ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΩΝ Ζ' ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΩΝ ΣΥΝΟΔΩΝ

Οι Οικουμενικές Σύνοδοι αποτελούν τις χαρισματικές συνάξεις ολόκληρου του εκκλησιαστικού σώματος που συνεκλήθησαν κατά καιρούς, προκειμένου να δηλωθεί η ενότητά του στην παραδεδομένη πίστη της Εκκλησίας. Λειτουργούν ως μηχανισμός εξισορρόπησης των διαφορών των τοπικών εκκλησιών σε θέματα κοινωνίας και πίστης αλλά και ως μηχανισμός διακήρυξης της ενότητας και πίστης ολόκληρου του εκκλησιαστικού σώματος και ανάδειξής του σε Καθολική Εκκλησία. Η συνοδική συνείδηση υπήρξε μια μόνιμη λειτουργία του εκκλησιαστικού σώματος, κορυφαία έκφραση της ήταν η ενεργοποίηση του θεσμού της Οικουμενικής Συνόδου για την αποκατάσταση της αλήθειας και της ορθής πίστης στην Εκκλησία. Η σύγκληση των Οικουμενικών Συνόδων υπήρξε έκτακτο γεγονός στη ζωή της Εκκλησίας και συνδέθηκε με την έγερση κάποιου σοβαρού ζητήματος, που απειλούσε την αυθεντικότητα της Παράδοσης ή την πνευματική αποστολή της Εκκλησίας. Ο θεσμός της Οικουμενικής Συνόδου υπήρξε για την Εκκλησία το ανώτατο διδακτικό, νομοθετικό, διοικητικό και δικαστικό όργανο της. Βέβαια, η Οικουμενική Σύνοδος δεν αποτελεί μόνιμο θεσμό της Εκκλησίας, όπως είναι οι Τοπικές Σύνοδοι, αλλά περιστασιακό, και συγκαλείται όπως αναφέραμε όταν παρίσταται ανάγκη και δυνατότητα. Γενικά, ο συνοδικός θεσμός συνέβαλε στην ανάπτυξη και διαμόρφωση της διοικητικής και κανονικής δομής της Εκκλησίας.

ΟΙ ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΕΣ ΣΥΝΟΔΟΙ: Η ΚΟΙΝΩΝΙΑ, Η ΕΚΦΡΑΣΗ ΚΑΙ Η ΑΛΗΘΕΙΑ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ

ΕΠΙΣΚΟΠΟΥ ΓΑΡΔΙΚΙΟΥ κ. ΚΛΗΜΕΝΤΟΣ: Ο ΜΟΝΟΣ ΕΙΔΙΚΟΣ ΚΑΙ ΟΙ ΕΙΔΙΚΟΙ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ ΤΟΥΤΟΥ

ΑΓΙΟΥ ΝΙΚΟΛΑΟΥ ΒΕΛΙΜΙΡΟΒΙΤΣ: Ο ΠΟΛΛΑΠΛΑΣΙΑΣΜΟΣ ΤΩΝ ΑΡΤΩΝ

ΑΕΙΜΝΗΣΤΟΥ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗ ΩΡΩΠΟΥ ΚΑΙ ΦΥΛΗΣ κ. ΚΥΠΡΙΑΝΟΥ Α': «ΟΡΘΟΔΟΞΙΑ ΚΑΙ ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΣΜΟΣ (1995)

ΟΡΟΙ ΕΠΤΑ ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΩΝ ΣΥΝΟΔΩΝ ΓΙΑ ΤΙΣ ΑΙΡΕΣΕΙΣ

ΟΣΙΟΥ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ ΣΕΛΕΥΚΕΙΑΣ: ΟΙ ΕΚ ΤΩΝ ΠΕΝΤΕ ΑΡΤΩΝ ΤΡΑΦΕΝΤΕΣ ΠΕΝΤΑΚΙΣΧΙΛΙΟΙ

Η ΣΥΜΒΟΛΙΚΗ ΤΗΣ ΑΡΤΟΚΛΑΣΙΑΣ ΚΑΤΑ ΤΟ ΘΑΥΜΑ ΤΟΥ ΠΟΛΛΑΠΛΑΣΙΑΣΜΟΥ ΤΩΝ ΑΡΤΩΝ ΣΤΗΝ ΕΡΗΜΟ

ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΩΝ ΑΓΙΩΝ ΠΑΤΕΡΩΝ ΤΩΝ ΕΠΤΑ ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΩΝ ΣΥΝΟΔΩΝ

ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗ ΛΑΡΙΣΗΣ ΚΑΙ ΠΛΑΤΑΜΩΝΟΣ κ. ΚΛΗΜΕΝΤΟΣ: «ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΩΝ ΠΑΤΕΡΩΝ ΤΩΝ ΕΠΤΑ ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΩΝ ΣΥΝΟΔΩΝ»

ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΕΣ ΣΥΝΟΔΟΙ: Η ΕΚΦΡΑΣΗ ΤΗΣ ΑΛΗΘΕΙΑΣ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ

ΑΕΙΜΝΗΣΤΟΥ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗ ΩΡΩΠΟΥ ΚΑΙ ΦΥΛΗΣ κ. ΚΥΠΡΙΑΝΟΥ Α': «ΟΡΘΟΔΟΞΙΑ ΚΑΙ ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΣΜΟΣ (1995)

Κυριακή των Ζ' Οικουμενικών Συνόδων στην Ιερά Μονή Αγίων Κυπριανού και Ιουστίνης, Φυλής Αττικής

ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΕΣ ΣΥΝΟΔΟΙ: Η ΕΚΦΡΑΣΗ ΤΗΣ ΑΛΗΘΕΙΑΣ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ

Οι Οικουμενικές Σύνοδοι αποτελούν τις χαρισματικές συνάξεις ολόκληρου του εκκλησιαστικού σώματος που συνεκλήθησαν κατά καιρούς, προκειμένου να δηλωθεί η ενότητά του στην παραδεδομένη πίστη της Εκκλησίας.

Λειτουργούν ως μηχανισμός εξισορρόπησης των διαφορών των τοπικών εκκλησιών σε θέματα κοινωνίας και πίστης αλλά και ως μηχανισμός διακήρυξης της ενότητας και πίστης ολόκληρου του εκκλησιαστικού σώματος και ανάδειξής του σε Καθολική Εκκλησία.

Η συνοδική συνείδηση υπήρξε μια μόνιμη λειτουργία του εκκλησιαστικού σώματος, κορυφαία έκφραση της ήταν η ενεργοποίηση του θεσμού της Οικουμενικής Συνόδου για την αποκατάσταση της αλήθειας και της ορθής πίστης στην Εκκλησία. Η σύγκληση των Οικουμενικών Συνόδων υπήρξε έκτακτο γεγονός στη ζωή της Εκκλησίας και συνδέθηκε με την έγερση κάποιου σοβαρού ζητήματος, που απειλούσε την αυθεντικότητα της Παράδοσης ή την πνευματική αποστολή της Εκκλησίας.

Ο θεσμός της Οικουμενικής Συνόδου υπήρξε για την Εκκλησία το ανώτατο διδακτικό, νομοθετικό, διοικητικό και δικαστικό όργανο της. Βέβαια, η Οικουμενική Σύνοδος δεν αποτελεί μόνιμο θεσμό της Εκκλησίας, όπως είναι οι Τοπικές Σύνοδοι, αλλά περιστασιακό, και συγκαλείται όπως αναφέραμε όταν παρίσταται ανάγκη και δυνατότητα. Γενικά, ο συνοδικός θεσμός συνέβαλε στην ανάπτυξη και διαμόρφωση της διοικητικής και κανονικής δομής της Εκκλησίας.

Οι Οικουμενικές Σύνοδοι θεωρούνται από την Ορθόδοξη Εκκλησία ως ο αυθεντικός ερμηνευτής της Αποστολικής Παράδοσης, αλλά και το μέσο διευθέτησης θεμάτων κανονικού δικαίου και εκκλησιαστικής ευταξίας. Από εκκλησιολογικής απόψεως οι Οικουμενικές Σύνοδοι αποτελούν ύψιστο γεγονός κοινωνίας και ενότητας των τοπικών εκκλησιών σε ολόκληρη την Οικουμένη.

Ασφαλώς κάθε Σύνοδος, είτε τοπική είτε οικουμενική, σημαίνει την παρουσία όλου του πληρώματος της Εκκλησίας, γι’ αυτό και οι αποφάσεις μιας τοπικής Συνόδου αυτονόητα μπορεί να έχουν οικουμενικό χαρακτήρα, πράγμα που σημαίνει ότι αναγνωρίζονται κι από άλλες τοπικές Εκκλησίες και ότι μπορούν να αναγνωριστούν επίσημα από μια Οικουμενική Σύνοδο.

Πρώτη Σύνοδος υπήρξε η Σύνοδος των Αποστόλων. Στην ζωή της Εκκλησίας συνεκλήθησαν επτά Οικουμενικές Σύνοδοι, μεταξύ των ετών 325 και 787. Αιτίες συγκλήσεως ήταν οι κατά καιρούς εμφανιζόμενες αιρέσεις και κακοδοξίες στους κόλπους της Εκκλησίας. Έργο τους ήταν η ακριβής διατύπωση της δογματικής διδασκαλίας της Εκκλησίας και η αυθεντική και αλάθητη ερμηνεία της θείας Αληθείας.

Ο χαρακτήρας των αποφάσεων των Οικουμενικών Συνόδων είναι διττός. Άλλες αναφέρονται στη δογματική διδασκαλία της Εκκλησίας και στη διατύπωση των Όρων της Ορθοδόξου Πίστεως, και ονομάζονται δόγματα, όροι, τόμοι και εκθέσεις, ενώ άλλες αναφέρονται στη διοίκηση, διαποίμανση, ευταξία, στο εσωτερικό πολίτευμα της Εκκλησίας, όπως και στη χριστιανική ζωή των πιστών και ονομάζονται κανόνες.

Οι αποφάσεις του ανωτάτου αυτού οργάνου της Ορθοδόξου Εκκλησίας, είναι υποχρεωτικές για κάθε επί μέρους Ορθόδοξη Εκκλησία, ως προς τα δογματικά αμετάβλητες και αλάθητες, ως προς τα διοικητικά – ποιμαντικά αμετάκλητες, και οποιαδήποτε τροποποίηση τους ως προς τους Κανόνες είναι δυνατή μόνον κατόπιν αποφάσεως νέας Οικουμενικής Συνόδου.

Η Ορθόδοξη Εκκλησία μετρά στην επί γης ιστορική της πορεία επτά Οικουμενικές συνόδους, οι οποίες διατύπωσαν ερμηνευτικά την καθολική πίστη της Εκκλησίας και συνέταξαν τους ιερούς κανόνες που διέπουν την εκκλησιαστική ζωή και ευταξία.

Στη συνέχεια του άρθρου μας θα προσπαθήσουμε συνοπτικά μα παρουσιάσουμε τις Οικουμενικές Συνόδους που σε έκτακτες και σημαντικές στιγμές συνεκάλεσε η Εκκλησία για να διαφυλάξει την διδασκαλία της και το ποίμνιο της από τις αιρέσεις και για κανονίσει τα του οίκου της ως προς την λειτουργική και ποιμαντική της ζωή.

Η Α΄ Οικουμενική Σύνοδος διήρκεσε δύο μήνες και δώδεκα ημέρες και πραγματοποιήθηκε στη Νίκαια της Βιθυνίας. Συνεκλήθη από τον Μέγα Κωνσταντίνο στις 20 Μαΐου του 325 και έλαβαν μέρος 318 επίσκοποι. Κύριος λόγος σύγκλησής της υπήρξε η διδασκαλία του Αρείου ενάντια στη θεότητα του Ιησού Χριστού. Η Σύνοδος καταδίκασε τη διδασκαλία του Αρείου και διακήρυξε την ομοουσιότητα του Υιού με τον Πατέρα. Εξέδωσε είκοσι κανόνες συμπεριλαμβανομένου του Συμβόλου της Νικαίας (α’ μέρος του Συμβόλου της Πίστεως) και κανόνισε την ημερομηνία εορτασμού του Πάσχα.

ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗ ΛΑΡΙΣΗΣ ΚΑΙ ΠΛΑΤΑΜΩΝΟΣ κ. ΚΛΗΜΕΝΤΟΣ: «ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΩΝ ΠΑΤΕΡΩΝ ΤΩΝ ΕΠΤΑ ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΩΝ ΣΥΝΟΔΩΝ»

Ιερά Μονή Αγίων Κυπριανού και Ιουστίνης, Φυλής Αττικής (2008)

ΟΡΟΙ ΕΠΤΑ ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΩΝ ΣΥΝΟΔΩΝ ΓΙΑ ΤΙΣ ΑΙΡΕΣΕΙΣ

Οι πρώτες 7 Άγιες Οικουμενικές Σύνοδοι, οι Όροι Πίστεως και Ιεροί Κανόνες αυτών είναι Δόγμα για την Εκκλησία. Σύμφωνα με Όρο των Θεοφόρων Πατέρων των Αγίων Οικουμενικών Συνόδων, δεν μπορεί έως της συντέλειας του αιώνος να συνέλθει άλλη Οικουμενική Σύνοδος και να αλλάξει ή να αθετήσει το παραμικρό, από τα ήδη γραφόμενα και θεσπισμένα που είναι μέσα σε Αυτές, διότι εκπίπτει και γίνεται Αιρετική.

Οι Θεόπνευστοι Οικουμενικοί διδάσκαλοι μας, είναι πολύ αυστηροί με τις Αιρέσεις και τους αμετανόητους Αιρετικούς. Στα Πρακτικά της Ζ’ Οικουμενικής Συνόδου οι Πατέρες ορίζουν σχετικά :

«Η Αίρεσις χωρίζει από την Εκκλησία κάθε άνθρωπο. Όλοις τοις Αιρετικοίς, ανάθεμα. Ημείς τη αρχαία θεσμοθεσία της Καθολικής Εκκλησίας επακολουθούμεν, ημείς τους προστιθέντας τι ή αφαιρούντας εκ της Καθολικής Εκκλησίας Αναθεματίζομεν».

Τα κριτήρια ελέγχου της Εκκλησίας, το τι είναι ψευδές και Αιρετικό, και το τι είναι αληθές και Ορθόδοξο, είναι οι Αποφάσεις και οι Ιεροί Κανόνες των Αγίων 7 Οικουμενικών Συνόδων. Μαζί με αυτές τις 7,η Εκκλησία δέχεται επίσης ως έγκυρες, τις δύο Τοπικές Συνόδους Οικουμενικού κύρους, την Η’ του Αγίου Φωτίου, και την Θ’ του Αγίου Γρηγορίου Παλαμά διότι συμφωνούν με τις Αποφάσεις και τους Ιερούς Κανόνες των Αγίων Πατέρων, των πρώτων 7 Οικουμενικών Συνόδων.

Αν δεν συμφωνούσαν με τις αποφάσεις και τους Ιερούς Κανόνες των Θεουμένων Πατέρων μας των πρώτων 7 Οικουμενικών Συνόδων, τώρα αυτές οι Σύνοδοι θα ήταν Αιρετικές και όχι Ορθόδοξες, και οι Άγιοι Φώτιος και Γρηγόριος Παλαμάς θα ήταν Αιρετικοί και όχι Άγιοι.

Γιατί η Σύνοδος της Κρήτης για εμάς τους Χριστιανούς είναι Αιρετική και αδυνατούμε να την δεχτούμε για Ορθόδοξη; Διότι δε συμφωνεί, με τις Αποφάσεις και τους Ιερούς Κανόνες των Αγίων της Εκκλησίας των 7 Οικουμενικών Συνόδων, του Αγίου Φωτίου και του Αγίου Γρηγορίου του Παλαμά, αντιθέτως τις καταφρονεί.

Με τους Αντίχριστους Οικουμενιστικούς Όρους των Πατέρων, (εκτός ολίγων εξαιρέσεων) της Συνόδου της Κρήτης ότι, «Η Ορθόδοξος Εκκλησία αποδέχεται την ιστορικήν ονομασία άλλων ετερόδοξων χριστιανικών Εκκλησιών και Ομολογιών… προς αποκατάστασιν της ενότητός των Χριστιανών…εις τον διηρημένον χριστιανικόν κόσμον…», αθετούντο Σεβάσμιο και Σωτήριο Σύμβολο της Πίστεως μας, παραβαίνουν το Σοφό αυτό Σύμβολο που θέσπισαν και έγραψαν οι Αλάθητοι Οκουμενικοί Πατέρες μας.Δεν αποδέχονται την Ενότητα τις Μοναδικής Ουσιαστικής, και Μοναδικής Ιστορικής, Καθολικής και Αποστολικής Αγίας Εκκλησίας Του Χριστού, και την αποκλειστικότητα του Βαπτίσματος Αυτής.

