Η ΚΙΝΗΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΝΩΣΗ ΤΩΝ ΕΚΚΛΗΣΙΩΝ ΠΡΙΝ ΤΗΝ ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΑΚΗ ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑ ΤΟΥ 1924 ΜΕΡΟΣ 21ον

(Εφημερίδα ''ΑΤΛΑΝΤΙΣ'' 5 Μαίου 1924 ν.ημ.)

Σημ: Μετά την εκλογή του Αλέξανδρου Παπαναστασίου τον Μάρτιο του 1924 με την βοήθεια του κόμματος των Φιλελευθέρων, η κυβέρνηση Παπαναστασίου κήρυξε έκπτωτη την Βασιλεία με το δημοψήφισμα της 13 Απριλίου 1924. 

Στην Αθήνα -σύμφωνα με τον Τύπο της εποχής- κυκλοφορεί διάχυτη η φημολογία, πως θα απαγορευθούν όποιες λέξεις υπάρχουν στα σχολικά και εκκλησιαστικά βιβλία και αναφέρονται στη λέξη ''βασιλεία''. 

Για τον λόγο αυτό γράφεται στην ''ΑΤΛΑΝΤΙΔΑ'' το παραπάνω άρθρο, που αναφέρεται και στις αντιδράσεις των πρώτων αντινεωτεριστών και αντικαινοτόμων 

Γνησίων Ορθοδόξων Χριστιανών.

ΟΙ ΚΑΡΠΟΙ ΤΟΥ ΝΕΟΗΜΕΡΟΛΟΓΙΑΚΟΥ ΣΧΙΣΜΑΤΟΣ

ΚΑΙ Η ΑΝΑΔΕΙΞΗ ΤΩΝ 

ΓΝΗΣΙΩΝ ΟΡΘΟΔΟΞΩΝ ΧΡΙΣΤΙΑΝΩΝ

Από την πρώτη ημέρα της ημερολογιακής μεταρρύθμισης (Κυριακή 10/23 Μαρτίου 1924) ανακοινώνεται δια του Τύπου1 από ''Επιτροπή Ορθοδόξων'' τα εξής: ''Παρακαλούνται και προτρέπονται πάντες οι ευσεβείς Ορθόδοξοι, όπως συνενώσωσι μεθ΄ημών τας δυνάμεις αυτών, προς ματαίωσιν του Εκκλησιαστικού σχίσματος και πρόληψιν πασών των εξαυτού επαπειλουμένων ολεθρίων συνεπειών. Υ.Γ. Τόπος συγκεντρώσεως εις την αίθουσαν του Συλλόγου των Εμπορουπαλλήλων (πλατεία Μητροπόλεως) την σήμερον Κυριακήν 23/10 Μαρτίου 1924, ώραν 11 π.μ. Η ΕΠΙΤΡΟΠΗ''. Η αμέσως επόμενη αντίδραση των Ορθοδόξων Χριστιανών που αντιτάχθηκαν στην Ημερολογιακή Καινοτομία εκδηλώθηκε με την επίσημη διαμαρτυρία ενώπιον του Μητροπολίτη Αθηνών Χρυσόστομου Παπαδόπουλου από την ''Επιτροπή Ορθοδόξων''2. Μετά την άκαρπη επίσκεψη στα γραφεία της Μητρόπολης, η Επιτροπή ζήτησε τηλεγραφικώς από το Πατριαρχείο Αλεξανδρείας να απαντήσει, αν είναι σύμφωνο με την εφαρμογή του νέου ημερολογίου στην Εκκλησία, γιατι ο Μητροπολίτης Αθηνών (στην απευθείας συνάντησή της), την είχε διαβεβαιώσει (την Επιτροπή), πως το Πατριαρχείο είχε συμφωνήσει. Το Πατριαρχείο όμως δια του Πατριάρχη Φωτίου απάντησε3, πως δεν συμφωνεί και αναμένει την σύγκληση Οικουμενικής Συνόδου, προκειμένου να αποφασίσουν ομοθυμαδόν όλα τα Πατριαρχεία και οι αυτοκέφαλες Αρχιεπισκοπές, περί του τι μέλλει γενέσθαι. 

