ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΩΝ ΑΓΙΩΝ ΠΑΝΤΩΝ

Μέ τήν Κυριακή τῶν ἁγίων Πάντων, κατακλείεται ὁ κινητός κύκλος τῶν ἑορτῶν, πού ἄρχισε ἀπό τήν Κυριακή τοῦ Τελώνου καί Φαρισαίου. Στό κατανυκτικό Τριῴδιο καί στό χαρμόσυνο Πεντηκοστάριο μᾶς παρουσίασε ἡ Ἐκκλησία ὅλο τό ἔργο τῆς θείας οἰκονομίας μέ κέντρο τήν μεγάλη ἑορτή τοῦ Πάσχα. Εἴδαμε τήν πτῶσι τῶν πρωτοπλάστων καί τήν ἀνόρθωσι τοῦ γένους μας διά τῆς ἀναστάσεως τοῦ Χριστοῦ. Χαιρετίσαμε τήν ἔλευσι τοῦ Παρακλήτου στόν κόσμο καί πανηγυρίσαμε τήν γέννησι τοῦ νέου λαοῦ τοῦ Θεοῦ, τόν ἐγκαινισμό καί τήν ἔκχυσι τοῦ ἁγίου Πνεύματος «ἐπί πᾶσαν σάρκα». Σέ στενό σύνδεσμο μέ τήν ἑορτή αὐτή εὑρίσκεται ἡ παροῦσα ἑορτή, ἡ σφραγίς καί τό τέλος τῆς μεγάλης ἑορταστικῆς περιόδου. Ἔρχεται δηλαδή σάν ἀπόδειξις τοῦ ἔργου τῆς Ἐκκλησίας, τῆς ἐνεργείας τοῦ ἁγίου Πνεύματος στόν κόσμο. Γιατί μᾶς παρουσιάζει τούς καρπούς τῆς σπορᾶς ἐκείνης, τόν θερισμό τῶν λευκῶν χωρῶν πού ἐστάλησαν νά θερίσουν οἱ ἀπόστολοι. Καί ὅπως παρατηρεῖ πολύ ὡραῖα ὁ Νικηφόρος Ξανθόπουλος στό συναξάριο τῆς ἡμέρας: οἱ θειότατοι Πατέρες ἐθέσπισαν τήν ἑορτή αὐτή μετά τήν κάθοδο τοῦ ἁγίου Πνεύματος γιά νά δείξουν ὅτι ἡ παρουσία τοῦ παναγίου Πνεύματος διά τῶν ἀποστόλων ἐπέτυχε νά ἁγιάσῃ καί νά σοφίσῃ τό ἀνθρώπινο φύραμα καί νά ἀποκαταστήσῃ τούς ἀνθρώπους στήν θέσι τῶν ἀγγέλων διά τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ, εἴτε μέ τήν προσφορά τοῦ μαρτυρικοῦ των αἵματος, εἴτε μέ τήν ἐνάρετο πολιτεία καί διαγωγή των. Καί ἔργο ὑπερφυσικό διαπράττεται. Κατεβαίνει τό Πνεῦμα, ὁ Θεός, καί ἀνεβαίνει ὁ χοῦς, ὁ ἄνθρωπος. Ἀνεβάζει ὁ Λόγος τοῦ Θεοῦ τήν θεωθεῖσα σάρκα καί ἕλκει μαζί της καί ἐκείνους πού θέλουν νά πράξουν ἔργα συνδιαλλαγῆς μέ τόν Θεό. Οἱ πρίν ἀποξενωμένοι ἀπό τόν Θεό, ἑνώνονται μέ τόν Θεό καί γίνονται φίλοι Του. Τά ἔθνη προσφέρουν τήν ἀπαρχή των, τούς ἁγίους Πάντας. Ἀλλά καί ἕνας δεύτερος λόγος προεκάλεσε τήν σύστασι τῆς συλλογικῆς αὐτῆς ἑορτῆς. Πολλοί ἅγιοι εἶναι γνωστοί καί τιμῶνται μέ ἑορτές καί πανηγύρεις ἀπό τήν ἐκκλησία. Καί σέ πολλούς ὅμως ἄλλους ἐσκήνωσε τό Πνεῦμα τό ἅγιον καί τούς καθηγίασε. Ἔμειναν ὅμως ἄγνωστοι καί ἀφανεῖς. Αὐτούς λοιπόν τούς ἀγνώστους της ἁγίους τιμᾷ σήμερα ἡ Ἐκκλησία, ὅσους «κατά Χριστόν ἐπολιτεύσαντο ἐν Ἰνδοῖς καί Αἰγυπτίοις καί Ἄραψι καί Μεσοποταμίᾳ τε καί Φρυγίᾳ καί τοῖς ἄνωθεν τοῦ Εὐξείνου. ἔτι δέ καί ἐν πάσῃ τῇ Ἑσπερίᾳ ἄχρι καί αὐτῶν τῶν Βρεττανικῶν νήσων, ἁπλῶς εἰπεῖν ἐν Ἀνατολῇ καί Δύσει». Καί ἕνας τρίτος λόγος προβάλλεται ἀπό τόν συναξαριστή. Ὅλοι οἱ ἅγιοι ὅσοι χωριστά τιμῶνται θά ἦταν ἐπιβεβλημένο νά συναθροισθοῦν σέ μία κοινή ἑορτή, γιά νά δειχθῇ μέ αὐτόν τόν τρόπο, ὅτι ὅλοι μαζί γιά ἕνα Χριστό ἀγωνίσθηκαν, σέ ἕνα κοινό στάδιο, τό στάδιο τῆς χριστιανικῆς ἀρετῆς, ἔτρεξαν, ἑνός Θεοῦ δοῦλοι ἦσαν καί ἀπό αὐτόν ἀξίως ἔλαβαν τούς στεφάνους τῆς νίκης. Γιά νά εἶναι ἔτσι ἡ κοινή ἑορτή κοινή παρόρμησις στούς πιστούς, πού πιστεύουν στόν ἴδιο Χριστό καί εἶναι δοῦλοι τοῦ ἰδίου Θεοῦ καί ἀγωνίζονται ὅπως καί ὅλοι ἐκεῖνοι στόν στίβο τοῦ ἀθλήματος τῆς κατά Χριστόν πολιτείας. Παρόρμησις, ἀλλά καί βεβαία ἐλπίς, ὅτι τήν δόξα ἐκείνων θά κατακτήσουν καί οἱ σημερινοί ἀγωνισταί καί στόν χορό ἐκείνων θά συναριθμηθοῦν καί ἐκεῖνοι, πού βαστάζουν σήμερα «τό βάρος τῆς ἡμέρας καί τόν καύσωνα» (Ματθ. 20, 12). Ὅτι ἡ ἑορτή αὐτή θά εἶναι αὔριο καί δική μας ἑορτή, ὅταν ἡ χάρις τοῦ Θεοῦ εὐδοκήσῃ νά μᾶς καλέσῃ στόν μακάριο κόσμο τῆς θριαμβευούσης στόν οὐρανό Ἐκκλησίας. Γιατί μέ τήν ἐλπίδα αὐτή ζοῦν τά τέκνα τῆς Ἐκκλησίας. Ὅτι καί αὐτά πού ἀκούουν σήμερα τό «Τῇ σήμερον ἡμέρᾳ, Κυριακῇ μετά τήν Πεντηκοστήν, τήν τῶν ἁπανταχοῦ τῆς οἰκουμένης ἐν Ἀσίᾳ, Λιβύῃ καί Εὐρώπῃ, Βορρᾷ τε καί Νότῳ, ἁγίων πάντων ἑορτήν ἑορτάζομεν» κάποτε θά συνεορτάζουν καί θά συνεορτάζωνται μαζί μέ αὐτούς. «Τοῦ Κυρίου μου πάντας ὑμνῶ τούς φίλους, εἴ τις δέ μέλλων εἰς τούς πάντας εἰσίτω».

ΑΕΙΜΝΗΣΤΟΥ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗ ΩΡΩΠΟΥ ΚΑΙ ΦΥΛΗΣ κ. ΚΥΠΡΙΑΝΟΥ Α': ''ΝΑ ΜΙΜΗΘΟΥΜΕ ΤΟΥΣ ΑΓΙΟΥΣ'' (1983)

ΑΓΙΟΥ ΙΟΥΣΤΙΝΟΥ ΠΟΠΟΒΙΤΣ: ΣΥΝ ΠΑΣΙ ΤΟΙΣ ΑΓΙΟΙΣ

Η ΙΕΡΑ ΕΙΚΩΝ ΤΩΝ ΑΓΙΩΝ ΠΑΝΤΩΝ: ΑΠΟΠΕΙΡΑ ΓΙΑ ΜΙΑ ΝΕΑ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ

ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗ ΑΤΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΒΟΙΩΤΙΑΣ κ. ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΥ: ΜΗΝΥΜΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΩΝ ΑΓΙΩΝ ΠΑΝΤΩΝ (2024)

ΜΑΚΑΡΙΣΤΟΥ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗ ΦΛΩΡΙΝΗΣ ΑΥΓΟΥΣΤΙΝΟΥ ΚΑΝΤΙΩΤΗ: Η ΘΕΟΔΡΟΜΗ ''ΠΑΡΕΛΑΣΗ'' ΤΩΝ ΑΓΙΩΝ ΠΑΝΤΩΝ!

ΕΠΙ ΤΗ ΕΟΡΤΗ ΤΩΝ ΑΓΙΩΝ ΠΑΝΤΩΝ: «ΑΓΙΟΙ ΕΣΕΣΘΕ, ΟΤΙ ΕΓΩ ΑΓΙΟΣ ΕΙΜΙ»

Η ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΩΝ ΑΓΙΩΝ ΠΑΝΤΩΝ ΚΑΙ Η ΕΝΝΟΙΑ ΤΗΣ ΑΓΙΟΤΗΤΑΣ ΣΤΗΝ ΟΡΘΟΔΟΞΗ ΕΚΚΛΗΣΙΑ

ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΩΝ ΑΓΙΩΝ ΠΑΝΤΩΝ: Η ΓΙΟΡΤΗ ΤΩΝ ΑΦΑΝΩΝ!

«ΤΙΜΩΝΤΑΣ ΤΟΝ ΠΑΤΕΡΑ»: ΑΠΟΜΑΓΝΗΤΟΦΩΝΗΜΕΝΕΣ ΟΜΙΛΙΕΣ ΜΑΚΑΡΙΣΤΟΥ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗ ΩΡΩΠΟΥ ΚΑΙ ΦΥΛΗΣ κ. ΚΥΠΡΙΑΝΟΥ Α' 1935-2013 (ΟΜΙΛΙΑ 3η)

Η ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΩΝ ΑΓΙΩΝ ΠΑΝΤΩΝ

ΦΙΛΟΘΕΟΥ ΖΕΡΒΑΚΟΥ: ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΩΝ ΑΓΙΩΝ ΠΑΝΤΩΝ

KYΡΙΑΚΗ ΤΩΝ ΑΓΙΩΝ ΠΑΝΤΩΝ: Ο ΙΕΡΟΣ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΟΜΟΛΟΓΙΑ ΤΗΣ ΠΙΣΤΗΣ ΣΤΟΝ ΧΡΙΣΤΟ

ΑΓΙΟΥ ΙΟΥΣΤΙΝΟΥ ΠΟΠΟΒΤΣ: ΣΥΝ ΠΑΣΙ ΤΗΣ ΑΓΙΟΙΣ

ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗ ΑΤΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΒΟΙΩΤΙΑΣ κ. ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΥ: ΜΗΝΥΜΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΩΝ ΑΓΙΩΝ ΠΑΝΤΩΝ (2023)

ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΩΝ ΑΓΙΩΝ ΠΑΝΤΩΝ ( Α΄ ΜΑΤΘΑΙΟΥ)

Η ΘΕΙΑ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ ΤΩΝ ΑΓΙΩΝ ΠΑΝΤΩΝ ΣΤΗΝ ΙΕΡΑ ΜΟΝΗ ΤΩΝ ΑΓΙΩΝ ΚΥΠΡΙΑΝΟΥ ΚΑΙ ΙΟΥΣΤΙΝΗΣ, ΦΥΛΗΣ ΑΤΤΙΚΗΣ (2022)

ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗ ΑΤΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΒΟΙΩΤΙΑΣ κ. ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΥ: ΜΗΝΥΜΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΩΝ ΑΓΙΩΝ ΠΑΝΤΩΝ (2023)

Ἀγαπητοὶ ἐν Χριστῷ ἀδελφοί,

Ἀφοῦ διανύσαμε τὴν ἑορταστικὴ ἑβδομάδα τῆς Ἁγίας Πεντηκοστῆς, κατὰ τὴν ὁποία τιμήσαμε τὴν ἵδρυση τῆς Ἐκκλησίας μας μὲ τὴν ἐπιφοίτηση τοῦ Ἁγίου Πνεύματος στοὺς Ἱεροὺς Ἀποστόλους, ἀξιωθήκαμε μὲ τὴν Χάρη τοῦ Θεοῦ νὰ φτάσουμε στὴν Α΄ Κυριακὴ τῶν εὐαγγελικῶν περικοπῶν τοῦ Ματθαίου, οἱ ὁποῖες παύουν δύο ἑβδομάδες πρὸ τῆς Ὑψώσεως τοῦ Σταυροῦ. Ἡ σημερινὴ Κυριακὴ εἶναι προέκταση τῆς προηγούμενης, καθώς, ἐνῶ ἐκείνη ἦταν ἀφιερωμένη στὴν ἵδρυση τῆς Ἐκκλησίας, αὐτὴ ἀναφέρεται -κατὰ κάποιον τρόπο- στὴν ἐξάπλωση καὶ τὸ ἔργο της.

Συγκεκριμένα, σήμερα τιμοῦμε τὴν μνήμη πάντων τῶν ἐπωνύμων καὶ ἀνωνύμων Ἁγίων. Τὸ ὅτι ἡ πρώτη Ἐκκλησία τῶν Ἀποστόλων ἐξαπλώθηκε, φαίνεται ξεκάθαρα στὸ μεγάλο πλῆθος τῶν Ἁγίων ποὺ ἀναδείχθηκαν διὰ μέσου τῶν αἰώνων. Τὸ ὅτι πάλι, μὲ τὴν ἑορτὴ τῶν Ἁγίων Πάντων θυμόμαστε τὸ ἔργο τῆς Ἐκκλησίας, εἶναι σαφές. Ἡ Ἐκκλησία, ποὺ γεννήθηκε τὴν ἡμέρα τῆς Πεντηκοστῆς, ἐργάσθηκε καὶ θὰ ἐργάζεται μέχρι τὴν Δευτέρα Παρουσία γιὰ νὰ κάνει τοὺς ἀνθρώπους Ἁγίους. Οἱ Ἅγιοι Πάντες μᾶς ἀποδεικνύουν ὅτι τὸ ἔργο αὐτὸ τῆς Ἐκκλησίας ἀποτελεῖ ξεκάθαρη πραγματικότητα.

Πολλὲς φορὲς διαβάζουμε τὴν Ἁγία Γραφὴ καί, δυστυχῶς, τὰ ἔργα μας εἶναι ἀντίθετα πρὸς αὐτὰ τὰ ὁποῖα διαβάζουμε. Τότε, συχνὰ ἀναρωτιόμαστε: «μὰ γίνεται ἐγὼ νὰ καταφέρω νὰ ἐφαρμόσω αὐτὰ ποὺ λέει τὸ Εὐαγγέλιο»; Ἂν δὲν ὑπῆρχαν Ἅγιοι, τότε ἐνδεχομένως νὰ εἴχαμε κάποια δικαιολογία. Τώρα, ὅμως, αὐτὸ δὲν ἰσχύει. Ζοῦμε στὸν 21ο αἰώνα.

Ὅλοι οἱ περασμένοι αἰῶνες, ἀκόμη καὶ ὁ πιὸ πρόσφατος, ἀνέδειξαν ἀναρίθμητα παραδείγματα ἀνθρώπων οἱ ὁποῖοι κατάφεραν -καὶ μὲ τὸ παραπάνω- νὰ ἐφαρμόσουν μὲ ἀπόλυτη ἀκρίβεια τὶς ἐντολὲς τοῦ Θεοῦ. Ἡ ζωὴ ὅλων αὐτῶν τῶν Ἁγίων ἀποτελεῖ ἕνα ἔμπρακτο Εὐαγγέλιο καὶ μᾶς ἀποδεικνύει ὅτι ἡ ἁγιότητα εἶναι ἐφικτὴ σὲ κάθε ἐποχή, σὲ κάθε τόπο. Μᾶς ἀποδεικνύει, ἐπίσης, ὅτι αὐτὰ τὰ χαρίσματα τοῦ Ἁγίου Πνεύματος ποὺ ἔλαβαν οἱ Ἀπόστολοι πρὶν 1990 χρόνια, δὲν ἀνήκουν στὸ παρελθόν, ἀλλὰ μποροῦν νὰ γίνουν κτῆμα μας πάντοτε.

