Μ. Τετάρτη και ψάλλουμε την ακολουθία όπως έχουμε προείπει το απόγευμα, το βράδυ της Μ. Τρίτης και ενθυμούμεθα στην Εκκλησία δύο πράγματα κατά τη διάρκεια της ακολουθίας αυτής: 1ον την αμαρτωλή γυναίκα, την πόρνη η οποία μετενόησε και εις ένδειξιν της μετανοίας της άλειψε τους αχράντας πόδας του Κυρίου μας Ιησού Χριστού με μύρο και δάκρυα και 2ον: την απόφαση του ιουδαικού συμβουλίου για την θανάτωση του Κυρίου μας Ιησού Χριστού και την προετοιμασία του προδότη μαθητή, του Ιούδα, ο οποίος επρόδωσε τον διδάσκαλο -όπως είναι γνωστό -για τριάκοντα αργύρια.
Την ημέρα αυτή έχουμε ενώπιόν μας μια ''κτυπητή'' αντίθεση, μία αντίθεση που μας περιγράφουν τόσο ζωηρά οι ύμνοι της ημέρας αυτής.
Έχουμε από τη μία τη γυναίκα, η οποία είναι στο έσχατο σημείο ξεπεσμού, την γυναίκα η οποία είναι στην άβυσσο της αμαρτίας, στην άβυσσο της ατιμίας και της πορνείας και από την άλλη: +
έχουμε το μαθητή, τον Ιούδα, ο οποίος μέχρι εκείνη τη στιγμή είναι σε πάρα πολύ υψηλή θέση, στην πιο τιμητική θέση που θα μπορούσε να υπάρχει στη γη.
Είναι μαθητής του θεανθρώπου Ιησού Χριστού, του διδασκάλου!
Κι όμως έχουμε μία εναλλαγή:
η πόρνη γυναίκα με τη μεγάλη της μετάνοια ανεβαίνει από την άβυσσο στην κορυφή του ουρανού κι ο μαθητής με την πιο έντιμη θέση, από την κορυφή του ουρανού κατέρχεται μέσω της προδοσίας του στην πιο έσχατη και απαίσια άβυσσο που υπάρχει.
Η μεταμορφωτική δύναμις της μετανοίας μας γεμίζει όλους εμάς, που ακούμε και συμμετέχουμε στις ακολουθίες, μας γεμίζει με εμπιστοσύνη και ιδίως με ελπίδα.
Όλοι πρέπει να έχουμε ελπίδα, πολύ μεγάλη ελπίδα, γιατι το έλεος και η φιλανθρωπία του Θεού τα νικάει όλα, τα δέχεται όλα, τα αλλάζει όλα, τα μεταμορφώνει όλα. Από την άλλη όμως η πτώσις του μαθητή, η προδοσία του μας γεμίζει με μια αγωνία και με ένα φόβο για την σωτηρία μας, ότι έστω κι αν είμαστε στον ουρανό της Εκκλησίας, στον ουρανό της αρετής, στον ουρανό της χάριτος, έστω κι αν είμαστε στην καλύτερη πνευματική κατάσταση κοντά στο Χριστό, πλησίον του Χριστού, κοντά στην Παναγία, στους αγίους αγγέλους, στους αγίους της Εκκλησίας, μέσα στα μυστήρια της Εκκλησίας, στην ατμόσφαιρα της Χάριτος της Εκκλησίας:
Έστω κι αν αναπνέουμε κυριολεκτικώς την Χάρη του Θεού, αν δεν προσέξουμε, αν έχουμε κάποια αμαρτωλή προσκόλληση, εάν σκοτισθεί ο οφθαλμός της ψυχής μας, ο νους μας, εάν επιθυμίσουμε κάποια πράγματα άλλα, τα οποία θα βάλλουμε στη θέση αυτών των οποίων έχουμε τώρα, τότε κινδυνεύουμε κι εμείς να διαστραφούμε και να εκπέσουμε και να αποβληθούμε. Ο Θεός φυσικά να φυλάει όλους από ένα τέτοιο ενδεχόμενο, αλλά είναι πιθανόν να συμβεί, αν δεν προσέξουμε. Κι εφόσον είναι πιθανόν να συμβεί πρέπει να ευρισκόμαστε -όπως έχουμε ήδη τονίσει και τις άλλες μέρες- πρέπει να ευρισκόμαστε σε μεγάλη εγρήγορση, σε μεγάλη προσευχή και σε μεγάλη προσοχή.
Τα της πτώσεως και της ανορθώσεως της πόρνης γυναικός περιγράφονται έξοχα στο περίφημο -γνωστό σε όλους τους χριστιανούς- τροπάριο της Κασσιανής.
Το τροπάριο της Κασσιανής είναι ένα δοξαστικό το οποίο ψάλλεται στην ακολουθία της ημέρας αυτής και μάλιστα αποτελεί ένα από τα πιο έξοχα μελουργήματα της βυζαντινής μας, εκκλησιαστικής μουσικής.