Πληροφορούμε τους καλούς Πατέρες της Αιρετικής Συνόδου της Κρήτης, ότι δεν νοείται ούτε λογικά, ούτε βέβαια δογματικά, αβάπτιστος-χριστιανός, ούτε βεβαίως βεβαίως, βάπτισμα δίχως ιεροσύνη, και ιεροσύνη έξω από Εκκλησία. Λοιπόν, για να μπορέσουμε εμείς οι Χριστιανοί να αποδεχτούμε τη Σύνοδο της Κρήτης ως Ορθόδοξη και όχι ως Αιρετική, και τους Επισκόπους και όσους αποδέχονται τους Όρους της Συνόδου της Κρήτης, για Ορθοδόξους και όχι για Οικουμενιστές Αιρετικούς, που επιφέρουν Σχίσμα στην Εκκλησία Του Χριστού με τις Αιρετικές κακόδοξες διδασκαλίες τους,

θυμίζοντας τους και τον φοβερό λόγο του Αγίου Ιωάννου Χρυσοστόμου,»το σχίσμα στην Εκκλησία είναι τέτοια αμαρτίαπου δεν συγχωρείται ούτε με το αίμα του μαρτυρίου», πρέπει να μας πούνε σύμφωνα με ποια απόφαση Οικουμενικής Συνόδου έως και του Αγίου Γρηγορίου Παλαμά, βάσει ποιου Όρου, ποιου Ιερού Κανόνος, ποιου Κειμένου από Πρακτικά, έστω ποιας προτάσεως ποιας λέξεως, που το βρήκαν τέλος πάντων κάπου να γράφεται αυτό. Να μας διαβεβαιώσουνοι Πατέρες, ποια Οικουμενική Σύνοδος ήταν η πηγή της πληροφορίαςτους, όπως είχαν χρέος και δικαίωμα να ήταν, ότι δηλ. η ιστορική ονομασία των βλάσφημων Αιρέσεων είναι χριστιανικές εκκλησίες;

Ότι οι Αναθεματισμένοι αμετανόητοι αβάπτιστοι Αιρετικοί είναι βαπτισμένοι χριστιανοί ωσάν τους Ορθοδόξους, και οι Οικουμενιστές Πατέρες με την περίσσια αγάπη που έχουν, περισσότερο δε και από τους Θεοφόρους Αγίους, και από τον ίδιο τον Χριστό θέλουν να μας ενώσουν για να μην είμαστε χωρισμένοι μεταξύ μας και στεναχωρημένοι;!!!

Γιατί λέτε Χριστιανοί μου χρειαζοταν να γίνει αυτή η Σύνοδος, που την ετοίμαζαν οι Οικουμενιστές εδώ και 100 χρόνια, αν υπήρχαν γραπτοί στις Οικουμενικές Συνόδους οι Όροι, Αιρετικές-ετερόδοξες Χριστιανικές Εκκλησίες και Ομολογίες, ή αιρετικοί Χριστιανοί; Δεν υπήρχαν, γι΄ αυτό χρειαζόταν να γίνει αυτή η Σύνοδος της Κρήτης, διότι αυτοί οι Όροι δεν έχουν γραφτεί ούτε σε μια λεξούλα από τους θεοσόφους Οικουμενικούς Πατέρες μας στις Οικουμενικές Συνόδους, αντιθέτως υπάρχουν Όροι Οικουμενικών Συνόδων και Ιεροί Κανόνες που ορίζουν ότι, οι Αιρετικοί μήτε Χριστιανοί είναι, μήτε Χριστιανικές Εκκλησίες και Ομολογίες, αλλά αβάπτιστοι αναθεματισμένοι λαϊκοί.

ΜΝΗΜΗ ΑΓΙΟΥ ΝΙΚΟΔΗΜΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΗ, ΠΡΩΤΑΓΩΝΙΣΤΗ ΤΩΝ ΚΟΛΛΥΒΑΔΩΝ

Γεννήθηκε στη Νάξο το 1749. Το κοσμικό του όνομα ήταν Νικόλαος Καλλιβρούτσης. Οι γονείς του Αντώνιος και Αθανασία φρόντισαν να του δώσουν χριστιανική ανατροφή και να τον μορφώσουν με το υστέρημά τους. Φοίτησε αρχικά στη Σχολή του Αγίου Γεωργίου στη Νάξο, έχοντας διδάσκαλο τον αδελφό του αγίου Κοσμά του Αιτωλού, Χρύσανθο. Στη συνέχεια πήγε στη Σμύρνη για ανώτερες σπουδές, στην περίφημη Ευαγγελική Σχολή. Ήταν τέτοια η επίδοσή του ώστε ο μητροπολίτης Ιερόθεος τον προόριζε για μελλοντικό διευθυντή της Σχολής. Σπούδασε Θεολογία, Φιλολογία, Φιλοσοφία, Οικονομία, Ιατρική, Αστρονομία, ακόμα και Στρατιωτικά. Έμαθε άπταιστα γαλλικά, ιταλικά και λατινικά, έχοντας ισχυρότατη μνήμη.

Στα 1770 επέστρεψε στην Νάξο και εργάστηκε ως γραμματέας στη Μητρόπολη. Το 1775 αποφάσισε να μονάσει. Ίσως να εμπνεύστηκε τη μοναχική ζωή από την μητέρα του, η οποία είχε καρεί και αυτή μοναχή στη Νάξο, με το μοναχικό όνομα Αγαθή. Πήγε στο Άγιο Όρος, στη Μονή Διονυσίου, όπου εκάρη μοναχός και έλαβε το μοναχικό όνομα Νικόδημος και υπέδειξε εξ’ αρχής υποδειγματική μοναχική ζωή. Οι πατέρες της Μονής, εκτιμώντας τη σπάνια μόρφωσή του και την καλλιγραφία του, του, του ανέθεσαν ως εργόχειρο, την αντιγραφή των κωδίκων της Μονής. Αυτό το θεώρησε πραγματική ευλογία και ευκαιρία να βρίσκεται στην πλουσιότατη βιβλιοθήκη της Μονής και στις βιβλιοθήκες των άλλων Μονών του Αγίου Όρους και να μελετά με πάθος τους Πατέρες της Εκκλησίας και τους αρχαίους συγγραφείς. Παράλληλα είχε αρχίσει να αλληλογραφεί με πολλούς λογίους της εποχής του. Ιδιαίτερα αλληλογραφούσε με τον μαρτυρικό Οικουμενικό Πατριάρχη και Εθνομάρτυρα άγιο Γρηγόριο Ε΄ και τον άγιο Αθανάσιο τον Πάριο.

Το σπουδαιότερο θεολογικό του έργο είναι το «Πηδάλιο», ο οποίος με τη βοήθεια του συμμοναστού του, ιερομονάχου Αγαπίου του Κρητός, στα 1790 κατόρθωσε να συγκεντρώσει, να κωδικοποιήσει και να ερμηνεύσει όλους τους Ιερούς Κανόνες της Εκκλησίας. Πρόκειται για πραγματικό άθλο για τα μέσα και τις συνθήκες της εποχής εκείνης. Η σπουδαιότητα του «Πηδαλίου» αποδεικνύεται από το ότι παραμένει ως τα σήμερα το μοναδικό εγχειρίδιο του Κανονικού και Εκκλησιαστικού Δικαίου της Εκκλησίας μας! Η δε ερμηνεία του στους Ιερούς Κανόνες αποτελεί αξεπέραστη αυθεντία! Ο άγιος Νικόδημος συνέγραψε και άλλα έργα, ψυχοφελούς περιεχομένου, τα οποία χαρακτηρίζονται ως εφάμιλλα των πνευματικών συγγραμμάτων των αρχαίων Πατέρων και ασκητών της Εκκλησίας μας. Αναφέρουμε μερικά από αυτά: «Αόρατος Πόλεμος», «Πνευματικά Γυμνάσματα», «Συμβουλευτικόν Εγχειρίδιον», κ.α.

Ο άγιος Νικόδημος κοιμήθηκε στις 14 Ιουλίου του 1809 και σε ηλικία 60 ετών. Το 1955 ανακηρύχτηκε άγιος. Τα τελευταία του λόγια ήταν, ως απάντηση στους μαθητές του, οι οποίοι θαύμαζαν την ηρεμία των τελευταίων στιγμών του: «Το Χριστό έβαλα μέσα μου και πώς να μην ησυχάσω;»! Η οσιακή του ζωή και το πλουσιότατο συγγραφικό του έργο τον συγκαταλέγουν στους μεγάλους Πατέρες της Εκκλησίας μας.

ΣΤΗΝ ΜΑΣΤΙΓΩΣΗ ΤΟΥ ΙΗΣΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ

Ω ΠΑΓΚΑΚΙΣΤΗ ΑΜΕΛΕΙΑ ΠΟΥ ΚΥΡΙΕΥΕΙ ΚΙ ΕΣΕΝΑ ΑΔΕΛΦΕ

ΤΟ ΛΙΒΑΝΙ ΤΟΥ ΔΙΑΒΟΛΟΥ

ΤΣΑΓΓΑΡΗΣ ΓΑΡ ΗΤΟΝ ΚΑΙ ΤΩΝ ΔΕΡΜΑΤΩΝ ΡΑΠΤΗΣ

ΠΟΙΩΝ ΟΙ ΠΡΟΣΦΟΡΑΙ ΔΕΝ ΓΙΝΟΝΤΑΙ ΔΕΚΤΑΙ;

Ο ΑΟΡΑΤΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ - ΑΓΙΟΥ ΝΙΚΟΔΗΜΟΥ ΤΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΗ

ΙΗΣΟΥ ΟΝΟΜΑΤΙ ΜΑΣΤΙΖΕ ΠΟΛΕΜΙΟΥΣ

ΑΓΙΟΥ ΝΙΚΟΔΗΜΟΥ ΤΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΗ: ΟΛΟΙ ΑΝΕΞΑΙΡΕΤΩΣ ΟΙ ΚΛΗΡΙΚΟΙ ΔΕΝ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΚΑΠΝΙΖΟΥΝ

ΑΓΙΟΥ ΝΙΚΟΔΗΜΟΥ ΤΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΗ, Η ΜΑΓΕΙΑ

ΜΕΛΕΤΗ ΙΑ': ΠΕΡΙ ΤΗΣ ΜΕΛΛΟΥΣΗΣ ΚΡΙΣΕΩΣ

ΑΓΙΟΥ ΝΙΚΟΔΗΜΟΥ ΤΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ: Η ΠΟΛΥΤΕΛΕΙΑ ΤΩΝ ΕΝΔΥΜΑΤΩΝ ΕΙΝΑΙ ΑΙΤΙΑ ΠΟΛΛΩΝ ΚΑΚΩΝ

ΕΙΣ ΤΟΝ ΑΓΙΟΝ ΙΕΡΟΜΑΡΥΡΑ ΚΟΣΜΑΝ ΤΟΝ ΑΙΤΩΛΟΝ

ΔΟΥΛΟΣ ΕΙΜΙ ΠΑΤΡΟΣ ΥΙΟΥ ΚΑΙ ΑΓΙΟΥ ΠΝΕΥΜΑΤΟΣ

ΑΔΕΛΦΟΙ ΜΟΥ ΧΡΙΣΤΙΑΝΟΙ ΕΛΑΤΕ ΣΤΙΣ ΕΚΚΛΗΣΙΕΣ

Ω ΠΑΓΚΑΚΙΣΤΗ ΑΜΕΛΕΙΑ ΠΟΥ ΚΥΡΙΕΥΕΙ ΚΙ ΕΣΕΝΑ ΑΔΕΛΦΕ

 Σκέψου, αγαπητέ,

 την αιτία της αρνήσεως του Αποστόλου Πέτρου, που είναι η αμέλεια,

 η οποία φαίνεται φανερή σ’ αυτά τα τρία· 

στον τρόπο, με τον οποίον ακολουθούσε τον διδάσκαλο του΄ στον σκοπό για τον οποίον τον ακολουθούσε και στα αποτελέσματα που του προξένησε η αμέλεια. 

Ο τρόπος που τον ακολουθούσε ήταν από μακριά· 

«Ο Πέτρος τον ακολουθούσε από μακριά» (Ματθ. 26,58} που σημαίνει ότι ο Πέτρος κυριευόταν 

από μία χλιαρότητα και αμέλεια και ούτε εντελώς ήθελε να εγκαταλείψει τον διδάσκαλό του, 

ούτε τελείως να τον ακολουθεί, αλλά ήθελε στην περίπτωση αυτή και να φαίνεται 

ότι είναι μαθητής του και να μη κινδυνεύσει για τον διδάσκαλο του.

Πάλι, το τέλος και ο σκοπός του Πέτρου, για τον οποίον ακολουθούσε τον Ιησού,

 δεν ήταν να πάει να πεθάνει μαζί του, αλλά κάποια περιέργεια, για να κάνει μία θεωρία, 

όχι σαν δικός του μαθητής, αλλά σαν ένας ξένος περιηγητής και να δει το τέλος του τόσο μεγάλου έργου.

«Και όταν μπήκε μέσα κάθισε μαζί με τους υπηρέτες, για να δει το τέλος» (Ματθ. 26,58).Ακολούθησε τον Ιησού και ο Ιωάννης, ο αγαπημένος μαθητής αλλά όχι από μακριά, αλλά από κοντά και μπήκε στην αυλή του αρχιερέως όχι για να δει το τέλος και το αποτέλεσμα, αλλά, αν τύχαινε, να πεθάνει μαζί με τον διδάσκαλο του· και αυτό συνέβαινε, επειδή δεν ήταν χλιαρή η αγάπη του προς τον Κύριο, αλλά τον αγαπούσε τόσο πολύ, που ούτε για ώρα δεν δεχόταν να φύγει από κοντά του. Γι’ αυτό και δεν πήγε μόνος του να βάλει μέσα τον Πέτρο, αλλά είπε στη θυρωρό και εκείνη τον έβαλε μέσα, όπως ερμηνεύει ο ιερός Θεοφύλακτος· «Βγήκε τότε ο μαθητής ο άλλος, ο οποίος ήταν γνωστός στον αρχιερέα, και είπε στη θυρωρό και έβαλε τον Πέτρο μέσα» (Ιω. 18,16).

Ποια ήταν τα αποτελέσματα της αμέλειας του Πέτρου; η τέλεια λησμοσύνη και ο λήθαργος, για να πω έτσι, που τον έπιασε στα λόγια του διδασκάλου του, ακόμη και τότε που τον αρνήθηκε, σε σημείο που αν ο Κύριος δεν γύριζε να τον δει, σίγουρα ο Πέτρος δεν θα αισθανόταν καθόλου ότι τον αρνήθηκε• «Ο Κύριος γύρισε και κοίταξε στο πρόσωπο τον Πέτρο και θυμήθηκε ο Πέτρος τον λόγο του Κυρίου» (Λουκ. 22,61} και η τέλεια άγνοια και η αθέτηση των παραγγελιών, που έδωσε ο Κύριος στο υπερώο και στον κήπο, για να παραμένει ο ίδιος άγρυπνος· «Σιμών, Σίμων ο σατανάς σάς ζήτησε, για να σας κοσκινίσει, όπως το σιτάρι» (Λουκ. 22,31)· και πάλι• «Σίμων, κοιμάσαι; Δεν μπόρεσες μία ώρα να αγρυπνήσεις» (Μάρκ. 14,37).

Και επί πλέον η μεγάλη λύπη που τον κατέβαλε ολοκληρωτικά εξ αιτίας της οποίας και κοιμόταν και δεν μπορούσε να ανοίξει τα μάτια του, όπως λέει ο Λουκάς· «Ήλθε στους μαθητές του και τους βρήκε να κοιμούνται από τη λύπη» (Λουκ. 22,45).Τώρα αυτή η μεγάλη αμέλεια του Πέτρου πώς ήταν δυνατό να καταλήξει σε κάτι άλλο, παρά σε μία φανερή πτώση; «Από τεμπελιές πέφτει το δοκάρι της στέγης» (Εκκλ 10,18). Γι’ αυτό η αμέλεια αυτή του Πέτρου παρομοιάζεται με την ψυχρότητα του τότε καιρού· γιατί λέει ο Ευαγγελιστής Ιωάννης• «Στέκονταν εκεί οι δούλοι και οι υπηρέτες, οι οποίοι είχαν ανάψει κάρβουνα για να ζεσταθούν, διότι έκανε κρύο· στεκόταν δε μαζί τους και ο Πέτρος και ζεσταινόταν» (Ιω. 18,18).

Και πραγματικά ο Πέτρος ήταν ψυχρός από την αγάπη του Θεού και του διδασκάλου του, όπως λέει ο σοφός Θεοφάνης ο Κεραμέας και γι’ αυτό θερμαινόταν από τη φωτιά και από τη ζέστη του κόσμου και της σάρκας την οποία ανάβουν οι υπηρέτες του διαβόλου, η οποία κατόπιν συνέχεια εξευτελίζει και διαπομπεύει τον ταλαίπωρο αμαρτωλό και τον κάνει αρνητή του Θεού· ο Ιωάννης όμως όντας θερμός στην αγάπη του Θεού δεν χρειάσθηκε να ζεσταθεί από τέτοια καταραμένη φωτιά.Ω παγκάκιστη αμέλεια!