Οἱ Ἅγιοί μας, Ἀρχιερεῖς, Ἱερεῖς, Ὅσιοι, Μάρτυρες, καὶ ἁπλοὶ Λαϊκοί, εἶναι ἡ παρηγοριά μας. Πολλὲς φορὲς διαβάζοντας τὸν βίο τους, βλέπουμε κάποια στοιχεῖα τῆς προσωπικότητάς μας καὶ αὐτὸ διότι δὲν ἦταν ἄγγελοι, ἦταν ὅμοιοι μὲ ἑμᾶς. Εἶχαν σάρκα καὶ ὀστά, εἶχαν ἀδυναμίες καὶ πάθη. Φρόντισαν, ὅμως, τὰ πάθη τους νὰ τὰ μεταμορφώσουν κατὰ Θεόν, ἐνῶ γιὰ τὶς ἀδυναμίες τους στράφηκαν στὸν Θεὸ μὲ ἐμπιστοσύνη καὶ Τοῦ εἶπαν: 

«Ἑμεῖς θὰ κάνουμε αὐτὰ ποὺ μποροῦμε καὶ αὐτὰ ποὺ δὲν μποροῦμε τὰ ἀφήνουμε στὴν φιλανθρωπία Σου». Πολλοί, μάλιστα, ἄλλοτε ὑπῆρξαν πεσμένοι σὲ μεγάλα ἁμαρτήματα καὶ αὐτὸ διότι δὲν ἤξεραν πού νὰ στραφοῦν γιὰ νὰ καλύψουν ἀληθινὰ τὰ κενὰ τῆς ψυχῆς τους. Βρίσκονταν σὲ ἀδιέξοδο, μέχρι ποὺ συναντήθηκαν μὲ τὸν Χριστό, ὁ Ὁποῖος τοὺς πρόσφερε τὴν διέξοδο καὶ τοὺς ὁδήγησε στὴν ἐλευθερία καὶ τὸ Φῶς.

Ὅπως οἱ κυριακάτικες εὐαγγελικὲς περικοπὲς τοῦ Ἰωάννου ξεκινοῦν τὸ Πάσχα μὲ τὴν Ἀνάσταση τοῦ Χριστοῦ, ἔτσι καὶ οἱ κυριακάτικες περικοπὲς τοῦ Ματθαίου ξεκινοῦν μὲ τὴν Ἀνάσταση, ὅπως τὴν βίωσαν οἱ Ἅγιοι Πάντες. Οἱ Ἅγιοί μας, μιμούμενοι τὸν Χριστό, σήκωσαν τὸν Σταυρό τους, ὁ ὁποῖος μεταφράζεται ὡς ἀσκητικοὶ κόποι, ἀγῶνες ὑπὲρ τῆς Ὀρθοδοξίας, μαρτυρικὸς θάνατος, στερήσεις, κακουχίες ἤ θυσίες, καὶ κατόπιν κέρδισαν τὴν Ἀνάστασή τους. Ὁ βίος τους ἦταν μία διαρκὴς ὁμολογία Χριστοῦ.

Σὲ αὐτὴν τὴν ὁμολογία ἀναφέρεται ὁ Κύριός μας σήμερα, λέγοντας: «ἐκεῖνον ποὺ θὰ μὲ ὁμολογήσει ἐνώπιον τῶν ἀνθρώπων, θὰ τὸν ὁμολογήσω κὶ ἐγὼ ἐνώπιον τοῦ Οὐρανίου Πατρός». Ἡ ὁμολογία εἶναι στὶς ἡμέρες μας μία παρεξηγημένη ἔννοια. Ὁμολογία, ἀγαπητοὶ ἀδελφοί, κάνουμε μὲ τὸ παράδειγμά μας. Ὁ ἄνθρωπος ποὺ ἔχει καθαρίσει τὴν καρδιά του καὶ ἔχει ἑνωθεῖ μὲ τὸν Θεό, καὶ μὸνο μὲ τὴ στάση τοῦ σώματός του ὁμολογεῖ Ἰησοῦ Χριστό. Πολλοὶ θεωροῦν ὅτι ὁμολογία εἶναι τὸ νὰ τρέχουν στὶς πλατεῖες μὲ πανὸ καὶ νὰ διαμαρτύρονται, συχνὰ ἀνάρμοστα, κατὰ τῶν ἀρνησιχρίστων.

ΑΕΙΜΝΗΣΤΟΥ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗ ΩΡΩΠΟΥ ΚΑΙ ΦΥΛΗΣ κ. ΚΥΠΡΙΑΝΟΥ Α': ''ΝΑ ΜΙΜΗΘΟΥΜΕ ΤΟΥΣ ΑΓΙΟΥΣ'' (1983)

Ηχητική Ομιλία εκ του ιστοτόπου της

Ιεράς Μονής Αγίων Κυπριανού και Ιουστίνης, 

Φυλής Αττικής εδώ.

KYΡΙΑΚΗ ΤΩΝ ΑΓΙΩΝ ΠΑΝΤΩΝ: Ο ΙΕΡΟΣ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΟΜΟΛΟΓΙΑ ΤΗΣ ΠΙΣΤΗΣ ΣΤΟΝ ΧΡΙΣΤΟ

[Υπομνηματισμός των χωρίων της ευαγγελικής περικοπής της Κυριακής των Αγίων Πάντων]

Αφού απάλλαξε τους μαθητές Του από τον φόβο και την αγωνία που συντάρασσαν την ψυχή τους επειδή προηγουμένως τους είχε ομιλήσει για τους επερχόμενους διωγμούς, τους ενισχύει ενθαρρύνοντάς τους και πάλι με τα ακόλουθα λόγια, εκβάλλοντας τον φόβο με τον φόβο, και όχι μόνο με τον φόβο, αλλά και με την ελπίδα για μεγάλα έπαθλα. Και τους απειλεί με πολλή την εξουσία, προτρέποντάς τους από κάθε άποψη στο να κηρύττουν με παρρησία την αλήθεια και τους λέγει τα εξής:

«Πᾶς οὖν ὅστις ὁμολογήσει ἐν ἐμοὶ ἔμπροσθεν τῶν ἀνθρώπων, ὁμολογήσω κἀγὼ ἐν αὐτῷ ἔμπροσθεν τοῦ πατρός μου τοῦ ἐν οὐρανοῖς. ὅστις δ᾿ ἂν ἀρνήσηταί με ἔμπροσθεν τῶν ἀνθρώπων, ἀρνήσομαι αὐτὸν κἀγὼ ἔμπροσθεν τοῦ πατρός μου τοῦ ἐν οὐρανοῖς(:Μη λογαριάζετε λοιπόν τους διωγμούς και τους κινδύνους, αλλά να λογαριάζετε τις μεγάλες αμοιβές που σας περιμένουν. Καθένας που θα με ομολογήσει ως Σωτήρα του και Θεό του μπροστά στους ανθρώπους που καταδιώκουν την πίστη μου, θα τον ομολογήσω και εγώ ως δικό μου πιστό μπροστά στον Πατέρα μου που είναι στους ουρανούς. Εκείνος όμως που θα με αρνηθεί ως Θεάνθρωπο Σωτήρα μπροστά στους ανθρώπους, αυτόν θα τον αρνηθώ κι εγώ και δεν θα τον αναγνωρίσω ως δικό μου μπροστά στον Πατέρα μου που είναι στους ουρανούς)»[Μτθ.10,32-33].

Δεν προτρέπει, λοιπόν, μόνο με τα αγαθά, αλλά και με τα αντίθετα και καταλήγει στα δυσάρεστα. Και πρόσεξε την ακρίβεια των λόγων Του. Δεν είπε «ἐμένα» αλλά «ἐν ἐμοὶ», για να δείξει ότι αυτός που ομολογεί δεν ομολογεί με τη δική του δύναμη, αλλά με τη βοήθεια της χάριτος από τον ουρανό. Για εκείνον που το αρνείται όμως δεν είπε «ἐν ἐμοὶ» αλλά «ἐμένα», διότι αυτός, επειδή στερήθηκε τη δωρεά, Τον αρνείται κατ’ αυτόν τον τρόπο. «Ναι, αλλά για ποιο λόγο κατηγορείται», θα μπορούσε να ρωτήσει κάποιος, «εάν αρνείται τον Χριστό, αφού προηγουμένως τον εγκατέλειψε η θεία χάρη;». Κατηγορείται διότι η εγκατάλειψη αυτή οφείλεται σε εκείνον που τον εγκατέλειψε ο Κύριος εξαιτίας των πονηρών του έργων.

Για ποιο λόγο όμως ο Κύριος δεν αρκείται στη νοερή πίστη, αλλά ζητεί και την δια του στόματος ομολογία; Επειδή θέλει να μας εξασκήσει στην παρρησία και τη μεγαλύτερη αγάπη και την αγαθή διάθεση και να μας ανεβάσει σε πνευματικά υψηλότερο επίπεδο. Γι' αυτό και απευθύνεται προς όλους γενικώς τους ανθρώπους και δεν αναφέρεται μόνο στους μαθητές Του, αλλά ήδη και τους μαθητές αυτών τους καθιστά γενναίους. Πραγματικά, εκείνος που θα μάθει αυτό δεν θα διδάξει μόνο με παρρησία, αλλά και θα υποφέρει τα πάντα εύκολα και με μεγάλη προθυμία.

Η πίστη, λοιπόν, στη διδασκαλία αυτή οδήγησε πολλούς κοντά στους αποστόλους· διότι και στην κόλαση η τιμωρία είναι πολύ μεγάλη και στα αγαθά είναι μεγαλύτερη η αμοιβή. Επειδή, δηλαδή, με την πάροδο του χρόνου βρίσκεται σε πλεονεκτική θέση ο ενάρετος και παράλληλα, ο αμαρτωλός νομίζει ότι με την αναβολή της τιμωρίας κερδίζει, για τον λόγο αυτό εισήγαγε ως αντίρροπο πλεονέκτημα ή μάλλον πολύ μεγαλύτερο πλεονέκτημα, την προσθήκη των αμοιβών. «Έχεις το πλεονέκτημα», λέγει, «επειδή πρώτος εδώ στη γη με ομολόγησες ως Θεό και Σωτήρα σου; Θα υπερθεματίσω και εγώ», λέγει, « και θα σου δώσω περισσότερα, και μάλιστα κατά πολύ περισσότερα, διότι θα σε ομολογήσω εκεί στον ουρανό. Βλέπεις ότι εκεί φυλάσσονται και τα αγαθά και τα κακά; Γιατί λοιπόν βιάζεσαι και τρέχεις; Γιατί ζητείς εδώ στη γη τις αμοιβές, αφού με την ελπίδα έχεις σωθεί;[πρβλ. Ρωμ. 8,24-25: «Τῇ γὰρ ἐλπίδι ἐσώθημεν· ἐλπὶς δὲ βλεπομένη οὐκ ἔστιν ἐλπίς· ὃ γὰρ βλέπει τις, τί καὶ ἐλπίζει; εἰ δὲ ὃ οὐ βλέπομεν ἐλπίζομεν, δι᾿ ὑπομονῆς ἀπεκδεχόμεθα(:και περιμένουμε τη φανέρωση της υιοθεσίας, διότι τώρα με την ελπίδα των αιωνίων αγαθών σωθήκαμε. Και ελπίδα που μπορεί να τη δει κανείς και συνεπώς πραγματοποιήθηκε, παύει να είναι ελπίδα· διότι πώς είναι δυνατόν να ελπίζει κανείς ακόμη για εκείνο που το βλέπει με τα σωματικά του μάτια; Εάν όμως εκείνο που δεν βλέπουμε τώρα, αυτό ελπίζουμε να απολαύσουμε στο μέλλον, με πολλή υπομονή και πόθο το περιμένουμε)»].

Γι’ αυτό λοιπόν εάν κάνεις ένα καλό και δεν λάβεις εδώ την αμοιβή, να μην ταράττεσαι, διότι στη μέλλουσα ζωή σε περιμένει η αμοιβή γι’ αυτά επαυξημένη. Και αν κάνεις κάτι πονηρό και δεν τιμωρηθείς, να μην αδιαφορείς, διότι εκεί σε περιμένει η τιμωρία, εάν δε μετανοήσεις και δε γίνεις καλύτερος. Εάν πάλι δεν πιστεύεις, σκέψου τα μέλλοντα με βάση όσα συμβαίνουν εδώ. Πραγματικά, εάν κατά τον καιρό των αγώνων είναι τόσο ένδοξοι όσοι ομολογούν την πίστη τους, συλλογίσου ποια δόξα θα έχουν στον καιρό της απονομής των στεφάνων; Εάν οι εχθροί εδώ σε χειροκροτήσουν, πώς δεν θα σε θαυμάσει και δεν θα σε επαινέσει ο Κύριος που είναι πιο φιλόστοργος από κάθε πατέρα; Διότι τότε θα δοθούν και οι αμοιβές για τις καλές πράξεις και οι τιμωρίες για τις κακές.

ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΩΝ ΑΓΙΩΝ ΠΑΝΤΩΝ ( Α΄ ΜΑΤΘΑΙΟΥ)

«Τοιγαρούν και ημείς τοσούτον έχοντες περικείμενον ημίν νέφος μαρτύρων…
Δ’ υπομονής τρέχωμεν τον προκείμενον ημίν αγώνα» (Εβρ. ιβ΄ 1)».

Με τη σημερινή γιορτή των Αγίων Πάντων κλείνει ο κύκλος των κινητών γιορτών με επίκεντρο το Πάσχα. Την ίδια όμως στιγμή είναι και ένα νέο ξεκίνημα, μια νέα αφετηρία μετά την πεντηκοστή και την ίδρυση της πρώτης Εκκλησίας. Μάλιστα αυτή η γιορτή έρχεται να επιβεβαιώσει όχι μόνο τα αγαθά αποτελέσματα της επιφοίτησης του Αγίου Πνεύματος, αλλά και τα σωτήρια αποτελέσματα της σταυρικής θυσίας του Κυρίου.

Όλοι οι Άγιοι, με την ομολογία της πίστεως, με το ήθος και την αγιότητα στην καθημερινή τους ζωή, ιδιαίτερα δε με το μαρτύριο της ζωής τους, έδωσαν την καλύτερη μαρτυρία για τη γνησιότητα τόσο της πίστεως, όσο και της αγάπης τους προς το Χριστό.

Είναι πραγματικά μεγάλο αυτό το πλήθος των Αγίων και που ας σημειωθεί αυξάνεται ως τις μέρες μας και θα αυξάνεται ως τη συντέλεια των αιώνων. Δεν είναι δε καθόλου υπερβολική η σημερινή αναφορά της Αποστολικής περικοπής για «νέφος μαρτύρων», λόγω της στρατιάς των εκατομμυρίων μαρτύρων.

Μάλιστα, όπως το «νέφος» λειτουργούσε προστατευτικά στη διάρκεια της παραμονής των Ιουδαίων στην έρημο, έτσι και τώρα το νέφος των μαρτύρων λειτουργεί προστατευτικά υπέρ των ανθρώπων και πρόσθετα ενεργεί ως ζωντανός μάρτυρας της παρουσίας του Θεού. Το νέφος των μαρτύρων και Αγίων της Εκκλησίας επιβεβαιώνει ότι ο δρόμος του σταυρού είναι δύσκολος, αλλά όχι αδιάβατος.

Ο δρόμος του σταυρού περνά μεν από τη στενή και τεθλιμμένη πύλη, οδηγεί όμως εις αναψυχήν. Από αυτή την τεθλιμμένη πύλη καλούμαστε να περάσουμε κι εμείς. Κατά το σημερινό «Απόστολο», «Ας τρέχουμε με υπομονή το αγώνισμα του δύσκολου δρόμου, που έχουμε μπροστά μας. Ας έχουμε τα μάτια μας προσηλωμένα στον Ιησού, που μας έδωσε την πίστη, την οποία και τελειοποιεί.

Αυτόν που, αντί για τη χαρά που θα μπορούσε να έχει υπέμεινε το σταυρικό θάνατο, περιφρονώντας ην ατίμωση και κάθισε στα δεξιά του θρόνου του Θεού». Ο Σταυρός του Κυρίου που δεσπόζει όχι μόνο στο ύψος του εικονοστασίου, αλλά ιδιαίτερα δεσπόζει στη ζωή της Εκκλησίας, εκφράζει την αγάπη του Θεού προς τον άνθρωπο.

Μέσα από αυτή την αγάπη μας καλεί να απαγκιστρωθούμε από τα δεσμά της αμαρτίας, να συσταυρωθούμε μαζί Του και να οδηγηθούμε στη σωτηρία. Έτσι, μέσα από το σταυρό, σαν αμφίδρομη πορεία αγάπης, βρίσκει την ολοκλήρωση και σωτηρία του ο κάθε άνθρωπος. Μια πορεία που ακολούθησαν οι Άγιοι Πάντες και οι οποίοι στο τέλος δικαιώθηκαν.

