ΑΓΙΟΚΥΠΡΙΑΝΙΤΗΣ


«Ο Παντοκράτορας κρατά στο Χέρι Του την βραδυνή Θυσία»

Η νύχτα αγκαλιάζει προσευχόμενες ψυχές σαν βρεφικό νανούρισμα. Στο μικρό καθολικό, οι γέροντες ξαπλωμένοι στο έδαφος, παραδομένοι στην εικόνα του Νυμφίου αποκαθηλώνουν ικετευτικά τους συγγνωστούς τους λογισμούς. Απόκοσμες εικόνες στο μικρό εκκλησάκι αναπνέουν μέσα από την θυμιασμένη ομίχλη των παρακλητικών τους λόγων. M' ένα τρακοσάρι κομποσκοίνι μετρούν ανάποδα τις μέρες, φτάνοντας ως την γέννησή τους. Ο παππά Διονύσης με αφημένο βλέμμα στην γη που περιμένει, σκύβει το κεφάλι στην ανατολή της μετανοίας του. Τί κόσμος τούτος Θεέ μου! Βαστάζουμε στις χούφτες μας τη Μάννα Ορθοδοξία και δεν θωρούμε το απροσμέτρητο κάλλος της και την ενδόμυχη υπόστασή της. Όταν τρίζουν τα θολά τζάμια από τα σιδερένια παραθύρια, νομίζεις, πως χοροί αγίων ήλθαν για να συνεκκλησιαστούν με τους χοικούς, ταμένους αδελφούς τους. Ο πολυέλαιος γυρνοφέρνει κυκλικά απ' τον καπνισμένο τρούλλο, ο Παντοκράτορας κρατάει στο χέρι του την βραδυνή θυσία, αίνοι και ύμνοι γίνονται δώρα ευχαριστιακά στα πόδια του Θεού μας. Κι όταν τελειώνει η ακολουθία, σκυμμένα πρόσωπα προσμετρούν μ' ένα Κύριε ελέησον, τα ανεβαίνοντα βήματά τους. Μακρύς ακόμα ο δρόμος της σταυρικής θυσίας. Ταιριάζει σε ορθοδόξους, να βλέπουν από μακριά τον σταυρό, που θα κρεμάσουν πάνω του τ' απόκοσμα όνειρά τους. Ποθούμε Χριστό, Αυτόν, Εσταυρωμένο, εξαντλούμε τους ονειρεμένους πόθους μας στο κοινό ποτήριο, ακροβατούμε την θωριά μας ανάμεσα στην πτώση και την έγερση. Τελούμε πνευματικά « ανάπηροι» στο μακαρισμό του εξαρτημένου Εγώ μας, αναζητούμε την χαμένη αρτιμέλεια της υποστελλόμενης ψυχής μας, ανυπακούουμε στην υποκριτική στάση ζωής. Ο Χριστός δεν είναι αφηρημένη έννοια, είναι η Οδός και η Αλήθεια, η Αγάπη κι η Ζωή, το προσδοκώμενο όνειρο της αναστάσιμης ελπίδας. Έχουμε Εκκλησία να κλάψουμε τους δρόμους που δεν διαβήκαμε, κατέχουμε αγίους να κρεμάσουμε την απόμακρη ματιά μας, μια Παναγιά να πνίξουμε στον κόρφο της την εαλωμένη αθωότητα της παιδικής αμεριμνησίας μας, κι αγγέλους τόσους, όσα είναι αυτά που χάσαμε, όσα είναι αυτά που ελπίζουμε, όσα είναι αυτά, που ίσως έρθουνε μια μέρα! Μπουσουλάμε γογγύζοντας στους εφάμαρτους δρόμους της υποκριτικής ζωής μας, έρπουμε γλοιωδώς στην λάσπη, που εωσφορικώς βαπτίσαμε πολιτισμένη κοινωνία! Επιτέλους να πάψουν αυτοί οι διαρκείς κύκλοι γύρω απ' τον ειδωλολάτρη εαυτό μας, το μεγαλείο του χριστιανού αναπαύεται στον προσευχητικό ξεσηκωμό και την ταπεινή μεγαλοσύνη. Η αγάπη μας είναι η σταυρική θυσία του εγώ μας στην εγωϊκότητα των άλλων. Ο σταυρός