Καλά σε ονόμασε ο άγιος Μάρκος ο ασκητής άθεη στην επιστολή του προς τον Νικόλαο, διότι σε όλο το μέλλον κάνεις τους ανθρώπους άθεους και αρνητές του Χριστού· καλά είπε ο ίδιος Μάρκος ότι οι τρεις μεγάλοι γίγαντες του διαβόλου κα των παθών είσαι εσύ και η λησμοσύνη και η άγνοια· καλά σε τοποθέτησαν οι θεολόγοι στην πρώτη θέση από εκείνα που οδηγούν στην καταστροφή, η οποία παρασύρεις μαζί σου και τους άλλους τρεις βαθμούς της απώλειας την τύφλωση του νου, την πώρωση της καρδιάς και τον αδόκιμο νου. Τώρα εσύ, αγαπητέ, που διαβάζεις αυτά, μπες μέσα στον εαυτό σου και εξέτασε καλά την καρδιά σου, η οποία μερικές φορές είναι τόσο μυστική, ώστε όχι μόνο στους άλλους είναι αγνώριστη, αλλά ακόμη και στον ίδιο τον εαυτό σου, όπως αναφέρεται·

«Ανεξερεύνητα είναι τα βάθη της ανθρώπινης καρδιάς και ποιός μπορεί να την γνωρίσει;» (Ιερεμ, 17,9). Μπες μέσα στην καρδιά σου και ίσως βρεις εκεί όλα αυτά τα ελαττώματα, διότι και συ, όταν σου συμβεί κάποια περίπτωση και κάποιος πειρασμός, αμέσως όπως ο Πέτρος λησμονείς όλους τους φωτισμούς και τις υποσχέσεις που σου έδωσε ο Θεός μέσα από τις άγιες Γραφές του, για να γνωρίσεις την μηδαμινότητα που έχουν οι ηδονές και τα καλά του κόσμου· και το παράξενο είναι ότι ξεχνάς και αυτήν την εμπειρία και την δοκιμή, που έκανες τόσες και τόσες φορές στα καλά του κόσμου, δοκιμάζοντάς τα πάντοτε και βρίσκοντάς τα ψεύτικα όλα, πράγμα το οποίο ο Πέτρος δεν το έπαθε, γιατί αυτός δεν δοκίμασε άλλη φορά τι είναι η άρνηση. 

Κάνεις μερικές φορές κάποιο καλό έργο, αλλά ποιός ξέρει μήπως το καλό αυτό το έχεις ανακατεμένο μαζί με κάποιο κοσμικό σκοπό; δηλαδή ή για να σε δοξάσει ο κόσμος ή για να κερδίσεις κάτι ή για να φαίνεσαι καλλίτερος από τους άλλους; Θέλεις να ακολουθείς τον Ιησού, αλλά με μία ενδιάμεση κατάσταση δηλαδή ούτε όλος να δοθείς στον Θεό, ούτε όλος στον κόσμο· δηλαδή ζητάς έναν δρόμο που να μη είναι ούτε ο πλατύς δρόμος που οδηγεί στην απώλεια ούτε ο στενός και γεμάτος θλίψεις που οδηγεί στην σωτηρία· αλλά ζητάς έναν δρόμο, που να μπορείς και συ να ακολουθήσεις τον Χριστό, όπως ο Πέτρος από μακριά, αλλά χωρίς να παραιτείσαι καθόλου από την υπηρεσία των παθών σου. Ω παγκάκιστη αμέλεια, που κυριεύει ακόμη κι εσένα αδελφέ!

Μη κατηγορείς, λοιπόν, στο εξής τον μακάριο Πέτρο, που νικήθηκε από την αμέλεια, αλλά να κατηγορείς τον εαυτό σου, διότι νικιέσαι από αυτήν. Και εκείνος βέβαια, νικήθηκε μία φορά, ενώ εσύ νικιέσαι καθημερινά. Μη κατακρίνεις τον Πέτρο, γιατί αρνήθηκε τον Κύριο, αλλά να κατακρίνεις τον εαυτό σου· διότι μολονότι ομολογείς τον Θεό με τα λόγια, τον αρνείσαι όμως με τα έργα, κάνοντας αντίθετα σ’ εκείνα που διατάζει, όπως λέει ο Παύλος· «Ομολογούν ότι γνωρίζουν τον Θεό, τον αρνούνται όμως με τα έργα». Να κατακρίνεις τον εαυτό σου, γιατί όσες φορές ορκίζεσαι ψεύτικα, ή όσες φορές αρνείσαι την αλήθεια και δεν θέλεις να την ομολογήσεις ή από πείσμα ή από υπερηφάνεια ή αυταρέσκεια, τόσες φορές αρνείσαι τον Χριστό, που είναι η αλήθεια•

ΤΣΑΓΓΑΡΗΣ ΓΑΡ ΗΤΟΝ ΚΑΙ ΤΩΝ ΔΕΡΜΑΤΩΝ ΡΑΠΤΗΣ

 

Ένας άνθρωπος ένδοξος και περιφανής εις τα του κόσμου πράγματα,

ονόματι Iωάννης,

καταφρονήσας όλα τα του βίου ηδονικά, εμεταχειρίζετο μίαν ζωήν ταπεινήν και μοναχικήν.

Kαι σχολάζων εις τα του Θεού πράγματα, εσπούδαζε να αρέση εις μόνον τον Θεόν.

Kαταγινόμενος μεν πάντοτε εις προσευχάς και δεήσεις, εκτεινόμενος δε και 

προκόπτων εις τα έμπροσθεν και μεγαλύτερα κατορθώματα. 

Eπειδή δε,

κοντά εις τα άλλα του κατορθώματα, είχεν απαραίτητον έργον και το να πηγαίνη να αγρυπνή

 όλην την νύκτα εις τους ναούς του Kυρίου,

διά τούτο μίαν νύκτα επήγεν εις τον εν Kωνσταντινουπόλει μέγαν Nαόν της του Θεού Λόγου Aγίας Σοφίας.

Kαι ευρών κλεισμένας τας πόρτας, εκάθισεν εις ένα σκαμνίον, οπού ήτον εκεί κοντά,

με το να ήτον αποκαμωμένος.

 

Eκεί δε καθήμενος,ανεγίνωσκε με σιγανήν φωνήν την ακολουθίαν του.Kαι ιδού,βλέπει μίαν λάμψιν φωτός,η οποία ήρχετο από έξω.Θεωρήσας δε προσεκτικώτερον,εστοχάζετο ένα άνδρα σεμνόν, ακολουθούντα εις το φως εκείνο.Όθεν χαροποιηθείς διά την θεωρίαν ταύτην, επρόσεχε καλλίτερα,θέλοντας να μάθη,τι έχει να κάμη ο άνθρωπος εκείνος.Όταν δε ο φαινόμενος έφθασεν εις τας κεκλεισμένας πόρτας του Nαού της Aγίας Σοφίας,έκλινε τα γόνατα εις το κατώφλιον της πόρτας, και αρκετά επροσευχήθη. Έπειτα εσήκωσεν υψηλά τα χέριά του,και ποιήσας το σημείον του Σταυρού εις τας πόρτας,ω του θαύματος!παρευθύς αι πόρται ανοίχθησαν από λόγου των,και μαζί με το φως εμβήκε μέσα και ο θαυμάσιος εκείνος.Aφού δε,εμβήκε, πάλιν έκλινε γόνυ εις το έδαφος, όπου άνωθεν ήτον ζωγραφημένη η εικών της υπεραγίας Θεοτόκου, σηκωθείς δε,άνοιξε και εκεί τας πόρτας.

Kαι ελθών εις τας αργυράς και ωραίας πόρτας του Nαού τας εν τω νάρθηκι, αρκετά εκεί επροσευχήθη.Έπειτα άνοιξε και ταύτας με το σημείον του Σταυρού,και έτσι εμβήκεν εις τον Nαόν φωτοειδής όλος ων.Πηγαίνωντας δε εις το μέσον του Nαού,εσήκωσε τας χείρας του υψηλά,εξιλεώνωντας τον Θεόν.Όταν δε ετελείωσε την προσευχήν του,πάλιν εγύρισεν οπίσω,και πηγαίνει εις το προαύλιον του Nαού.Aι δε πόρται εκλείοντο υπό θείας ενεργείας,καθώς εκείνος έβγαινεν έξω.Eστέκετο λοιπόν ο ιερός άνθρωπος Iωάννης,και έβλεπε προσεκτικώς,που θέλει υπάγη ο θείος εκείνος ανήρ,αφ’ ου εβγήκεν από τον Nαόν.Eπειδή δε εκείνος επεριπάτει την ίσην στράταν,δεν αμέλησεν ο Aβραμιαίος Iωάννης να ακολουθήση αυτόν, διά να μάθη, πού κρύπτεται ο τοιούτος πολύτιμος του Θεού μαργαρίτης. Kλίνας δε ο φαινόμενος ολίγον από την ίσην στράταν,επήγαινεν εις τον κατήφορον κατά την σκάλαν του Aγίου Mάρτυρος Iουλιανού. Πλησιάσας δε εις ένα μικρότατον οσπήτιον,και κτυπήσας την πόρταν με το χέρι,είπε με σιγανήν φωνήν το όνομα της ένδον ούσης γυναικός, Mαρία,και ούτως εμβήκε μέσα.

Tότε το φως,οπού τον εφώτιζεν εις τον δρόμον,εσηκώθη από το μέσον.Kαι ούτως έγινεν αναμεταξύ εις τους δύω νύκτα σκοτεινή.H δε γυνή του θείου εκείνου ανδρός,άναψε τον λύχνον από την κανδήλαν και έφερεν εις τον άνδρα της.Eκείνος δε,δεν επλαγίασεν εις κλίνην,μήτε κατά άλλον τρόπον ανέπαυσε το σώμα του,αλλά άρχισε να δουλεύη. Tζαγγάρης γαρ ήτον και των δερμάτων ράπτης.Tότε και ο ακολουθών οπίσω του αξιομνημόνευτος Iωάννης,χωρίς εντροπήν επήγεν εις το οσπήτιον εκείνου.Kαι πεσών εις τους πόδας του,έβρεχεν αυτούς με τα δάκρυα και παρακαλών αυτόν,μη αποκρύψης από λόγου μου,έλεγε,ποίος είσαι,και ποία είναι η υψηλή πολιτεία σου, διά μέσου της οποίας ποιείς εξαίσια θαύματα,τα οποία είδον εγώ με τους οφθαλμούς μου. O δε ταπεινόφρων εκείνος, συγχώρησον, έλεγε, γέρων διά τον Kύριον. Eγώ είμαι αμαρτωλός άνθρωπος,και δεν έχω κανένα έργον καλόν εις τον εαυτόν μου.Ποίος γαρ είμαι ο ιδιώτης εγώ;ή πόθεν έμαθον καμμίαν υψηλήν πολιτείαν,ως αυτός λέγεις,εις καιρόν,οπού είμαι πτωχός και εργάτης μιάς τέχνης ευτελεστάτης; Eπλανήθης ω άνθρωπε, επλανήθης, και φάντασμα μάλλον είδες, παρά αλήθειαν.

Tότε ο γέρων επρόσθεσε δάκρυα επάνω εις τα δάκρυα,και δεν έπαυεν ορκίζων αυτόν εις τον Θεόν, διά να του φανερώση την μεγαλυτέραν αυτού αρετήν. Aν γαρ δεν ήτον,έλεγεν,έργον της θείας Προνοίας διά να φανερωθή η εδική σου πολιτεία,βέβαια δεν ήθελα αξιωθώ εγώ ο ελάχιστος να γένω θεωρός τοιούτων μυστηρίων. Στενοχωρούμενος λοιπόν από τους όρκους ο θαυμάσιος εκείνος ανήρ, εσηκώθη επάνω,και ποιήσας πρώτον μετάνοιαν εις τον γέροντα, άρχισε έτσι να λέγη. Ήξευρε καλά,αδελφέ μου,ότι κανένα κατόρθωμα επί της γης δεν απόκτησα,πάρεξ το να συμφύρωμαι και να μολύνωμαι με τας αμαρτίας.Kαι το να προτιμώ της σαρκός μου την καλοπάθειαν.Mετά ταύτα δε,εκ της αγαθότητος του Θεού μου,λαβών εις νουν τον φόβον της κολάσεως,αφ’ ου ταύτην,οπού βλέπεις,έλαβον εις γυναίκα μου,δεν εμόλυνα την καθαρότητα της σαρκός.Aλλά και οι δύω φυλάττομεν παρθενίαν με συμφωνίαν και κρύπτομεν τούτο λέγοντες,ότι αύτη είναι στείρα.

Kαι έως τώρα με την βοήθειαν του Θεού, φυλάττεται βεβαία από ημάς η καθαρότης της ψυχής και του σώματος,διά τον πόθον και την αγάπην του πλάστου μας.Θέλω προσθέσω δε και άλλο ένα διά την ασφάλειαν του όρκου.O εδικός μου πλούτος όλος,δεν είναι περισσότερος από ένα τριμίσιον.Mε τούτο δε αγοράζοντας δέρματα,εργάζομαι την τέχνην των υποδημάτων.Kαι,ό,τι μισθόν εβγάλω από αυτήν,μοιράζω αυτόν εις δύω ίσα μερίδια. Kαι το μεν ένα μερίδιον το πρώτον και κυριώτερον,το αφιερώνω εις τον Xριστόν, δίδωντας αυτό εις τους πτωχούς του Xριστού αδελφούς,το δε άλλο, εξοδεύω εις τα εδικά μας χρειαζόμενα. 

Kαι έτσι πάντοτε πολιτευόμενος, φαντάζομαι καθ’ εκάστην τον φοβερόν Kριτήν, οπού μέλλει να έλθη. Kαι ενθυμούμαι την εξέτασιν,οπού έχουν να κάμουν εις εμέ οι φορολόγοι δαίμονες. Tαύτην την διήγησιν ακούσας ο Iωάννης και εκπλαγείς, διά την καθαράν και μακαρίαν ζωήν του αοιδίμου Ζαχαρίου (έτσι γαρ ωνομάζετο) υπερεπαίνεσεν αυτόν. Eίτα αποχαιρετήσας τον θαυμαστόν άνδρα,εβγήκεν από το οσπήτιόν του χαίρων και αγαλλόμενος. Kαι ο μεν Iωάννης, επήγεν εις τον οίκον, όπου εξενοδοχείτο,και ευχαρίστει τον Θεόν διά τα θαυμαστά μεγαλεία οπού είδεν.

  

O δε μακάριος Ζαχαρίας και αληθώς ανυπερήφανος, θέλοντας να φύγη της ανθρωπίνης δόξης το δόλωμα,

αφήκε το οσπήτιόν του εκείνο και έφυγεν, 

άγνωστος τελείως εις όλους γενόμενος.

Διά τούτο είπε και ο χρυσόγλωττος Iωάννης·

«Συνεχώς τοίνυν,αγαπητοί, στρέφωμεν τους περί κολάσεως και γείννης λόγους,

και εν διανοία και επί γλώττης.

Oυ γαρ αφίησιν εμπεσείν εις γέενναν,το μεμνήσθαι γείννης.

Oυκ ακούεις Παύλου λέγοντος·

Oίτινες δίκην τίσουσιν;όλεθρον; αιώνιον από προσώπου Kυρίου;».(B΄ Θεσσαλ. α΄, 9).

Λόγω εις την Δευτέραν Παρουσίαν,

τόμ. ε΄, της εν Eτόνη εκδόσεως.

 

Από το βιβλίο:
Αγίου Νικοδήμου Αγιορείτη
''Συναξαριστής των δώδεκα μηνών του ενιαυτού''
Τόμος Α´
Εκδόσεις Δόμος 2005
Πηγή: ''Σπουδαστήριο Νέου Ελληνισμού''
Τίτλος, επιμέλεια κειμένου ΑΓΙΟΚΥΠΡΙΑΝΙΤΗΣ

Άγιος Νικόδημος ο Αγιορείτης

ΣΤΗΝ ΜΑΣΤΙΓΩΣΗ ΤΟΥ ΙΗΣΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ

Στην μαστίγωσι του Ιησού Χριστού, στην οποία ο Κύριος δοκίμασε:

Α' Έναν υπερβολικό πόνο.

Β' Μία υπερβολική ντροπή.

Γ' Μία υπερβολική αγάπη.

Σκέψου, αδελφέ, τον πόνο που δοκίμασε ο γλυκύτατός μας Ιησούς Χριστός 
από το σκληρό βασανιστήριο της μαστιγώσεως, που δέχθηκε· 
«Τότε πήρε ο Πιλάτος τον Ιησού και τον μαστίγωσε» (Ιω. 19, 1)· 
μπορείς να τον καταλάβης κατά κάποιον τρόπο πόσο φοβερός και υπερβολικός ήταν από τέσσερα αίτια· 
α' από την τρυφερότητα του σώματος του Ιησού· 
β' από την λύσσα των στρατιωτών που τον μαστίγωσαν· 
γ' από τον αριθμό των μαστιγώσεων και 
δ' από τα όργανα, που χρησιμοποίησαν για την μαστίγωσι αυτή.