Το τηλεγράφημα αυτό δημοσιοποίησε η ''Επιτροπή των Ορθοδόξων'' στην εφημερίδα ''ΕΜΠΡΟΣ'' της 5ης Απριλίου 1924 ν.ημ., μαζί με αναφορά της στον Μητροπολίτη Αθηνών, ότι δηλαδή είχε διαβεβαιώσει την Επιτροπή, πως το Πατριαρχείο Αλεξανδρείας είχε συμφωνήσει...! Ο Χρυσόστομος Παπαδόπουλος απάντησε στην εν λόγω εφημερίδα4 -με ένα άκρως ειρωνικό και απαξιωτικό μήνυμά του- πως εννοούσε, ότι το Πατριαρχείο συμφωνούσε μεν με την εφαρμογή της ημερολογιακής καινοτομίας, ζητούσε δε την σύγκληση Οικουμενικής Συνόδου περί διευθέτησης του ζητήματος... Το Πατριαρχείο Αλεξανδρείας, όμως -δια του δημοσιευθέντος τηλεγραφήματος- ρητώς δεν συμφωνούσε και έτσι... απλά πιάστηκε ψευδόμενος -δημοσίως- ο ''Αρχιερέας'' του εκκλησιαστικού σχίσματος!5 

Το τηλεγράφημα του Πατριαρχείου6 ήταν λακωνικό: ΑΛΕΞΑΝΔΡΕΙΑ, 29 Μαρτίου 1924. ''Αποστολικοί Πατριαρχικοί θρόνοι εμμένουσι καθεστώτι, ουδεμίαν μεταρύθμισιν Ημερολογίου εγκρίνοντες άνευ Συνόδου Μεγάλης, Τοπικής ή Οικουμενικής. Πατριάρχης ΦΩΤΙΟΣ''. Από τις πρώτες εβδομάδες της ημερολογιακής μεταρρύθμισης έχουμε γενικευμένες αντιδράσεις τμημάτων του λαού, όχι μόνο σε όλη την ελληνική επικράτεια, όπως νομιζόταν από πολλούς, αλλά και σε χώρες όπου εδράζονται τα Πατριαρχεία και οι αυτοκέφαλες αρχιεπισκοπές της Κύπρου και της νεόδμητης Αρχιεπισκοπής Βορείου και Νοτίου Αμερικής. Στην Αμερική, από την αναρρίχηση του Μελετίου Μεταξάκη στον Πατριαρχικό Θρόνο (1923) έχουμε Εκκλησιαστικό Σχίσμα.7

Ο Μητροπολίτης Χαλδείας Βασίλειος Τρωιανός, τον οποίο διόρισε η Αρχιεπισκοπή Αθηνών ως Έξαρχο στην Αμερική, δεν αποδέχθηκε την Επίβαση του Μελετίου στο Οικουμενικό Πατριαρχείο, τη στιγμή που ο δεύτερος καθαιρέθηκε επίσημα από την Εκκλησία της Ελλάδος και, ως εκ τούτου ο Μεταξάκης αντιμετωπιζόταν από τους περισσοτέρους ομογενείς των Η.Π.Α., ως καθηρημένος και σχισματικός! Ειδικότερα το Σχίσμα στην Αμερική εκδηλώθηκε εντονότερο, όταν ιδρύθηκε από τον καθηρημένο Μελέτιο Μεταξάκη8 η πρώτη Αρχιεπισκοπή Βορείου και Νοτίου Αμερικής (1922), που υπάχθηκε απευθείας στο Πατριαρχείο Κων/πόλεως, με αρχιεπίσκοπο τον γνωστό νεωτεριστή, πρώην Επίσκοπο Ροδοστόλου, Αλέξανδρο Δημόγλου. Στη συνέχεια ο Μητροπολίτης Βασίλειος Τρωιανός (πρώην Μητροπολίτης Μονεμβασίας) ανακήρυξε ''Αυτοκέφαλη Εκκλησία Αμερικής και Καναδά'' και καθαιρέθηκε. Με την ημερολογιακή μεταρρύθμιση, οι ομογενείς -χωρισμένοι και εκεί σε ''Βασιλικούς'' και Βενιζελικούς''- διίστανται και επί της εφαρμογής του εκκλησιαστικού ημερολογίου. Οι μεν ακολουθούν το παλαιό -πλέον- ημερολόγιο και οι δε το νέο. Είνε δε τόσο άγρια τα πάθη και οι πολιτικές αντιπαλότητες, που συχνά συμβαίνουν έκτροπα ακόμη και μέσα σε ναούς. Η ''ΑΤΛΑΝΤΙΣ'' εφημερίδα βασιλικής κατεύθυνσης αντιμάχεται τον ''ΕΘΝΙΚΟ ΚΗΡΥΚΑ'', που αποτελεί το αντίπαλο, πολιτικό δέος. 

Στο Πατριαρχείο Αλεξανδρείας, αφού και εκεί εκλέχθηκε Πατριάρχης ο Μελέτιος Μεταξάκης -αντικαθιστώντας τον απερχόμενο Πατριάρχη Φώτιο- εφάρμοσε το νέο ημερολόγιο. Αμέσως εκδηλώθηκαν αντιδράσεις κυρίως στο Κάιρο, και στην Αλεξάνδρεια, όπου υπήρχε ακμάζων Ελληνισμός. Στην αρχή οι πιστοί των πατρώων παραδόσεων κατά το του Αποστόλου Παύλου ''Στήκετε και κρατείτε τας παραδόσεις ας εδιδάχθητε είτε δια λόγου είτε δι’ επιστολής ημών...'' παρακολουθούσαν τις λειτουργίες και τις καθημερινές ακολουθίες σε Ρώσικους Ναούς, που δεν είχαν αποδεχθεί την ημερολογιακή καινοτομία. Στο βιβλίο του Παναγιώτη Βαφειάδη ''ΒΙΟΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΕΙΑ ΤΟΥ ΜΕΛΕΤΙΟΥ ΜΕΤΑΞΑΚΗ καταγράφονται επιστολές και τηλεγραφήματα υπό των πρώτων αντιδρώντων στην ημερολογιακή καινοτομία: ''ΑΛΕΞΑΝΔΡΕΙΑ 14/24 Σεπτεμβρίου 1931. Σήμερον πάνσεπτον εορτήν του Τιμίου και Ζωοποιού Σταυρού εμμένοντες ορθόδοξον Ιουλιανόν ημερολόγιον, ενθέω ζήλω, μήμονες ιερών και πατρίων εώρτασαν πανηγυρικώς, απείρω εκκλησιάσματι εν Ρωσσική Εκκλησία, προς τιμήν αγίας Αποστολικής Ορθοδόξου Ανατολικής Εκκλησίας της υπό Θεοπνεύστων Πατέρων εν Οικουμενικαίς Συνόδοις στερεωθείσης, και υπό Πατριάρχην Μελέτιον Μεταξάκην καινοτομηθείσης και διαιρεθείσης προς ανυπολόγιστον βλάβην και ζημίαν Ορθοδοξίας και Ελληνικού Γένους. ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Α. Γκιουλές'' 

Στα καθ΄ημάς, δεκαπέντε ημέρες μετά την εφαρμογή του νέου ημερολογίου9 ήρθε η μεγάλη θεομητορική εορτή του Ευαγγελισμού με το παλαιό -πλέον- ημερολόγιο. Σημειωτέον, ότι όλες οι εορτές από 10 έως και 22 Μαρτίου δεν εορτάσθηκαν ποτέ, αφού με την μεταρρύθμιση αυτή, η ημερομηνία της 10ης Μαρτίου έγινε αυτομάτως η 23η! Οι πρώτοι Ορθόδοξοι Χριστιανοί από την Αθήνα και τις γύρω συνοικίες άρχισαν να συρρέουν από την παραμονή το απόγευμα στην Μητροπολιτικό Ναό της Αθήνας, που τιμάται προς τιμήν του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου. Στον πρώτο εορτασμό -κατά το παλαιό ημερολόγιο- στον Μητροπολιτικό Ναό της Αθήνας συνέβησαν δύο μεγάλα θαύματα: η ίαση ενός κωφαλάλου παιδιού και μιας γυναίκας παράλυτης και κωφάλαλης. Τα θαύματα αυτά με στοιχεία δημοσιευμένα σε αθηναικές εφημερίδες της εποχής προκαλούν την οργή, την αλαζονία της εκκλησιαστικής ''εξουσίας'', αλλά και την ευτελή απαξίωση εκ μέρους του Χρυσόστομου Παπαδόπουλου, σε βαθμό τέτοιο, ώστε με ανακοίνωσή του στον ημερήσιο Τύπο της εποχής να τα χαρακτηρίσει ''αποκυήματα της φαντασίας''... Εύχεσθε!

(Εφημερίδα των Αθηνών ''ΕΜΠΡΟΣ'', Κυριακή 10/23 Μαρτίου 1924)

ΟΙ ΚΛΗΡΙΚΟΙ ΖΗΤΟΥΝ ΕΙΣΟΔΟΝ ΕΙΣ ΤΗΝ ΕΚΚΛΗΣΙΑΝ

ΑΘΗΝΑΙ, 6 Μαίου 1924. - (Ιδ. τηλ. του ''Εθνικού Κήρυκος''). - Ο Μητροπολίτης Γόρτυνος και Μεγαλουπόλεως κ. Πολύκαρπος Συνοδινός έκαμεν αίτησιν προς την Ιεράν Σύνοδον, όπως αύτη ενεργήση και εισέλθουν και κληρικοί εις την μέλλουσαν να καταρτισθή Γερουσίαν.

ΣΗΜ. Ε.Κ. - Κατά την διάρκειαν του Ιερού Αγώνος, ο Ελληνικός Κλήρος είχεν ενεργόν μέρος εις τας Εθνοσυλεύσεις. Κληρικοί ελάμβανον τα ανώτερα της Πολιτείας αξιώματα, ανεδείχθησαν ακόμη και Πρόεδροι του Βουλευτικού και Εκτελεστικού, διαχειριζόμενοι δηλονότι το πρωθυπουργικόν αξίωμα, όπως ήτο ο Βρεσθένης Θεοδώρητος. Ο Αρχιμανδρίτης Γρηγόριος Παπαφλέσσας έπεσε μαχόμενος την 20ήν Μαίου του 1825, έχων δύο υπουργεία, των Εσωτερικών και της Αστυνομίας. Εις την Κυπριακήν Βουλήν αντιπροσωπεύεται ο Αρχιεπίσκοπος Κύπρου. Εις την Αγγλίαν κληρικοί είναι μέλη της Βουλής των Λόρδων. Και εις την Αμερικήν ο Κλήρος έχει το δικαίωμα να καταλάβη και τα ανώτερα αξιώματα. Ο ιερεύς κ. Βαν Ντάικ έγινε Πρέσβυς της Αμερικής εις την Ολλανδίαν. Οι Ρώσσοι κληρικοί εκλέγονται βουλευταί. Ο σημερινός Πρωθυπουργός της Αυστρίας είναι ιερεύς.

(Εφημερίδα ''ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ'', Τρίτη 6 Μαίου 1924)

(Εφημερίδα ''ΣΚΡΙΠ'', Σάββατο 24 Μαίου 1924)

Η γελοιογραφία της εποχής αναφέρεται στον Μελέτιο Μεταξάκη, ο οποίος στις 10 Ιουλίου 1923 (και με προτροπή του επιστήθιου φίλου του Ελευθερίου Βενιζέλου) εξαναγκάστηκε σε παραίτηση, μετά την επικράτηση του κινήματος των Νεότουρκων, τις καθημερινές σχεδόν  ''εισβολές'' στο Οικουμενικό Πατριαρχείο της ομάδας του γνωστού παπα-Ευθύμ Καραχισαρίδη (1884-1968), αλλά και τις αντιδράσεις Συνοδικών, που δεν αποδέχονταν την αντικανονική Επίβασή του στον Οικουμενικό Θρόνο! Ο Μεταξάκης εικονίζεται με πολιτική περιβολή, γιατι μαζί με τον Χρυσόστομο Παπαδόπουλο εισήγαγαν στην Εκκλησία και αυτόν τον νεωτερισμό: όταν βρίσκονταν εκτός ελληνικού εδάφους κυκλοφορούσαν με τα κοσμικά κοστούμια της εποχής. Ο σκιτσογράφος προσκαλεί τον Μελέτιο να πάει στην Δύση (επειδή της εξέτρεφε άπειρο σεβασμό και ιδιαίτερη αγάπη!) προκειμένου να βοηθήσει τον επόμενο Πατριάρχη Γρηγόριο Ζ' (1850-1924) στις σχέσεις του με τους Νεότουρκους. Η Εσπερία που αναφέρεται στη λεζάντα του σκίτσου εννοείτο τότε η Δύση! 

ΟΙ ΕΛΛΗΝΕΣ ΧΡΙΣΤΙΑΝΟΙ ΚΑΙ 

Η ΕΟΡΤΗ ΤΟΥ ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΜΟΥ

ΕΝ ΚΩΦΑΛΑΛΟΝ ΠΑΙΔΙΟΝ ΑΝΕΚΤΗΣΕ ΤΗΝ ΦΩΝΗΝ ΤΟΥ

ΚΑΤΑ ΤΟΝ ΧΘΕΣΙΝΟΝ ΕΣΠΕΡΙΝΟΝ ΕΙΣ ΤΟΝ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΙΚΟΝ ΝΑΟΝ

...''Οι προσερχόμενοι κατέκλυσαν μετ΄ολίγον τον Ναόν ολόκληρον και η κυκλοφορία εντός αυτού κατέστη αδύνατος. Οι πιστοί ήκουσαν τον εσπερινόν, μετά δυσφορίας δε συνεζήτουν μετά την απόλυσιν επί της αλλαγής του θρησκευτικού ημερολογίου και της μετακινήσεως της εορτής του Ευαγγελισμού. Ευλαβείς δέσποιναι, αναμίξ μετά γυναικών του λαού, κύριοι και άνθρωποι των κάτω στρωμάτων εις μίαν γενικήν ομοφωνίαν, διεδήλουν την εμμονήν των εις τα άγια δόγματα της θρησκείας, τα οποία ''ήλθαν να μας αλλάξουν οι Δημοκρατικοί'' και μια φωνή ηκούετο: ''...Εμείς δεν θα γίνωμε Φράγκοι. Είμεθα Ορθόδοξοι.'' Ενώ όμως εγένοντο αι συζητήσεις αυταί διεδόθη, ότι ο Μητροπολίτης διέταξε να κλεισθή η Εκκλησία, καθ' όσον ουδείς λόγος συνέτρεχεν ίνα παραμείνη ανοικτή προς ολονυκτίαν, υφ΄όσον η εορτή του Ευαγγελισμού είχε τελεσθή προ ημερών. Οι Επίτροποι του Ναού ερωτηθέντες υπό των πιστών, εβεβαίωσαν την πληροφορίαν. Η επιβεβαίωσις αύτη προεκάλεσεν θύελλαν διαμαρτυριών και μία ηκούετο φωνή: - Δεν θα φύγωμε! - Θα μείνωμε όλη νύκτα! - Είμεθα Χριστιανοί και μας ανήκει η Εκκλησία!''...

(Ρεπορτάζ της εφημερίδας ''ΣΚΡΙΠ'' της 7ης Απριλίου 1924 ν.ημ.) 