μας είναι τα ζυγιστικά του Πατρός που σβήνουν με γομολάστιχα τις μεγαλεπίβολες, θηριώδεις αμαρτίες μας κι η ελπίδα μας φοράει τα καλά της μπροστά στο αιματοβαμμένο δισκοπότηρο του αμνοικού Ιησού μας. Τα βράδια αιωρούνται χαροποιά στα γράμματα της αγιοπνευματικής Αλφαβήτας, ζωγραφίζουν την Πίστη ως έκθαμβο, αγιοπρεπές θήλυ, που ίσταται σε συννεφοσκεπούσα ομίχλη, πάνω από τα μικροκαμωμένα σπίτια των ανθρώπων. Πορφυροφορούσα κόρη, που χάσκει με χαμόγελο και κορομηλένια μάγουλα, που ροδοκοκκινίζουν στην παρακλητική αγάπη των πιστών. Η Πίστη είναι αναγεννητικό επίθεμα στις πληγές της αμαρτίας, δροσερή ανάσα στην πνευματική άπνοια των φιλόνικων ανθρώπων, σουλατσάρει σε χλοερούς, φρεσκοσκαμμένους κήπους και περιβόλια που μεθούν στην αρχοντιά των λουλουδιών. Βαστάει στα χέρια της τα εύοσμα βασιλικά των Χριστοφόρων λόγων, λούζεται μακάρια στην μετάνοια ενός αλλόφρονα, που ανακαλύπτει πάνω της τον μυρίπνοο Παράδεισο της συστελλόμενης ψυχής. Η Πίστη Θε μου είναι τα χρυσαφένια στάρια του χωριού, που μικρά, βάζαμε τρεχάλα ανάμεσα στα ξεραμένα στάχυα και τ' αγκάθια του αγρού, το ανταριασμένο βουϊτό από τους μεγαλοδύναμους ήχους των ελάτων, που στέκονταν πάντα όρθια. Νοικοκύρηδες, φρεσκοπλυμένοι χωρικοί, που τις Κυριακές έπαιρναν τα δύσβατα μονοπάτια για την εκκλησιά των Παμμεγίστων Ταξιαρχών! Βλέπαμε την Πίστη να σιγοντάρει στο αναλόγιο, εκείνον τον ταπεινό, ολιγογράμματο ιερέα, που έβγαινε στον άμβωνα για να μοιράσει τ' αντίδωρα κρίνα της ανυπέρβλητης αγάπης. Ύστερα βοηθούσε στα χωράφια την μαυροφορεμένη χήρα, που πριν να σπείρει τον καρπό στα σκαλισμένα αυλάκια, σταύρωνε με το χέρι της το αγιασμένο χώμα, ράντιζε με αγιασμό εκείνον τον πολύχρωμο, ταιριαστό μπαχτσέ με τις ντάλιες, τους κατιφέδες και τους κρίνους. Η Πίστη πάλι κατοικεί στα αδύναμα σπίτια των φτωχών, κάθεται στο τραπέζι με τα αλάδωτα ρεβίθια, τις ελιές και το αχνισμένο, ζυμωτό ψωμί, χορταίνει τα στόματα με μοσχοθυμιασμένες ευλογίες και απόκοσμες παραινέσεις της ερήμου. Σκάει χαμόγελο στην βρεφική αγνότητα Χριστούλιδων μικρών! Η Πίστη δεν λέει ψέμματα στα χείλη των παιδιών, παίζει κυνηγητό με την ταπείνωση και κρυφτό με την ντροπή. Στέκει προσευχητικά μετέωρη σε νηπιακούς ασπασμούς, σε ανυπόκριτες, παιδικές προσευχές. Είναι το θεϊκό αντίδοτο στο διάβα μιας φουσκοθαλασσιάς ζωής, το υπέρμαχο δοξάρι στην ηδύχοη πνοή του ουρανού, η υπογραφή του Θεού στην μετάνοια του πιστού. Μακάριοι αυτοί που την βρήκαν να τους περιμένει με το πρωϊνό ξύπνημα της αυγής και την εσπερινή δύση του ηλίου! (Φθινόπωρο 2013) Γιώργος Δ. Δημακόπουλος Δημοσιογράφος