Το σώμα του Ιησού είχε πάρει μία ειδική μορφή με την χάρι του αγίου Πνεύματος με θαυμάσιο και υπερφυσικό τρόπο και ήταν δημιουργημένο για έναν μεγάλο σκοπό, που ήταν να γίνη όργανο της ψυχής του Χριστού, που είχε θεωθή, ήταν φοβερά ωραίο και τέλειο. Γι’ αυτό και ήταν στην συνέχεια και απόλυτα τρυφερό και δεκτικό σε ερεθίσματα τόσο, που λόγω της τρυφερότητας αυτής (ονομάσθηκε ο Κύριος σύμφωνα με τη γνώμη μερικών διδασκάλων, σκουλήκι· «Εγώ είμαι σκουλήκι και όχι άνθρωπος» (Ψαλμ 21, 7)· και εκτός από αυτά είχε αδυνατίσει πάρα πολύ προηγουμένως από τον ιδρώτα που έμοιαζε με αίμα, από την αγρυπνία της προηγούμενης νύκτας και από την οδυνηρή αγωνία, που υπέμεινε στον κήπο. Β' 

Οι στρατιώτες που τον μαστίγωσαν, όχι μόνο ήταν σκληροί και απάνθρωποι, φυσικά, αλλά ήταν παρακινημένοι εξωτερικά από τους Ιουδαίους και εσωτερικά από τον διάβολο, ώστε, έχοντας την σκληρότητα διπλάσια και τριπλάσια, δεν έμοιαζαν με ανθρώπους, αλλά με σκύλους και ταύρους και θηρία, όπως είπε γι’ αυτούς πρωτύτερα ο Δαυίδ· «Με περικύκλωσαν εχθροί πολλοί, λυσσασμένοι σαν σκύλοι… με περικύκλωσαν σαν θρεμμένοι ταύροι» (Ψαλμ. 21, 16· 12). Αυτοί λοιπόν, οι στρατιώτες όντας εξήντα στον αριθμό, άλλαζαν κάθε δύο ώρες όταν κουράζονταν μαστιγώνοντας και δέρνοντας τον Κύριο, όπως μαρτυρεί ο Ιταλός Κορνήλιος στην ερμηνεία του 19ου κεφ. του Ιωάννου. Γ' 

Τα όργανα της μαστιγώσεως του Κυρίου ήταν μαστίγια από δέρμα βοδιού πάρα πολύ σκληρά, αγκαθωτά ραβδιά με κόμπους και σχοινιά, ωπλισμένα με σιδερένια αστέρια και αγκίστρια, που ξέσχιζαν τις σάρκες μέχρι τα κόκκαλα· και Δ' ο αριθμός των πληγών, τις οποίες δέχθηκε ο Κύριος ήταν σχεδόν αναρίθμητος και κατά κάποιον τρόπο ανάλογος με το πλήθος των αμαρτιών μας όπως προφήτευσε γι’ αυτά ο προφήτης Δαυίδ· «Συγκεντρώθηκαν ως μάστιγες εναντίον μου, για να με δέρνουν αλύπητα και εγώ δεν είχα ιδέα» (Ψαλμ. 34, 15). Τώρα, αδελφέ, πώς μπορεί να μη κατανυχθή η καρδιά σου, όταν σκεφθής ένα θέαμα τόσο πολύ θλιβερό; 

Σχημάτισε με τον νου σου, αγαπητέ, ότι είσαι κι εσύ παρών και βλέπεις τον Ιησού σαν ένα άκακο αρνί να είναι περικυκλωμένο στην μέση από τους αιμοβόρους εκείνους λύκους και ότι το έχουν δεμένο σφικτά σε μία κολόνα και το μαστιγώνουν άσπλαγχνα και ότι σε κάθε μέρος αντηχούν και κάνουν θόρυβο τα μαστιγώματα. Και στην αρχή, βέβαια, πληγώνουν εκείνο το πανάγιο σώμα, κατόπιν το τραυματίζουν και στο τέλος το καταξεσχίζουν με τέτοιο τρόπο, ώστε κτυπώντας εκείνοι οι άνθρωποι, που έμοιοιαζαν με θηρία πάλι πάνω στις προηγούμενες πληγές και ανοίγοντας τα τραύματα και κάθε πληγή κόβοντας μέρος από εκείνη την ευγενέστατη σάρκα του Κυρίου, έκαμναν να φαίνωνται γυμνές και σχεδόν ξεσκεπασμένες οι πλευρές και τα κόκκαλά του σε σημείο που να μπορούν και εξωτερικά να μετρηθούν· «Απαρίθμησαν όλα τα κόκκαλά μου» (Ψαλμ. 21, 17). 

Το αίμα πάλι τρέχοντας σαν ποτάμι από όλες του τις φλέβες έγινε σαν λίμνη κάτω από την κολόνα, στην οποία τον είχαν δεμένο και αυτό προετύπωνε το αίμα του μοσχαριού εκείνου, που έχυσε ο Μωυσής στην βάσι του θυσιαστηρίου· «Και έχυσε το αίμα στην βάσι του και το αγίασε» (Λευϊτ. 8, 15). Ω φοβερό μακελλειό (σκοτωμός) που υπέφερε ο τρυφερότατος και ευγενέστατος Ιησούς μου, το οποίο δεν θα υπέφερε, αν το δοκίμαζε ένας σκληρός και αδαμαντένιος γίγαντας! Γι’ αυτό είχε δίκαιο να φωνάζη με τον Δαυίδ· «Έγινα μαστιγωμένος όλη την διάρκεια της ημέρας» (Ψαλμ. 72, 14). Να, λοιπόν, να με πόση πλουσιοπάροχη τιμή εξαγόρασε ο Ιησούς Χριστός την σωτηρία σου, αγαπητέ· διότι μολονότι μία μόνο πληγή του Ιησού Χριστού ήταν αρκετή, για να εξαγοράση όλο το ανθρώπινο γένος, παρόλα αυτά ο Χριστός θέλησε να δεχθή τόσες πληγές κατά την μαστίγωσί του και με τόσο άγριους τρόπους για να αποδείξη πόσο πολύ αγαπά την σωτηρία των ανθρώπων. 

Τώρα, λοιπόν, αν τυχόν εσύ κολασθής, αφού αυτός υπέφερε τόσο πολύ για να σε σώση, αυτό σημαίνει ότι σου πρέπει η κόλασις και δεν έχεις κανένα δικαίωμα να παραπονήσαι στον Κύριο και να θρηνής απαρηγόρητα. Να, βλέπεις καθαρά, πόσο υπέφερε ο λυτρωτής σου με την φοβερή αυτή μαστίγωσι, για τις ηδονές εκείνες που θέλησες εσύ να απολαύσης, που ήταν αντίθετες στο θεϊκό του θέλημα. Αντέχει, λοιπόν, η καρδιά σου να προσθέσης κι άλλες πληγές πάνω στις πληγές του Ιησού, θέλοντας πάλι να τον βλάψης με τις αμαρτίες σου; αντέχει η καρδιά σου μπροστά σε τόσες πληγές μπροστά σε τόσο αίμα, μπροστά σε τόσους πόνους του Κυρίου σου να θέλης πάλι από εδώ και πέρα τις απαγορευμένες σαρκικές και αισθησιακές ηδονές και απολαύσεις όπως τις αναζητούσες μέχρι τώρα; 

Μη παρακαλώ, αδελφέ, μη καταφρόνησης τόσο πολύ την σωτηρία σου και μη φανής τόσο αναίσθητος για την αγάπη αυτού του γλυκύτατου Ιησού, που δέχθηκε τόσες πολλές μαστιγώσεις· διότι ο Κύριος γι’ αυτό τον λόγο καταδέχθηκε να λάβη τόσους πόνους και οδύνες στο αναμάρτητο σώμα του, για να θεραπεύση τις ηδονές της σάρκας που απόλαυσε ο Αδάμ και οι απόγονοί του, όπως αναφέρει ο άγιος Μάξιμος· διότι, σύμφωνα με τους ιατρούς τα αντίθετα θεραπεύονται με τα αντίθετά τους.

Γι’ αυτό, λοιπόν, αν εσύ πάλι αναζητήσης τις σαρκικές ηδονές και αναπαύσεις όσο εξαρτάται από εσένα, μαστιγώνεις πάλι τον Ιησού και ανανεώνεις τις πληγές και τους πόνους του και αποδεικνύεις, ότι για σένα άδικα δέχθηκε τόσα χτυπήματα και τέτοιο φοβερό βασανιστήριο, χωρίς να ωφεληθής τίποτε από αυτά. 

Λοιπόν, πρέπει να ντραπής αγαπητέ, να ντραπής σκεπτόμενος πόσο μερίδιο έχεις κι εσύ σ’ αυτή την σκληρή μαστίγωσι του Ιησού και να αναγνωρίσης ανάμεσα στις τόσες του πληγές ότι υπάρχουν κι εκείνες που τις πρόσθεσαν οι δικές σου αμαρτίες που του ήσαν ιδιαίτερα γνωστές από πρώτα και να καταρασθής χίλιες φορές αυτές τις αμαρτίες σου, που προξένησαν στον Σωτήρα σου τέτοια δοκιμασία. Και όσες φορές σε μαστιγώνει ο Θεός και σε δοκιμάζει για τις αμαρτίες σου αυτές να υπομένης αγόγγυστα και να τον ευχαριστής διότι αν ο Κύριος υπέμεινε τέτοια φρικτή μαστίγωσι, όχι για τις δικές του αμαρτίες αλλά για τις δικές σου, πώς εσύ δεν πρέπει να υπομένης τις μαστιγώσεις που προέρχονται από τον Θεό για τις δικές σου αμαρτίες; Γνώριζε, ότι με τις μαστιγώσεις αυτές θα ελεηθής από τον Θεό, όπως είπε ο Τωβίτ· «Αυτός τιμωρεί, αλλά και σπλαγχνίζεται» (Τωβίτ 13, 2) και πάλι· «Με ταλαιπώρησες αλλά με λυπήθηκες» (Τωβίτ 11, 13). 

Με τις μαστιγώσεις αυτές αποδεικνύεσαι, 

ότι ανήκεις στην τάξι των υιών του Θεού· 

«Μαστιγώνει με δοκιμασίες κάθε τέκνο του και παιδί, 

το οποίο αναγνωρίζει ως ιδικό του» (Παρ. 3, 12) 

γιατί ο Θεός δεν μαστιγώνει και δεν εκπαιδεύει κάποιον από εκδίκησι και έχθρα, 

μη γένοιτο!, αλλά επειδή οι άνθρωποι δεν θέλουν να ακούν τις συμβουλές και νουθεσίες του Θεού 

που γίνονται με τα λόγια, 

γι’ αυτό ο Θεός αναγκάζεται να τους συμβουλεύη και να τους νουθετή με το έργο· 

Εκ του βιβλίου: ''Πνευματικά Γυμνάσματα'' του Αγίου Νικοδήμου του Αγιορείτη. 
Έκδοση Συνοδείας Σπυρίδωνος Ιερομονάχου. 
Νέα Σκήτη Αγίου Όρους, 2008. 
Αναδημοσίευση από το Ιστολόγιο ''Η Άλλη Όψις''. 
Τίτλος και επιμέλεια κειμένου ΑΓΙΟΚΥΠΡΙΑΝΙΤΗΣ.

Άγιος Νικόδημος ο Αγιορείτης

ΑΓΙΟΥ ΝΙΚΟΔΗΜΟΥ ΤΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΗ: ΟΛΟΙ ΑΝΕΞΑΙΡΕΤΩΣ ΟΙ ΚΛΗΡΙΚΟΙ ΔΕΝ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΚΑΠΝΙΖΟΥΝ

Εδώ σου υπενθυμίζω, αναγνώστη, και την κακή χρήσι που κάνουν σήμερα, όχι μόνο λαϊκοί αλλά και ιερωμένοι και αρχιερείς, στο χόρτο που ονομάζεται Νικοτιανή, το οποίο βρέθηκε σε μια επαρχία της Βόρειας Αμερικής, που ονομάζεται Ανθέα και προσφέρθηκε από τον Πορτογάλο πρέσβυ σαν ένα θαύμα του Νέου Κόσμου προς τη βασίλισσα της Γαλλίας Αικατερίνη και ωνομάσθηκε απ’ αυτή με αυτό το υψηλό τίτλο «βασιλικό χόρτο»; και αυτό είναι ο κοινός ονομαζόμενος από όλους καπνός.

Σε παρακαλώ, λοιπόν, να μη μιμηθής αυτούς που κακώς κάνουν χρήσι αυτού του χόρτου και πάντα και μπροστά σε οποιοδήποτε πρόσωπο τοποθετώντας το στόμα και στα ρουθούνια τους διότι, α’), αυτή η χρήσι είναι ενάντια στη χρηστοήθεια, που είναι μία εξαίρετη ηθική αρετή; β’) γιατί αυτή η χρήσι είναι ανάρμοστη στον υψηλό χαρακτήρα της ιερωσύνης και της αρχιερωσύνης. Και γ’), γιατί είναι ενάντια στην υγεία του σώματος.

Είναι ενάντια στη χρηστοήθεια; διότι αν ο αληθινός κανόνας της χρηστοήθειας είναι, σύμφωνα με τη διδασκαλία του Γαλατείου1 κάθε πράγμα το οποίο μπορεί από τη φύσι του να βλάψη τις αισθήσεις ή την φαντασία των ευγενών και να προξενήση αηδία, ποιός δεν βλέπει ότι η χρήσι του καπνού αναιρεί αυτόν τον κανόνα της χρηστοήθειας και εισάγει άλλα βάρβαρα ήθη, αγροίκα και αηδιαστικά σ’ αυτούς που βλέπουν και ακούν και φαντάζονται; Η χρηστοήθεια διδάσκει τον άνθρωπο όταν καθαρίζη τη μύτη του να στρέφη το πρόσωπό του σε άλλο μέρος, για να μη βλέπη κανείς άλλος, ούτε αυτός ο ίδιος την ακαθαρσία που βγάζει στο μαντήλι του;

ενώ ο καπνός όταν τον εισπνέουν από τα ρυπαρά ρουθούνια, κάνει να στάζη από τη μύτη εκείνη η χυδαία λάσπη και ν’ αποθηκεύεται σε ακόμα ρυπαρότερα μαντήλια μπροστά στους άλλους η χρηστοήθεια διδάσκει, πώς όταν κάποιος θέλει να φταρνιστή μπροστά σε άλλους, να προσπαθή να εμποδίση το φτάρνισμα ή να το καταπνίγη με το μαντήλι, για να μην ηχήση η μύτη του σαν κερατίνη σάλπιγγα και προξενήση αηδία και ταραχή; αλλά αυτοί που βάζουν και σπρώχνουν με τα δάκτυλα στη μύτη τη τριμμένη σκόνη και ξύνουν το τριχωτό όργανο της όσφρησής τους, προκαλούν, για να το πω έτσι, μόνοι τους το φτάρνισμα, το οποίο είναι κίνησι του εγκεφάλου τόσο βίαιη και φοβερή, που προσκαλεί την ουράνια βοήθεια και κάνει τους ακροατές να αναφωνούν τα εξής:

«με τις υγείες σου! Να σωθής! Ο Θεός να σε βοηθήση!»; το πιο φρικώδες θέαμα όμως είναι το να βάζη κάποιος στο στόμα του το στόμιο κάποιου τορνεμένου και βρώμικου κέρατος ή καλαμιού και από εκείνο το στενό και καπνισμένο ξύλο να ρουφά τη φρικτή αναθυμίασι του καπνού με τον λάρυγγά του και να τη φυσά για να βγάλη, σαν καμίνι που καίγεται, τον καπνό από το στόμα και τα ρουθούνια, όπως τα άλογα του Διομήδη και οι ταύροι του Ιάσονα έβγαζαν καπνό και σπινθήρες από το στόμα και τη μύτη. Μπορεί λοιπόν να βρεθή πιο κακοήθης ή πιο αηδιαστική και πιο σιχαμερή πράξι από αυτή;

Η χρήσι του καπνού είναι ανάρμοστη στον υψηλό χαρακτήρα των αρχιερέων και ιερέων? γιατί ο αρχιερέας είναι τύπος και εικόνα του Χριστού. Γι’ αυτό και όλα τα ήθη του πρέπει να είναι χριστομίμητα, σεμνά και να προξενούν ωφέλεια και όχι σκάνδαλο στο λαό. Όμως ποιά σεμνότητα έχει η άσεμνη χρήσι του βρωμερώτατου αυτού χόρτου; Ή ποιά ωφέλεια, μάλλον όμως ποιό σκάνδαλο δεν προξενεί στους χριστιανούς, το να βλέπουν τον αρχιερέα ή τον ιερέα τους να βαστά με τα δόντια μια μακρυά σύριγγα που έχει στην άκρη της αναμμένο ένα μικρό χωνί;

Ή να βγάζη από τη μύτη και το στόμα υπερβολικά δύσοσμο καπνό και το σπίτι του να είναι γεμάτο από πυκνό και μαύρο σύννεφο κάποιος αηδιαστικής αναθυμιάσεως. Οι αρχιερείς λοιπόν και οι υπόλοιποι κληρικοί, έχουν χρέος να αποπνέουν πνευματική ευωδία από όλες τις αισθήσεις τους, ώστε να ευωδιάζουν όλους όσους τους πλησιάζουν, τόσο τους χριστιανούς, όσο και τους εθνικούς, όπως λέει ο Παύλος «Χριστού ευωδία, εσμέν εν τοις σωζομένοις, και εν τοις απολλυμένοις» (Β’ Κορ. 2, 15);

όταν όμως αυτοί ρουφούν και από τη μύτη και το στόμα και πίνουν αυτή τη δύσοσμη μυρωδιά του καπνού, την οποία πολλοί μη υποφέροντας λιποθυμούν, πως έπειτα μπορούν να είναι ευωδία και οσμή ζωής, όπως επιβάλλει το επάγγελμά τους, σε όσους τους πλησιάζουν; Γι’ αυτό και σε όλο το ευσεβέστατο βασίλειο της Ρωσίας, είναι νόμος απαράβατος για όλα τα τάγματα των ιερωμένων και των κληρικών, να μην κάνουν χρήσι καπνού ούτε από τη μύτη ούτε από το στόμα, μπροστά στους ανθρώπους και όποιος το κάνει θεωρείται παράνομος από τους πολλούς και άξιος αποστροφής και τέλος, η κακή και υπερβολική χρήσι του καπνού είναι ενάντια και σ’ αυτήν ακόμα την σωματική υγεία. Γιατί πολλοί, κάνοντας συνεχώς χρήσι καπνού, βρέθηκαν μετά τον θάνατό του με καμμένα τα σπλάχνα και τον εγκέφαλο καπνισμένο και ξεραμένο.