ΚΑΙ ΔΕΥΤΕΡΟΝ ΘΑΥΜΑ

ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΧΘΕΣΙΝΗΝ ΕΟΡΤΗΝ ΤΟΥ ΕΑΥΑΓΓΕΛΙΣΜΟΥ
ΓΥΝΗ ΠΑΡΑΛΥΤΟΣ ΚΑΙ ΚΩΦΑΛΑΛΟΣ ΕΓΕΝΕΤΟ ΥΓΙΗΣ

...''Περί το Μεσονύκτιον της Κυριακής προς Δευτέραν, μέλη της Ορθοδόξου Χριστιανικής Ενώσεως των Νέων ήρχισαν να ψάλλουν τον μέγα Παρακλητικόν Κανόνα της Θεοτόκου. Προ της Σεπτής και θαυματουργού εικόνος της Ευαγγελιστρίας, έκτοτε αναμένουσα την εξ ύψους η Αικατερίνη Γεωργ. Μαρκέα, ηλικίας 45 περίπου ετών, έγγαμος και κατοικούσα παρά την πλατείαν Κουμουνδούρου, δαιμονιζομένη προ πολλού, κωφή και άλαλος. Περί την 1.30 ώραν ακριβώς, ενώ ο χορός έψαλλε τον ψαλμόν του Μεγάλου Παρακλητικού Κανόνος, η πάσχουσα Αικατερίνη Μαρκέα εξέβαλε υπόκωφον φωνήν συνταράξασαν το εκκλησίασμα. Ολόκληρον το Χριστεπώνυμον πλήρωμα τότε προσέτρεξε πλησίον της πασχούσης, ενώ συγχρόνως εσταυροκοπείτο και από χίλια στόματα ηκούετο η δέησις - Πρόφθασε Παναγιά μου, κάμε το θαύμα σου! Μετ΄ολίγα λεπτά της ώρας, η πάσουσα ήρχισε να αρθρώνη μερικάς λέξεις, ενώ το σώμα της ήρχισε να λαμβάνη ζωήν και να δίδεται εις μίαν σπασμωδικήν κίνησιν. Εις τας δύο παρά τέταρτον, υπό την γενικήν συγκίνησιν, τας προσευχάς και τας δοξολογίας όλων των πιστών, η πρώην άλαλος και κωφή Αικατερίνη Γ. Μαρκέα ηγέρθη και εφώναξεν: - Η Παναγία με έκανε καλά. Με δάκρυα εις τους οφθαλμούς, ημιπαράφρων από την χαράν της επλησίασεν εις την θαυματουργόν εικόνα της Θεοτόκου, εγονυπέτησε και κατεσπάσθη αυτήν. Λόγω του γενομένου θαύματος επανελήφθη ο προς την Θεοτόκο παρακλητικός κανών. Ο σύζυγος της πασχούσης καταφθάσας την στιγμήν εκείνην και ιδών την γυναίκα του εντελώς υγιά έμεινεν εννεώς και εδοξολόγει τον Θεόν.''...

(Εφημερίδα ''ΣΚΡΙΠ'' 8ης Απριλίου 1924 ν.ημ.)

ΚΑΙ ΕΙΣ ΤΗΝ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΝ

ΟΙ ΕΥΣΕΒΕΙΣ ΤΟΥ ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟΥ

(Εφημερίδα ''ΕΜΠΡΟΣ'' της 7ης Απριλίου 1924 ν. ημ.)

ΣΚΗΝΑΙ ΕΝ ΤΩ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΙΚΩ ΝΑΩ ΤΩΝ ΑΘΗΝΩΝ

Ο ΛΑΟΣ ΑΠΕΔΟΚΙΜΑΣΕ ΤΟ ΝΕΟΝ ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟΝ

(Εφημερίδα ''ΑΤΛΑΝΤΙΣ'' 29 Απριλίου 1924)

ΠΑΡΑΠΟΜΠΕΣ:

1. Στην εφημερίδα ''ΕΜΠΡΟΣ'' (Βενιζελικής κατεύθυνσης) της Κυριακής 23 Μαρτίου 1924 ν. ημ. δημοσιεύεται η ανακοίνωση της ''Επιτροπής Ορθοδόξων. 

Το πιο πιθανό είναι πως δημοσιεύθηκε και σε άλλες εφημερίδες, αλλά στην έρευνά μας δεν μπορέσαμε να το διασταυρώσουμε.

2. Τούτο εξάγεται αβίαστα παρακολουθώντας τα δημοσιεύματα της εφημερίδας ''ΕΜΠΡΟΣ'' της 5, 6, 7 Απριλίου 1924 ν. ημ.

3. Με ανακοίνωσή του προς τον ημερήσιο Τύπο της Αθήνας, το Πατριαρχείο Αλεξανδρείας εντέλει αναγκάσθηκε και έστειλε προς δημοσίευση την καθόλα αντίρρησή του για την χρεία του νέου ημερολογίου, καταλήγοντας ως εξής:

 ''Αξίζει εν τέλει των επί των δικαιολογιών της Εγκυκλίου της Ιεράς Συνόδου της Εκκλησίας της Ελλάδος σχολίων τούτων να παρατηρηθή και το γεγονός, ότι ουδαμού της Εγκυκλίου αναφέρεται, ότι, πλην των Εκκλησιών Ελλάδος και Κων/πόλεως, ουδεμία άλλη κατά τόπους Αυτοκέφαλος Εκκλησία  α π ε δ έ χ θ η  προς το παρόν, την συνταύτισιν του Εκκλησιαστικού προς το Πολιτικόν  Ημερολόγιον. 

Τούτο δε όλον γέγονεν, ίνα μη πληροφωρηθώσιν ούτε οι Αρχιερείς, προς ους η Εγκύκλιος απευθύνεται, ούτε ο Κλήρος, ούτε και ο Λαός, χάριν του οποίου η μεταρρύθμισις του Ημερολογίου επεχειρήθη, ότι τόσον μονομερώς ελήφθη η απόφασις της μεταρρυθμίσεως.''  

Βλέπε ''ΑΤΛΑΝΤΙΣ'' της 28ης Απριλίου 1924.

4. Βλέπε ''ΕΜΠΡΟΣ'' της 6ης Απριλίου 1924. 

Ο Χρυσόστομος Παπαδόπουλος με ένα άκρως ειρωνικό και καθόλα απαξιωτικό κείμενο προς την ''ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΟΡΘΟΔΟΞΩΝ'' απαντάει: ''Δεν γνωρίζω, ποία είναι η Επιτροπή, εκτός εάν πρόκειται περί εκείνης, ήτις ενώπιόν μου εξέφρασε φόβους, μήπως δια της μεταβολής του ημερολογίου ...''καταργούνται τα Πάθη του Χριστού...''

5. Η ''Επιτροπή Ορθοδόξων'', όμως απάντησε στον ψευδόμενο -δημοσίως- Χρυσόστομο Παπαδόπουλο, σημειώνοντας τα εξής: 

''Όχι, Μακαριώτατε. Η επιτροπή δεν σας είπεν, ότι δεν θα εορτασθούν τα Πάθη του Χριστού! Τούτο είναι παιδαριώδες και ανάξιον επιτροπής Ορθοδόξων, αλλά συνέστησεν εις υμάς, ότι ο λαός δυσπιστεί εις την βεβαίωσιν, ότι υπάρχει κατ΄αρχήν συνεννόησις με τα τρία Πατριαρχεία της Ανατολής και τας λοιπάς Ορθοδόξους Εκκλησίας δια την γενομένην μεταρρύθμισιν του Ημερολογίου...'' 

Και βέβαια είχαν δίκιο! Βλέπε ''ΕΜΠΡΟΣ'' της 7ης Απριλίου 1924.

6. Εφημερίδα ''ΕΜΠΡΟΣ'' της 7ης Απριλίου 1924.

7. Παρακολουθώντας -επισταμένα- όλα τα εκδοτικά φύλλα των δύο αντίπαλων -πολιτικοιδεολογικά- εφημερίδων των ομογενών της Αμερικής, της ''ΑΤΛΑΝΤΙΔΟΣ'' και του ''ΕΘΝΙΚΟΥ ΚΗΡΥΚΟΣ'' των ετών 1922-1924 γίνεται οφθαλμοφάνερο, πως ο γνωστός ''ελληνικός διχασμός'' είχε ''αγγίξει'' πλήρως και τους ομογενείς των Η.Π.Α., χωρίζοντάς τους -πριν ακόμη την ημερολογιακή καινοτομία- σε δύο αντίθετα και σφόδρα αντίπαλα στρατόπεδα...