Ιστολόγιο «ΑΓΙΟΚΥΠΡΙΑΝΙΤΗΣ»

Έτος: 11ο (2013 - 2024)

Δημοσιογραφικό Εργαστήρι Ορθόδοξης Μαρτυρίας και Ομολογιακής Κατάθεσης

Διαχειριστής:

Γιώργος Δ. Δημακόπουλος

Δημοσιογράφος

Icon by Serhei Vandalovskiy, icon - painter, Ukraine



«Απάνου απ' το κρεββάτι μου βαθειά παρηγοριά μου / Καρφώνω την εικόνα Σου, και τώρα η κάμαρά μου. / Είναι και μνήμα θλιβερό και χαρωπή εκκλησία / Σκοτάδι η θλίψι μου σκορπά και λάμψιν η θρησκεία».



Κωστής Παλαμάς


Drop Down MenusCSS Drop Down MenuPure CSS Dropdown Menu

Πέμπτη 1 Φεβρουαρίου 2024

ΕΡΜΗΝΕΙΑ ΤΗΣ ΕΥΑΓΓΕΛΙΚΗΣ ΠΕΡΙΚΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΥΠΑΠΑΝΤΗ ΤΟΥ ΚΥΡΙΟΥ ΑΠΟ ΤΟΝ ΑΓΙΟ ΚΥΡΙΛΛΟ ΑΛΕΞΑΝΔΡΕΙΑΣ

 



[
ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ: υπομνηματισμός χωρίων Λουκ.2,22-23] «καὶ ὅτε ἐπλήσθησαν αἱ ἡμέραι τοῦ καθαρισμοῦ αὐτῶν κατὰ τὸν νόμον Μωϋσέως, ἀνήγαγον αὐτὸν εἰς Ἱεροσόλυμα παραστῆσαι τῷ Κυρίῳ, καθὼς γέγραπται ἐν νόμῳ Κυρίου ὅτι πᾶν ἄρσεν διανοῖγον μήτραν ἅγιον τῷ Κυρίῳ κληθήσεται (:Και όταν συμπληρώθηκαν οι οκτώ ημέρες για να γίνει στο παιδί η περιτομή, του έκαναν περιτομή, για να επιβεβαιωθεί και με την πράξη αυτή ότι ήταν γνήσιος απόγονος του Αβραάμ. Και του δόθηκε το όνομα Ιησούς, όπως δηλαδή το είχε ονομάσει ο άγγελος προτού ακόμα συλληφθεί το παιδί στην κοιλιά της μητέρας του. Και η παρουσίαση και η αφιέρωση αυτή γινόταν σύμφωνα μ’ εκείνο που είχε γραφεί στο νόμο του Κυρίου, ότι κάθε αρσενικό παιδί που για πρώτη φορά ανοίγει τη μήτρα της μητέρας του και γεννιέται, δηλαδή κάθε πρωτότοκο και πρωτογενές, πρέπει να θεωρείται και να ονομάζεται αφιερωμένο στον Κύριο)»[Λουκ.2,22-23].


Εδώ λοιπόν με αυτά που αναγνώσαμε πριν λίγο, βλέπουμε ότι υποτασσόταν στους νόμους του Μωυσή ή μάλλον βλέπουμε ο ίδιος ο νομοθέτης και Θεός να υποτάσσεται ως άνθρωπος στους δικούς Του νόμους. Και για ποιο λόγο το κάνει αυτό, θα μας το διδάξει ο σοφότατος Παύλος: «οὕτω καὶ ἡμεῖς, ὅτε ἦμεν νήπιοι, ὑπὸ τὰ στοιχεῖα τοῦ κόσμου ἦμεν δεδουλωμένοι· ὅτε δὲ ἦλθε τὸ πλήρωμα τοῦ χρόνου, ἐξαπέστειλεν ὁ Θεὸς τὸν υἱὸν αὐτοῦ, γενόμενον ἐκ γυναικός, γενόμενον ὑπὸ νόμον, ἵνα τοὺς ὑπὸ νόμον ἐξαγοράσῃ, ἵνα τὴν υἱοθεσίαν ἀπολάβωμεν(:Έτσι κι εμείς,οι Χριστιανοί, όταν ήμασταν σε νηπιώδη πνευματική κατάσταση, ήμασταν υποδουλωμένοι κάτω από τα στοιχεία του κόσμου(δηλαδή κάτω από τη στοιχειώδη και ανεπαρκή θρησκευτική γνώση που έχει ο κόσμος των ατελών και παχυλών ανθρώπων).


Όταν όμως ήρθε το πλήρωμα του χρόνου που είχε ορίσει η πανσοφία του Θεού, ο Θεός εξαπέστειλε τον Υιό του, που γεννήθηκε από γυναίκα και έζησε σύμφωνα με τις διατάξεις του μωσαϊκού νόμου, για να εξαγοράσει αυτούς που βρίσκονταν κάτω από την εξουσία του μωσαϊκού νόμου, ώστε να λάβουμε την υιοθεσία,που ο Θεός μας είχε υποσχεθεί)»[Γαλ.4,3-4]. Ο Χριστός λοιπόν εξαγόρασε από την κατάρα του νόμου εκείνους που ήταν κάτω από την εξουσία του νόμου, αλλά όμως δεν τον είχαν ακόμη τηρήσει. Και τους εξαγόρασε με ποιον τρόπο; Εκπληρώνοντάς τον.


Αλλά και με άλλον τρόπο. Για να καταργήσει τα εγκλήματα της παράβασης του Αδάμ, παρουσίασε τον εαυτό Του για χάρη μας ευπειθή και υπάκουο σε όλα στον Θεό και Πατέρα Του. Γιατί έχει γραφεί: «ὥσπερ γὰρ διὰ τῆς παρακοῆς τοῦ ἑνὸς ἀνθρώπου ἁμαρτωλοὶ κατεστάθησαν οἱ πολλοί, οὕτω καὶ διὰ τῆς ὑπακοῆς τοῦ ἑνὸς δίκαιοι κατασταθήσονται οἱ πολλοί(:Διότι, όπως με την παρακοή του ενός ανθρώπου[:του Αδάμ] έγιναν αμαρτωλοί και ένοχοι το πλήθος των απογόνων του Αδάμ, έτσι και με την τέλεια υπακοή, που έδειξε ο Ένας, ο Χριστός, στον Πατέρα, θα γίνουν δίκαιοι το πλήθος των όσων πιστέψουν σε Αυτόν)»[Ρωμ. 5,19].Έθεσε λοιπόν μαζί με εμάς τον αυχένα Του στο νόμο, κάνοντάς το και αυτό κατ’ οικονομία, γιατί έπρεπε να εκπληρώσει όλον τον νόμο.


Όταν λοιπόν ήρθε η ογδόη ημέρα, κατά την οποία συνηθιζόταν να γίνεται η περιτομή στη σάρκα, όπως όριζε ο νόμος, δέχεται την περιτομή και ο ίδιος που έδωσε τον νόμο στον Μωυσή, και πριν από αυτόν στον Αβραάμ. Δέχεται επίσης και το όνομα, δηλαδή το όνομα Ιησούς, το οποίο ερμηνεύεται «Σωτηρία του λαού». Γιατί έτσι θέλησε ο Θεός και Πατέρας να ονομάζεται ο Υιός Του, ο οποίος κατά σάρκα γεννήθηκε από γυναίκα· γιατί τότε έγινε σωτηρία λαού, και όχι ενός, αλλά και κάθε έθνους, και όλης της οικουμένης. Συγχρόνως δηλαδή με την τέλεση της περιτομής, πήρε και το όνομα.


Εμπρός λοιπόν να δούμε πάλι τι σήμαινε το γεγονός αυτό. Ο μακάριος Παύλος είπε: «ἡ περιτομὴ οὐδέν ἐστι, καὶ ἡ ἀκροβυστία οὐδέν ἐστιν(:Τίποτε δεν είναι η περιτομή και δε συντελεί σε τίποτε για τη σωτηρία μας, και τίποτε επίσης δεν είναι η ακροβυστία[:η μη περιτομή)]»[Α΄Κορ. 7,19]. Άραγε ο των όλων Θεός πρόσταξε μέσω του πάνσοφου Μωυσή να τηρείται το τίποτε ,δηλαδή κάτι που σε τίποτε δε μας ωφελεί για τη σωτηρία μας, και απείλησε μάλιστα με τιμωρία εκείνους που παραβαίνουν αυτήν την εντολή; Ναι, θα μπορούσα να πω. Γιατί όσον αφορά τη φύση του πράγματος, δεν είναι απολύτως τίποτε· όμως έκρυβε μέσα του τύπο μυστηρίου.


Γιατί κατά την ογδόη ημέρα αναστήθηκε Χριστός από τους νεκρούς, και μας έδωσε την πνευματική περιτομή. Γιατί έδωσε εντολή σους αγίους Αποστόλους και τους είπε: «πορευθέντες μαθητεύσατε πάντα τὰ ἔθνη, βαπτίζοντες αὐτοὺς εἰς τὸ ὄνομα τοῦ Πατρὸς καὶ τοῦ Υἱοῦ καὶ τοῦ Ἁγίου Πνεύματος(: Λοιπόν, πηγαίνετε τώρα και διδάξατε σε όλα τα έθνη την αλήθεια. Και αυτούς που θα πιστέψουν και θα γίνουν μαθητές σας, βαπτίστε τους στο όνομα του Πατρός και του Υιού και του Αγίου Πνεύματος)»[Ματθ. 28,19].


Και Αυτού πάλι προτύπωση ήταν εκείνος ο αρχαίος Ιησούς, δηλαδή ο Ιησούς του Ναυή, ο οποίος μετά από τον Μωυσή έγινε αρχηγός των Ισραηλιτών· γιατί πρώτα πέρασε τους Ισραηλίτες στην απέναντι όχθη του Ιορδάνη, και έπειτα ευθύς αμέσως τούς έκανε την περιτομή με πέτρινα μαχαίρια. Λοιπόν, όταν διαβούμε τον Ιορδάνη, τότε ο Χριστός μάς περιτέμνει με τη δύναμη του αγίου Πνεύματος, όχι καθαρίζοντας τη σάρκα, αλλά αποκόπτοντας μάλλον τον μολυσμό της ψυχής μας.


Την ογδόη λοιπόν ημέρα περιτέμνεται ο Χριστός, και παίρνει, όπως είπα, το όνομα, γιατί τότε ακριβώς έχουμε σωθεί από Αυτόν και μέσω Αυτού. Γιατί λέγει ο απόστολος Παύλος: «ἐν ᾧ καὶ περιετμήθητε περιτομῇ ἀχειροποιήτῳ ἐν τῇ ἀπεκδύσει τοῦ σώματος τῶν ἁμαρτιῶν τῆς σαρκός, ἐν τῇ περιτομῇ τοῦ Χριστοῦ, συνταφέντες αὐτῷ ἐν τῷ βαπτίσματι, ἐν ᾧ καὶ συνηγέρθητε διὰ τῆς πίστεως τῆς ἐνεργείας τοῦ Θεοῦ τοῦ ἐγείραντος αὐτὸν ἐκ τῶν νεκρῶν(:Μέσω της κοινωνίας σας με τον Ιησού Χριστό και περιτμηθήκατε με περιτομή αχειροποίητη, πνευματική,που δε γίνεται με χέρι ανθρώπινο, όπως η ιουδαϊκή περιτομή,αλλά ενεργείται από το Άγιο Πνεύμα.


Συνίσταται δε η περιτομή αυτή στην απέκδυση και την αποβολή του σώματος, που δούλευσε στις αμαρτίες της σάρκας. Και η απέκδυση αυτή που έγινε όχι δια της κατακόψεως του σώματος,είναι η περιτομή που λάβατε από τον Χριστό, όταν ταφήκατε μαζί Του στο βάπτισμα. Και δε θαφτήκατε μόνο,αλλά και αναστηθήκατε μυστηριακώς δια του βαπτίσματος μαζί με τον Χριστό. Και όλα αυτά έγιναν δια της πίστεως στην ενέργεια και τη δύναμη του Θεού ο οποίος Τον ανέστησε από τους νεκρούς. Πιστέψατε, δηλαδή,ότι ο Θεός με την ίδια ενέργεια και δύναμη θα αναστήσει και εσάς εκ νεκρών)»[Κολ.2,11][ερμηνευτική απόδοση Παναγιώτου Τρεμπέλα,σελ.806]. Ώστε λοιπόν ο θάνατός Του έγινε για χάρη δική μας, καθώς και η ανάσταση και η περιτομή. Γιατί πέθανε, ώστε εμείς που δια του βαπτίσματός μας πεθάναμε μαζί με Αυτόν , που πέθανε για την αμαρτία, να μη ζήσουμε ποτέ πια για την αμαρτία. Γι’ αυτό έχει ειπωθεί το εξής: «εἰ γὰρ συναπεθάνομεν, καὶ συζήσομεν(:Αν πράγματι πεθάναμε μαζί Του δια του βαπτίσματος και διά των θλίψεων, που υποφέρουμε γι’ Αυτόν, μαζί Του και θα ζήσουμε στη μέλλουσα ζωή»[Β΄Τιμ.2,11].


Λέγεται βέβαια ότι πέθανε για την αμαρτία, όχι επειδή αμάρτησε ο ίδιος (γιατί λέγει το Ευαγγέλιο: «ὃς ἁμαρτίαν οὐκ ἐποίησεν, οὐδὲ εὑρέθη δόλος ἐν τῷ στόματι αὐτοῦ(:Αυτός δεν έκαμε ποτέ καμία απολύτως αμαρτία· ούτε δε και στο στόμα του βρέθηκε ποτέ δόλος ή έστω και ο παραμικρότερος αμαρτωλός λόγος)»[Α΄Πέτρ. 2,22],αλλά εξαιτίας της δικής μου αμαρτίας. Όπως ακριβώς λοιπόν πεθάναμε μαζί με Αυτόν που πέθανε, μαζί Του και θα αναστηθούμε[βλ. παραπάνω, Β΄Τιμ. 2,11].


Eπίσης, επειδή ο Υιός ήρθε μαζί μας, αν και ήταν από τη φύση Του Θεός και Κύριος των όλων, γι’ αυτό και δεν περιφρονεί τα δικά μας μέτρα, αλλά μαζί με εμάς υποτάχτηκε στον ίδιο νόμο, αν και ο ίδιος ως Θεός ήταν νομοθέτης. Περιτέμνεται οκτώ ήμερών μαζί με τους Ιουδαίους, για να επιβεβαιώσει τη συγγένειά Του με αυτούς, ώστε να μην Τον αρνηθούν. Γιατί ο Χριστός αναμενόταν από τη γενεά του Δαβίδ, και τους έδωσε την απόδειξη της συγγένειάς Του με αυτόν. Γιατί, εάν, μολονότι έλαβε την περιτομή, και πάλι έλεγαν «τοῦτον δὲ οὐκ οἴδαμεν πόθεν ἐστίν(:Εμείς, που είμαστε σπουδασμένοι και αναγνωρισμένοι άρχοντες του έθνους, ξέρουμε ότι ο Θεός έχει μιλήσει στο Μωυσή και σε κανέναν άλλον. Αυτός μας είναι άγνωστος και δεν ξέρουμε από που είναι και από πού στάλθηκε)»[Ιω.9,29], αν δεν είχε περιτμηθεί σαρκικά και δεν τηρούσε τον μωσαϊκό νόμο, θα είχε εύλογη πρόφαση η άρνησή τους. Αλλά όμως μετά την δική Του περιτομή έχει παύσει η σαρκική περιτομή, επειδή εισάχθηκε σε εμάς αυτό που υποδηλώνεται με αυτή, δηλαδή το βάπτισμα· γι’ αυτό εμείς δεν περιτεμνόμαστε πια.