Γιατί ο εγκέφαλος απορροφώντας συνέχεια τον καπνό, όχι μόνο σπαταλά τον περιττό χυμό του, αλλά και τον φυσικό και συστατικό του; γι’ αυτό δεν υπάρχει κανείς σχεδόν απ’ όσους κάνουν συνεχώς χρήσι αυτού του χόρτου, που να μην ομολογή πως αυτή η χρήσι είναι περισσότερο μία κακή συνήθεια παρά ανάγκη και να μην καταδικάζη γι’ αυτό τον εαυτό του. Αλλά και όλοι οι ηθικοί φιλόσοφοι γενικά κατηγορούν τη συνεχή και μπροστά στους άλλους χρήσι του καπνού ως χυδαία και αγενή.2

Υποσημειώσεις:

1. Γαλατείο ωνομάσθηκε εκείνο το βιβλίο που συνέταξε ο Ιωάννης Δελακάζης, ο Φλωρεντινός φιλόσοφος και το οποίο ωνομάσθηκε έτσι, γιατί είναι το αληθινό γάλα, το οποίο χρειάζεται να πιή όποιος θέλει να εισέλθη στην τάξι και την συναναστροφή των ευγενών? είναι μικρός καθρέφτης των χρηστών ηθών και μεγάλο μαστίγιο των κακών. Αυτό όλη η Ιταλία το δέχθηκε με μεγάλους επαίνους και από το οποίο, όπως από τον Κανόνα του Πολυκλείτου, μάθαιναν τα χρηστά ήθη όλοι οι ευγενείς και οι δάσκαλοι και όσοι ανέτρεφαν τα βασιλικά τέκνα. Από αυτό νομίζω ότι μεταφράσθηκε στα Λατινικά η ονομαζομένη Χρηστοήθεια και από την Λατινική πάλι μεταφράστηκε στην Ελληνική.

2. Και αν προφασισθή κάποιος ότι η παγκόσμια και κοινή συνήθεια των πολλών μετέτρεψε την κακή χρήσι του καπνού σε αρετή, του απαντάμε ότι αυτή η κοινή συνήθεια έκανε και πολλές άλλες ομολογημένες κακίες να θεωρούνται ως αρετές, μία εκ των οποίων είναι και η θεωρούμενη ως αρετή, ευτραπελία; άλλ’ όμως ο ορθός λόγος και ο νόμος του Χριστού τις ελέγχει αυτές όχι λιγότερα ως κακίες ακόμα και αν υποθάλπωνται από την παράλογη και κακή συνήθεια.

*Από το βιβλίο: Συμβουλευτικό Εγχειρίδιο ή περί φυλακής των πέντε αισθήσεων, του Αγίου Νικοδήμου του Αγιορείτου. Εκδότης: Συνοδία Σπυρίδωνος Ιερομονάχου, Νέα Σκήτη, Αγίου Ορους. Μάιος 2013. Επιμέλεια: Ιερομόναχος Βενέδικτος (Αγιορείτης). Η/Υ επιμέλεια: Σοφίας Μερκούρη. *Αναδημοσίευση εκ του ιστολογίου <<Ορθόδοξη Πορεία>> της 3.10.2023 πολ. ημ. Επιμέλεια, παρουσίαση ημετέρα.

«ΝΕΕΣ ΤΑΣΕΙΣ»!... «ΝΕΕΣ ΠΡΟΚΛΗΣΕΙΣ»!... «ΝΕΟΙ... ΝΕΑΝΙΚΟΙ ΚΙΝΔΥΝΟΙ»!...

Mία νέα τάση μεταξὺ τῶν ἐφήβων, ποὺ τείνει νὰ ἐξελιχθεῖ σὲ πανδημία, εἶναι τὰ challenges. Πρόκειται γιὰ μία πρόκληση, ἕνα στοίχημα, ἕναν ἀγῶνα, κάτι νέο, κάτι ἄγνωστο γιὰ τὰ παιδιά, ποὺ τὸ χρησιμοποιοῦν γιὰ νὰ ἀποκτήσουν φήμη. Συνήθως οἱ ἔφηβοι προσελκύονται ἀπὸ τὸ καινούργιο, τὸ ἄγνωστο, καθετὶ ποὺ φτάνει στὰ ἄκρα. Ὅλες αὐτὲς οἱ προκλήσεις, ποὺ πολλὲς φορὲς εἶναι παράτολμες καὶ ἐπικίνδυνες, κινητοποιοῦν τοὺς ἐφήβους καὶ θέτουν σὲ κίνδυνο ἀκόμα καὶ τὴν ζωή τους. Σὲ Γυμνάσιο τῆς Θεσσαλονίκης, κατὰ τὴν διάρκεια διαλείμματος, παιδιὰ ἔκαναν challenge γιὰ τὸ ποιὸς θὰ κρατήσει τὴν ἀναπνοή του πε- ρισσότερο. Μία μαθήτρια ποὺ συμμετεῖχε ἔχασε τὶς αἰσθήσεις της, ὅταν ἐπέστρεψε στὴν αἴθουσα. Ἕνας δεκατριάχρονος στὴν Ρόδο κατέληξε στὴν ΜΕΘ, προσπαθώντας νὰ κάνει τὸ Superman challenge τοῦ TitTok. Ἔφηβοι στὸν Βόλο ἔπεσαν μπροστὰ σὲ αὐτοκίνητα, συμμετέχοντας σὲ ἄλλη ἐπικίνδυνη πρόκληση. Αὐτὲς εἶναι κάποιες μόνο ἀπὸ τὶς ἀμέτρη- τες προκλήσεις, ποὺ ὑπάρχουν στὰ κοινωνικὰ δίκτυα. Τί κερδίζουν ὅμως οἱ ἔφηβοι ἀπὸ αὐτὲς τὶς προκλήσεις; Περισσότερα likes, σχόλια καὶ κοινοποιήσεις στὰ social media, ποὺ προσδίδουν δημοτικότητα καὶ μεγαλύτερη αὐτοπεποίθηση. Ἐπίσης, ἐντάσσονται σὲ ὁμάδα μὲ ἄλλους ποὺ κάνουν τὶς ἴδιες προκλήσεις, κάτι ποὺ τὸ ἔχουν ἀνάγκη σὲ αὐτὴν τὴν εὐαίσθητη ἡλικία. Ἐπὶ πλέον, ξεπερνώντας τὰ ὅριά τους καὶ συμ- μετέχοντας σὲ ρίσκα, νιώθουν ὅτι ξεχωρίζουν ἀπὸ τοὺς συνομηλίκους τους. Γίνεται ἀντιληπτό, ὅτι τὰ παιδιά μας εἶναι ἀντιμέτωπα μὲ καταστά- σεις καὶ προκλήσεις πρωτόγνωρες, ποὺ τὶς περισσότερες φορὲς διαφεύγουν ἀπὸ τὸν ἔλεγχο καὶ τὴν ἐπιτήρηση τῶν γονέων καὶ δασκάλων. Ἡ εὐθύνη μας εἶναι μεγάλη. Ἂς προσπαθοῦμε νὰ οἰκοδομοῦμε σχέσεις ἐμπιστοσύνης μὲ τὰ παιδιά μας ἀπὸ τὴν μικρὴ ἡλικία. Νὰ εἴμαστε ἀνοικτοὶ στὸν διάλογο καὶ ἀνεκτικοὶ στὰ λάθη τους, ἀφοῦ ἡ ἀπορριπτικὴ τάση τῶν ἐφήβων δυσκολεύει πολλὲς φορὲς τὴν καλὴ ἐπικοινωνία μαζί τους. Καὶ καθὼς εἶναι κρυψίνους ὁ ἔφηβος, ἡ παρατηρητικότητα τῶν γονέων γιὰ τυχὸν παράξενη συμπεριφορὰ μπορεῖ πολλὲς φορὲς νὰ προλάβει καταστάσεις. Κυρίως ὅμως καὶ πρωτίστως, ἂς ἐναποθέσουμε στὰ χέρια τοῦ Θεοῦ, τῆς Παναγίας καὶ τῶν Ἁγίων μας τὴν προστασία τῶν παιδιῶν μας, κάνοντας καθημερινὸ αἴτημα τῆς προσευχῆς μας τὴν ψυχική, πνευματικὴ καὶ σωματική τους ὑγεία.

Ὁ Ἐρανιστὴς 

† ὁ Μητροπολίτης Κυπριανὸς 

6.7.2025 ἐκ. ἡμ., 

† Ὁσίου Σισώη τοῦ Μεγάλου

Ιερά Μητρόπολη Ωρωπού και Φυλής

της Εκκλησίας των Γνησίων Ορθοδόξων Χριστιανών

ΜΕΛΕΤΗ ΙΑ': ΠΕΡΙ ΤΗΣ ΜΕΛΛΟΥΣΗΣ ΚΡΙΣΕΩΣ

Αγίου Νικοδήμου του Αγιορείτου, Πνευματικά Γυμνάσματα
Μελέτη ΙΑ΄: Περί της μελλούσης Κρίσεως
Η μέλλουσα κρίση πρόκειται να είναι μεγάλη:
α) για τα πρόσωπα, που πρόκειται να συγκεντρωθούν εκεί
β) για τα πράγματα, που πρόκειται εκεί να εξεταστούν
γ) για εκείνα, που θα αποφασιστούν.

Α΄

Σκέψου, αγαπητέ, ότι μετά την συντέλεια του παρόντος κόσμου, πρόκειται να γίνει η τελευταία ημέρα της καθολικής και γενικής Κρίσεως, η οποία καλείται πολλές φορές από τις θείες Γραφές μεγάλη [Έτσι την ονομάζει ο προφήτης Ιωήλ: «Διότι μεγάλη ἡ ἡμέρα Κυρίου, ἐπιφανὴς σφόδρα, καὶ τίς ἔσται ἱκανὸς αὐτῇ;(:Διότι μεγάλη είναι η ημέρα του Κυρίου, ένδοξη και φοβερή πολύ, και ποιος θα είναι ικανός να αντισταθεί σε αυτήν;)»(Ιωήλ 2,11) και πάλι: «Ὁ ἥλιος μεταστραφήσεται εἰς σκότος καὶ ἡ σελήνη εἰς αἷμαπρὶν ἐλθεῖν τὴν ἡμέραν Κυρίου τὴν μεγάλην καὶ ἐπιφανῆ(:Ο ήλιος θα μεταστραφεί σε σκοτάδι και η σελήνη θα πάρει το χρώμα του αίματος, προτού να έλθει η ημέρα του Κυρίου η μεγάλη και περίβλεπτος, κατά την οποία ο Κύριος θα έλθει ενδόξως για να κρίνει τον κόσμο)»[Ιωήλ 3,4], έτσι ο Σοφονίας: «Ὅτι ἐγγὺς ἡμέρα Κυρίου ἡ μεγάλη, ἐγγὺς καὶ ταχεῖα σφόδρα (:Φοβηθείτε τον Κύριο, διότι η ημέρα της τιμωρίας η μεγάλη έχει πλησιάσει. Πλησιάζει και έρχεται με μεγάλη ταχύτητα)»[Σοφον.1,14], έτσι ο Μαλαχίας: «Πρὶν ἢ ἐλθεῖν τὴν ἡμέραν Κυρίου τὴν μεγάλην καὶ ἐπιφανῆ(:προτού να έλθει η ημέρα του Κυρίου η μεγάλη και ένδοξη και φοβερή)» [ Μαλαχ. 4,4]], Και θα είναι εξαιρετικά μεγάλη για τρεις λόγους: α) για τα πρόσωπα, που πρόκειται να συγκεντρωθούν εκεί β) για τα πράγματα, που πρόκειται εκεί να εξεταστούν και γ) για εκείνα, που θα αποφασιστούν.

Θα είναι, λοιπόν, μεγάλη η μέρα εκείνη, για τα πρόσωπα, που πρόκειται να συγκεντρωθούν, επειδή θα συγκεντρωθούν όλοι οι Άγγελοι, όλοι οι δαίμονες και όλοι από τον Αδάμ μέχρι το τέλος άνθρωποι, μπροστά σε Εκείνον τον φοβερό Κριτή. Τώρα σχημάτισε με τον νου σου ένα πολύ μεγάλο και ευρύχωρο θέατρο, το οποίο θα είναι η κοιλάδα του Ιωσαφάτ: «Ἐξεγειρέσθωσαν καὶ ἀναβαινέτωσαν πάντα τὰ ἔθνη εἰς τὴν κοιλάδα Ἰωσαφάτ, διότι ἐκεῖ καθιῶ τοῦ διακρῖναι πάντα τὰ ἔθνη κυκλόθεν(: Ας εγερθούν και ας ανεβούν προς την Ιερουσαλήμ όλα τα έθνη στην κοιλάδα του Ιωσαφάτ, διότι εκεί θα καθίσω για να κρίνω και να ξεχωρίσω όλα τα έθνη που θα επισυναχθούν από όλα τα μέρη)» [Ιωήλ 4,12], και πάνω από το θέατρο αυτό, στον αέρα, σχημάτισε με την φαντασία σου έναν θρόνο νεφέλης, στον οποίο πρόκειται να καθίσει ως

Κριτής ο Ιησούς Χριστός με τόση μεγαλειότητα εξαιτίας της θεϊκής φύσεως και με τόση δόξα εξαιτίας της θεωμένης Του ανθρωπότητας και με τέτοιο τρόπο, που ούτε ο ήλιος, ούτε η σελήνη, ούτε τα άστρα θα έχουν φως μπροστά Του [βλ. Ιωήλ 4,15: «Ὁ ἥλιος καὶ ἡ σελήνη συσκοτάσουσι, καὶ οἱ ἀστέρες δύσουσι φέγγος αὐτῶν (: Ο ήλιος και η σελήνη θα σκοτιστούν συγχρόνως και τα αστέρια θα χάσουν την λάμψη τους)»] και οι δαίμονες και όλοι οι άπιστοι και οι κατάδικοι αμαρτωλοί, τρομαγμένοι από την μεγαλειότητά Του, φοβισμένοι από την δόξα Του θα αναγκαστούν, θέλοντας και μη, να λυγίσουν τα γόνατα και να Τον προσκυνήσουν: «ἵνα ἐν τῷ ὀνόματι Ἰησοῦ πᾶν γόνυ κάμψῃ ἐπουρανίων καὶ ἐπιγείων καὶ καταχθονίων καὶ πᾶσα γλῶσσα ἐξομολογήσηται ὅτι Κύριος Ἰησοῦς Χριστὸς εἰς δόξαν Θεοῦ πατρός(:ώστε στο όνομα του Ιησού να γονατίσουν ταπεινά και να Τον προσκυνήσουν λατρευτικά και οι άγγελοι στον ουρανό και οι άνθρωποι στη γη και οι ψυχές των νεκρών στα καταχθόνια˙ αλλά κι αυτά τα δαιμονικά όντα που είναι στα καταχθόνια με τρόμο να υποκλιθούν μπροστά στο μεγαλείο Του. Και έτσι κάθε γλώσσα να ομολογήσει φανερά, δυνατά και ξεκάθαρα ότι ο Ιησούς Χριστός είναι Κύριος. Και με την ομολογία αυτή και την αναγνώριση του Ιησού Χριστού ως Κυρίου θα δοξάζεται ο Θεός Πατήρ)»[Φιλιπ. 2,10-11].

Κοντά Του θα στέκεται πρώτα η Παρθένος και Μητέρα Του, σε έναν θρόνο κατάλληλο στην αξία της βασίλισσας, σύμφωνα με το «παρέστη ἡ βασίλισσα ἐκ δεξιῶν σου(:στέκεται παρούσα η βασίλισσα μεγαλοπρεπής στα δεξιά Σου)»[Ψαλμ.44,9], και δεξιά και αριστερά θα στέκονται όλα τα αγγελικά τάγματα και όλοι μαζί οι από όλους τους αιώνες άγιοι και δίκαιοι, οι οποίοι θα έχουν τα σώματά τους τόσο ένδοξα και τόσο λαμπρά, που καθένας από αυτούς θα μπορεί να φωτίζει όλη τη γη σαν ήλιος: «Τότε οἱ δίκαιοι ἐκλάμψουσιν ὡς ὁ ἥλιος ἐν τῇ βασιλείᾳ τοῦ πατρὸς αὐτῶν(:Τότε οι δίκαιοι θα δοξαστούν και θα λάμψουν σαν τον ήλιο στη Βασιλεία του ουράνιου Πατέρα τους)» [Ματθ.13,43]. Και οι άγγελοι θα φαίνονται φωτεινότεροι από τον ήλιο, για να αυξάνουν την τιμή στους αγίους και τον φόβο στους αμαρτωλούς.

Και στο τέλος θα στέκονται όλοι οι δαίμονες και οι ασεβείς[Διότι και οι ασεβείς και οι άπιστοι θα παρασταθούν στην καθολική Κρίση, σύμφωνα με τα πιο πάνω λόγια του προφήτη Ιωήλ, και μάλιστα κατά τον λόγο του Κυρίου: «Ὅτι ἔρχεται ὥρα ἐν ᾗ πάντες οἱ ἐν τοῖς μνημείοις ἀκούσονται τῆς φωνῆς αὐτοῦ, καὶ ἐκπορεύσονται οἱ τὰ ἀγαθὰ ποιήσαντες εἰς ἀνάστασιν ζωῆς, οἱ δὲ τὰ φαῦλα πράξαντες εἰς ἀνάστασιν κρίσεως(:Μην απορείτε γι’ αυτό που σας είπα. Θα συμβούν πολύ πιο θαυμαστά απ’ αυτό. Διότι έρχεται ώρα που όλοι οι νεκροί, όσοι θα βρίσκονται έως τότε στα μνήματα, θα ακούσουν τη φωνή του Υιού του Θεού, που θα τους διατάζει ν’ αναστηθούν. Θα βγουν όλοι από τα μνήματα, και όσοι στην επίγεια ζωή τους έπραξαν τα αγαθά, θα αναστηθούν για να απολαύσουν ζωή αιώνια και ευτυχισμένη˙ εκείνοι όμως που έκαναν τα κακά, θα αναστηθούν για να δικαστούν και να κατακριθούν)» [Ιω.5,28-29].

Εκείνο μάλιστα που λέει ο Δαβίδ: «Διὰ τοῦτο οὐκ ἀναστήσονται ἀσεβεῖς ἐν κρίσει(:Για τον λόγο αυτόν δεν θα έχουν το σθένος οι ασεβείς να σταθούν όρθιοι και με το μέτωπο ψηλά, αλλά θα πέσουν κάτω ντροπιασμένοι και συντριμμένοι όταν ο Θεός θα κάνει την Κρίση Του)»(Ψαλμ.1,5) εννοείται ότι αυτοί δεν ανασταίνονται σε ανάσταση ζωής όπως οι πιστεύοντες δίκαιοι και όχι ότι αυτοί δεν ανασταίνονται· μερικοί ερμηνευτές προσφυέστερα ερμηνεύοντας αυτό λένε, ότι δεν θα αναστηθούν, ούτε θα σταθούν οι ασεβείς και οι αμαρτωλοί στην κρίση και στην βουλή, δηλαδή στο κριτήριο και στο βουλευτήριο των δικαίων, κάτι που επίσης και αυτό θέλει να πει ότι δεν θα συγκαθίσουν με τους δικαίους στον ίδιο τόπο, ούτε με αυτούς θα συναριθμηθούν, επειδή η εβραϊκή λέξη στο ρητό αυτό σημαίνει όχι μόνο το ἀνίστασθαι, αλλά και το απλά ἵστασθαι] και οι καταδικασμένοι αμαρτωλοί εκστατικοί, τρέμοντες, χωρισμένοι από τους αγαθούς και θα έχουν και αυτοί τα δικά τους σώματα, αλλά ω, πόσο διαφορετικά θα είναι από τα σώματα των δικαίων! Διότι αυτά θα είναι δυσώδη, βρωμερά, μαύρα, ασχημότατα, ελεεινά και τερατώδη, έτσι ώστε το καθένα από αυτά να γίνεται δεύτερος άδης για την άθλια ψυχή του[Σχετικά με τα αναστημένα σώματα των δικαίων και των αμαρτωλών, βλέπε στον γ΄ Συλλογισμό της Μελέτης του αγίου Νικοδήμου στην Ανάσταση του Χριστού].

Τώρα εσύ, αδελφέ, που μελετάς αυτά, σε ποιον από τους τόπους αυτούς πρόκειται να βρεθείς; Θέλεις να σου πω; Εάν φυλάξεις με πίστη εκείνα που υποσχέθηκες στο άγιο Βάπτισμα και αρνηθείς τον κόσμο, τον διάβολο και την σάρκα, είναι βέβαιο ότι θα βρεθείς σε έναν τόπο μαζί με όλους τους δικαίους, εάν μάλιστα γίνεις ένας από εκείνους, που αρνήθηκαν όλα τα πράγματα του κόσμου, και αφού γίνεις μοναχός, αγωνιστείς να φυλάξεις τις υποσχέσεις, που έδωσες στον δεσπότη Χριστό και φθάσεις στην τελειότητα της αρετής, θα βρεθείς σε υψηλότερο τόπο μαζί με όλους τους αγίους. Εάν όμως αντίθετα, αρνηθείς στον Θεό την υποταγή που Του χρωστάς, και παραβαίνοντας τις εντολές Του ζήσεις και πεθάνεις ως αμαρτωλός, βέβαια τότε θα σταθείς έντρομος στον τόπο των καταδίκων. Ω, αλίμονο σε σένα! Διότι εσύ που υπερασπίζεσαι τώρα σε όλα τα πράγματα την τιμή σου και θέλεις να φαίνεσαι ο πιο εξαίρετος και τιμημένος από όλους, τότε τι είδους ατιμία και ντροπή θα δοκιμάσεις, όταν βρεθείς μαζί με τους κλέφτες, μαζί με τους φονιάδες, με τους πόρνους, με τους μάγους, μαζί με όλους τους παρανόμους; Τι είδους ντροπή θα λάβεις τότε, που θα δεις έναν από τους πτωχούς τους οποίους εσύ συνήθιζες να διώχνεις από μπροστά σου με υπερηφάνεια; Τι είδους, λέω, ντροπή θα νιώσεις, όταν δεις αυτούς ντυμένους θεία δόξα, γεμάτους από θεϊκό φως, χαρμόσυνους, θριαμβευτές, να κάθονται στους πρώτους τόπους και ίσως να ζητούν από σένα λογαριασμό για την κακή ζωή που έκανες;

Εκείνο, μάλιστα, που θα σου αυξήσει την ντροπή είναι, όταν δεις, πως εκείνοι μεν για την λίγη στενοχώρια, που υπέμειναν εδώ, έλαβαν ως μισθό τους μία Βασιλεία αιώνια, εσύ δε, ενώ μπορούσες να συναριθμηθείς με αυτούς, αν περνούσες την ζωή σου σύμφωνα με τις διδασκαλίες και τις εντολές του Ευαγγελίου, για μια προσωρινή ανάπαυση και ηδονή, αποστράφηκες θεληματικά τέτοια μεγάλη δόξα και απόλαυση του παράδεισου. Τότε θα παρακαλάς τα βουνά να πέσουν επάνω και να σε σκεπάσουν, όπως λέει η Ιερή Αποκάλυψη: «Καὶ λέγουσι τοῖς ὄρεσι καὶ ταῖς πέτραις· πέσατε ἐφ᾿ ἡμᾶς καὶ κρύψατε ἡμᾶς ἀπὸ προσώπου τοῦ καθημένου ἐπὶ τοῦ θρόνου καὶ ἀπὸ τῆς ὀργῆς τοῦ ἀρνίου, ὅτι ἦλθεν ἡ ἡμέρα ἡ μεγάλη τῆς ὀργῆς αὐτοῦ, καὶ τίς δύναται σταθῆναι;(:Και λένε στα βουνά και στα βράχια: Πέστε πάνω μας και κρύψτε μας από το φοβερό πρόσωπο Εκείνου που κάθεται πάνω στον θρόνο και από την οργή του Αρνίου. Διότι ήλθε η ημέρα η μεγάλη που θα ξεσπάσει η οργή Του. Και ποιος μπορεί να σταθεί και να την αντικρίσει;)» [Αποκ. 6,16].

Τότε η κατοικία του άδη, που είναι τόσο φρικτή και φοβερή, θα γίνει επιθυμητή σε σένα, προκειμένου να κρυφθείς και να ξεφύγεις από την οργή του Κυρίου, λέγοντας και εσύ μαζί με τον Ιώβ: «Εἰ γὰρ ὄφελον ἐν ᾅδῃ με ἐφύλαξας, ἔκρυψας δέ με ἕως ἂν παύσηταί σου ἡ ὀργὴ καὶ τάξῃ μοι χρόνον, ἐν ᾧ μνείαν μου ποιήσῃ(: Μακάρι να με φύλαττες φυλακισμένο στον άδη, Κύριε, να με έκρυπτες εκεί έως ότου παύσει η οργή Σου και να μου όριζες χρόνο κατά τον οποίο και πάλι θα με θυμόσουν και θα με επανέφερες στη γη)»[Ιώβ 14,13] . Τότε θα αλλάξεις τις προηγούμενες γνώμες που είχες. Τότε θα πεις χιλιάδες φορές τον εαυτό σου ανόητο, αναίσθητο και τρελό, διότι στάθηκες αντίθετος στην πίστη σου με τα έργα σου και, για να πω με συντομία, τότε θα επιθυμείς να μην είχες γεννηθεί καθόλου στον κόσμο και θα ζητάς να πεθάνεις και να καταλήξεις στην ανυπαρξία και να μην μπορείς να το πετύχεις. «Καὶ ἐν ταῖς ἡμέραις ἐκείναις ζητήσουσιν οἱ ἄνθρωποι τὸν θάνατον καὶ οὐ μὴ εὑρήσουσιν αὐτόν, καὶ ἐπιθυμήσουσιν ἀποθανεῖν, καὶ φεύξεται ἀπ᾿ αὐτῶν ὁ θάνατος(:Εκείνες τις μέρες οι άνθρωποι που θα βρίσκονται μακριά από τον Θεό, λόγω της ψυχικής τους αγωνίας και της απογνώσεως θα αποζητούν τον θάνατο και δεν θα τον βρίσκουν˙ θα παρακαλούν να πεθάνουν κι ο θάνατος θα απομακρύνεται απ’ αυτούς)»[Αποκ.9,6].

Αυτά είναι που πρέπει να βάζεις, αδελφέ μου συναμαρτωλέ, συχνά μπροστά στα μάτια σου και να σκέφτεσαι, νιώθοντας τώρα ντροπή, που πέρασες τον χρόνο σου με τόση αναισθησία και τύφλωση και παρακαλώντας τον δεσπότη Χριστό να τυπώσει στα βάθη της καρδιάς σου αυτές τις βεβαιότατες αλήθειες, για να μπορέσεις, με την ενθύμηση αυτών, να γλυτώσεις από εκείνη την ντροπή και να σταθείς με παρρησία μπροστά στον Χριστό. «Ἀγρυπνεῖτε οὖν ἐν παντὶ καιρῷ δεόμενοι ἵνα καταξιωθῆτε ἐκφυγεῖν πάντα τὰ μέλλοντα γίνεσθαι καὶ σταθῆναι ἔμπροσθεν τοῦ υἱοῦ τοῦ ἀνθρώπου(:Να είστε λοιπόν άγρυπνοι και προσεκτικοί˙ να προσεύχεστε κάθε ώρα και στιγμή και να παρακαλείτε τον Θεό να σας δώσει χάρη και δύναμη, ώστε να γίνετε άξιοι να ξεφύγετε όλα όσα πρόκειται να γίνουν, χωρίς να υποστείτε ψυχική βλάβη˙ και να σταθείτε άφοβοι και με θάρρος μπροστά στον Υιό του ανθρώπου)»[Λουκά 21,36].

Β΄

Σκέψου, αγαπητέ, πόσο μεγάλη θα είναι εκείνη η μέρα της Κρίσεως, εξαιτίας εκείνων που θα εξεταστούν τότε· τότε όσα καλά και όσα κακά έγιναν σε όλους τους αιώνες και από όλους τους ανθρώπους, όλα θα εξεταστούν με παρρησία. Τότε όσα λόγια είπαν όλοι μαζί οι άνθρωποι από αρχής του κόσμου και όσοι λογισμοί πέρασαν από τον νου τους και όσα έργα έκαναν, όλα χωρίς καμία εξαίρεση θα φανερωθούν. Σκέψου τώρα, αδελφέ, πως αν δεν είναι δυνατόν να μετρηθούν όσοι λογισμοί έρχονται στον νου ενός μόνο ανθρώπου σε μία μόνο ημέρα και όσα λόγια λέει και όσα έργα κάνει, πόσο περισσότερο δεν είναι δυνατό να αριθμηθούν όλοι οι λογισμοί, που θα σκεφτεί αυτός ο ένας άνθρωπος σε όλη του την ζωή, και όλα τα λόγια που θα πει και όλα τα έργα που θα κάνει; Και αν, λοιπόν, του ενός ανθρώπου όλοι οι λογισμοί, που θα σκεφτεί αυτός ο ένας άνθρωπος σε όλη του την ζωή, και όλα τα λόγια που θα πει και όλα τα έργα που θα κάνει; Και αν, λοιπόν, του ενός ανθρώπου οι λογισμοί, τα λόγια και τα έργα είναι αναρίθμητα και άπειρα στο πλήθος, πόσο περισσότερο είναι όλων μαζί των ανθρώπων, παρόλα αυτά όλο αυτό το άπειρο πλήθος των λογισμών και των λόγων και των έργων, όχι μόνο ενός ανθρώπου, αλλά όλων μαζί των ανθρώπων και όχι μόνο αυτών, αλλά και των αγγέλων και όχι μόνο των αγγέλων, αλλά και των δαιμόνων, θα παρουσιαστεί σε μία στιγμή κατά την ημέρα εκείνη και τα μεν καλά πρόκειται να κριθούν με κρίση δοκιμασίας και μισθού, τα δε κακά πρόκειται να αποδοκιμαστούν και να τιμωρηθούν.

Γι' αυτό, λοιπόν, είπε ο Κύριος: «Λέγω δὲ ὑμῖν ὅτι πᾶν ῥῆμα ἀργὸν ὃ ἐὰν λαλήσωσιν οἱ ἄνθρωποι, ἀποδώσουσι περὶ αὐτοῦ λόγον ἐν ἡμέρᾳ κρίσεως (:Για να καταλάβετε λοιπόν πόσο αυστηρά θα κριθείτε για τα βλάσφημα και συκοφαντικά σας λόγια, σας λέω ότι για κάθε λόγο περιττό και ανώφελο που τυχόν θα πουν οι άνθρωποι, θα δώσουν λόγο γι’ αυτόν την ημέρα της κρίσεως)» [Ματθ.12,36]. Και ο Παύλος λέει: «Τοὺς γὰρ πάντας ἡμᾶς φανερωθῆναι δεῖ ἔμπροσθεν τοῦ βήματος τοῦ Χριστοῦ, ἵνα κομίσηται ἕκαστος τὰ διὰ τοῦ σώματος πρὸς ἃ ἔπραξεν, εἴτε ἀγαθὸν εἴτε κακόν (:Διότι όλοι εμείς πρέπει να παρουσιαστούμε φανεροί και ξεσκεπασμένοι μπροστά στο δικαστικό βήμα του Χριστού, για να πάρει ο καθένας μας την αμοιβή του ανάλογα με όσα έκανε με το σώμα, είτε αγαθές είναι συνολικά οι πράξεις του, είτε κακές)»[Β΄Κορ. 5,10]. Και πάλι: «Ὥστε μὴ πρὸ καιροῦ τι κρίνετε, ἕως ἂν ἔλθῃ ὁ Κύριος, ὃς καὶ φωτίσει τὰ κρυπτὰ τοῦ σκότους καὶ φανερώσει τὰς βουλὰς τῶν καρδιῶν, καὶ τότε ὁ ἔπαινος γενήσεται ἑκάστῳ ἀπὸ τοῦ Θεοῦ(:Μην κάνετε καμία κρίση πέρα από τον ορισμένο καιρό, μέχρι να έρθει ο Κύριος. Αυτός θα ρίξει άπλετο φως σε αυτά που είναι κρυμμένα τώρα στο σκοτάδι και θα φανερώσει τις εσωτερικές σκέψεις και αποφάσεις των καρδιών. Και τότε τον έπαινο στον καθένα θα τον αποδώσει όχι κάποιος άνθρωπος, αλλά ο Θεός)»[Α΄Κορ.4,5].