Στο τροπάριο αυτό, η οσία Κασσιανή περιγράφει ακριβώς την επίγνωση που έλαβε η πόρνη γυναίκα της αμαρτίας της και την μετάνοιά της, την ανύψωσή της, την προσευχή της στον Θεό να τη συγχωρήσει και να την ελεήσει.
Μέσα στο δοξαστικό αυτό δεν περιγράφεται η πτώσις της ίδιας της Κασσιανής της υμνογράφου, αυτή δεν ήταν πόρνη, είναι μια αγία της Εκκλησίας, μία λογία, ευσεβής γυναίκα που έζησε τον 9ο αιώνα στο Βυζάντιο, που παραλίγο να γίνει αυτοκράτειρα, αλλά έγινε μοναχή.
Είχε το χάρισμα της υμνογραφίας, έγραψε πολλούς ύμνους, αλλά ο πιο γνωστός της ύμνος που την κάνει γνωστή μέχρι σήμερα είναι ακριβώς αυτό το δοξαστικό:
''Κύριε η εν πολλαίς αμαρτίαις περιπεσούσα γυνί''.
Στο δοξαστικό αυτό η γυναίκα, η πόρνη γυναίκα η αμαρτωλός έρχεται εις επίγνωσιν του έρωτος που έχει και της αμαρτίας που έχει.
Ο έρως της αμαρτίας είναι το μεγάλο πρόβλημα. Είναι διαστρέβλωση της ψυχής του ανθρώπου, των δυνάμεων της ψυχής του ανθρώπου.
Ξεκινάει ο άνθρωπος από μέσα του, από την ψυχή του να επιθυμεί, να προσκολλάται ερωτικώς με πράγματα τα οποία όχι μόνο δεν τον σώζουν, αλλά τον σκοτίζουν περισσότερο, τον κάνουν ακόμα περισσότερο αμαρτωλό, τον φέρουν στην άβυσσο, στην απώλεια.
Αλλά ο άνθρωπος όσο ζει, έχει τη δυνατότητα επιστροφής, τη δυνατότητα επιγνώσεως της κατάστασής του, τη δυνατότητα διορθώσεως. Ο Θεός, η άβυσσος της ευσπλαχνίας και της καλοσύνης είναι ικανός και θέλει άλλωστε και επιθυμεί -γι΄αυτό θυσιάστηκε- να προσφέρει άφεση, συγχώρηση, μετάνοια, ανόρθωση, σωτηρία. Η πορνεία είναι ένα -όπως λέμε- θανάσιμο αμάρτημα, είναι μία πνευματική διαστροφή και ύβρις της ανθρωπίνης φύσεως. Ο άνθρωπος που είναι αιχμαλωτισμένος σε αυτό το πάθος, όταν το καταλάβει, όταν έλθει σε επίγνωση των φοβερών, φρικτών δεσμών τα οποία τον αιχμαλωτίζουν, επιθυμεί να ξεφύγει από αυτά τα δεσμά.
Επιθυμεί να τα σπάσει αυτά τα δεσμά και χρειάζεται όντως πολλή δύναμις, πολλή δύναμις θελήσεως, αποφασιστικότητα για να αλλάξει και για να αποτινάξει τον ζυγό πρέπει να πλησιάσει τον Χριστό, τον λυτρωτή και ελευθερωτή. Ο Χριστός φυσικά είναι ύστερα ικανός να βοηθήσει τον άνθρωπο να ανορθωθεί, να βοηθήσει τον άνθρωπο να ξαναγεννηθεί κυριολεκτικώς, ν΄αρχίσει νέα ζωή, να αρχίσει ξανά τη ζωή του σε σωστή τροχιά. Πρέπει ακριβώς για να υπάρχει μετάνοια, να υπάρχει πρωτίστως επίγνωση.
Ότι είμαστε σε πάρα πολύ δεινή θέση, σε πάρα πολύ άσχημη θέση, ότι έχουμε ανάγκη σωτηρίας κι ότι μπορούμε να πλησιάσουμε τον Χριστό. Δεν θα μας αποστραφεί, κανέναν δεν αποστρέφεται. Να αποτινάξουμε τον ζυγό της αμαρτίας, να ανορθωθούμε, να σηκωθούμε, να εγκαταλείψουμε την αμαρτία. Μετάνοια σημαίνει τελικά εγκατάλειψη της φρίκης της αμαρτίας. {...}
Απομαγνητοφώνηση, μεταφορά στο διαδίκτυο, επιμέλεια, παρουσίαση ΑΓΙΟΚΥΠΡΙΑΝΙΤΗΣ.
Απόσπασμα παλαιότερης ομιλίας του νυν Επισκόπου Γαρδικίου κ. Κλήμεντος για την Μ. Τετάρτη.
Αγιογραφία by Serhei Vandalovskiy.
Επίσκοπος Γαρδικίου κ. Κλήμης
της Εκκλησίας των Γνησίων Ορθοδόξων Χριστιανών
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου