Ο Γρηγόριος Ευστρατιάδης (1864-1950) υπήρξε νομικός, εκδότης και βουλευτής.
Επί σειρά ετών υπήρξε εκδότης και διευθυντής της εφημερίδας ''ΣΚΡΙΠ'' της Αθήνας.
Το ''ΣΚΡΙΠ'' αμέσως μετά την ημερολογιακή καινοτομία του 1924 τάχθηκε
κατά του συνόλου των νεωτερισμών, που εισήγαγαν στο σώμα της Εκκλησίας
ο Αρχιεπίσκοπος Αθηνών Χρυσόστομος Παπαδόπουλος και ο Οικουμενικός Πατριάρχης Μελέτιος Μεταξάκης.
Φιλοξενούσε
στις σελίδες του το σύνολο σχεδόν των ανακοινώσεων της ''Ελληνικής Εκκλησιαστικής Κοινότητας των Γνησίων Ορθοδόξων Χριστιανών'',
δημοσίευε
-με εμπεριστατωμένα ρεπορτάζ- όλες τις ειδήσεις για τις διώξεις των χιλιάδων αποτειχισμένων ''Παλαιοημερολογιτών''
και παρουσίαζε άρθρα αντινεωτεριστικά και κατά της κίνησης για την ''Ένωση των Εκκλησιών'',
όπως ονομαζόταν τότε η οικουμενική κίνηση.
Το βιβλίο του ''Η Πραγματική Αλήθεια περί του Εκκλησιαστικού Ημερολογίου'' δημοσιεύθηκε
υπό την μορφή
συνεχιζόμενων άρθρων τον Μάρτιο του 1928 και αποτέλεσε
μια εμπεριστατωμένη δημοσιογραφική και θεολογική εργασία για το ημερολογιακό σχίσμα.
Το περισσότερο -ίσως- ενδιαφέρον
στο βιβλίο αυτό παρουσιάζει το γεγονός,
ότι επιχειρήθηκε η προσέγγιση των δρώμενων της ημερολογιακής καινοτομίας
και
μέσα από το πληροφοριακό φάσμα της δημοσιογραφίας και εύλογα η επικαιρότητα ζωντανεύει ιδεατά
στα ''πέτρινα'' αυτά χρόνια του Μεσοπολέμου, προσφέροντας στον αναγνώστη διαδραστικά τον επίκαιρο και ζωντανό παλμό των γεγονότων!
Γιώργος Δ. Δημακόπουλος
Δημοσιογράφος
ΛΒ' Μέρος
Είπομεν εις το προηγούμενον άρθρον, ότι το ζήτημα της μεταβολής του Εκκλησιαστικού Ημερολογίου δεν ήλθε το πρώτον σήμερον προς συζήτησιν. Πλειστάκις εγένοντο απόπειραι μεταβολής αυτού, αλλά πάντοτε ερρωμένως απεκρούσθη αύτη υπό της Ανατολικής Ορθοδόξου Εκκλησίας, ήτις ως π α ρ ά δ ο σ ι ν εθεώρησε και ως τοιαύτην ετήρησε το ημερολογιακό καθεστώς της Εκκλησίας.
Εις δε την καινοτομίαν του Πάπα Γρηγορίου αντετάχθη και απέρριψε τας προτάσεις αυτού προς αποδοχήν του μεταρρυθμισθέντος ημερολογίου. Η Ανατολική Ορθόδοξος Εκκλησία προσηλωμένη ολοψύχως εις την μακραίωνα της Εκκλησίας π α ρ ά δ ο σ ι ν και εις τας αποφάσεις των Συνόδων, είχε ως είπομεν και ένα ιδιαίτερον αλλ' ουσιώδη λόγον να μη προσχωρήση εις την Παπικήν μεταρρύθμισιν, διότι αφ' ενός μεν το νέον αυτής ημερολόγιον δεν ήτο το ακριβές και τέλειον,
όπως δεν ήτο και το Ιουλιανόν, αφ' ετέρου δε κατενόει και διέβλεπε το ιδιοτελές και οπισθόβουλον των επανειλημμένων προτάσεων της Παπικής Εκκλησίας, διότι διά του νέου ημερολογίου, αύτη είχε σπουδαίον μέσον παραπλανήσεως και σαγηνεύσεως των Ορθοδόξων Χριστιανών της Ανατολής, την αποδοχήν του ημερολογίου των οποίων θα διεκήρυσσεν, ως αναγνώρισιν υπό πάντων των λαών του πρωτείου του Πάπα και ως υποταγήν αυτών εις την Ρωμαικήν Εκκλησίαν.