Όμως, πέρα από τη μνήμη και τιμή των Αγίων Πάντων, τιμά σήμερα η Εκκλησία της Κύπρου τον ιδρυτή και προστάτη της, τον Απόστολο Βαρνάβα. Ο Βαρνάβας καταγόταν από την Κύπρο, ήταν Ιουδαίος Λευίτης, γνωστός με το όνομα Ιωσήφ και τον οποίο οι Απόστολοι ονόμασαν Βαρνάβα, όνομα που μεταφράζεται «ο άνθρωπος της παρηγοριάς» (Πραξ. δ΄ 36).

Ο Βαρνάβας δεν είναι απλά «υιός Παρακλήσεως» σαν όνομα, αλλά αναδεικνύεται με έργα η άμεση σχέση του με το Άγιο Πνεύμα, αφού πρώτος είχε την τιμή να επιλεγεί ως Απόστολος και μαζί με τον Παύλο να εκχριστιανίσει τη γενέτειρα του την Κύπρο (Πραξ. ιγ΄ 2-12).

Ο Βαρνάβας, αποτελεί χωρίς υπερβολή μια από τις σημαντικότερες μορφές της πρώτης Εκκλησίας. Ενδεικτικά μπορούμε να πούμε ότι γίνεται η Τρίτη μεγαλύτερη αναφορά του ονόματος από το βιβλίο «πράξεις των Αποστόλων» που καταγράφει τη ζωή της πρώτης Εκκλησίας καθώς και τη δράση των Αποστόλων. Έτσι, μετά το όνομα των Αποστόλων Παύλου και Πέτρου έρχεται σε συχνή αναφορά το όνομα του Αποστόλου Βαρνάβα.

ΕΠΙ ΤΗ ΕΟΡΤΗ ΤΩΝ ΑΓΙΩΝ ΠΑΝΤΩΝ: «ΑΓΙΟΙ ΕΣΕΣΘΕ, ΟΤΙ ΕΓΩ ΑΓΙΟΣ ΕΙΜΙ»

«Ἅγιοι ἔσεσθε, ὅτι ἐγὼ Ἅγιός εἰμι»* (Δευτ. ιθ´ 2· Α´ Πετρ. α´ 16)
«Ὥσπερ τοίνυν ἀληθῶς εἰσι θεοὶ [οἱ Ἅγιοι] οὐ φύσει, ἀλλ᾿ ὡς τοῦ φύσει Θεοῦ μέτοχοι, οὕτως εἰσὶ προσκυνητοί, οὐχὶ φύσει, ἀλλ᾿ ὡς τὸν φύσει προσκυνητὸν ἐν ἑαυτοῖς ἔχοντες»
(Ἅγιος Ἰωάννης ὁ Δαμασκηνὸς)

Α. Τρόποι προσκυνήσεως τοῦ Θεοῦ καὶ τῶν κτισμάτων

῾Ο Ἅγιος καὶ θεοφόρος Πατέρας τῆς Ἐκκλησίας μας Ἰωάννης ὁ Δαμασκηνός, στὸν τρίτο Λόγο του «Πρὸς τοὺς διαβάλλοντας τὰς Ἁγίας Εἰκόνας» (PG τ. 94, στλ. 1317-1420), μετὰ τὴν ἀναφορά του στοὺς «πέντε τρόπους» τῆς προσκυνήσεως τοῦ Θεοῦ (§§ κη´- λβ´), περιγράφει «πόσα τὰ προσκυνούμενα εὑρίσκομεν ἐν τῇ Γραφῇ, καὶ κατὰ πόσους τρόπους προσάγομεν προσκύνησιν κτίσμασι» (§§ λγ´-λθ´). Ὁ Ἱερὸς Δαμασκηνὸς ἀποσαφηνίζει, ὅτι ἡ «προσκύνησις» εἶναι «σημεῖον» καὶ «σύμβολον»: ἔναντι μὲν τοῦ Θεοῦ, ὑποταγῆς καὶ «ταπεινώσεως» (§ κζ´), ἔναντι δὲ τῶν «κτισμάτων», «φόβου καὶ πόθου καὶ τιμῆς», ἀλλ᾿ «οὐδενὶ δεῖ προσκυνεῖν ὡς Θεῷ, εἰ μὴ μόνῳ τῷ φύσει Θεῷ, πᾶσι δὲ ὀφειλὴν ἀπονέμειν διὰ τὸν Κύριον» (§ μ´) (νὰ ἀπονέμουμε σὲ ὅλους ὅ,τι ὀφείλουμε, χάριν τοῦ Κυρίου / Ρωμ. ιγ´ 7).

Β. Πρῶτα προσκυνούμενα κτίσματα:

Οἱ Ἅγιοι Στὴν Ἁγία Γραφή, λέγει ὁ θεῖος φωστὴρ τῆς Δαμασκοῦ (§ λγ´), εὑρίσκουμε νὰ προσκυνοῦνται πρωτίστως ἐκεῖνοι, στοὺς ὁποίους ἔχει ἀναπαυθῆ ὁ Θεός, «ὁ μόνος Ἅγιος καὶ ἐν ἁγίοις ἀναπαυόμενος» (Ἡσ. νζ´ 15), 2 ὅπως εἶναι ἠ ἁγία Θεοτόκος καὶ ὅλοι οἱ Ἅγιοι: αὐτοὶ εἶναι «οἱ κατὰ τὸ δυνατὸν ὁμοιωθέντες (τῷ) Θεῷ», τόσο ἀπὸ τὴν ἰδική τους προαίρεσι, ὅσο καὶ ἀπὸ τὴν βοήθεια τοῦ Θεοῦ ποὺ κατοίκησε μέσα τους. Αὐτοὶ λέγονται ἀληθινὰ θεοί, ὄχι βεβαίως κατὰ φύσιν, ἀλλὰ κατὰ θέσιν· ὅπως καὶ ὁ πυρακτωμένος σίδηρος λέγεται πῦρ (φωτιά), ὄχι βεβαίως κατὰ φύσιν, ἀλλὰ κατὰ θέσιν καὶ κατὰ μέθεξιν (μετέχει στὴν φωτιά, γίνεται ὅλος φωτιά, ἀλλὰ δὲν μεταβάλλεται σὲ φωτιά). Ἔτσι λοιπὸν καὶ οἱ Ἅγιοι: ὡμοιώθησαν μὲ τὸν Θεὸν «ἐκ τῆς ἑαυτῶν προαιρέσεως» καὶ «ἐκ τῆς Θεοῦ ἐνοικήσεως καὶ συνεργείας»· ὁ Κύριος μᾶς προτρέπει: «Ἅγιοι ἔσεσθε, ὅτι ἐγὼ ἅγιός εἰμι» (Δευτ. ιθ´ 2· Α´ Πετρ. α´ 16) καὶ αὐτὸ ἀφορᾶ τὸ πρῶτο δηλαδὴ τὴν προαίρεσι. Κατόπιν, ἐκεῖνον ποὺ θέλει καλοπροαίρετα τὸ ἀγαθό, ὁ Θεὸς τὸν βοηθεῖ καὶ «συνεργεῖ εἰς τὸ ἀγαθὸν» (πρβλ. Ρωμ. η´ 28). Καὶ ὄχι μόνον αὐτό, ἀλλὰ ἐν συνεχείᾳ ὁ Θεὸς κατοικεῖ μέσα σὲ ὅσους πράττουν τὸ ἀγαθό: «Ἐνοικήσω ἐν αὐτοῖς καὶ ἐμπεριπατήσω» (Β´ Κορινθ. Ϛ´ 16) καί: «Ναοί ἐσμεν Θεοῦ καὶ τὸ Πνεῦμα τοῦ Θεοῦ οίκεῖ ἐν ἡμῖν» (Α´ Κορινθ. γ´ 16). Ὁ Κύριός μας, ἀφοῦ κατοικήσει στοὺς Ἁγίους, ὕστερα τοὺς δοξάζει καὶ τοὺς δίδει τὴν χάρι νὰ ἐνεργοῦν ὅσα καὶ Ἐκεῖνος: «Ἔδωκεν αὐτοῖς ἐξουσίαν κατὰ πνευμάτων ἀκαθάρτων, ὥστε ἐκβάλλειν αὐτά, καὶ θεραπεύειν πᾶσαν νόσον, καὶ πᾶσαν μαλακίαν» (Ματθ. ι´1)· «Ὅσα ποιῶ, καὶ ὑμεῖς ποιήσετε, καὶ μείζονα τούτων ποιήσετε» (Ἰωάν. ιδ´ 12)· «Ζῶ ἐγώ, λέγει Κύριος, ἀλλ᾿ ἢ τοὺς δοξάζοντάς με δοξάσω» (Α´ Βασιλ. β´ 30)· «Εἴπερ συμπάσχομεν, ἵνα καὶ συνδοξασθῶμεν» (Ρωμ. η´ 17)· «Ὁ Θεὸς ἔστη ἐν συναγωγῇ θεῶν· ἐν μέσῳ δὲ θεοὺς διακρινεῖ» (Ψαλμ. πα´ 1).

Γ. Προσκυνοῦντες τοὺς Ἁγίους, προσκυνοῦμε τὸν Θεὸ

Καὶ συνεχίζει ὁ θεοφόρος Πατέρας μας: Ὅπως οἱ Ἅγιοι εἶναι ἀληθινὰ θεοί, «οὐ φύσει, ἀλλ᾿ ὡς τοῦ φύσει Θεοῦ μέτοχοι», ἔτσι ἀκριβῶς εἶναι καὶ «προσκυνητοί», «οὐχὶ φύσει, ἀλλ᾿ ὡς τὸν φύσει προσκυνητὸν [Θεὸν] ἐν ἑαυτοῖς ἔχοντες»· ὅπως ἄλλωστε συμβαίνει μὲ τὸν πυρακτωμένο σίδηρο: δὲν εἶναι ἀπὸ τὴν φύσι του καυστικὸς καὶ ἑπομένως ἀπρόσιτος στὴν ἀφή, ἀλλ᾿ ἐπειδὴ μετέχει στὴν φωτιὰ ποὺ εἶναι ἀπὸ τὴν φύσι της καυστική. Προσκυνοῦνται λοιπὸν πάντες οἱ Ἅγιοι, ἐπειδὴ ἔχουν δοξασθῆ ἀπὸ τὸν Θεό· ἐπειδὴ ἔγιναν ἀπὸ τὸν Θεὸ φοβεροὶ μὲς στοὺς ἐχθρούς, εὐεργέτες δὲ στοὺς προσερχομένους σὲ αὐτοὺς μὲ πίστι, ὄχι βεβαίως ὡς πρὸς θεοὺς καὶ εὐεργέτας κατὰ φύσιν, ἀλλ᾿ ὡς πρὸς θεράποντας / ὑπηρέτας καὶ λειτουργοὺς τοῦ Θεοῦ, οἱ ὁποῖοι ἀξιώθηκαν νὰ ἔχουν παρρησίαν / θάρρος πρὸς Αὐτόν, διότι Τὸν ἀγάπησαν. Ἑπομένως, προσκυνοῦμε τὸν Ἅγιο, ἐπειδὴ λατρεύεται ὁ οὐράνιος Βασιλεύς, ὅταν βλέπη νὰ προσκυνῆται ὁ ἀγαπημένος Του θεράπων / ὑπηρέτης, ὄχι βεβαίως ὡς Βασιλεύς, ἀλλὰ ὡς ὑπάκουος λειτουργὸς καὶ ἀγαπητὸς φίλος.

Δ. Τιμῶντες τοὺς Ἀγίους, ἐκπληρώνονται τὰ αἰτήματά μας

Καὶ ὄχι μόνο αὐτό, ἀλλὰ ἐκπληρώνονται καὶ τὰ αἰτήματα τῶν προσερχομένων μὲ πίστι: εἴτε τοῦ Ἁγίου ποὺ ζητεῖ τοῦτο ἀπὸ τὸν Βασιλέα, εἴτε διότι ὁ Κύριος ἀποδέχεται τὴν τιμὴ καὶ τὴν πίστι ἐκείνου τοῦ εὐσεβοῦς ποὺ ζητεῖ κάτι ἀπὸ τὸν θεράποντά Του, ἀκριβῶς ἐπειδὴ τὸ ἐζήτησε διὰ μέσου αὐτοῦ. Μὲ τὸν τρόπο αὐτόν, ὅσοι προσήρχοντο, διὰ μέσου τῶν Ἁγίων Ἀποστόλων ἐθεραπεύοντο· ἔτσι καὶ ἡ σκιὰ καὶ τὰ σουδάρια καὶ τὰ σιμικίνθια (διαφόρου τύπου μαντήλια) τῶν θείων Ἀποστόλων ἐπήγαζαν ἰάσεις (Πράξ. ε´ 15· ιθ´ 12).

Ε. Τιμωροῦνται ὅσοι ἀπαιτοῦν προσκύνησι καὶ ὅσοι καταφρονοῦν τοὺς Ἁγίους

Ἐκεῖνοι ὅμως, οἱ ὁποῖοι θέλουν «ἀνταρτικῶς καὶ ἀποστατικῶς» νὰ προσκυνοῦνται ὡς θεοί, αὐτοὶ εἶναι «ἀπροσκύνητοι» καὶ ἄξιοι τοῦ αἰωνίου πυρός. Καὶ ὅσοι πάλι «καραφρονητικῶς, ὑπερηφάνῳ φρονήματι» δὲν προσκυνοῦν τοὺς θεράποντας / ὑπηρέτας τοῦ Θεοῦ, ὡς ἀλαζόνες καὶ ὑπερήφανοι καταδικάζονται ὡσὰν νὰ ἀσεβοῦν πρὸς τὸν Θεόν· αὐτὸ τὸ μαρτυροῦν / βεβαιοῦν ἐκεῖνα τὰ παιδιὰ ποὺ ἐνέπαιξαν τὸν Ἅγιο Προφήτη Ἐλισσαῖο καὶ γι᾿ αὐτὸ ἔγιναν τροφὴ στὶς ἀρκοῦδες (Δ´ Βασιλ. β´ 23-24). 4 «Οἱ Ἅγιοι υἱοὶ Θεοῦ [εἰσιν], υἱοὶ τῆς Βασιλείας καὶ κληρονόμοι Θεοῦ καὶ συγκληρονόμοι Χριστοῦ. Τιμῶ οὖν τοὺς Ἁγίους καὶ συνδοξάζω τοὺς δούλους καὶ φίλους καὶ συγκληρονόμους Χριστοῦ, τοὺς δούλους ἐκ φύσεως καὶ φίλους ἐκ προαιρέσεως καὶ υἱοὺς καὶ κληρονόμους ἐκ θείας Χάριτος, ὥς φησιν ὁ Κύριος πρὸς τὸν Πατέρα» (§ ΚϚ´).

Π. Β. ΠΑΣΧΟΥ: Ο ΓΛΥΚΑΣΜΟΣ ΤΩΝ ΑΓΓΕΛΩΝ (11ο ΜΕΡΟΣ)

 

[...] Τα κείμενα, που δημοσιεύονται σ' αυτό τον τόμο αναφέρονται: είτε στην Παναγία Μητέρα του Χριστού και Θεού μας, που όλα τα πιστά τέκνα της Εκκλησίας την αγαπούν και την αναγνωρίζουν ωσάν Μάνα στοργική και γλυκυτάτη, και τρέχουνε κοντά της σ' όποια δύσκολη στιγμή του βίου τους για να βρούνε μπάλσαμο και παρηγοριά στον πόνο τους' είτε στον αγαπημένο Νυμφίο της Εκκλησίας μας, το Χριστό, και τ' Άχραντα Πάθη Του. Είναι κείμενα, που, άλλα μεταδόθηκαν ως ραδιοφωνικές ομιλίες από το Α' Πρόγραμμα του Εθνικού Ιδρύματος Ραδιοφωνίας και Τηλεοράσεως, και άλλα δόθηκαν ως διαλέξεις στην Αθήνα ή και σε άλλες πόλεις της Ελλάδος, με τις εόρτιες ευκαιρίες των Χριστουγέννων, των Χαιρετισμών της Θεοτόκου, της Μεγάλης Εβδομάδος και του Πάσχα. Επειδή ο συγγραφέας τους δεν μπορούσε ν' ανταποκριθεί ξεχωριστά στις αιτήσεις πολλών ακροατών, που συχνά του ζητούσαν να τους στείλει αντίγραφα των ομιλιών, αποφάσισε να τα συγκεντρώσει όλα μαζί σε έναν εύχρηστο τόμο, γνωρίζοντας βέβαια τις αναπόφευκτες αδυναμίες των κειμένων -γραμμένων για περιορισμένης διάρκειας χρονικά όρια-, αλλά υποχωρώντας από αγάπη στους αδελφούς του, που τα ήθελαν για πνευματικούς κυρίως λόγους. Και για έν' άλλο θέμα πρέπει να σημειώσω εδώ δυο λόγια. Σε τούτο το βιβλίο μου ο αναγνώστης θα βρει, όπως σημειώνεται και στον υπότιτλο, «λογοτεχνικά και κατανυκτικά κείμενα εισαγωγής εις την ορθόδοξον λειτουργικήν πνευματικότητα». Για όσους παραξενευτούν με αυτόν τον ιδιαίτερο χαρακτηρισμό της ορθοδόξου λειτουργικής πνευματικότητος, προοιμιακό, κεφάλαιο του τόμου αυτού, όπου τονίζεται, πως έξω από τη λειτουργική και μυστηριακή ζωή γενικώτερα, της Εκκλησίας μας ούτε πνευματική ζωή, νοείται υπαρκτή, ούτε -πολύ περισσότερο- ορθόδοξη πνευματικότης. Η πνευματική ζωή των ορθοδόξων χριστιανών πηγάζει, αυθεντικά και γνήσια, από τη μητέρα μας Εκκλησία, τρέφεται στις ιερές ακολουθίες της, και αυξάνει με τη χάρη του αγίου Πνεύματος και τη μετοχή των Αχράντων Μυστηρίων της Λειτουργίας της. Όλα τ' άλλα πνευματικά μέσα είναι ανεκτά ή χρήσιμα μόνο και κατά το μέτρο που οδηγούν στον τελικό κ' ευλογημένον αυτό σκοπό: στην ορθόδοξη λειτουργική πνευματικότητα, δηλαδή στη Λειτουργία και στην Ευχαριστία, όπως ακριβώς τα νοούν και τα διδάσκουν οι άγιοι Πατέρες. [...]

Απόσπασμα εκ του προλόγου του συγγραφέως

Αποσπασματικές αναρτήσεις εκ του βιβλίου
του Π. Β. Πάσχου: «Ο Γλυκασμός των Αγγέλων»,
εκδόσεις «Αποστολικής Διακονίας της Εκκλησίας της Ελλάδος»,
3η έκδοση, Ιανουάριος 2003, σελ 128-131.
Εισαγωγή στο διαδίκτυο, επιμέλεια, παρουσίαση
«ΑΓΙΟΚΥΠΡΙΑΝΙΤΗΣ»
1η έκδοση 1975

Π. Β. ΠΑΣΧΟΥ

«Ο ΓΛΥΚΑΣΜΟΣ ΤΩΝ ΑΓΓΕΛΩΝ»

Σχόλια στον Ακάθιστον Ύμνο, καθώς και άλλα λογοτεχνικά και κατανυκτικά
κείμενα εισαγωγής εις την ορθόδοξον λειτουργικήν πνευματικότητα.

ΑΝΑΒΑΘΜΟΙ ΚΑΤΑΝΥΞΕΩΣ

Από την ποίηση του Τριωδίου

Είναι γνωστό σε όλους τους ορθοδόξους χριστιανούς, πως την Κυριακή της Ορθοδοξίας πανηγυρίζουμε τη μεγάλη νίκη της Εκκλησίας όχι μόνο κατεπάνω των εικονομάχων, αλλά και όλων των αιρέσεων και των αιρετικών, που κατατυραννούσαν και λυμαίνονταν την Εκκλησία του Χριστού, πριν από την Ζ' Οικουμενική Σύνοδο.

Τα πρώτα προσόμοια-τροπάρια στον εσπερινό της Κυριακής της Ορθοδοξίας μας μιλούν για το ορθό δόγμα του θείου Λόγου-Χριστού, όπως το παρουσίασαν οι προφήται και οι Απόστολοι, «λόγω κηρύξαντες και έργω τιμήσαντες». (Αυτό το «λόγω και έργω» είναι μία υπόμνηση, κι ένα βαθύ δίδαγμα, για όσους παίρνουν επάνω τους τη βρειά ευθύνη να διδάξουν το λαό του Θεού).

Ο ποιητής, δικαρίνει στα τροπάρια που αναφέραμε, τη θεϊκή φύση, που δεν «περιγράφεται», από την ένσαρκη και ανθρώπινη φύση του Χριστού, που «περιγράφεται» και τιμάται σαν εικόνα: εικόνα που μας ανάγει και ανεβάζει στο αληθινό θεανθρώπινο πρόσωπο του Χριστού, όπως ακριβώς μας το διδάσκει η πάντιμη Παράδοση των Αποστόλων και των Πατέρων.

Το δοξαστικό του εσπερινού, μας λέει, πως σήμερα φανερώθηκε και έλαμψε η χάρη της ορθοδόξου αληθείας. Ό,τι ήτανε ως τώρα στη σκιά, σήμερα ντύνεται το φως και τον «υπερκόσμιον κόσμον», δηλαδή την «ένσωμον εικόνα του Χριστού», τη μορφή του σαρκωθέντος, την οποία προσκυνούμε στην εικόνα «ευσεβώς», δίχως να θεοποιούμε τα υλικά της εικόνας, όπως ψεύτικα και διεστραμμένα διέδιδαν οι ασεβείς εικονομάχοι, και όσοι τους ακολουθούσαν.

Για να καταλάβουμε σήμερα την πανηγυρικήν ατμόσφαιρα που επικρατεί σ' όλη την ιερή υμνογραφία της Κυριακής της Ορθοδοξίας, πρέπει να θυμηθούμε πόσοι αγώνες και πόλεμοι έγιναν, και πόσον αίμα χύθηκε για τις άγιες εικόνες, που με αυτές οι ευσεβείς πιστοί ανάγονται, κατά τον υμνογράφο, προς «πόθον και έρωτα» Θεού'

ενώ οι αιρετικοί και εικονομάχοι τις θεωρούσαν άχρηστα υλικά και αίτια ειδωλολατρίας, ιδίως με τις εικόνες του Χριστού, που δανερώνουν το γνήσιον ορθόδοξο δόγμα της θείας οικονομίας και της σαρκώσεως, που είναι η βεβαίωση της σωτηρίας μας. Να γιατί ψάλλονται νικητήρια τροπάρια και θούρια άσματα αυτή την Κυριακή, που η Εκκλησία αγάλλεται, καθώς ξανακερδίζει τις εικόνες του Νυμφίου και Κτίστου της.

Να γιατί «της σαρκός το εκτύπωμα» του Κυρίου, που «σχετικώς» ασπαζόμεθα, μας γεμίζει από χαρμόσυνα αισθήματα και θείαν ευφροσύνη. Ιδού, ότι, με την αναστήλωση των αγίων εικόνων, γίνεται και ομόνοια μεταξύ των πιστών όντως «θεοβράβευτος», όπως λένε τα προσόμοια (του δ' ήχου) των Αίνων της εορτής: «Εν σοι νυν αγάλλεται...», «Ημέρα χαρμόσυνος...».

Στο τέλος του άρθρου, εκεί στο δοξαστικό των Αίνων, το γνωστό ιδιόμελο (του πλαγίου δευτέρου ήχου μας παρουσιάζει, με τρεις ποιητικές εικόνες και με τα ανάλογά τους ιστορικά παραδείγματα, τα αγαθά της νηστείας, μια που βρισκόμαστε στην περίοδο της Μεγάλης Τεσσαρακοστής. «Ο Μωυσής, στον καιρό της εγκράρειας και της νηστείας, έλαβε το νόμο από τα χέρια του Θεού κι έσωσε το λαό του' ο προφήτης Ηλίας ενήστεψε κι έκλεισε θαυματουργικά τους ουρανούς να μη βρέξουν' και οι τρεις Αβραμιαίοι παίδες με τη νηστεία ενίκησαν τον παράνομο και ειδωλολάτρη τύραννο. Μ' αυτήν τη νηστεία, ω Χριστέ και Σωτήρα μας, αξίωσέ μας, να διαπλεύσουμε το πέλαγος της Σαρακοστής και να γιορτάσουμε και την αγία σου Ανάσταση». 

ΔΕΥΤΕΡΑ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΠΝΕΥΜΑΤΟΣ

Τη Δευτέρα της Πεντηκοστής εορτάζουμε το πανάγιο και ζωοποιό και παντοδύναμο Πνεύμα, τον ένα της Τριάδος Θεό, το ομότιμο και ομοούσιο και ομόδοξο με τον Πατέρα και τον Υιό. Κατά την ημέρα της Πεντηκοστής το Άγιο Πνεύμα κατήλθε στους αγίους αποστόλους ουσιωδώς (δηλαδή αυτό το ίδιο), σε σχήμα πυρίνων γλωσσών, και κάθισε σε καθέναν απ’ αυτούς στο υπερώο, όπου διέμεναν.

Για την τιμή όμως προς στο Άγιο Πνεύμα οι άγιοι πατέρες, οι οποίοι όλα τα κανόνισαν σοφά, θέσπισαν να το εορτάζουμε και χωριστά κατά την ημέρα της Πεντηκοστής. Γιατί ο Σωτήρας πριν από το πάθος Του υποσχέθηκε την έλευση του Παρακλήτου, λέγοντας: «Είναι συμφέρον σας να φύγω εγώ· διότι αν εγώ δεν φύγω, ο Παράκλητος δεν θα έρθει» (Ιω. 16:7)· και: «Όταν έρθει Εκείνος, θα σας διδάξει και θα σας οδηγήσει σε όλη την αλήθεια» (Ιω. 16:13)· και ακόμη: «Εγώ θα ζητήσω από τον Πατέρα και θα σας στείλει άλλον Παράκλητο, το Πνεύμα της αληθείας, το οποίο εκπορεύεται από τον Πατέρα» (Ιω. 14:16).

Και μετά το πάθος πάλι, όταν ανέβαινε προς τον ουρανό, είπε: «Εσείς περιμένετε στην Ιερουσαλήμ, εωσότου φορέσετε, σαν άλλο ένδυμα, δύναμη που θα έρθει από τον ουρανό» (Λουκ. 24:49). Έχοντας λοιπόν υποσχεθεί αυτά, τους έστειλε το Άγιο Πνεύμα. Καθώς δηλαδή οι απόστολοι περίμεναν, όταν συμπληρώθηκε η ημέρα της Πεντηκοστής, την τρίτη ώρα της ημέρας (9 π.μ.), στο υπερώο, ξαφνικά ακούστηκε βροντή από τον ουρανό, σαν να διαπέρασε όλη την οικουμένη.

Και σε σχήμα πύρινων γλωσσών φάνηκε το Πνεύμα το άγιο σε καθένα απ’ αυτούς, όχι μόνο στους δώδεκα αλλά και στους εβδομήντα, και μιλούσαν ξένες γλώσσες, δηλαδή καθένας από τους αποστόλους μιλούσε όλες τις γλώσσες των εθνών. Όχι ότι ο κάθε απόστολος μιλούσε τη δική του γλώσσα και ο αλλόφυλος άκουγε και καταλάβαινε, αλλά ο απόστολος καταλάβαινε και μιλούσε τη γλώσσα κάθε έθνους.

Γι’ αυτό και οι συγκεντρωμένοι νόμισαν ότι είναι μεθυσμένοι, επειδή όταν ο απόστολος μιλούσε σε κάθε χωριστή ομάδα στη δική της γλώσσα, οι άλλοι δεν καταλάβαιναν και θεωρούσαν ότι είναι μεθυσμένος. Και άλλοι απορούσαν και έλεγαν: «Τι είναι αυτό άραγε;» Ήταν δε αυτοί συγκεντρωμένοι από όλα τα μέρη της γης για την εορτή, Πάρθοι, Μήδοι και Ελαμίτες, που είχαν πρόσφατα κυριευθεί από τον Αντίοχο.Το Πνεύμα το άγιο ήρθε αφού πέρασαν δέκα ημέρες μετά την ανάληψη και όχι αμέσως μετά από αυτήν, για να κάνει τους μαθητές πιο θερμούς, καθώς θα το περίμεναν.

Μερικοί λένε, ότι κάθε μία μέρα από αυτές, πλησίαζε ένα από τα αγγελικά τάγματα και προσκυνούσε τη θεωθείσα σάρκα του Κυρίου, και όταν συμπληρώθηκαν οι εννιά μέρες, την δέκατη ήρθε ο Παράκλητος, αφού η συμφιλίωσή μας με τον Πατέρα είχε γίνει διά του Υιού. Αυτό έγινε πενήντα ημέρες μετά από το Πάσχα για υπενθύμιση του παλαιού νόμου· διότι οι Ισραηλίτες, αφού πέρασαν την Ερυθρά θάλασσα, μετά από πενήντα ημέρες έλαβαν τον Δεκάλογο. Πρόσεξε και τους συμβολισμούς: εκεί όρος, εδώ υπερώο· εκεί πυρ, εδώ πύρινες γλώσσες· αντί για βροντές και πυκνό σκοτάδι, εδώ βίαιη πνοή.

Το Άγιο Πνεύμα κατήλθε σε σχήμα γλωσσών, για να δηλώσει ότι είναι οικείο προς τον ζώντα Λόγο, ή και διότι οι απόστολοι επρόκειτο να διδάσκουν και να οδηγούν τα έθνη με τη γλώσσα. Και οι γλώσσες εκείνες ήταν πύρινες, διότι ο Θεός είναι πυρ που κατακαίει, και συγχρόνως για να δηλωθεί η κάθαρση (γιατί το πυρ είναι καθαρτικό).

Και οι πύρινες αυτές γλώσσες μοιράστηκαν, όπως μοιράζονται τα χαρίσματα του Αγίου Πνεύματος. Και όπως ακριβώς κάποτε (στον πύργο της Βαβέλ), αυτούς που γνώριζαν μια γλώσσα, τους χώρισε σε πολλές και δημιούργησε σύγχυση, έτσι και τώρα, τη μία γλώσσα, που γνώριζαν οι απόστολοι, τη χώρισε σε πολλές, για να συγκεντρώσει αυτούς που εξαιτίας εκείνων των γλωσσών είχαν σκορπιστεί στα πέρατα της οικουμένης.

ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗ ΑΜΕΡΙΚΗΣ κ. ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ: Η ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΤΗΣ ΨΥΧΗΣ ΔΙΑ ΤΗΣ ΜΕΤΑΝΟΙΑΣ (2025)

Ομιλία στην εορτή του Αγίου Πνεύματος, από την πανηγυρίζουσα Μονή των Αγίων Αγγέλων, Αφίδνες Αττικής (2025)

ΜΑΚΑΡΙΣΤΟΥ π. ΑΝΤΩΝΙΟΥ ΑΛΕΒΙΖΟΠΟΥΛΟΥ: ΤΟ ΠΡΟΣΩΠΟ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΠΝΕΥΜΑΤΟΣ

Το Άγιο Πνεύμα είναι ιδιαίτερο πρόσωπο˙ Το τρίτο πρόσωπο του Τριαδικού Θεού. Είναι όμως αύτη η διδασκαλία της αγίας Γραφής και της Εκκλησίας του Χριστού; Το ζήτημα αυτό πρέπει να εξετασθεί με προσοχή, γιατί πολλές ομάδες χρησιμοποι­ούν τον όρο Άγιο Πνεύμα, για να δηλώσουν μια απρόσω­πη δύναμη η ενέργεια ή και τυφλή δύναμη ή συνειδητότητα, υποστηρίζοντας πως αυτή είναι η διδαχή της α­γίας Γραφής και της πρώτης Εκκλησίας! Ο άγιος Ιωάννης ο Δαμασκηνός, που συνοψίζει τη διδασκαλία των πριν από αυτόν πατέρων της Εκκλησίας δίνει σ' αυτό το θέμα την ακόλουθη απάντηση:

Όπως ακριβώς όταν ηκούσαμεν δια τον Λόγο του Θεού, δεν τον εθεωρήσαμε ότι είναι χωρίς προσωπική ύ­παρξη, ούτε αποκτάται με την εκμάθηση, ούτε ότι προσ­φέρεται με τη φωνή, ούτε ότι διασκορπίζεται, άλλ' ότι υ­πάρχει κατ' ουσίαν και ότι έχει ελευθέρα βούληση και ε­νέργεια και παντοδυναμία, έτσι και όταν εδιδάχθημεν δια το Πνεύμα του θεού, το οποίον συνοδεύει το Λόγο και φανερώνει την ενέργειά Του, δεν θεωρούμε ότι είναι κά­ποια πνοή χωρίς προσωπική ύπαρξη, διότι η μεγαλοπρέ­πεια της θείας φύσεως θα εξευτελίζετο, αν θεωρείτο ότι το Πνεύμα που έχει, είναι όμοιο με το ιδικό μας πνεύμα.

Το Άγιο Πνεύμα λοιπόν έχει προσωπική ύπαρξη, εί­ναι ο άλλος Παράκλητος (Ιω. ιδ' 16) σε σχέση με τον Λόγο του Θεού (Α' Ιω. β 1), που έχει επίσης προσωπική ύπαρξη και δεν είναι απρόσωπη δύναμη η σοφία (πρβλ. Α' Κορ. α' 24). Με το να πει άλλον, δείχνει τη διαφορά του προσώπου, ενώ με το να πει Παράκλητον δείχνει την συγγένεια της ουσίας (Χρυσόστ.). Δεν είναι δυνα­τόν να είναι η απρόσωπη δύναμη του Πατρός, γιατί πέμ­πεται στο όνομα του Υιού (Ιω. ιδ' 26) και ονομάζεται και Πνεύμα Χριστού (Ρωμ. η' 9. Α' Πέτρ. α' 11). Στην Αγία Γραφή διακρίνεται κατηγορηματικά το Άγιο Πνεύμα από τη δύναμη του Θεού. Ας αναφέρουμε ένα από τα πολλά εδάφια:

Σαν υπηρέται του Θεού συσταίνουμε τους εαυτούς μας σε όλα... με αγνότητα, σύνεσιν, μακροθυμίαν και καλωσύνην, με Πνεύμα Άγιον, με αγάπην ανυπόκριτον, με το κήρυγμα της αληθείας και με δύναμιν Θεού (Β' Κορ. στ' 4-7). Άλλο λοιπόν Πνεύμα Άγιον και άλλο δύναμις Θεού (πρβλ. και Μιχ. γ' 8. Πράξ. ι'38.Α'Κορ. β'4. Ρωμ ιε' 13. Α'Θεσ. α'5). Αλλά και αν ακόμη χαρακτηρίσουμε το Άγιο Πνεύμα δύνα­μη του Θεού (πρθλ. Κριταί ια' 29, ιδ' 6. Ης. ια' 2), τότε, εάν πράγματι δεν πρόκειται για τη θεία ενέργεια, πρέπει να το εκλάβουμε ως δύναμη ενυπόστατη, όπως ακριβώς και τον Υιό, ο οποίος χαρακτηρίζεται δύναμις του Θεού (Α' Κορ. α' 12).

Εάν το Πνεύμα το Άγιο ήταν μόνο ενέργεια, όχι και πρόσωπο, τότε πρέπει να συμπεράνουμε πως τίθεται σε ε­νέργεια, δεν θέτει κάτι άλλο σε ενέργεια. Και φυσικά θα παύσει να υπάρχει μόλις τελειώσει την αποστολή του. Όμως το Πνεύμα το Άγιο ακούει (Ιω. ιστ' 13), λαλεί (Ιεζ. ια' 5. Ματθ. ι' 20. Ιω. ιστ' 13. Πράξ. α'16,η' 29, κα' 11, κη'25), μαρτυρεί (Ιω. ιε'26. Πράξ. ε' 32 η'23. Ρωμ. η ' 16. Έβρ. θ'8,ι' 15), αναγγέλλει (Ιω. ιστ' 13-15), διδάσκει (Ίεζ. ια'5. Ιω. ιδ'26. Αουκ. ιβ' 12), έρευνα (Α ' Κορ. β' 10-11), αποκαλύπτει (Αουκ. β' 26. Α' Πέτρ. α' 11), προφητεύει (Πράξ. α' 16 κα' 11), οδηγεί στην αλή­θεια (Ιω. ιστ' 13). προτρέπει (Πράξ. Γ 19-20, ια' 12), βοηθεί (Ρωμ. η ' 14. Γαλ. ε' 18), ελέγχει (Ιω. ιστ' 8), εμ­ποδίζει (Πράξ. ιστ' 6), κρίνει (Πράξ. ιε' 28), διατάσσει (Πράξ. η 29, ιγ'2), συνετίζει (Νεεμ. θ'20).

Το άγιο Πνεύμα έχει ακόμη προσωπική βούληση (Ης. ια' 2. Α' Κορ. ιβ' 11) και προσωπικό συναίσθημα. Μια απρόσωπη δύναμη δε μπορεί ποτέ να συνοδεύεται από προσωπική θέληση, δεν αγαπά ποτέ, ούτε λυπείται, δεν έχει συναίσθημα. Όμως το Άγιο Πνεύμα αγαπά (Ρωμ. ιε' 30), λυπείται (Εφεσ. δ' 30. Ρωμ. η '26), επιποθεί (Ιάκ. δ' 5), παρηγορεί (Πράξ. θ' 31), παροργίζεται (Ης.ξγ' 10, Μιχ.β'7).

Το Άγιο Πνεύμα έχει αυτοσυνειδησία· έχει συναί­σθηση της ύπαρξής Του και μπορεί να πει: Εγώ απέ­στειλα αυτούς (Πράξ. ι' 20)· ξεχωρίσατε μου τον Βαρνάβαν και τον Παύλον (Πράξ. ιγ' 2). Έτσι το Άγιο Πνεύμα έχει προσωπική υπόσταση, είναι πρόσωπο και γι' αυτό το λόγο η θεία του ενέργεια φθάνει σε μας και ζεσταίνει την ύπαρξή μας, μας ανυψώ­νει στη θεία αγάπη, που είναι η προσωπική σχέση του Πατρός και του Υιού και του Αγίου Πνεύματος. Όποιος πει λόγον εναντίον του Υιού του άνθρωπου, θα συγχωρηθεί· γι' αυτόν υπάρχει το Πνεύμα το Άγιο, που μπορεί με τη δική μας μετάνοια να μας οδηγήσει και πάλι στο Χριστό με τα ιερά μυστήρια της Εκκλησίας. Άλλ' εκείνος που θα βλασφημήσει κατά του Αγίου Πνεύματος, δεν θα συγχωρηθεί (Λουκ. ιβ' 10. Πρβλ. Εβρ. Γ 29)· θα μείνει μόνος, ορφανός χωρίς το Άγιο Πνεύμα (πρβλ. Ιω. ιδ' 18) και μόνος του ο άνθρωπος δεν μπορεί να σωθεί.

ΟΙ ΕΟΡΤΕΣ ΤΗΣ ΠΕΝΤΗΚΟΣΤΗΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΠΝΕΥΜΑΤΟΣ

Η «τελευταία» μεγάλη εορτή της Πεντηκοστής έχει επικρατήσει να αποκαλείται και γενέθλιος ημέρα της Εκκλησίας. Τι είναι όμως Εκκλησία, η οποία γεννήθηκε σαν σήμερα, 50 ημέρες μετά από την Ανάσταση του Θεανθρώπου; Σύμφωνα με την ορθόδοξη Δογματική, «η Εκκλησία είναι ο τόπος και ο τρόπος της λυτρωτικής παρουσίας του αναστάντος Κυρίου εις τον λυτρωμένον κόσμον». Είναι το Σώμα του Χριστού, ο Χριστός παρατεινόμενος εις τους αιώνας, ο μοναδικός τόπος, όπου ο Τριαδικός Θεός είναι παρών και εξ αιτίας αυτού του γεγονότος, είναι ο μοναδικός τόπος, όπου ένας άνθρωπος μπορεί να σωθεί φθάνοντας στον σκοπό, για τον οποίο δημιουργήθηκε: στο «καθ’ ομοίωσιν», να γίνει δηλαδή θεός κατά χάριν. Η Εκκλησία λοιπόν, εμφανίσθηκε αρχικά ως αυτός ο Ιησούς Χριστός, ο οποίος, όπως ο ίδιος αναφέρει συχνά, εστάλη από τον Θεό Πατέρα, για να σώσει τον κόσμο. Ο Χριστός ίδρυσε την Εκκλησία κατά την επίγεια παρουσία του, Τής αποκάλυψε όλη την αλήθεια (Ιω. 1,18˙ 15,15) και Την οργάνωσε με την εκλογή και εγκατάσταση των δώδεκα Αποστόλων στο έργο της διάδοσης του Ευαγγελίου (Λουκ. 6,13 και Ματθ. 28,19-20), οι οποίοι με την ιδιότητά τους ως «μάρτυρες» της παρουσίας Του (Λουκ. 24,46-49 και Πράξ. 1,8), ήσαν οι μόνοι επιφορτισμένοι να διαδώσουν και να εξασφαλίσουν την συνέχεια του ευαγγελικού μηνύματος. Έτσι, έχουμε το εξής σχήμα: Ο Θεός Πατήρ αγάπησε τόσο πολύ τον κόσμο, «ώστε τον Υιόν τον μονογενή έδωκεν, ινα πας ο πιστεύων εις αυτόν, μη απόληται αλλ’ έχη ζωήν αιώνιον» (Ιω. 3,16). Ο Χριστός που αποστέλλεται από τον Πατέρα στον κόσμο (Ιω. 3,16-17˙ 17,3-25), παραδίδει στους Αποστόλους, όσα άκουσε από τον Θεό Πατέρα (Ιω. 15,15). Κατά την Πεντηκοστή αποστέλλει σε αυτούς τον Παράκλητο, το Άγιο Πνεύμα, για να τους οδηγήσει «εις πάσαν την αλήθειαν» (Ιω. 16,13). Οι Απόστολοι που αποστέλλονται από τον Χριστό στον κόσμο (Ματθ. 28,19-20˙ Ιω. 17,18), την ημέρα της Πεντηκοστής «επλήσθησαν Πνεύματος Αγίου» (Πράξ. 2,4) και κατόπιν παραδίδουν στην Εκκλησία, όσα άκουσαν από τον Χριστό (Α’ Ιω. 1,1-3) και διδάχθηκαν από το Άγιο Πνεύμα (Λουκ. 12,12˙ Ιω. 14,26). Η Εκκλησία που ιδρύθηκε από τον Χριστό και οργανώθηκε από τους Αποστόλους, παραδίδει στα Μέλη Της την σώζουσα αλήθεια διά του λόγου και των Μυστηρίων Της. Επομένως, η Εκκλησία κατέχει αυτό, το οποίο δέχθηκε από τους Αποστόλους, οι Απόστολοι από τον Χριστό, ο Χριστός από τον Θεό. Σύμφωνα με τον Άγιο Ειρηναίο επίσκοπο Λυώνος, οι Απόστολοι, αφού έλαβαν κατά την Πεντηκοστή «δύναμιν εξ ύψους» (Λουκ. 24,49), εξήλθαν στις επαρχίες της οικουμένης για να διδάξουν την μεγαλωσύνη του Θεού και να μεταδώσουν το Άγιο Πνεύμα που έλαβαν από τον ίδιο τον Κύριο. Έτσι, εγκαθίδρυσαν την Εκκλησία, η οποία είναι ο μοναδικός τόπος, όπου υπάρχει και επαναπαύεται το Άγιο Πνεύμα. Χωρίς το Άγιο Πνεύμα δεν θα γεννιόταν και δεν θα εξακολουθούσε να υπάρχει η Εκκλησία. Εντός της Εκκλησίας ο άνθρωπος λαμβάνει «Πνεύμα υιοθεσίας» (Ρωμ. 8,15), τελειούται η σωτηρία του και πραγματώνεται ο αγιασμός, η μεταμόρφωση και η θέωσή του. Η Εκκλησία είναι αναμφισβήτητα ο μόνος χώρος, όπου προσφέρεται η λυτρωτική δύναμη του Χριστού διά του Αγίου Πνεύματος. Κατά τον Άγιο Ειρηναίο, όπου είναι η Εκκλησία, εκεί βρίσκεται και το Πνεύμα του Θεού και όπου είναι το Πνεύμα του Θεού, εκεί βρίσκεται και η Εκκλησία και όλη η χάρις. Σύμφωνα με τον π. Δημήτριο Στανιλοάε, η θεία Αποκάλυψη πραγματοποιήθηκε από τον Χριστό μέχρι και την Ανάληψη στους ουρανούς. Με την γέννηση της Εκκλησίας κατά την Πεντηκοστή και στη συνέχεια, το Άγιο Πνεύμα μας γνωρίζει τον Χριστό με όλα όσα έχει να μας προσφέρει. Αυτό λοιπόν, ολοκλήρωσε το λυτρωτικό έργο του Χριστού συγκροτώντας την Εκκλησία κατά την Πεντηκοστή, ενέπνευσε την καταγραφή ενός μέρους της Αποκάλυψης, την Καινή Διαθήκη˙ φωτίζει τους κατά καιρούς Πατέρες της Εκκλησίας να απαντούν στα παντός είδους ανθρώπινα ερωτήματα˙τελεί τα ζωοποιά Μυστήρια της Εκκλησίας˙ενώνει τον Χριστό με εκείνους που πιστεύουν σ’ Αυτόν τηρώντας τις εντολές Του˙συνεχίζει να διατηρεί την Εκκλησία ως Σώμα Χριστού, να την αναζωογονεί και να την τρέφει με την ενεργή παρουσία Του. Κατά συνέπεια εμείς οι Χριστιανοί, κανένα πνευματικό έργο δεν μπορούμε να πράξουμε χωρίς το Άγιο Πνεύμα. Ούτε καν να επικαλεσθούμε το όνομα του Θεού, να προσευχηθούμε δηλαδή, χωρίς να υπάρχει ο φωτισμός από το Πανάγιο Πνεύμα, αφού όπως γράφει ο Απόστολος Παύλος, «ουδείς δύναται ειπείν͵ Κύριος Ιησούς͵ ει μη εν πνεύματι αγίω» (Α’Κορ. 12,3). Σκοπός του Χριστιανού είναι η απόκτηση του Αγίου Πνεύματος, έλεγε ο όσιος Σεραφείμ του Σάρωφ. Ο τόπος λοιπόν, όπου υπάρχει ο Παράκλητος, είναι μόνον η Μία, Αγία, Καθολική και Αποστολική Εκκλησία του Χριστού, η μοναδική ασφαλής κιβωτός της σωτηρίας μας, γι’ αυτό και ο Χριστιανός οφείλει να είναι, όσο το δυνατόν περισσότερο εγκεντρισμένος σ’ Αυτήν και ενεργό μέλος Της, για να ενωθεί με τον Χριστό και να γίνει ναός του Αγίου Πνεύματος.

ΨΑΛΜΩΔΙΕΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ ΤΗΣ ΠΕΝΤΗΚΟΣΤΗΣ (1983) ΕΚ ΤΗΣ ΙΕΡΑΣ ΜΟΝΗΣ ΑΓΙΩΝ ΚΥΠΡΙΑΝΟΥ ΚΑΙ ΙΟΥΣΤΙΝΗΣ, ΦΥΛΗΣ ΑΤΤΙΚΗΣ

ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗ ΑΜΕΡΙΚΗΣ κ. ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ: Η ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΤΗΣ ΨΥΧΗΣ ΔΙΑ ΤΗΣ ΜΕΤΑΝΟΙΑΣ (2025)

«ΤΙΜΩΝΤΑΣ ΤΟΝ ΠΑΤΕΡΑ»: ΑΠΟΜΑΓΝΗΤΟΦΩΝΗΜΕΝΕΣ ΟΜΙΛΙΕΣ ΜΑΚΑΡΙΣΤΟΥ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗ ΩΡΩΠΟΥ ΚΑΙ ΦΥΛΗΣ κ. ΚΥΠΡΙΑΝΟΥ Α' 1935-2013 (ΟΜΙΛΙΑ 2η)

ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗ ΩΡΩΠΟΥ ΚΑΙ ΦΥΛΗΣ κ. ΚΥΠΡΙΑΝΟΥ Β': ΟΜΙΛΙΑ ΤΗΝ ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΗΣ ΠΕΝΤΗΚΟΣΤΗΣ (2022)

ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗ ΜΕΘΩΝΗΣ κ. ΑΜΒΡΟΣΙΟΥ: ΟΜΙΛΙΑ ΣΤΗ ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΗΣ ΠΕΝΤΗΚΟΣΤΗΣ (2023)

ΠΡΩΤΟΠΡΕΣΒΥΤΕΡΟΥ ΘΕΟΔΩΡΟΥ ΖΗΣΗ: ΤΟ ΑΓΙΟ ΠΝΕΥΜΑ ΕΝΩΝΕΙ, ΔΕΝ ΔΙΑΙΡΕΙ

ΑΠΟ ΤΗΝ ΙΕΡΑ ΑΝΑΛΗΨΗ ΣΤΗΝ ΑΓΙΑ ΠΕΝΤΗΚΟΣΤΗ

ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗ ΑΤΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΒΟΙΩΤΙΑΣ κ. ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΥ: ΜΗΝΥΜΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΗΣ ΠΕΝΤΗΚΟΣΤΗΣ (2022)

ΑΓΙΟΥ ΝΙΚΟΛΑΟΥ ΒΕΛΙΜΙΡΟΒΙΤΣ: ΤΙ ΕΙΝΑΙ Η ΒΛΑΣΦΗΜΙΑ ΚΑΤΑ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΠΝΕΥΜΑΤΟΣ;

ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗ ΛΑΡΙΣΗΣ ΚΑΙ ΠΛΑΤΑΜΩΝΟΣ κ. ΚΛΗΜΕΝΤΟΣ: Η ΔΡΑΣΗ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΠΝΕΥΜΑΤΟΣ

ΑΓΙΟΥ ΝΙΚΟΔΗΜΟΥ ΤΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ: ΕΙΣ ΤΗΝ ΠΕΝΤΗΚΟΣΤΗΝ

ΑΓΙΟΥ ΓΡΗΓΟΡΙΟΥ ΤΟΥ ΘΕΟΛΟΓΟΥ: ΛΟΓΟΣ ΕΙΣ ΤΗΝ ΠΕΝΤΗΚΟΣΤΗ ΗΜΕΡΑ ΤΗΣ ΕΠΙΦΟΙΤΗΣΗΣ

ΠΕΝΤΗΚΟΣΤΗ: Η ΓΕΝΕΘΛΙΟΣ ΗΜΕΡΑ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ

Ο ΤΡΙΑΔΙΚΟΣ ΘΕΟΣ: ΟΙ ΕΟΡΤΕΣ ΤΗΣ ΠΕΝΤΗΚΟΣΤΗΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΠΝΕΥΜΑΤΟΣ ΣΤΗΝ ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΜΑΣ

ΑΓΙΟΥ ΙΩΑΝΝΗ ΜΑΞΙΜΟΒΙΤΣ: «ΔΕΥΤΕ, ΛΑΟΙ, ΤΗΝ ΤΡΙΣΥΠΟΣΤΑΤΟΝ ΘΕΟΤΗΤΑ ΠΡΟΣΚΥΝΗΣΩΜΕΝ»

π. ΑΝΤΩΝΙΟΥ ΑΛΕΒΙΖΟΠΟΥΛΟΥ: ΤΟ ΠΡΟΣΩΠΟ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΠΝΕΥΜΑΤΟΣ

ΑΓΙΟΥ ΝΙΚΟΔΗΜΟΥ ΤΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ: Ω ΧΑΡΙΣ! Ω ΕΝΕΡΓΕΙΑ! Ω ΠΥΡ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΠΝΕΥΜΑΤΟΣ!