Νομίζω βέβαια ότι η περιτομή συμβολίζει τρία πράγματα. Ένα ότι σαν κάποιο σημάδι και σφραγίδα ξεχωρίζει τους απογόνους του Αβραάμ και τους διαχωρίζει από τα υπόλοιπα έθνη. Δεύτερον, μέσα της προτυπώνει τη Χάρη και τη δύναμη του αγίου Βαπτίσματος· διότι, όπως ακριβώς αυτός που περιτεμνόταν, με τη σφραγίδα αυτή εντασσόταν παλαιά στο λαό του Θεού, έτσι και αυτός που βαπτίζεται, τυπώνοντας μέσα του ως σφραγίδα τον Χριστό, αναγράφεται στην υιοθεσία του Θεού.


Και τρίτον, είναι σύμβολο των προσερχόμενων στην πίστη με τη χάρη, οι οποίοι με τον κοφτερό λόγο της πίστεως και με κόπους ασκητικούς αποκόπτουν τις επαναστάσεις των σαρκικών ηδονών και παθών και τα απονεκρώνουν,όχι κόβοντας το σώμα, αλλά καθαρίζοντας την καρδιά, και κάνοντας την περιτομή όχι σύμφωνα με τον νόμο, αλλά πνευματικά· και όπως διαβεβαιώνει ο θεόπνευστος Παύλος, ο έπαινος αυτών δεν έχει ανάγκη από την ανθρώπινη επίκριση, αλλά εξαρτάται από την ουράνια απόφαση[Ρωμ. 2, 28-29: «οὐ γὰρ ὁ ἐν τῷ φανερῷ Ἰουδαῖός ἐστιν, οὐδὲ ἡ ἐν τῷ φανερῷ ἐν σαρκὶ περιτομή, ἀλλ᾿ ὁ ἐν τῷ κρυπτῷ Ἰουδαῖος, καὶ περιτομὴ καρδίας ἐν πνεύματι, οὐ γράμματι, οὗ ὁ ἔπαινος οὐκ ἐξ ἀνθρώπων, ἀλλ᾿ ἐκ τοῦ Θεοῦ


(:Διότι Ιουδαίος αληθινός και άξιος των δωρεών του Θεού δεν είναι εκείνος, που εξωτερικώς φαίνεται ως Ιουδαίος, ούτε αληθινή περιτομή είναι εκείνη, που έχει γίνει και φαίνεται στη σάρκα. Αλλά πραγματικός και ευάρεστος στον Θεό Ιουδαίος είναι εκείνος, που με το άγνωστο στους ανθρώπους και κρυφό εσωτερικό του που είναι φανερό μόνο στο Θεό, λατρεύει και υπακούει στον Θεό. Και αληθινή περιτομή είναι η αποκοπή πάσης κακίας και ενοχής από την καρδιά, η οποία γίνεται με την χάρη του Αγίου Πνεύματος και όχι με την τυπική και νεκρή πλέον διάταξη του μωσαϊκού Νόμου,η οποία δεν έχει τη δύναμη να μεταβάλει την καρδιά. Αυτός δε, ο αληθινά γνήσιος Ιουδαίος θα λάβει τον έπαινό του, όχι εκ μέρους ανθρώπων, οι οποίοι υπόκεινται σε πλάνη, αλλά από τον ίδιο τον Θεό)»].


Ενώ λοιπόν ο νόμος στρεφόταν εναντίον κάθε γυναίκας που γεννούσε αρσενικό ή θηλυκό και ήταν γενικότατη η κατηγορία που έκανε σε μας, εξαιρέθηκε από την δυσφημία αυτή η αγία Παρθένος, από την οποία λέμε ότι γεννήθηκε κατά σάρκα ο Χριστός. Πρόσεχε, δηλαδή, αν θέλεις, την ακρίβεια του νόμου. Γιατί λέγει: «γυνή, ἥτις ἐὰν σπερματισθῇ καὶ τέκῃ ἄρσεν, ἀκάθαρτος ἔστω(: Γυναίκα που θα μείνει εξ ανδρικού σπέρματος έγκυος και γεννήσει αρσενικό παιδί, ας είναι ακάθαρτη)»[Λευιτικόν, 12,2]· λέγει «η γυναίκα που εξ ανδρικού σπέρματος θα μείνει έγκυος και γεννήσει αρσενικό παιδί» και όχι αδιακρίτως κάθε γυναίκα.