Ιδού δε κατά χρονολογικήν σειράν, ποσάκις η Ορθόδοξος Ανατολική Εκκλησία απέκρουσε την μεταρρύθμισιν του Εκκλησιαστικού ημερολογίου και εις ποιους λόγους εστήριξε την απόκρουσίν της, ταύτην δημιουργήσασα παράδοσιν ολοκλήρων αιώνων, ήτις κατέστη διά την Εκκλησίαν δίκαιον Εκκλησιαστικόν, μη δυνάμενον ήδη μετά 2000 έτη να καταλυθή και δη μονομερώς, ως κατελύθη μετά τοσαύτης επιπολαιότητος και τόσης θρησκευτικής ασυναισθησίας.
1). Από του 14ου αιώνος απαντώμεν ρητάς αρνήσεις της Ορθοδόξου Εκκλησίας διά πάσαν μεταβολήν. Ανδρόνικος ο πρεσβύτερος ''σεσιγημένον αφήκε το πράγμα ένα μη μερισμόν τη Εκκλησία επάγη''. Ο δε Ματθαίος Βλασταράς εφοβείτο, μήπως διά της διορθώσεως ''πρόξενος γεννήσεται στάσεως, ου μετρίας τη Εκκλησία''.
2). Κατά το έαρ του έτους 1583, ο μεταβαλών το Ιουλιανόν Ημερολόγιον Πάπας Γρηγόριος απέστειλε προς τον τότε Πατριάρχην Κωνσταντινουπόλεως Ιερεμίαν τον Β', επιτροπήν αποτελουμένην υπό του Μιχαήλ Επάρχου Κερκυραίου και Ιωάννου Βοναφέως Ζακυνθίου. Αύτη έφερε προς τον Πατριάρχην επιστολήν και δώρα πλούσια συγκείμενα εξ ενός εσταυρωμένου χρυσού και Ειρήνης, είδος Παπικού φυλακτηρίου, λιθοκολλήτου.
Αλλ' οι πρέσβεις ούτοι του Πάπα, αποτυχόντες του σκοπού αυτών, επέστρεψαν άπρακτοι. Μετά τους πρέσβεις τούτους απεστάλη προς τον Πατριάρχην ο επιφανής Μουρεζίνης προς τον αυτόν σκοπόν υπό του Πρίγκηπος της Βενετίας Νικολάου Δαπόντε. Αλλά και ούτος απέτυχεν. Ο Πατριάρχης Ιερεμίας Β' έγραψε προς τον Πρίγκηπα Δαπόντε επιστολήν επιγραφομένην ''Περί της του νέου καλανδαρίου υποθέσεως''.
Η επιστολή αύτη έχει ως εξής: ''Ιερεμίας Ελέω Θεού Αρχιεπίσκοπος Κωνσταντινουπόλεως, Νέας Ρώμης και Οικουμενικός Πατριάρχης. Γαληνότατε Πρίγκηψ των κλεινών Βενετειών, Κύριε, κύριε Νικόλαε Ντεπόντε υιέ αγαπητέ'' κ.λ.π. Ο ενταύθα περιφανέστατος Βαίουλος κύριος Τζονάν Φραντσέσκος Μουρεζίνης εμφανισθείς ημίν σωματικώς,
ηξίωσεν ημάς ως από της σης γαληνότητος και πάσης της μεγαλοπρεπούς Αριστοκρατίας υμών, ίνα πρόβλεψιν τίνα οικονομήσωμεν, δι' ης της νέας διορθώσεως γεγονυίας του έτους δυνηθή η Εκκλησία της παλαιάς και νέας Ρώμης συνεορτάζειν ένεκα της επομένης ειρήνης των απανταχού Χριστιανών.
Επεί δε ήκουστε παρ' ημίν, ότι αδύνατον παρ' ημίν γενέσθαι, εν μέρει τα κωλύοντα διηγησαμένων, ως φιλόχριστον όντα σε και φιλέλληνα, και ως την αρχήν υμών φιλούσαν τους Γραικούς των άλλων πλέον χριστιανικών αρχών, γράψαι προς σε εκρίναμεν διά την θείαν ειρήνην΄ ου γαρ αγνοούμεν όσα σκάνδαλα έχουσι γενέσθαι διά τα νέα ταύτα.