ΑΓΙΟΥ ΓΡΗΓΟΡΙΟΥ ΤΟΥ ΠΑΛΑΜΑ: ΚΑΙ ΦΑΝΗΚΑΝ Σ' ΑΥΤΟΥΣ ΓΛΩΣΣΕΣ ΔΙΑΜΕΡΙΖΟΜΕΝΕΣ

ΤΟ ΠΡΟΣΩΠΟ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΠΝΕΥΜΑΤΟΣ

ΑΓΙΟΥ ΝΙΚΟΛΑΟΥ ΒΕΛΙΜΙΡΟΒΙΤΣ: ''ΓΙΑΤΙ ΤΟ ΑΓΙΟ ΠΝΕΥΜΑ ΕΜΦΑΝΙΣΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΜΟΡΦΗ ΠΥΡΙΝΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ''

ΟΙ ΚΑΡΠΟΙ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΠΝΕΥΜΑΤΟΣ ΑΠΑΙΤΟΥΝ ΑΓΩΝΑ

ΑΓΙΟΥ ΝΙΚΟΔΗΜΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ: ''ΕΙΣ ΤΗΝ ΠΕΝΤΗΚΟΣΤΗΝ''

ΜΑΚΑΡΙΣΤΟΥ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗ ΩΡΩΠΟΥ ΚΑΙ ΦΥΛΗΣ κ. ΚΥΠΡΙΑΝΟΥ Α': ''ΟΡΘΟΔΟΞΙΑ ΚΑΙ ΟΡΘΟΠΡΑΞΙΑ''

ΔΕΥΤΕΡΑ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΠΝΕΥΜΑΤΟΣ

ΕΠΙΣΚΟΠΟΥ ΓΑΡΔΙΚΙΟΥ κ. ΚΛΗΜΕΝΤΟΣ: ΤΟ ΠΝΕΥΜΑ ΤΟ ΑΓΑΘΟ ΦΕΡΝΕΙ ΑΠΟΚΑΛΥΨΗ ΚΑΙ ΣΩΤΗΡΙΑ

Ο ΕΣΠΕΡΙΝΟΣ ΤΗΣ ΕΟΡΤΗΣ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΠΝΕΥΜΑΤΟΣ ΣΤΗΝ ΙΕΡΑ ΜΟΝΗ ΑΓΙΩΝ ΚΥΠΡΙΑΝΟΥ ΚΑΙ ΙΟΥΣΤΙΝΗΣ, ΦΥΛΗΣ ΑΤΤΙΚΗΣ (2022)

ΠΡΩΤΟΠΡΕΣΒΥΤΕΡΟΥ π. ΘΕΟΔΩΡΟΥ ΖΗΣΗ: ΤΟ ΑΓΙΟ ΠΝΕΥΜΑ ΕΝΩΝΕΙ, ΔΕΝ ΔΙΑΙΡΕΙ

του Πρωτοπρεσβυτέρου Θεοδώρου Ζήση

Ὁμοτίμου Καθηγητή Θεολογικῆς Σχολῆς Α.Π.Θ.

1. Ὁ νέος Πύργος τῆς Βαβέλ: Παγκοσμιοποίηση καί Οἰκουμενισμός

Παρακίνηση γιά τήν συγγραφή τοῦ παρόντος κειμένου μᾶς ἔδωσε ἡ μεγάλη ἑορτή τῆς Πεντηκοστῆς, κατά τήν ὁποία οἱ θεοκίνητοι συγγραφεῖς τῶν ἐξαίσιων ὕμνων παρουσιάζουν τίς σωτηριώδεις διαστάσεις τῆς καθόδου τοῦ Ἁγίου Πνεύματος «ἐν εἴδει πυρίνων γλωσσῶν ἐπί τούς ἁγίους μαθητάς καί ἀποστόλους» καί τῆς μόνιμης στή συνέχεια παρουσίας καί ἐνεργείας Του στήν ζωή τῆς Ἐκκλησίας. Μία σπουδαία διάσταση τῆς ἐνεργείας καί δράσεως τοῦ Ἁγίου Πνεύματος εἶναι ἡ ἑνότητα ὅσων ἀνθρώπων γίνονται μέλη τῆς Ἐκκλησίας διά τοῦ Ἁγίου Βαπτίσματος καί ἐνσωματώνονται στό ἕνα καί μοναδικό σῶμα τῆς Ἐκκλησίας, πού ἔχει κεφαλή τόν Χριστό.

Ἔχει γραφῆ ὅτι ὁ μέν Χριστός εἶναι ἡ κεφαλή τῆς Ἐκκλησίας, τό δέ Ἅγιο Πνεῦμα ἡ ψυχή τῆς Ἐκκλησίας, πού ζωοποιεῖ τό σῶμα καί συνδέει, ἑνώνει, τά μέλη μέ τήν κεφαλή καί μεταξύ τους[1]. Ἐκκλησία καί Ἅγιο Πνεῦμα συνδέονται ὀντολογικά· δέν ὑπάρχει ᾽Εκκλησία, ἐκεῖ ὅπου δέν ἐνεργεῖ τό Ἅγιο Πνεῦμα. Ὅπως ἐμφαντικά τονίζει ὁ Ἅγιος Ἰωάννης Χρυσόστομος «εἰ μή Πνεῦμα παρῆν οὐκ ἄν συνέστη ἡ Ἐκκλησία, εἰ δέ συνίσταται ἡ Ἐκκλησία, εὔδηλον ὅτι τό Πνεῦμα πάρεστιν»[2].

Ὁ ἴδιος θεοφόρος Πατήρ διδάσκει ὅτι δέν ὑπάρχει τίποτε στήν ζωή τῆς Ἐκκλησίας, τίποτε ἀπό ὅσα σχετίζονται μέ τή σωτηρία μας, τό ὁποῖο δέν προέρχεται ἀπό τό Ἅγιο Πνεῦμα: «…Τί γάρ εἰπέ μοι τῶν συνεχόντων τήν σωτηρίαν τήν ἡμετέραν οὐχί διά Πνεύματος ἡμῖν ᾠκονόμηται; Διά τούτου δουλείας ἀπαλλαττόμεθα, εἰς ἐλευθερίαν καλούμεθα, εἰς υἱοθεσίαν ἀναγόμεθα καί ἄνωθεν, ὡς εἰπεῖν, ἀναπλαττόμεθα, τό βαρύ καί δυσῶδες τῶν ἁμαρτημάτων φορτίον ἀποτιθέμεθα· διά τοῦ Πνεύματος τοῦ Ἁγίου ἱερέων βλέπομεν χορούς, διδασκάλων ἔχομεν τάγματα· ἀπό τῆς ἐνταῦθα πηγῆς καί ἀποκαλύψεων δωρεαί καί ἰαμάτων χαρίσματα καί τά λοιπά πάντα, ὅσα τήν Ἐκκλησίαν τοῦ Θεοῦ κοσμεῖν εἴωθεν, ἐνταῦθα ἔχει τήν χορηγίαν»[3]. Ἡ ἄποψη αὐτή τοῦ Χρυσοστόμου ὅτι τά πάντα εἰς τήν Ἐκκλησίαν χορηγοῦνται ὑπό τοῦ Ἁγίου Πνεύματος ἀποτελεῖ κοινό τόπο τῆς ὀρθοδόξου διδασκαλίας.

Ὁ Μ. Βασίλειος ἐπί παραδείγματι ἀπαριθμῶν συχνά τίς δωρεές καί ἐνέργειες τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, κυρίως εἰς τό Περί Ἁγίου Πνεύματος ἔργο του, λέγει ὅτι «οὐδέ γάρ ἐστιν ὅλως δωρεά τις ἄνευ τοῦ Ἁγίου Πνεύματος εἰς τήν κτίσιν ἀφικνουμένη»[4]. Αὐτό ἐπαναλαμβάνει ἐπίσης ὁ πολύ ἀγαπητός εἰς τούς Ὀρθοδόξους ὕμνος τῆς Πεντηκοστῆς: «Πάντα χορηγεῖ τό Πνεῦμα τό Ἅγιον, βρύει προφητείας, ἱερέας τελειοῖ, ἀγραμμάτους σοφίαν ἐδίδαξε, ἁλιεῖς θεολόγους ἀνέδειξε, ὅλον συγκροτεῖ τόν θεσμόν τῆς Ἐκκλησίας».

Πολύ γρήγορα ὁ διηρημένος καί διεσπασμένος εἰδωλολατρικός κόσμος μέ τό ἅπλωμα τῆς Ἐκκλησίας στόν κόσμο ὁλόκληρο βρῆκε στό σωτηριῶδες κήρυγμα τοῦ Χριστοῦ ἕνα σπουδαῖο ἑνοποιητικό παράγοντα, ὁ ὁποῖος κατά μοναδικό καί ἀνεπανάληπτο τρόπο στήν ἱστορία ἕνωσε ὅλους τούς ἀνθρώπους σέ μία νέα, χριστιανική οἰκουμένη· ἰδιαίτερα ἀπό τότε πού ὁ Μέγας Κωνσταντῖνος, θεόθεν παρακινηθείς, διέγνωσε ὅτι ἡ μόνη πνευματική δύναμη πού θά μποροῦσε νά ἐπιτύχει τήν ἑνότητα στήν πολυπολιτισμική καί πολυθρησκειακή - διαθρησκειακή ἀπέραντη Ρωμαϊκή αὐτοκρατορία ἦταν ὁ Χριστιανισμός. Ἡ Pax Romana μέ πολιτικά καί στρατιωτικά, ἀκόμη καί οἰκονομικά, μέτρα δέν μπόρεσε νά ἑνοποιήσει τόν κόσμο, ὅπως κατόρθωσε στή συνέχεια, ἐπί μία χιλιετία ἀταλάντευτα καί στή δεύτερη χιλιετία μέ διασπάσεις, ἡ Pax Christiana, χωρίς πολέμους καί βία, ἀλλά μέ τό κήρυγμα τῆς εἰρήνης, τῆς ὁμόνοιας, τῆς ἀγάπης, τῆς ταπείνωσης καί τῆς καταλλαγῆς.

Αὐτήν τήν πολυδιάσπαση καί πολυπολιτισμικότητα τοῦ παλαιοῦ κόσμου, πού ὁδηγοῦσε σέ ἀντιπαλότητες, πολέμους καί βία, ἐπιχειροῦν νά ἐπαναφέρουν σήμερα τυραννικά καί ἐν κρυπτῷ, ὅσοι εὐαγγελίζονται τήν δῆθεν Νέα Ἐποχή καί τήν Νέα Τάξη πραγμάτων, μέ καυχησιολογίες γιά τά τεχνολογικά καί ἠλεκτρονικά ἐπιτεύγματα, μέ τά ὁποῖα, ὅπως φάνηκε καί στήν κρίση τῆς λοίμωξης τοῦ Κορωνοϊοῦ, ἐπιχειροῦν νά χειραγωγήσουν τόν κόσμο ἐναντίον τοῦ Χριστοῦ, ἐναντίον τῆς Ἐκκλησίας, νά τοῦ στερήσουν τήν εἰρήνη, τήν ἀνάπαυση, τήν ἄμυνα ἐναντίον τοῦ κακοῦ καί τῆς ἁμαρτίας, τήν ἀφοβία μπροστά στόν θάνατο, νά καταστήσουν τούς ἀνθρώπους δειλά καί φοβισμένα ὄντα, ὑπάκουα στίς καταστροφικές ἐντολές καί ὑποδείξεις τους. Πρόκειται γιά μία νέα ὕβρη ἐναντίον τοῦ παντοδυνάμου Θεοῦ, τήν ὁποία δυστυχῶς ὄχι μόνο δέν ἀντέκρουσε ἡ ἀνάξια, δουλοπρεπής καί ἐξωνημένη ἐκκλησιαστική ἡγεσία, ἀλλά συνύβρισε καί αὐτή συμφωνώντας καί συμπράττοντας.

Πρόκειται γιά ἕνα νέο Πύργο τῆς Βαβέλ, τόν Πύργο τῆς Παγκοσμιοποίησης καί τοῦ Οἰκουμενισμοῦ, τόν ὁποῖο μέ αὐθάδεια καί θράσος ὑψώνουν ἐπί ἕνα αἰώνα ἐπιχειρώντας, καυχώμενοι γιά τίς δυνατότητες τῆς ἐπιστήμης, νά θέσουν στό περιθώριο τόν Χριστό καί τήν Ἐκκλησία Του, καί νά ἐγκαινιάσουν τήν «Νέα Ἐποχή» τῆς τυραννίας καί τρομοκρατίας τοῦ Ἀντιχρίστου. Σ᾽ αὐτές τίς σκέψεις ὁδηγοῦν θεόπνευστα κάποιοι ὕμνοι τῆς Πεντηκοστῆς, οἱ ὁποῖοι ἀφήνουν νά κατανοήσουμε ὅτι ὁ Θεός μπορεῖ εὔκολα νά σταματήσει ὁποιαδήποτε ὕβρη καί αὐθάδεια βλάσφημη καί νά ἐπαναφέρει τήν ἐν Χριστῷ ἑνότητα καί θεογνωσία, ἐφ᾽ ὅσον ἀπό τήν ἡμέρα τῆς Πεντηκοστῆς ἐνεργεῖ καί δρᾶ μέσα στήν Ἐκκλησία τό Πανάγιο Πνεῦμα, πού ἑνώνει τούς ἀνθρώπους μέ τήν Ἁγία Κεφαλή, τόν Χριστό, καί μεταξύ τους.

Τό κοντάκιο τῆς ἑορτῆς, πού πάντοτε ἐπιδιώκει νά συνοψίσει τό πνευματικό μήνυμα τοῦ ἑορταζομένου γεγονότος ἤ Ἁγίου, λέγει: «Ὅτε καταβάς τάς γλώσσας συνέχεε, διεμέριζεν ἔθνη ὁ Ὕψιστος· ὅτε τοῦ πυρός τάς γλώσσας διένειμε εἰς ἑνότητα πάντας ἐκάλεσε, καί συμφώνως δοξάζομεν τό Πανάγιον Πνεῦμα». Μέ ἀπόδοση στήν νεοελληνική ὁ ὕμνος λέγει: «Ὅταν κατέβηκε ὁ Ὕψιστος καί ἐπέφερε σύγχυση στίς γλῶσσες, τότε διαχώριζε τά ἔθνη. Ὅταν, ὅμως, μοίρασε τίς γλῶσσες τοῦ πυρός κατά τήν ἡμέρα τῆς Πεντηκοστῆς, κάλεσε ὅλους σέ ἑνότητα. Καί γι᾽ αὐτό ἑνωμένοι καί σύμφωνοι δοξάζουμε τό Πανάγιο Πνεῦμα». Στήν ἴδια γραμμή καί τό δοξαστικό τοῦ ἑσπερινοῦ λέγει: «Γλῶσσαι ποτέ συνεχύθησαν, διά τήν τόλμαν τῆς πυργοποιΐας· γλῶσσαι δέ νῦν ἐσοφίσθησαν, διά τήν δόξαν τῆς Θεογνωσίας.