Και το σπουδαιότερο, που τόσο τα καλά όσο και τα κακά θα φανούν τότε, όχι όπως φαίνονται τώρα στη δική μας αντίληψη, αλλά όπως φαίνονται στα μάτια του Κυρίου· η ευσέβεια και η αρετή θα φανεί τότε άπειρα καλύτερη και τιμιότερη από εκείνο, που φαίνεται τώρα στους σκοτισμένους μας οφθαλμούς και η ασέβεια και η κακία θα θεατριστεί άπειρα χειρότερα και ατιμότερα από ό,τι φαίνεται σε μας. Τότε τι θα πάθεις, εσύ, αγαπητέ, αν τυχόν και δεν φύλαξες το επάγγελμα του Χριστιανού, αλλά πέρασες την ζωή σου με αμαρτίες; Τι θα πεις, όταν δεις μπροστά σου ένα πλήθος ανομιών που έκανες, και μέσα στο πλήθος αυτό να δεις τόσες αμαρτίες, που δεν τις υπολόγιζες καθόλου; Τι θα γίνεις, όταν δεις μπροστά σου σαν έναν καθρέφτη όλες τις θεωρίες σου, όλες τις συνομιλίες σου, όλες τις επιθυμίες σου και όλους τους διαλογισμούς σου; Όταν δεις όλον τον χρόνο που έχασες σε ανωφελείς συναναστροφές, σε παιχνίδια, σε αναγνώσεις μάταιων ή βλαβερών βιβλίων; Διότι λέει ο Μέγας Βασίλειος: «Ὀψόμεθα ἃμα πάντα οἱονεὶ παρεστῶτα ἡμῖν τὰ ἔργα καὶ φαινόμενα ἀντιπρόσωπα τῇ διανοίᾳ ἡμῶν μετὰ τῶν ἰδίων τύπων, ἕκαστον ὡς λέλεκται καὶ ὡς πέπρακται (:Θα δούμε να εμφανίζονται μπροστά μας όλα τα έργα μας και να είναι απέναντι στη σκέψη μας κάθε ένα, όπως έγινε και λέχθηκε)».

Τι θα πεις, όταν δεις όλα εκείνα, που ξόδεψες σε ηδονές και σε ματαιότητες και δεν τα μοίρασες ως ελεημοσύνη σε χήρες και σε ορφανά, σε πτωχούς και δυστυχισμένους; Σε νοσοκομεία και πτωχοτροφεία, σε εκτυπώσεις ψυχωφελών και πνευματικών βιβλίων και σε άλλα ψυχωφελή και θεάρεστα έργα; Τι θα πεις, όταν δεις όλα τα περιττά ρούχα που είχες, όλα τα σπίτια, όλα τα υπάρχοντα και όλα τα πράγματα που χρησιμοποίησες κακώς με την πλατεία οδό του κόσμου και όχι με την στενή του Ευαγγελίου; Πώς θα απολογηθείς στον Θεό για όλα αυτά την στιγμή που δεν μπορείς να δώσεις λογαριασμό σε Αυτόν για μία και μόνη αμαρτία; Όπως λέει ο Ιώβ: « Ἐὰν γὰρ βούληται κριθῆναι αὐτῷ, οὐ μὴ ὑπακούσῃ αὐτῷ, ἵνα μὴ ἀντείπῃ πρὸς ἕνα λόγον αὐτοῦ ἐκ χιλίων(:Κανείς δεν είναι δίκαιος ενώπιον του Κυρίου· διότι εάν θελήσει κανείς να κριθεί με τον Κύριο και να θέσει υπό αμφισβήτηση το δίκαιο της κρίσεώς Του, δεν θα μπορέσει να αποκριθεί σε Αυτόν, αλλά θα μείνει άναυδος, για να μην αντιλέξει ούτε σε έναν λόγο από τους χίλιους λόγους κατηγορίας που θα του πει ο Κύριος)»[Ιώβ 9,3]. Εκτός από όλα αυτά, δεν θα απολογηθείς για τις αμαρτίες σου μόνο, αλλά ακόμη και για τις ευεργεσίες, που έλαβες από τον Θεό, οι οποίες θα είναι όλες μπροστά σου και καθώς θα συγκρίνονται με τις αμαρτίες σου, θα τις αποδείξουν πολύ φοβερότερες.

Και τέλος πάντων, θα απολογηθείς και για το παράδειγμα που σου έδωσε ο Χριστός με την ζωή Του και για τις πληγές Του και για το Πάθος Του και για τον Σταυρό Του και για το Αίμα που έχυσε και για τον θάνατο, που δοκίμασε γι'αυτό και η μεγάλη αυτή Κρίση θα γίνει στην κοιλάδα του Ιωσαφάτ, δηλαδή κοντά στη Γεσθημανή, εκεί που ο Χριστός ίδρωσε Αίμα για την σωτηρία σου, προσευχόμενος μέσα στον κήπο κοντά στον χείμαρρο των Κέδρων, πέρα από τον οποίο πήγε ο Κύριος κατά την νύκτα του Πάθους Του και από εκεί μεταφέρθηκε δεμένος στο δικαστήριο, όπως εξιστορεί ο Ευαγγελιστής Ιωάννης: «Ταῦτα εἰπὼν ὁ Ἰησοῦς ἐξῆλθε σὺν τοῖς μαθηταῖς αὐτοῦ πέραν τοῦ χειμάῤῥου τῶν Κέδρων, ὅπου ἦν κῆπος, εἰς ὃν εἰσῆλθεν αὐτὸς καὶ οἱ μαθηταὶ αὐτοῦ (:Όταν τελείωσε την προσευχή Του ο Ιησούς βγήκε με τους μαθητές Του έξω από την πόλη των Ιεροσολύμων, σε κάποιο μέρος πέρα από τον ξεροπόταμο των Κέδρων. Εκεί υπήρχε ένας κήπος, όπου μπήκε ο Ίδιος και οι μαθητές Του)»[Ιω.18,1]. Και κάνει την κρίση στον τόπο αυτόν ο Κύριος για να ελέγξει περισσότερο τους αμαρτωλούς, αφενός μεν αποδείχνοντας σε αυτούς ότι Αυτός για την αγάπη τους έπαθε τόσα και τόσα πάθη κοντά στον τόπο αυτόν, αυτοί όμως δεν ωφελήθηκαν από αυτά, αλλά τα περιφρόνησαν με τις αμαρτίες τους, αφετέρου δε, για να δικαιολογηθεί στην απόφαση που θα πάρει κατά των αμαρτωλών, έχοντας κατά κάποιον τρόπο μάρτυρα αυτόν τον ίδιο τον τόπο, που γι’ αυτούς έπαθε. Γι’ αυτόν τον λόγο θα έχει εκεί κοντά Του και τον Σταυρό να στέκεται ψηλά με δόξα, σαν ένα βασιλικό έμβλημα, για να δείχνει και από μακριά, πόσα έκανε ο λυτρωτής μας Ιησούς Χριστός, για να μας σώσει και αντιθέτως πόσα κάναμε εμείς ως μεγάλη καταφρόνηση, για να μη σωθούμε.

Τώρα τι γνώμη έχεις, αδελφέ, γι’ αυτήν την μεγάλη ημέρα της Κρίσεως; Εξίσωσες τους λογαριασμούς, που έχεις να δώσεις σε εκείνη την λεπτή και ακριβή εξέταση; Διόρθωσες όλες τις αμαρτίες σου με μία γενική εξομολόγηση και αποχή από το κακό και με μία αληθινή και τέλεια μετάνοια; Ή έχεις ακόμα αδιόρθωτες αμαρτίες και αμετανόητες, τις οποίες δεν εξομολογήθηκες και ούτε έκανες τον κανόνα τους; Σκέψου καλά, ότι, εάν τις διόρθωσες, τότε αυτές δεν θα φανερωθούν σε εκείνη την μεγάλη Κρίση, ούτε θα σε φοβίσουν τότε, διότι ο Κύριος δεν θα τις θυμηθεί: «Τῶν ἁμαρτιῶν αὐτῶν οὐ μὴ μνησθῶ ἔτι(:Δεν θα ξαναθυμηθώ πια τις αμαρτίες τους)»[Ιερεμ.38,34]. Εάν όμως έχεις αμαρτίες αδιόρθωτες, εάν φάνηκες αχάριστος στις άπειρες ευεργεσίες, που σου έκανε ο Θεός, χρησιμοποιώντας αυτές εναντίον του ευεργέτη σου, εάν έδειξες ανώφελο από μέρος δικό σου το παράδειγμα της ζωής του Ιησού Χριστού και τα πάθη Του και το Αίμα Του και τον Σταυρό Του και τα μυστήρια, που σου άφησε, και δεν ωφελήθηκες καθόλου από αυτά, για να διορθώσεις την κακή σου ζωή, τότε αλίμονο σε σένα. Ω, ποιος φόβος και τρόμος θα σε περικυκλώσει! Διότι όλες αυτές τις αμαρτίες, όλες αυτές τις αχαριστίες και τις αποστασίες σου θα τις παρουσιάσει μπροστά σου ο δίκαιος εκείνος Κριτής, ενώπιον όλων των ανθρώπων και των αγγέλων: «Ἐλέγξω σε καὶ παραστήσω κατὰ πρόσωπόν σου τὰς ἁμαρτίας σου(:Θα σε ελέγξω και θα παρουσιάσω μπροστά σου τις αμαρτίες σου)»[Ψαλμ.49,21].

Και λοιπόν, έως πότε, αδελφέ, θα αγκαλιάζεις την πόρνη και τις αμαρτίες και θα έχεις τα φίδια αυτά στην αγκαλιά σου να σε δαγκώνουν και να σε θανατώνουν; Έως πότε δεν θα τα θανατώσεις εσύ με μία αληθινή εξομολόγηση και αποχή και μετάνοια; Γιατί αναβάλλεις τον χρόνο της διορθώσεως των αμαρτιών σου; Αυτήν την ημέρα, αυτήν την ώρα, αυτή τη στιγμή σήκω και πήγαινε στον πνευματικό σου, για να εξομολογηθείς με πόνο και συντριβή της καρδιάς σου, για να τις διορθώσεις. «Ἓως τίνος, ὀκνηρέ, κατάκεισαι; πότε δὲ ἐξ ὕπνου ἐγερθήσῃ;(:Μέχρι πότε θα κοιμάσαι, οκνηρέ; Πότε θα σηκωθείς από τον ύπνο;)»[Παροιμ.6,9]. Τι περιμένεις; Τι καρτερείς; Ορίστε, η ημέρα εκείνη έφτασε. «Ἐγγὺς ἡ ἡμέρα Κυρίου ἡ μεγάλη(:Κοντά είναι η ημέρα του Κυρίου η μεγάλη)»[Σοφία Σειράχ 1,14]. Τι είδους καταραμένος λογισμός είναι αυτός, που δεν αφήνει να φοβάσαι εκείνη την ημέρα, την οποία τόσο την φοβήθηκαν οι μεγαλύτεροι άγιοι;

«Ὦ πονηρὸν ἐνθύμημα(:Ω πονηρή και κακή σκέψη)!», λέει ο Σειράχ[Σοφ.Σειρ.37,3]· εσύ υπολογίζεις τόσο πολύ την γνώμη των ανθρώπων και δεν φοβάσαι και δεν υπολογίζεις εκείνο το φοβερό δικαστήριο, που κάνει και αυτούς τους ίδιους τους δαίμονες να φρίττουν, όταν τους το θυμίσει κάποιος; Αποφάσισε τουλάχιστον από τώρα και στο εξής να σκέφτεσαι την μελλοντική Κρίση με πολλή επιμέλεια[Γι' αυτό λοιπόν και ο Μέγας Βασίλειος μακαρίζει εκείνους που μελετούν πάντοτε την φοβερή εκείνη Ημέρα, διότι από την μελέτη αυτή θα εμποδιστεί από κάθε αμαρτία, λέγοντας: «Μακαρία ψυχὴ καὶ νυκτὸς καὶ ἡμέρας μηδεμίαν ἄλλην μέριμναν στρέφουσα, ἢ τὸν θάνατον διαπαντὸς καὶ πὼς ἐπὶ τῆς μεγάλης ἡμέρας, καθ’ ἢν πᾶσα ἡ κτίσις παραστήσεται τῷ Κριτῇ τῶν ἀπάντων, τὰς εὐθύνας τῶν πεπραγμένων ἀπολαβοῦσα καὶ αὕτη δυνηθῇ κούφως ἀποθέσθαι τὸν λόγον τῶν βεβιωμένων·

ὁ γὰρ ἐκείνην τὴν ἡμέραν καὶ τὴν ὥραν πρὸ ὀφθαλμῶν τιθέμενος καὶ ᾀεὶ μελετῶν τὴν ἐπὶ τοῦ ἀπαραλογίστου Κριτοῦ ἀπολογίαν, ὁ τοιοῦτος, ἢ οὐδέν, ἢ παντελῶς ἐλάχιστα ἀμαρτήσεται· δι’ ὅτι τὸ ἁμαρτάνειν ἡμῖν, κατ’ ἀπουσίαν τῶν φοβερῶν ἐκείνων ἐννοιῶν γίνεται(: Μακαρία είναι η ψυχή, η οποία νύκτα και ημέρα δεν έχει άλλη μέριμνα παρά πώς κατά την μεγάλη ημέρα, κατά την οποία όλη η κτίση θα σταθεί μπροστά στον Κριτή, για να αποδώσει λόγο για τα έργα της, θα μπορέσει και αυτή εύκολα να κάνει τον απολογισμό για τη ζωή της. Διότι, όποιος έχει μπροστά στα μάτια του εκείνη την Ημέρα και την ώρα και πάντοτε μελετά την απολογία του μπροστά στο δικαστήριο, που δεν μπορεί να πλανηθεί, αυτός ή καθόλου ή ελάχιστα θα αμαρτήσει, διότι το αμαρτάνειν προέρχεται από απουσία του φόβου του Θεού από εμάς)»( Ἐπιστολή πρός Ἐλευθέραν)], διότι, σου λέω την αλήθεια, ότι, εάν σε όλη σου την ζωή την σκέφτεσαι, η ζωή σου τότε θα σου φανεί πολύ σύντομη και λίγη, για να σκέφτεσαι έναν λογισμό τόσο αναγκαίο, όπως είναι γραμμένο. «Καὶ χρόνος στενός ἐστι τῷ Ἰακὼβ(: Και ο χρόνος είναι περιορισμένος για τους απογόνους του Ιακώβ)»[Ιερεμ.37,7]. Σκέψου ότι βρίσκεσαι νοερά μπροστά στον Κριτή σου και παρακάλεσέ Τον ταπεινά, να σου γίνει βοηθός και Θεός του ελέους, πριν έλθει ο καιρός και γίνει Θεός εκδικήσεως: «Θεὸς ἐκδικήσεων Κύριος, Θεὸς ἐκδικήσεων ἐπαῤῥησιάσατο(:Θεός εκδικητής και τιμωρός της αμαρτίας είναι ο Κύριος· ο Θεός, ο Οποίος εκδικείται και τιμωρεί με ακατανίκητη δύναμη και με πάσα δικαιοσύνη τα φαύλα, κατέστησε και καθιστά πάντοτε ολοφάνερη την παρουσία Του)»[Ψαλμ.93,1].