Εδώ όμως το θεϊκό σώμα έλαβε την υπόστασή Του από το άγιο Πνεύμα, πλαστουργούμενο με τρόπο ανέκφραστο μέσα στην αγία Παρθένο, και με μικρή μέριμνα από τους νόμους της φύσεως· γιατί δεν είχε καμία ανάγκη από καταβολή ανδρικού σπέρματος ο πρωτότοκος των αγίων, η απαρχή εκείνων που έλαχαν να λάβουν την αναγέννηση από τον Θεό δια του αγίου Πνεύματος· για αυτούς έχει λεχθεί καθαρά: «οἳ οὐκ ἐξ αἱμάτων, οὐδὲ ἐκ θελήματος σαρκός, οὐδὲ ἐκ θελήματος ἀνδρός, ἀλλ᾿ ἐκ Θεοῦ ἐγεννήθησαν (:Αυτοί δεν γεννήθηκαν από γυναικεία αίματα, ούτε από σαρκική επιθυμία, ούτε από την επιθυμία κάποιου άνδρα, αλλά γεννήθηκαν από τον ίδιο τον Θεό)»[Ιω, 1,13]. Διέφυγε λοιπόν την καταβοή εναντίον της από τον νόμο η αγία Παρθένος, γιατί δε δέχθηκε καθόλου σπέρμα, αλλά γέννησε για χάρη μας το Θείο Βρέφος με την επενέργεια του αγίου Πνεύματος.


Μετά την περιτομή, περιμένει πάλι τον καιρό να συμπληρωθεί για τον καθαρισμό, όπως όριζε ο Μωσαϊκός νόμος· και όταν συμπληρώθηκαν οι ημέρες (και η συμπλήρωση των ημερών ήταν η τεσσαρακοστή ημέρα), τότε ανεβαίνει στα Ιεροσόλυμα και οδηγείται μπροστά στον Πατέρα, ως άνθρωπος σαν εμάς, ο Θεός Λόγος, που κάθεται μαζί με τον Πατέρα, και ο οποίος (Λόγος) δια της του νόμου σκιάς αναγράφεται μεταξύ των πρωτοτόκων. Γιατί άγια και ιερά για τον Θεό ήταν και πριν από την ενανθρώπηση τα πρωτότοκα, τα οποία πρόσφεραν σ’ Αυτόν ως θυσία σύμφωνα με τον νόμο. Πω πω μέγεθος οικονομίας, «Ὦ βάθος πλούτου καὶ σοφίας καὶ γνώσεως Θεοῦ!(:Ω απροσμέτρητο βάθος πλουσίων δωρεών και άπειρης σοφίας και παγγνωσίας του Θεού!)»[Ρωμ. 11,33].Αυτός που βρισκόταν στους κόλπους του Πατέρα, ενώπιον του Οποίου τα πάντα προσάγονται με τρόπο που αρμόζει σε δούλους, Αυτός που δοξαζόταν με τις λατρείες εκ μέρους όλων, όταν βρέθηκε στα ανθρώπινα μέτρα, προσφέρει θυσία σε Εκείνον που Τον γέννησε. Τι παράδοξο πράγμα αλήθεια! Η αλήθεια έχει τηρήσει τους τύπους του νόμου. Για ποιο λόγο; Γιατί και νομοθέτης ήταν ως Θεός, και κάτω από τον νόμο ως άνθρωπος.


Και τι λοιπόν πρόσφερε; Ως πρωτότοκος και αρσενικό παιδί, ένα ζευγάρι τρυγόνων και δύο μικρά περιστέρια, σύμφωνα με τις διατάξεις του νόμου. Τι όμως θέλουν να φανερώσουν αυτά; Το τρυγόνι είναι λαλίστατο μεταξύ των πτηνών, ενώ το περιστέρι είναι ζώο ήπιο και πράο. Τέτοιος υπήρξε σε εμάς ο Δημιουργός και Κύριος των όλων, ο οποίος έχει σε ύψιστο βαθμό την πραότητα, και σαν τρυγόνα κατέθελξε όλη την οικουμένη και με την ωραιότατη φωνή(λόγο) Του γεμίζει τον δικό Του αμπελώνα, δηλαδή εμάς που πιστέψαμε σε Αυτόν. Γιατί έχει γραφεί στο βιβλίο «Άσμα των ασμάτων»: « φωνὴ τῆς τρυγόνος ἠκούσθη ἐν τῇ γῇ ἡμῶν· αἱ ἄμπελοι κυπρίζουσιν (:Η φωνή της τρυγόνος ακούστηκε στη χώρα μας· τα αμπέλια ανθίζουν)»[ Άσμα Ασμάτων, 2,12-13]. Γιατί έχει μιλήσει σε εμάς ο Χριστός και μας έχει προσφέρει το θείο και ευαγγελικό Του κήρυγμα, που είναι σωτηρία ολόκληρου του κόσμου.