Ἐκεῖ κατεδίκασε Θεός τούς ἀσεβεῖς τῷ πταίσματι· ἐνταῦθα ἐφώτισε Χριστός τούς ἁλιεῖς τῷ Πνεύματι. Τότε κατειργάσθη ἡ ἀφωνία, πρός τιμωρίαν· ἄρτι καινουργεῖται ἡ συμφωνία, πρός σωτηρίαν τῶν ψυχῶν ἡμῶν». Μέ ἀπόδοση στήν νεοελληνική καί αὐτός ὁ ὕμνος λέγει: «Κάποτε συγχύθηκαν οἱ γλῶσσες, γιατί τόλμησαν τήν οἰκοδόμηση τοῦ πύργου. Τώρα ὅμως σοφίσθηκαν οἱ γλῶσσες, γιά νά δοξασθεῖ ἡ Θεογνωσία. Ἐκεῖ καταδίκασε ὁ Θεός τήν ἀσέβεια τοῦ πταίσματος τῆς πυργοποιΐας. Ἐδῶ ἐφώτισε ὁ Χριστός μέ τό Ἅγιο Πνεῦμα τούς ἀγραμμάτους ψαράδες. Τότε προκλήθηκε ἀσυνεννοησία γιά τιμωρία. Τώρα ἐγκαινιάζεται ἡ συμφωνία γιά τή σωτηρία τῶν ψυχῶν μας»[5].

2. «Ἔδοξε τῷ Ἁγίῳ Πνεύματι καί ἡμῖν»

Ἐγκαινιάσθηκε ὄντως ἀπό τήν ἡμέρα τῆς Πεντηκοστῆς θαυμαστή ἑνότητα καί συμφωνία μέσα στήν Ἐκκλησία, λόγῳ τῆς διαρκοῦς παρουσίας καί ἐνεργείας τοῦ Ἁγίου Πνεύματος. Τό «εἰς ἑνότητα πάντας ἐκάλεσε» τοῦ κοντακίου πού παραθέσαμε ἔγινε καί γίνεται πραγματικότης. Δέν ἔλειψαν βέβαια στήν ἱστορία τῆς Ἐκκλησίας, ἀπό τήν ἐποχή τῶν Ἀποστόλων μέχρι σήμερα, διασπαστικά καί διαιρετικά φαινόμενα, τά ὁποῖα προκαλεῖ συνήθως ὁ ἑωσφορικός ἐγωϊσμός καί ἡ ὑπερηφάνεια, πού ἔγιναν αἰτία νά χάσει καί ὁ Διάβολος τήν ἑνότητά του μέ τόν Θεό, νά σκοτισθεῖ, καί νά προσπαθεῖ στήν συνέχεια νά σκοτίσει καί ἄλλους, πρωτεργάτης καί συναυτουργός τῶν διαιρέσεων καί τῶν σχισμάτων. Ὑπάρχει στήν ζωή τῆς Ἐκκλησίας διά τῶν αἰώνων θαυμαστή ἑνότητα καί συμφωνία, τῶν ὁποίων συντελεστής καί δημιουργός εἶναι ἡ φωτιστική καί ἑνωτική παρουσία τοῦ Ἁγίου Πνεύματος.

Οἱ ἀποφάσεις δέν εἶναι μοναρχικές καί τυραννικές, ἀλλά συνοδικές καί συλλογικές, ἐν Ἁγίῳ Πνεύματι πάντοτε λαμβανόμενες. Ὅταν δέ συμβεῖ κάποιες φορές, ἀνθρώπινοι σχεδιασμοί καί ἀντίχριστες δυνάμεις νά παρεμποδίζουν τήν φωτιστική καί ἑνωτική παρουσία τοῦ Ἁγίου Πνεύματος στίς συνοδικές συνελεύσεις καί διεργασίες, τότε ἀποχωρεῖ ἀπό αὐτές τίς συνόδους τό Ἅγιο Πνεῦμα καί φωτίζει μεμονωμένους ἱεράρχες, κληρικούς, μοναχούς καί λαϊκούς νά ἐπαναφέρουν τήν ἀληθινή συνοδικότητα, ὥστε νά ἐπανέλθει καί νά ἐνεργήσει ἑνωτικά τό Ἅγιο Πνεῦμα. Ἡ Ἀποστολική Σύνοδος τῶν Ἱεροσολύμων (49 μ.Χ.) ἔγινε τό πρότυπο ὅλων τῶν μετά ταῦτα συνόδων, γιατί ἐξέφραζε τήν πίστη ὅλης τῆς Ἐκκλησίας καί ὄχι κάποιων προσώπων ἤ ὁμάδων.

Οἱ Πράξεις τῶν Ἀποστόλων διηγούμενες τά τῆς Συνόδου γράφουν ὅτι «Τότε ἔδοξε τοῖς ἀποστόλοις καί τοῖς πρεσβυτέροις σύν ὅλῃ τῇ Ἐκκλησίᾳ»[6]. Στό τέλος δέ τῶν ἀποφάσεων πού ἔλυσαν τίς διαφορές καί διαιρέσεις, τοποθετεῖται ὁ κύριος καί ἀποφασιστικός παράγων τῆς ἑνότητας καί συμφωνίας, τό Ἅγιο Πνεῦμα: «Ἔδοξε γάρ τῷ Ἁγίῳ Πνεύματι καί ἡμῖν»[7]. Ἡ φράση μάλιστα αὐτή συνοδεύει ἔκτοτε ὅλες τίς ἀποφάσεις τῶν συνόδων, μολονότι κάποιες φορές εἶναι προσχηματική καί ψευδής, διότι καί αἱρετικές καί σχισματικές σύνοδοι ἐπιδιώκουν νά παρουσιάσουν τίς ἀποφάσεις τους ὡς ἐν Ἁγίῳ Πνεύματι ληφθεῖσες.

3. Ἡ ἀποκοπή τῶν αἱρετικῶν καί σχισματικῶν δέν βλάπτει τήν ἑνότητα τῆς Ἐκκλησίας.

Τήν ἁγιοπνευματική αὐτή λειτουργία τοῦ συνοδικοῦ συστήματος ἐτήρησαν ἀπαρέγκλιτα οἱ Ἅγιοι Πατέρες, γι᾽ αὐτό καί μέχρι σήμερα ἡ Ἐκκλησία εἶναι Μία καί ἀδιαίρετη, ταυτιζόμενη μέ τήν Ἁγία Καθολική καί Ἀποστολική Ἐκκλησία τῶν Ὀρθοδόξων, καί ἑνωμένη στήν πίστη, στήν λατρεία καί στήν διοίκηση. Ἡ ἀποκοπή τῶν αἱρετικῶν καί σχισματικῶν ἀπό τό σῶμα τῆς Ἐκκλησίας δέν παραβλάπτει τήν ἑνότητα, ἀλλά τήν ἐνισχύει, καί τήν προφυλάσσει, ὅπως στήν πράξη ἀποδεικνύεται ἀπό ὅλες τίς συνοδικές ἀποφάσεις ἐναντίον τῶν αἱρέσεων καί τῶν σχισμάτων, καί ὅπως μέ ἔμφαση διατυπώνει ὁ 15ος κανών τῆς Πρωτοδευτέρας Συνόδου τοῦ Μ. Φωτίου (861 μ.Χ.), ὁ ὁποῖος ὑπερασπιζόμενος τούς κληρικούς οἱ ὁποῖοι διακόπτουν τήν μνημόνευση τοῦ ὀνόματος τοῦ αἱρετικοῦ ἤ αἱρετίζοντος ἐπισκόπου ἀποφαίνεται ὅτι αὐτοί οἱ κληρικοί, ὄχι μόνο δέν πρέπει νά κατακρίνονται, ἀλλά ἀντίθετα νά ἐπαινοῦνται καί νά τιμῶνται.

Διότι δέν ἐστράφησαν ἐναντίον ἀληθινῶν καί γνησίων ἐπισκόπων, ἀλλά ἐναντίον ψευδεπισκόπων καί ψευδοδιδασκάλων. Καί δέν διήρεσαν μέ σχίσμα τήν ἑνότητα τῆς Ἐκκλησίας, ἀλλά φρόντισαν νά γλυτώσουν τήν Ἐκκλησία ἀπό σχίσματα καί μερισμούς: «Οἱ τοιούτοι οὐ μόνον τῇ κανονικῇ ἐπιτιμήσει οὐχ ὑπόκεινται πρό συνοδικῆς διαγνώσεως ἑαυτούς τῆς πρός τόν καλούμενον Ἐπίσκοπον κοινωνίας ἀποτειχίζοντες, ἀλλά καί τῆς πρεπούσης τιμῆς τοῖς Ὀρθοδόξοις ἀξιωθήσονται. Οὐ γάρ Ἐπισκόπων, ἀλλά ψευδεπισκόπων καί ψευδοδιδασκάλων κατέγνωσαν, καί οὐ σχίσματι τήν ἕνωσιν τῆς Ἐκκλησίας κατέτεμον, ἀλλά σχισμάτων καί μερισμῶν τήν Ἐκκλησίαν ἐσπούδασαν ρύσασθαι».

Κατά τήν διάρκεια τῆς πρώτης χιλιετίας ἀπειλήθηκε ἡ ἑνότητα τῆς Ἐκκλησίας ἀπό μεγάλες αἱρέσεις καί σχίσματα, ἀλλά μέ τήν ἐπιστασία τοῦ Ἁγίου Πνεύματος περιορίσθηκαν στό ἐλάχιστο οἱ πληγές καί τά τραύματα. Ἀκόμη καί ὅταν κάποιες φορές κυριάρχησαν στήν διοίκηση τῆς Ἐκκλησίας ἐπί μακρά χρονικά διαστήματα οἱ αἱρέσεις, δέν μπόρεσαν νά ἁλώσουν τήν ὁλότητα, τό πλήρωμα τῶν πιστῶν τῆς Ἐκκλησίας, ὅπου σάν σέ μία μεγάλη καί γνήσια σύνοδο ἐνεργοῦσε τό Ἅγιο Πνεῦμα καί διατηροῦσε τήν ἑνότητα. Σέ ὅσους ἀσχολούμαστε καί ἐρευνοῦμε τά ἐκκλησιαστικά κείμενα προκαλεῖ θαυμασμό ἡ συμφωνία πού ὑπάρχει στούς Ἁγίους Πατέρες ὅλων τῶν ἐποχῶν, ἡ ὁποία ὀφείλεται εἰς τό ὄτι τό ἴδιο Ἅγιο Πνεῦμα τούς καθοδηγεῖ καί τούς φωτίζει, καί δέν εἶναι βέβαια δυνατόν τό Ἅγιο Πνεῦμα νά ἀντιτίθεται στόν ἑαυτό του μέ διαφορετικές ὁδηγίες σέ κάθε ἐποχή. 

Ἡ συμφωνία αὐτή τῶν Πατέρων καί ἡ ἑνότητα ὀφείλεται ἐπίσης εἰς τό ὅτι οἱ μεταγενέστεροι Πατέρες ἀκολουθοῦν τούς προηγουμένους ὡς ὄργανα τοῦ Ἁγίου Πνεύματος καί δέν ἀκυρώνουν οὔτε ἀμφισβητοῦν τίς ἀποφάσεις τους. Τό «ἑπόμενοι τοῖς θείοις Πατράσι» εἶναι μαζί μέ τό «ἔδοξε τῷ Ἁγίῳ Πνεύματι», οἱ σταθερές γραμμές τῆς συνοδικῆς καί πατερικῆς πορείας, τῆς ὁποίας βασικό γνώρισμα εἶναι ἡ καταδίκη καί ἡ ἀποκοπή τῶν αἱρέσεων καί τῶν σχισμάτων, ὥστε νά διατηρηθεῖ ἀλώβητη ἡ ἑνότητα τῆς Ἐκκλησίας.

4. Ὁ Παπισμός καί τώρα ὁ Οἰκουμενισμός τοῦ Βαρθολομαίου, τῶν πρό αὐτοῦ καί τῶν σύν αὐτῷ, πλήττουν ἐπικίνδυνα τήν ἑνότητα τῆς Ἐκκλησίας.

Ἡ δεύτερη χριστιανική χιλιετία ἄρχισε μέ τήν ἐπισημοποίηση τῆς ἀπόσχισης τοῦ Παπισμοῦ ἀπό τήν Μία, Ἁγία, Καθολκή καί Ἀποστολική Ἐκκλησία τό 1054 μ.Χ. Ἐπρόκειτο ὄντως γιά μία ὕβρη ἐναντίον τοῦ Θεοῦ καί τῆς Ἐκκλησίας Του, ἐναντίον ἰδιαίτερα τοῦ Ἁγίου Πνεύματος μέ τίς αἱρέσεις τοῦ filioque καί τῆς ἄρνησης τῆς ἄκτιστης Χάρης τοῦ Ἁγίου Πνεύματος. Ἡ ἐκκλησιολογία τοῦ Βατικανοῦ καταργεῖ τό συνοδικό σύστημα καί τό «ἔδοξε τῷ Ἁγίῳ Πνεύματι καί ἡμῖν». Ὁ πάπας τοποθετεῖται ὑπεράνω τῆς συνόδου καί ὅλα ἀποφασίζονται «ὡς ἔδοξε τῷ πάπᾳ». Ὅπως παλαιότερα εἴχαμε γράψει, οἱ Παπιστές πιστεύουν ὅτι διάδοχος τοῦ Χριστοῦ μετά τήν Ἀνάληψή Του στούς οὐρανούς δέν εἶναι τό Ἅγιο Πνεῦμα, ὅπως γράφει ὁ Ἅγιος Γρηγόριος Θεολόγος[8], ἀλλά ὁ Πέτρος καί τοῦ Πέτρου ὁ πάπας. Ἡ Ἐκκλησιολογία τοῦ Παπισμοῦ κινεῖται καί ἀναπτύσσεται ἐπί τῆς γραμμῆς Χριστός – Πέτρος – πάπας, ἐνῶ ἡ Ὀρθόδοξη Ἐκκλησιολογία ἐπί τῆς γραμμῆς Χριστός - Ἅγιο Πνεῦμα - Ἀπόστολοι, δηλαδή σύνοδος[9].

Κατά τήν εὔστοχη παρατήρηση τοῦ Ρώσου θεολόγου Παύλου Εὐδοκίμωφ «ἐνῶ ἡ Ὀρθοδοξία βιώνεται ὡς συνεχιζομένη Πεντηκοστή, ἀντλώντας ἀπό αὐτό τῆς ἀρχή μιᾶς ἐξουσίας συλλογικῆς, συνοδικῆς, στή Δύση ἡ Ρώμη βεβαιώνεται ὡς συνεχιζόμενος Πέτρος, μόνος ἡγεμών καί ἀντιπρόσωπος ὅλων τῶν ἐξουσιῶν τοῦ Χριστοῦ»[10]. Συνέπεια αὐτῆς τῆς μή ἁγιοπνευματικῆς πορείας τοῦ Παπισμοῦ ἦταν νά υἱοθετηθοῦν ὑπό τήν καθοδήγηση, ὄχι τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, ἀλλά τοῦ πάπα, δεκάδες αἱρέσεων καί πλανῶν, κορυφαία τῶν ὁποίων ἦταν αὐτή τῆς Α´ Βατικανῆς Συνόδου τοῦ 1870 περί τοῦ ὅτι ὁ πάπας δέν ἔχει ἁπλῶς τό πρωτεῖο ἐξουσίας ἐφ᾽ ὅλης τῆς ἐκκλησίας, ἀλλά εἶναι καί ἀλάθητος.

Σχετικά μάλιστα μέ τήν ἐπικαιρότητα τῶν ἡμερῶν μας ὡς πρός τό μυστήριο τῆς Θείας Εὐχαριστίας καί προφανῶς ὑπό τήν ἐπίδραση παρομοίων ἀντιλήψεων πρός τίς σημερινές, ὡς καί πρός ἐξύψωση τοῦ κλήρου ἔναντι τοῦ λαοῦ, ἐστέρησαν ἀπό τούς λαϊκούς τήν μετάληψη τοῦ αἵματος τοῦ Χριστοῦ ὑπό τό φυσικό στοιχεῖο τοῦ οἴνου, καί μεταδίδουν μόνο τό σῶμα ὑπό τήν περίεργη μορφή τῆς ἄζυμης ὄστιας, ἀποφεύγοντας ἔτσι τήν χρήση τῆς ἁγίας Λαβίδος, τό κουταλάκι τῶν ἀπίστων καί βλασφήμων τοῦ ἁγιωτάτου καί μεγίστου μυστηρίου τῆς Θείας Εὐχαριστίας. Ἡ πρώτη αὐτή ἀπόπειρα οἰκοδόμησης ἑνός Πύργου τῆς Βαβέλ, μέ τόν πάπα ὑψωμένο ὑπεράνω τῶν ἄστρων στά ὕψη τῆς θεότητος, κατά τό παράδειγμα τοῦ Ἑωσφόρου, δέν ἄργησε νά ἐπιφέρει τήν σύγχυση τῶν θεολογικῶν γλωσσῶν στούς κόλπους τοῦ Παπισμοῦ μέ τίς ποικίλες αἱρέσεις τοῦ Προτεσταντισμοῦ.