Γ΄

Σκέψου ότι εκείνη η ημέρα θα είναι τελικά μεγάλη για όλα εκείνα που θα αποφασιστούν σε αυτήν, διότι εκεί δεν θα γίνει απόφαση για μία ασήμαντη κληρονομιά ή για λίγες πιθαμές γης· αλλά για ένα καλό και για ένα κακό πολύ μεγάλο στην μεγαλειότητά Του και αιώνιο στην διαμονή του· θα γίνει μία απόφαση κατά των αμαρτωλών και μία υπέρ των δικαίων. Και ποια είναι η απόφαση κατά των αμαρτωλών; «Πορεύεσθε ἀπ’ ἐμοῦ οἱ κατηραμένοι εἰς τὸ πῦρ τὸ αἰώνιον(:Εσείς που από τα έργα σας γίνατε καταραμένοι, φύγετε μακριά από μένα στο πυρ το αιώνιο)»[Ματθ.25,41]. Εξέτασε, αμαρτωλή ψυχή, και σκέψου προσεκτικά τα λόγια της αποφάσεως αυτής ένα προς ένα. «Πορεύεσθε ἀπ’ ἐμοῦ(:Φύγετε από εμένα)», λέει ο Κριτής, «πηγαίνετε μακριά από Εμένα» αυτό δηλώνει την στερητική κόλαση και τον παντοτινό χωρισμό, που θα γίνει ανάμεσα στον Θεό και στους δυστυχισμένους κολασμένους. «Οἱ κατηραμένοι(:Οι καταραμένοι)». Αχ, και πόσο φοβερή είναι αυτή η κατάρα, η οποία έχει μαζί της όλα τα κακά και τις δυστυχίες! Κατάρα αμετάθετη, κατάρα θεϊκή, κατάρα παντοτινή. «Εἰς τὸ πῦρ τὸ αἰώνιον(: στην φωτιά την αιώνια)». Με αυτά τα λόγια φανερώνεται ότι δεν είναι μόνο στερητική η κόλαση του Θεού, αλλά και θετική εξαιτίας των βασάνων, και λέγοντας λοιπόν, εδώ φωτιά, που είναι το μεγαλύτερο βάσανο της κόλασης, συμπεριέλαβε και όλα τα άλλα ελαφρότερα βάσανα, προσθέτοντας, όμως και το αιώνιο, φανέρωσε ότι και τα άλλα είδη της κόλασης είναι παντοτινά και αιώνια. Ω αιωνιότητα εκείνης της γεέννης, η οποία όσο είναι χωρίς μέτρο και τέλος, άλλο τόσο είναι φοβερή και τρομακτική.

Ποια είναι η απόφαση υπέρ των δικαίων;: «Δεῦτε οἱ εὐλογημένοι τοῦ πατρός μου, κληρονομήσατε τὴν ἡτοιμασμένην ὑμὶῖν βασιλείαν ἀπὸ καταβολῆς κόσμου(:Ελάτε εσείς που είστε ευλογημένοι από τον Πατέρα μου, κληρονομήστε την Βασιλεία που έχει ετοιμαστεί για σας από τότε που θεμελιωνόταν ο κόσμος)»[Ματθ.25,34]. «Δεῦτε», ελάτε. Ω λόγια γλυκύτατα, με τα οποία καλεί ο γλυκύς Ιησούς Χριστός προς τον εαυτό Του και τις θείες Του αγκάλες, εκείνους που τήρησαν τις εντολές Του! «Οἱ εὐλογημένοι τοῦ πατρός μου (:Εσείς που είστε ευλογημένοι από τον Πατέρα μου)». Ω ευλογία θεοχαριτωμένη, η οποία περιέχει κάθε είδους ευλογία και κάθε μακαριότητα και ευτυχία! «Κληρονομήστε την προετοιμασμένη για σας Βασιλεία από την αρχή του κόσμου». Ω χαρά! Ω αγαλλίαση! Ω Βασιλεία, η οποία δεν έχει τέλος, αλλά θα παραμένει σε όλο το διάστημα της αιωνιότητας. Και ύστερα από τις αποφάσεις αυτές, οι μεν αμαρτωλοί θα πάνε σε κόλαση αιώνια, οι δε δίκαιοι σε αιώνια ζωή. «Καὶ ἀπελεύσονται οἱ ἁμαρτωλοὶ εἰς κόλασιν αἰώνιον οἱ δὲ δίκαιοι εἰς ζωὴν αἰώνιον(:Και θα οδηγηθούν αυτοί σε κόλαση που δεν θα έχει τέλος, αλλά θα είναι αιώνια˙ ενώ οι δίκαιοι θα πάνε για να απολαύσουν ζωή αιώνια)»[Ματθ.25,46]. Αυτή είναι η μεγάλη υπόθεση, που θα αποφασιστεί τότε και θα πραγματοποιηθεί αμέσως μόλις αποφασιστεί, χωρίς καμία καθυστέρηση. Τότε θα σταματήσει η κίνηση των τεσσάρων στοιχείων και του ουρανού· και για μεν τους αμαρτωλούς θα μείνει μία παντοτινή νύκτα, χωρίς να ελπίζουν να δουν ποτέ ημέρα, ενώ για τους δικαίους θα μείνει μία παντοτινή ημέρα, χωρίς να φοβούνται ότι θα δουν στο εξής νύκτα. Διότι όλα τα κακά του κόσμου, όλες οι τιμωρίες και όλες οι δυστυχίες θα μαζευτούν τότε στην κόλαση, όπως μαζεύονται όλες οι δυσωδίες και οι βρώμες ενός καραβιού μέσα στη σεντίνα του.

Και έτσι όλα τα κτίσματα καθαρισμένα και απελευθερωμένα από την δουλεία και την δυσωδία των αμαρτωλών, θα αναπνεύσουν και θα απολαύσουν έναν καινούργιο κόσμο ευτυχέστερο, σύμφωνα με τον Εκκλησιαστή: «Καιρὸς τῷ παντὶ πράγματι καὶ ἐπὶ τῷ παντὶ τῷ ποιήματι ἐκεῖ(:Υπάρχει καιρός κατάλληλος για κάθε πράγμα· εκεί μάλιστα έχει οριστεί καιρός, κατά τον οποίο ο Θεός θα κρίνει με δικαιοσύνη κάθε πράξη και έργο ανθρώπινο)»[Εκκλ.3,17] και μάλιστα κατά τον θεόπνευστο Παύλο, που λέει: «Καὶ αὐτὴ ἡ κτίσις ἐλευθερωθήσεται ἀπὸ τῆς δουλείας τῆς φθορᾶς(:Και αυτή η κτίση θα ελευθερωθεί από την υποδούλωση στη φθορά, για να πάρει μέρος στην ελευθερία της ένδοξης καταστάσεως των παιδιών του Θεού)»[Ρωμ.8,21] - και για να το πούμε με συντομία, εκείνη η ημέρα θα είναι η δύση του καιρού και η ανατολή της αιωνιότητας και ούτε έγινε αλλά ούτε και θα γίνει ποτέ άλλη μέρα μεγαλύτερη από αυτήν και τότε μπορούμε να πούμε με περισσότερο δίκαιο εκείνο που λέει η Γραφή για την ημέρα που κράτησε τον ήλιο ο

Ιησούς του Ναυή ότι «οὐκ ἐγένετο ἡμέρα τοιαύτη οὔτε πρότερον οὔτε ἔσχατον(:δεν υπήρξε τέτοια θαυμαστή ημέρα ποτέ άλλοτε, ούτε στο απώτατο, ούτε και στο πιο κοντινό παρελθόν)»[Ιησούς Ναυή 10,14][ Η ημέρα αυτή έγινε διπλή, δηλαδή εικοσιτεσσάρων ωρών, κατά τον Σειράχ, λέγοντας για τον Ιησού του Ναυή: «Οὐχὶ ἐν χειρὶ αὑτοῦ ἀνεπόδισεν ἥλιος, καὶ μίαν ἡμέρα ἐγεννήθη πρὸς δύο; (:Μήπως με μια απλή κίνηση του χεριού του δεν οπισθοδρόμησε ο ήλιος και μία ημέρα έγινε σαν δύο;)»[Σοφ. Σειρ.46,4] και κατά τον άγιο Μάξιμο σχολιάζοντας την προς Πολύκαρπο επιστολή του Αγίου Διονυσίου του Αρεοπαγίτου. Επιπλέον δε και η ημέρα που έγινε επί Εζεκίου από θαύμα μεγαλύτερη(τριάντα δύο ωρών σύμφωνα με τον άγιο Μάξιμο) και τότε η σκιά του ηλιακού ωρολογίου γύρισε πίσω κατά δέκα βαθμούς(Δ΄Βασ.20,11: «Καὶ ἐβόησεν Ἡσαΐας ὁ προφήτης πρὸς Κύριον, καὶ ἐπέστρεψεν ἡ σκιὰ ἐν τοῖς ἀναβαθμοῖς εἰς τὰ ὀπίσω δέκα βαθμούς(:Και ο προφήτης Ησαΐας ύψωσε κραυγή ισχυρή και φώναξε με ικεσία δυνατή προς τον Κύριο για το αίτημα αυτό του Εζεκία. Και η σκιά γύρισε πίσω στα σκαλοπάτια κατά δέκα βαθμούς-:υποδιαιρέσεις του ηλιακού ωρολογίου)»].

Παρόλα αυτά νομίζεις, αδελφέ, ότι αυτά τα πράγματα που θα γίνουν την ημέρα εκείνη, είναι μακριά και γι'αυτό δεν τα φοβάσαι; Σου λέω, όμως, ότι ακόμα και αν αργήσουν να γίνουν, είναι σίγουρο ότι θα γίνουν και αν αργήσουν να γίνουν, είναι όμως αληθινά, διότι όσο είναι αληθινό ότι είναι ένας Θεός, τόσο αληθινό είναι ότι θα γίνει μία Κρίση στο τέλος. Γι'αυτό λοιπόν, πλησίασε, αγαπητέ, σε αυτές τις αλήθειες με τα μάτια της πίστεως, η οποία τα μακρινά και αόρατα τα δείχνει κοντά και ορατά: «Πίστις ἐστὶ πραγμάτων ἔλεγχος οὐ βλεπομένων(:Πίστη σημαίνει ακόμη απόδειξη και σιγουριά για πράγματα που δεν μπορούν να δουν τα σωματικά μας μάτια, αλλά η πίστη δίνει γι’ αυτά τέτοια πληροφορία στον πιστό, σαν να τα έβλεπε και να τα αντιλαμβανόταν με τις σωματικές αισθήσεις)» [Εβρ.11,1] και μην υπολογίζεις τώρα τίποτε άλλο στις ημέρες σου παρά μόνο εκείνο που θα αντιμετωπίσεις τότε στην ημέρα της Κρίσεως, δηλαδή πώς να βρίσκεσαι σε μετάνοια, πώς να υπομένεις τους πειρασμούς και πώς να εργάζεσαι τις εντολές του Κυρίου και τα καλά έργα.

Και αυτό σημαίνει το να είσαι αληθινά φρόνιμος, δηλαδή το να γνωρίζεις τα πράγματα από μακριά, πριν να έλθουν και να ωφελείσαι από αυτά: «Ὅς γὰρ φυλάσσει φρόνησιν, εὑρήσει ἀγαθὰ(: Όποιος διατηρεί την φρόνηση και την φυλάττει, θα απολαύσει πολλά αγαθά, υλικά και πνευματικά)»[Παρ.19,8], περισσότερο μάλιστα που η εξέταση και η απόφαση τα οποία είναι τα φοβερότερα από όσα έχει εκείνη η ολοΰστερινή ημέρα, αυτά, λέω, δεν είναι μακριά από σένα, αλλά είναι τόσο κοντά σου, όσο κοντά σου είναι ο θάνατος, όπως είπαμε στο προηγούμενο κεφάλαιο για την μερική κόλαση, και όπως λέει ο αδελφόθεος Ιάκωβος στην επιστολή του: «Ἰδοὺ κριτὴς πρὸ τῶν θυρῶν ἔστηκεν(:Μη στενάζετε αγανακτισμένοι ο ένας εναντίον του άλλου, αδελφοί, για να μην καταδικαστείτε από τον Κριτή. Ιδού, ο Κριτής στέκεται πολύ κοντά και είναι έτοιμος να παρουσιαστεί)»[Ιάκ.5,9], διότι αμέσως μόλις πεθάνεις, θα τα συναντήσεις. Νιώσε ντροπή, λοιπόν, που έμεινες για τόσο πολύ χρόνο μαζί με τους άφρονες με την ανοησία σου και απόρησε, πώς τόλμησες να αμαρτήσεις τόσες φορές, σε καιρό που ήξερες πως υπάρχει ένας Θεός Κριτής και τιμωρητής των αμαρτιών. Φρόντισε να αποκτήσεις από εδώ ως σύντροφο και φίλο την ελεημοσύνη στους πτωχούς, ώστε να μπορέσει αυτή τότε να σε κυβερνήσει ως καλός ρήτορας και να σε λυτρώσει από την φοβερή εκείνη απόφαση, επειδή ο φοβερός εκείνος Κριτής δεν θα εξετάσει τους δίκαιους για το πώς νήστεψαν ή πώς κράτησαν την παρθενία ή έκαναν άλλες αγαθοεργίες, αλλά μόνο πώς ελέησαν τους πτωχούς και χόρτασαν τους πεινασμένους και πότισαν τους διψασμένους και ένδυσαν τους γυμνούς και επισκέφτηκαν τους αρρώστους και τους φυλακισμένους. Ούτε επίσης θα κρίνει τους αμαρτωλούς, πώς πόρνευσαν ή μοίχευσαν ή έκαναν άλλες κακίες, αλλά γιατί δεν ελέησαν τους πτωχούς αδελφούς τους.

Γι' αυτό, λοιπόν, ο μεν αδελφόθεος Ιάκωβος είπε για τους ανελεημόνες: «Ἀνίλεως ἡ κρίσις τῷ μὴ ποιήσαντι ἔλεος καὶ κατακαυχᾶται ἔλεος κρίσεως(:Να προσέχετε να μη γίνεστε σκληροί και άσπλαχνοι με τις προσωποληψίες σας˙ διότι η κρίση τότε του Θεού θα είναι χωρίς έλεος και επιείκεια για εκείνον που υπήρξε άσπλαχνος στους αδελφούς του. Αντίθετα η ευσπλαχνία και το έλεος δεν φοβάται την κρίση, αλλά καυχιέται ότι την κατανικά˙ και αποδεικνύεται έτσι η ευσπλαχνία ισχυρότερη από την κρίση)» [Ιακ. 2,13], ο δε Δαβίδ λέει για τους ελεήμονες: «Χρηστὸς ἀνὴρ ὁ οἰκτείρων καὶ κιχρῶν, (ἤτοι δανείζων) οἰκονομήσει τοὺς λόγους Αὑτοῦ ἐν κρίσει(: Άνθρωπος καλοκάγαθος είναι εκείνος ο οποίος ευσπλαχνίζεται και δανείζει όσους έχουν ανάγκες· αυτός δεν ομιλεί ποτέ απερίσκεπτα, αλλά με φρόνηση πολλή και κρίση θα οικονομήσει τα λόγια του, προσέχοντας να μη θίξει με αυτά κανέναν, ούτε να πληγώσει την ευαισθησία και φιλοτιμία όσων ελεούνται και δανείζονται από αυτόν)»[Ψαλμ.111,5]. Δηλαδή θα δώσει καλή απολογία στον Θεό κατά την ημέρα της Κρίσεως με την ελεημοσύνη, όπως ερμηνεύει ο Μέγας Βασίλειος. Παρακάλεσε τον Κύριο να σε αξιώσει με την χάρη Του να σταθείς την ημέρα εκείνη όχι με τους αμαρτωλούς και τους ανελεήμονες, αλλά με τους δίκαιους και τους ελεήμονες και να ακούσεις από το στόμα Του την καλή εκείνη και ευλογημένη απόφαση: «Δεῦτε οἱ εὐλογημένοι τοῦ πατρός Μου, κληρονομήσατε τὴν ἡτοιμασμένην ὑμῖν βασιλείαν ἀπὸ καταβολῆς κόσμου(:’Ελάτε εσείς που είστε ευλογημένοι από τον Πατέρα μου, κληρονομήστε την βασιλεία που έχει ετοιμαστεί για σας από τότε που θεμελιωνόταν ο κόσμος)»[Ματθ.25,34].

ΠΡΟΣ ΔΟΞΑΝ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΤΡΙΑΔΙΚΟΥ ΘΕΟΥ,
επιμέλεια κειμένου: Ελένη Λιναρδάκη, φιλόλογος

ΠΗΓΕΣ:

Αγίου Νικοδήμου του Αγιορείτου, Πνευματικά Γυμνάσματα, μελέτη ΙΑ΄, σελίδες 87-97, Έκδοσις Συνοδείας Σπυρίδωνος Ιερομονάχου[4η έκδοση], Ιερά Καλύβη «Άγιος Σπυρίδων Α΄», Νέα σκήτη Αγίου ΄Ορους,2016
https://greekdownloads.wordpress.com/
http://www.greek-language.gr
Π. Τρεμπέλα, Η Καινή Διαθήκη με σύντομη ερμηνεία (απόδοση στην κοινή νεοελληνική), εκδόσεις αδελφότητος θεολόγων «Ο Σωτήρ», έκδοση τέταρτη, Αθήνα 2014.
Η Καινή Διαθήκη, Κείμενον και ερμηνευτική απόδοσις υπό Ιωάννου Κολιτσάρα, εκδόσεις αδελφότητος θεολόγων «Η Ζωή», έκδοση τριακοστή τρίτη, Αθήνα 2009.
Η Παλαιά Διαθήκη κατά τους εβδομήκοντα, Κείμενον και σύντομος απόδοσις του νοήματος υπό Ιωάννου Κολιτσάρα, εκδόσεις αδελφότητος θεολόγων «Η Ζωή», έκδοση τέταρτη, Αθήνα 2005.
http://users.sch.gr/
http://users.sch.gr/ *Εκ του ιστολογίου «impantokratoros.gr». Επιμέλεια, παρουσίαση κειμένου ημετέρα.