ. Εξόδ. ιθ' 6΄ Α' Πέτρ. β' 5 και 9΄ Αποκάλ. α' 6΄ ε' 10΄ κ' 6.

6. Οσίου Συμεών Νέου Θεολόγου, Επιστολή Γ΄, στχ. 1-3, παρά Β. Χ. Χριστοφορίδη, Η Πνευματική Πατρότης κατά Συμεών τον Νέον Θεολόγον, σελ. 26, εκδόσεις ''Π. Πουρναρά'', Θεσσαλονίκη 1977 (Διατριβή επί Διδακτορία).

7. Νικήτα Στηθάτου, Βίος και Πολιτεία του εν γίοις πατρός ημών Συμεών του Νέου Θεολόγου..., 46, στχ. 21-32, έκδοσις Αρχιμ. Συμεών Κούτσα, ''Ακρίτας'', σελ. 138-139, Αθήνα 1996.

Σ υ ν ε χ ί ζ ε τ α ι

Εισαγωγή στο διαδίκτυο, επιμέλεια, παρουσίαση 

ΑΓΙΟΚΥΠΡΙΑΝΙΤΗΣ.

Σειρά συνακόλουθων αναρτήσεων εκ του βιβλίου 

''Λόγοι Περί Υπακοής'' 

από την σειρά Δ': ''Ορθόδοξες Μοναχικές Εμπειρίες'' 

έκδοση της Ιεράς Μονής Αγίων Κυπριανού και Ιουστίνης Φυλής Αττικής.

(1999), σελ. 13-20.