Ἡ ἑνότητα χάθηκε ὄχι μόνο σέ σχέση μέ τήν Μία, Ἁγία, Καθολική καί Ἀποστολική Ἐκκλησία, ἀφοῦ οὔτε στήν πίστη, οὔτε στήν λατρεία, οὔτε στήν διοίκηση ὑπῆρχε συμφωνία, ἀλλά καί μέσα στούς κόλπους τοῦ Παπισμοῦ μέ τόν Προτεσταντισμό νά ἐπιτείνει καί νά αὐξάνει τήν σύγχυση στήν θεολογική γλώσσα. Ἡ Δύση χωρίς τήν ἐνεργό παρουσία καί δράση τοῦ Ἁγίου Πνεύματος ἀποχριστιανίσθηκε καί ἐκκοσμικεύθηκε. Δυστυχῶς αὐτόν τόν δρόμο ἀκολουθεῖ τώρα καί ἡ Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία πρωτοστατοῦντος τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου ἀπό τίς ἀρχές τοῦ 20οῦ αἰώνα. Σέ ἄλλη μας μελέτη ἀναλύσαμε, βάσει κειμένων καί πηγῶν, αὐτήν τήν ἐγκατάλειψη τῆς ἁγιοπνευματικῆς καί πατερικῆς γραμμῆς πού τηρήθηκε πιστά μέχρι καί τόν 19ο αἰώνα[11], ἀλλά ἐγκαταλείφθηκε κατόπιν ἀπό θεωρούμενες μεγάλες μορφές πατριαρχῶν στούς οἰκουμενιστικούς κύκλους, ἀλλά στήν ἀλήθεια ἐνταγμένων στούς σχεδιασμούς τῆς «Νέας Ἐποχῆς» καί τῆς «Νέας Τάξεως» πραγμάτων, ὅπως οἱ πατριάρχες Ἰωακείμ Γ´, Μελέτιος Μεταξάκης, Ἀθηναγόρας καί ὁ σημερινός πατριάρχης Βαρθολομαῖος.

Δέν μᾶς ἔφταναν οἱ ἀλλαγές στήν πίστη τῆς Μιᾶς, Ἁγίας, Καθολικῆς καί Ἀποστολικῆς Ἐκκλησίας μέ τήν ἀναγνώριση τῶν αἱρέσεων ὡς ἐκκλησιῶν καί τήν ἐπικύρωση τῆς συμμετοχῆς μας στό «Παγκόσμιο Συμβούλιο Ἐκκλησιῶν», δηλαδή αἱρέσεων, ἀπό τήν ψευδοσύνοδο τοῦ Κολυμπαρίου τῆς Κρήτης (2016), ὅπως καί ἡ ἐγκατάλειψη τοῦ συνοδικοῦ τρόπου συγκλήσεως καί λειτουργίας τῆς «Συνόδου». Δέν μᾶς ἔφτανε ἡ ἐπιδιωκόμενη ἀλλαγή στήν διοίκηση τῆς Ἐκκλησίας μέ τήν μίμηση τοῦ παπικοῦ πρωτείου ἐξουσίας ἀπό τόν οἰκουμενικό πατριάρχη καί ἡ ἀναπτυχθεῖσα νέα αἱρετική ἐκκλησιολογία περί τοῦ «πρώτου ἄνευ ἴσων» (primus sine paribus), πού ἐφαρμόσθηκε μέ τήν διαιρετική εἰσπήδηση στά ὅρια ἄλλης ἐκκλησιαστικῆς δικαιοδοσίας κατά τήν ἀναγνώριση τῶν σχισματικῶν τῆς Οὐκρανίας.

Δέν μᾶς ἔφταναν τόσες αἱρετικές ἀποκλίσεις τοῦ πατριάρχου Βαρθολομαίου, πού δέν ὑπολογίζει πλέον οὔτε τό «ἔδοξε τῷ Ἁγίῳ Πνεύματι» οὔτε τό «ἑπόμενοι τοῖς θείοις Πατράσι», ἀλλά οἰκοδομεῖ καί αὐτός, ὅπως καί ὁ πάπας, μέσα στό χῶρο τῆς Ὀρθοδοξίας νέο Πύργο τῆς Βαβέλ, πού θά καταρρεύσει ὅμως γρήγορα, διότι ἤδη ἔχει ἀρχίσει ἡ σύγχυση καί ἡ ἀσυμφωνία στή γλώσσα τῶν θεολόγων καί τῶν κληρικῶν. Ἔπρεπε νά τολμήσει νά πλήξει καί τήν ἑνότητα στή Θεία Λατρεία, συμφωνώντας μέ τούς ἀνά τήν οἰκουμένη σχεδιαστές τοῦ κλεισίματος τῶν ναῶν καί τῆς φοβίας ἀπό τήν μετάληψη τοῦ σώματος καί αἵματος τοῦ Χριστοῦ. Σκανδαλίζουν τά ἀνά τήν οἰκουμένη ὀλισθήματα τῶν ἀρχιερέων τοῦ Οἰκουμενικοῦ Θρόνου, ὡς πρός τήν ἐγκατάλειψη τοῦ παραδοσιακοῦ τρόπου μετάδοσης τῆς Θείας Εὐχαριστίας μέ τήν Ἁγία Λαβίδα, στήν Ἀμερική, στήν Αὐστραλία, στήν Μεγάλη Βρετανία, στήν Ὀλλανδία, στή Γερμανία, στό Βέλγιο καί ἀλλοῦ.

Μασκοφορεμένοι ἱερεῖς μασκαρεύουν καί εὐτελίζουν τό Μέγα Μυστήριο, μασκαράδες οἱ ἴδιοι καί ὄχι λειτουργοί τῆς Ἱερωσύνης. Καί ἀντί νά τούς ἐπιπλήξει καί νά τούς ἐπιτιμήσει συνοδικά, τούς καλύπτει μεταμορφώνοντας ἕνα ἀνύπαρκτο μέχρι τώρα ποιμαντικό θέμα σέ σπουδαῖο πρόβλημα πού χρήζει πανορθόδοξης ἀντιμετώπισης. Δημιουργοῦμε ἕνα πρόβλημα καί μετά ἐπιδιώκουμε νά τό λύσουμε μέ ἀντορθόδοξο καί ἀντιπαραδοσιακό τρόπο μέ τήν ὑποκριτική μάλιστα καί καθησυχαστική δήλωση «ὅτι οὐδόλως προτιθέμεθα νά ἀποστῶμεν ἐκ τῶν κληροδοτηθέντων, πᾶσιν ἡμῖν ὑπό τῶν μακαρίων Πατέρων ἡμῶν». Αὐτά γράφει ὁ πατριάρχης Βαρθολομαῖος σέ πατριαρχικό γράμμα, πού ἔστειλε τήν 1η Ἰουνίου πρός τούς προκαθημένους τῶν αὐτοκεφάλων ἐκκλησιῶν, καταλήγοντας διά τῶν ἑξῆς: «Ἐνώπιον τῶν διαμορφουμένων συνθηκῶν ἐπιθυμοῦμεν νά ἐνωτισθῶμεν τόν ἀδελφικόν Ὑμῶν λογισμόν καί τάς σκέψεις, ὥστε, ἀπό κοινοῦ νά πορευθῶμεν εἰς τήν ποιμαντικήν ἀντιμετώπισιν τῶν ἀμφισβητήσεων τοῦ καθιερωμένου τρόπου μεταδόσεως τῆς Θείας Κοινωνίας».

Τό σκεπτικό τοῦ πατριαρχικοῦ γράμματος εἶναι ἐκκλησιολογικά χειρότερο καί ἀπό τά ὀλισθήματα τῶν ἀρχιερέων τοῦ Θρόνου καί ἄλλων, πού εὐτελίζουν τό μυστήριο τῆς Θείας Εὐχαριστίας, διότι ὅπως ὀρθά γράφτηκε «θέτει θέμα ἐκ τοῦ μή ὄντος. Θέτει ζήτημα πού δέν ὑφίσταται, ἀκριβῶς γιά νά τοῦ δώσει ὑπόσταση. Νά τό ἀναγάγει σέ πεδίο προβληματισμοῦ!!!»[12]. Ἄν ὄντως ἰσχύει ἡ δήλωση ὅτι δέν πρόκειται νά ἀλλάξουμε ὅσα μᾶς κληροδότησαν οἱ Ἅγιοι Πατέρες, καί ἕνα ἀπό αὐτά εἶναι καί ἡ μετάδοση τῆς Θείας Κοινωνίας μέ τήν Ἁγία Λαβίδα, ἀρκοῦσε αὐτό γιά νά συμμαζέψει τούς ἀρχιερεῖς τῆς Διασπορᾶς, ἀλλά καί γιά νά δώσει μήνυμα καί πρός τίς ἄλλες ἐκκλησίες νά συμμορφωθοῦν ἐπί τέλους σέ μία ὀρθόδοξη θέση τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου. Μᾶς ἐξέπληξαν πάντως εὐχάριστα οἱ συνοδικές ἀποφάσεις τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος ἀλλά καί τῆς Ἐκκλησίας τῆς Κρήτης.

Ἡ πρώτη ἀποφάσισε κατά τήν συνεδρία τῆς 3ης Ἰουνίου, καί μάλιστα ἀφοῦ ἔλαβε γνώση τοῦ Γράμματος τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριάρχου, ὅτι «ἡ διαδικασία μεταδόσεως τῆς Θείας Κοινωνίας πρός τούς πιστούς παραμένει ὡς ἔχει καί ὅπως μᾶς ἔχει παραδοθεῖ ὑπό τῶν Ἁγίων Πατέρων καί ὑπό τῆς Ἱερᾶς μας Παραδόσεως». Ἡ δεύτερη «ἀνακοινώνει ὁμόφωνα, καί πρός κάθε κατεύθυνση, ὅτι τό Πανίερο Μυστήριο τῆς Θείας Εὐχαριστίας εἶναι ἀδιαπραγμάτευτο, ἡ δέ Ἐκκλησιαστική ἐμπειρία μαρτυρεῖ ὅτι ὁ καθιερωμένος τρόπος τῆς μετάδοσης τοῦ Παναγίου Σώματος καί τοῦ Τιμίου Αἵματος τοῦ Χριστοῦ μας στούς πιστούς δέν ἀποτελεῖ αἰτία ἀσθένειας, γι᾽ αὐτό καί δέν τίθεται σέ καμία συζήτηση ἤ διάλογο»[13].

Ἡ ἀνησυχία πάντως παραμένει, διότι καί στήν ψευδοσύνοδο τοῦ Κολυμπαρίου καί στό Οὐκρανικό εἴχαμε συνοδικές Ὀρθόδοξες ἀποφάσεις, οἱ ὁποῖες τελικά ἐγκαταλείφθηκαν γιά νά εὐθυγραμμισθοῦν οἱ περισσότεροι πρός τίς ἀντορθόδοξες θέσεις τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου, τό ὁποῖο ὑπό τήν σημερινή του ἡγεσία δέν ἐπιδιώκει νά στηρίζει καί νά ἐκφράζει τήν Ὀρθόδοξη Παράδοση καί νά λειτουργεῖ συνοδικά καί πατερικά ἐν Ἁγίῳ Πνεύματι. Υἱοθετεῖ καί ὑποστηρίζει καινοτομίες καί πλάνες καί προβαίνει σέ ἐνέργειες πού καταστρέφουν τήν ἑνότητα τῆς Ἐκκλησίας, ὅπως ἔγινε μέ τήν ἡμερολογιακή μεταρρύθμιση τοῦ 1924, μέ τήν συμμετοχή μας στό «Παγκόσμιο Συμβούλιο Ἐκκλησιῶν», μέ τήν ψευδοσύνοδο τῆς Κρήτης, μέ τό οὐκρανικό ψευδοαυτοκέφαλο καί τώρα μέ τόν τρόπο ἀλλαγῆς στήν μετάδοση τῆς Θείας Κοινωνίας.

Οὕτως ἤ ἄλλως ἀντί νά βοηθεῖ στήν ἐπικράτηση ἑνιαίας θεολογικῆς γραμμῆς καί ἑνιαίας θεολογικῆς γλώσσας, ἐκφράζοντας τήν συμφωνία τῶν Πατέρων (consensus Patrum), μέ τήν μεταπατερική - ἀντιπατερική του γραμμή προκαλεῖ σύγχυση καί διαιρέσεις πού ἀναπότρεπτα θά προκαλέσουν τήν ἐπέμβαση τοῦ Θεοῦ, ὥστε νά σταματήσει ἡ οἰκοδόμηση μέσα στήν Ὀρθοδοξία τοῦ νέου Πύργου τῆς Βαβέλ τοῦ Οἰκουμενισμοῦ καί τῆς Παγκοσμιοποίησης, καί νά ἐπανέλθει ἡ ἑνότητα καί ἡ συμφωνία τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, τῆς Ἀποστολικῆς καί Πατερικῆς Παράδοσης, νά ξαναφορέσει ἡ Ὀρθοδοξία τόν χιτώνα τῆς Ἀληθείας, ὅπως ψάλλουμε στό κοντάκιο τῆς Κυριακῆς τῶν Ἁγίων Πατέρων πρίν ἀπό τήν Ἁγία Πεντηκοστή: «Τῶν Ἀποστόλων τό κήρυγμα, καί τῶν Πατέρων τά δόγματα, τῇ Ἐκκλησίᾳ μίαν τήν πίστιν ἐκράτυνεν· ἥ καί χιτῶνα φοροῦσα τῆς ἀληθείας, τόν ὑφαντόν ἐκ τῆς ἄνω θεολογίας, ὀρθοτομεῖ καί δοξάζει, τῆς εὐσεβείας τό μέγα μυστήριον».

[1]. Βλ. Πρωτοπρεσβύτερος Θεοδωρος Ζησης, Ἑπόμενοι τοῖς θείοις Πατράσι. Ἀρχές καί κριτήρια τῆς Πατερικῆς Θεολογίας, Θεσσαλονίκη 1997, σελ. 157.

[2]. Εἰς τήν Ἁγίαν Πεντηκοστήν 1, 4, PG 50, 459.

[3]. Αὐτόθι 2, 1, PG 50, 463.

[4]. Περί τοῦ Ἁγίου Πνεύματος 24, PG 32, 172B.

[5]. Ἡ σχετική διήγηση τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης γιά τόν Πύργο τῆς Βαβέλ εὑρίσκεται εἰς τό βιβλίο Γένεσις 11, 1-9.

[6]. Πράξ. 15, 22.

[7]. Αὐτόθι 15, 28.

[8]. Λόγος 31, 29 Θεολογικός 5ος, Περί τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, ΕΠΕ 4, 244: «Γεννᾶται Χριστός, προτρέχει· βαπτίζεται, μαρτυρεῖ· πειράζεται, ἀνάγει· δυνάμεις ἐπιτελεῖ, συμπαρομαρτυρεῖ· ἀνέρχεται, διαδέχεται».

[9]. Πρωτοπρεσβύτερος Θεοδωροσ Ζησησ, Ἑπόμενοι τοῖς θείοις Πατράσι, σελ. 180.

[10]. Παυλου Evdokimov, Ἡ Ὀρθοδοξία, Ἐκδόσεις Βασ. Ρηγοπούλου, Θεσσαλονίκη 1972, σελ. 41.

[11]. Βλ. τήν μελέτη «Ἀπό τήν Ὀρθοδοξία στόν Οἰκουμενισμό. Ἡ μεγάλη ἀνατροπή τοῦ 20οῦ αἰώνα», στό βιβλίο μας Ἁγία καί Μεγάλη Σύνοδος. Πρέπει νά ἐλπίζουμε ἤ νά ἀνησυχοῦμε;, ἐκδόσεις «Τό Παλίμψηστον», Θεσσαλονίκη 2016, σελ. 15-48. 

[12]. Σοφια Τσεκου, Διακρίνω στημένο σκηνικό…. ἤ μᾶλλον παρασκήνιο, Ἱστότοπος ΑΚΤΙΝΕΣ, 2 Ἰουνίου 2020.

[13]. Βλ. ἱστότοπο Romfea.gr.27.5.2020.

https://www.romfea.gr