Σφαζόταν βέβαια τρυγόνι και περιστέρι, για να δηλωθεί πάλι σε μας με τύπους Αυτός που υπομένει θάνατο της σάρκας Του για τη ζωή του κόσμου. Γιατί Αυτός είναι η καλλίφωνη τρυγόνα, Αυτός είναι η αγνή περιστερά. Άρα λοιπόν ο Χριστός πρόσφερε τον εαυτό Του σε έναν καιρό μαζί με τους τύπους και την αλήθεια ως οσμή ευωδιαστή, για να μας οδηγήσει με τον εαυτό Του στον Θεό και Πατέρα, και έτσι να καταργήσει την αποστροφή Του προς εμάς και εξαιτίας της παράβασης του Αδάμ, και εξαιτίας της αμαρτίας που τυράννησε όλους εμάς και έτσι να μας καταστήσει άξιους της πατρικής Του φροντίδας.


Γιατί εμείς ήμασταν εκείνοι που παλαιά φωνάζαμε· «ἐπίβλεψον ἐπ᾿ ἐμὲ καὶ ἐλέησόν με (: Κύριε, ρίξε ευσπλαχνικό το βλέμμα σου προς εμένα και ελέησέ με)» [Ψαλμ.24,16],όπως λέγει ο Ψαλμωδός, ο οποίος αλλού λέγει: «ὀφθαλμοὶ Κυρίου ἐπὶ δικαίους(:Τα μάτια του Κυρίου στρέφονται με ευμένεια προς τους δικαίους)»[ Ψαλμ. 33,16]. Γιατί ο Κύριος δεν έχει στραμμένο το βλέμμα Του σε εκείνους που είναι ένοχοι αμαρτιών, αλλά στον πράο και ήσυχο, που τρέμει τα θεϊκά Του λόγια. Γιατί έπρεπε πρώτα να καθαρισθούμε εμείς, και έτσι να γίνουμε άξιοι της επίβλεψης του Θεού· αυτό βέβαια το έχουμε κερδίσει με τον Σωτήρα όλων Χριστό, ο οποίος γεννήθηκε από γυναίκα και υποτάχθηκε στον νόμο.


Όμως πρέπει πρώτον να εξετάσουμε για ποιον έχει γραφεί το «περὶ τοῦ καθαρισμοῦ αὐτῶν(: για τον καθαρισμό αυτών)», δεύτερον για το ότι ο Ιησούς παρουσιάσθηκε στον Κύριο και τρίτον τι σημαίνει το ζεύγος των τρυγόνων και τα δύο μικρά περιστέρια. Γιατί εάν κανείς νομίσει ότι το «περὶ τοῦ καθαρισμοῦ αὐτῶν(: για τον καθαρισμό αυτών)» λέγεται για την αγία Θεοτόκο, ή για τον μακάριο Ιωσήφ ή για τον Κύριο, θα διαπράξει ασέβεια. Καθόσον ούτε ο Ιωσήφ ήρθε σε σαρκική επαφή με την Παρθένο, ούτε αυτή συνέλαβε με σαρκική συνεύρεση, όπως οι άλλες γυναίκες, για να τα προσφέρουν αυτά για τον καθαρισμό τους, αλλά συνέλαβε χωρίς σπέρμα και γέννησε με αγνότητα. Γιατί όπου δεν υπάρχει συνεύρεση γυναίκας και άνδρα, ούτε ύπνος και ηδονή, ούτε σαρκική ένωση και συνουσία, ποια ανάγκη καθαρισμού υπάρχει; Αλλά ούτε για τον Κύριο ειπώθηκε αυτό, ο οποίος είναι αναμάρτητος και πάνω από κάθε καθαρότητα.



ΠΡΟΣ ΔΟΞΑΝ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΤΡΙΑΔΙΚΟΥ ΘΕΟΥ,
επιμέλεια κειμένου: Ελένη Λιναρδάκη, φιλόλογος









ΠΗΓΕΣ:


Αγίου Κυρίλλου, αρχιεπισκόπου Αλεξανδρείας, Ἐξήγησις ὑπομνηματική εἰς τό κατά Λουκάν Εὐαγγέλιον, Πανεπιστήμιο Αιγαίου, ερευνητικό έργο «Οι δρόμοι της πίστης: Ψηφιακή Πατρολογία»
(https://greekdownloads3.files.wordpress.com/2014/09/commentarii-in-lucam_.pdf,
σελ. 7-12)Κυρίλλου Αλεξανδρείας Άπαντα τα έργα, Πατερικές εκδόσεις « Γρηγόριος Παλαμάς», εκδ. οίκος «Το Βυζάντιον»,Θεσσαλονίκη 2005, «Υπόμνημα εις το κατά Λουκάν Α΄», σελ. 187- 194.
Παν. Τρεμπέλα, Η Καινή Διαθήκη μετά συντόμου ερμηνείας, εκδ. Ο Σωτήρ, Αθήνα 1997
http://www.greek-language.gr/digitalResources/ancient_greek/tools/liddell-scott/index.html
http://users.sch.gr/aiasgr/Palaia_Diathikh/Biblia/Palaia_Diathikh.htm
http://users.sch.gr/aiasgr/Kainh_Diathikh/Biblia/Kainh_Diathikh.htm
hristospanagia@yahoo.gr 1.2.2019


Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Print Friendly and PDF