8. Βλέπε Θεοδοσίου Τσιρώνη ''ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΠΟΛΙΤΕΥΟΜΕΝΗ'', Θεσσαλονίκη 2010, σελ. 102.  

Κατά δήλωση του στενού συνεργάτη του Ελευθερίου Βενιζέλου, Ανδρέα Μιχαλακόπουλου (1875-1938), ο οποίος διετέλεσε και Πρωθυπουργός της Ελλάδος (7/10/1924-26/6/1925) είχε αποφανθεί προ πολλού περί του Μελετίου Μεταξάκη: 

''Αυτός θα γίνει υπό την κηδεμονία σας, ο Βενιζέλος της Ελληνικής Εκκλησίας...!''

9. Με τις πρώτες λαικές αντιδράσεις για την μονομερή, αντικανονική και καινοτόμο ημερολογιακή μεταρρύθμιση στην Εκκλησία της Ελλάδος, ο Μητροπολίτης Αθηνών Χρυσόστομος Παπαδόπουλος και οι συν αυτώ ''εφεύραν'' ένα τεχνιέντως ''φτηνό'' -προς εύπεπτη, εσωτερική κατανάλωση- μύθευμα, ότι δηλαδή τον ξεσηκωμό σε όλη την ελληνική επικράτεια των αντιδρώντων στην ημερολογιακή καινοτομία, τον προκάλεσε η Βασιλική πτέρυγα...! 

Τούτο όμως διαψεύσθηκε παταγωδώς από την εκατοντάχρονη -ήδη- ιστορία των 

Γνησίων Ορθοδόξων Χριστιανών, 

καθώς διαφάνηκε πασίδηλα, πως επρόκειτο για ένα σύγχρονο ''κολλυβαδικό'' κίνημα ενάντια σε κάθε μορφής νεωτερισμού και καινοτομίας στην Εκκλησία, εμμένοντας πιστά και αδιάρηκτα σε όσα οι Απόστολοι και οι Πατέρες μας παρέδωκαν!


10. Παρ' ότι κατά την διάρκεια της έρευνά μας αποφύγαμε -προσεγμένα- να συνταυτισθούμε πολιτικά με οποιαδήποτε εκ των δύο ''επικών'' πολιτικών παρατάξεων της εποχής, (άλλωστε δεν είναι αυτό το ζητούμενό μας), ωστόσο φρονούμε, ότι πρέπει να καταστήσουμε σαφές και τούτο:
ότι λόγω ακριβώς της έντονης, πολιτικής διαμάχης που οδήγησε τελικά στον ''εθνικό διχασμό'' της εποχής, οι προσκείμενες -στην Βενιζελική κατεύθυνση- εφημερίδες εγκωμιάζουν και θριαμβολογούν για κάθε είδους νεωτερισμό ή καινοτομία στα εκκλησιαστικά ειωθότα.
Αντίθετα, οι -Βασιλικής κατεύθυνσης- εφημερίδες ελέγχουν και καυτηριάζουν κάθε νεωτεριστική μεταρρύθμιση στους κόλπους της Εκκλησίας.
Όμως και οι δύο αναφέρονται στην ''Ένωση των Εκκλησιών'', χωρίς καν να ελέγχουν, να ερευνούν ή έστω να στέκονται φειδωλοί σε όλη αυτή την επιχειρούμενη, παγκόσμια ενωτική κίνηση, που έφερε στην Εκκλησία της εποχής εκείνης, τόσους νεωτερισμούς και καινοτομίες, μοναδικές και απερίγραπτες από κάθε άποψη.

11. Συνεχίζεται.

Γιώργος  Δ. Δημακόπουλος

Δημοσιογράφος