Άξιον τοίνυν κρίνομεν οικονομίαν τινά γενέσθαι, ην εγώ μεν διά των γραμμάτων ωρίσω και μάλλον εις Κρήτην και τας λοιπάς νήσους, η δε Γαληνότης σου επινεύσει και προστάξει. Και ώσπερ οι κατά καιρούς της πρεσβυτέρας Ρώμης Μακαριώτατοι ειρήνης ένεκα έγραψαν και ώρισαν, ίνα οι μεν αυτοίς υπήκοοι τα έθη αυτών κρατώσιν, ει δε της Ανατολικής ημών Εκκλησίας τα εαυτών, και ούτε Λατίνοι Γραικούς ενοχλώσιν, ούτε Γραικοί Λατίνους, αλλ' εν αγάπη και ομονοία τον ένα Χριστόν δοξάζωσιν, ούτω και νυν εσταυρωμένον, η μεν Εκκλησία ημών διακρατεί Τ Α Π Α Ρ Α Δ Ο Θ Ε Ν Τ Α αυτή, η δε Δυτική ως θέλει και βούλεται.
Άλλως γαρ ποιήσαι ου έχομεν όλως, ως παντός Πατριάρχου της Εκκλησίας ημώς κανόσι και νόμοις οφείλοντος υποκινείσθαι και Π Α Ρ Α Δ Ο Σ Ε Σ Ι Ν Ε Κ Κ Λ Η Σ Ι Α Σ Τ Ι Κ Α Ι Σ΄ και ούτω διακρατούντος και τους ενταύθα κυβερνόντος, μέχρι τα των Α γ ί ω ν Π α τ έ ρ ω ν πεφυλαγμένα''. Και αφού εκθέτει εν τη επιστολή τα της εορτής του Αγίου Πάσχα, περί του οποίου λέγει:
''παρά τε του θείου Κλήμεντος και παρά της εν Νικαία Συνόδου καλώς εθεωρήθη (το Πάσχα) κανόνιόν τε άριστον συνετέθη αυταίς αιώνιον, αστρονόμον εκάστοτε μη δεόμενον'' επιλέγει: ''Των αιτιών λοιπών τούτων, και άλλων ευλόγων πολλών (ένδεκα) και το περί του Πάσχα ακαταζήτητον διατηρούμεν και όριον αιώνιον έχομεν ά χ ρ ι τ η ς ε ν δ ό ξ ο υ τ ο υ Χ ρ ι σ τ ο ύ ε λ ε ύ σ ε ω ς φ υ λ α τ τ ό μ ε ν ο ν.
Ου γαρ υπέρτεροι κανόνων ημείς, δι' ο πολλοί της ευθείας εξετράπησαν, υπήκοοι δε και εκπληρωταί, ως δυνατόν, προς οικοδομείν την εξουσίαν, ην έδωκεν ημίν ο Κύριος, χρώμενοι εν τη Εκκλησία τη καθ' ημάς, ή τ ι ς έ χ ε ι λ ό γ ο υ ς α γ ί ω ν π ο λ λ ο ύ ς, μ α ρ τ ύ ρ ι α, κ α ν ό ν α ς, κ α ι ά λ λ α κ α θ' ε ι ρ μ ό ν α ν α γ ι ν ο σ κ ώ μ ε να τ ο ν ε ν ι α υ τ ό ν ό λ ο ν΄ και εί τι της Παγχρύσσυ αλύσεως ταύτης αποτεμούμεν, εις την του όλου καθαίρεσιν την ζημίαν επάξομεν ανωφελώς...
Ει ουν συνέβη τούτο ποτέ, σκήψιν τινα τα νέα είχον ωρολόγια. Επεί δε τη χάριτι του Θεού μέχρι του νυν παλαιά τε και νέα Ρώμη καλώς τον ένα Χριστόν άπαξ του ενιαυτού συνεώρταζον, ως άπαξ αυτού παθόντος, τίνος ένεκα η σύγχυσις αύτη και το παγκόσμιον σκάνδαλον των ακουομένων δέκα ημερών;... Την αυθεντίαν εχετώσαν οι των θείων Πατέρων κανόνες και οι νόμοι των ευσεβών βασιλέων, και ουχί οι αστρονόμοι, ων τα τοιαύτα συμβούλια ασθενή τινα, ως δοκεί, ευρόντες λαβήν, αινιττομένην τοις θείοις Πατράσι, και φυλαχθείσαν αναμάρτητον, έως της σήμερον.
Ει γαρ και ο χρόνος και η των φωστήρων κίνησις περί την ημέραν του Πάσχα ανωμαλία τινά ποιεί, τη ευσεβεία γε μην ουδ' όπως τι ουν τούτο λυμαίνεται. Όθεν ουδέ μετατρέπειν δει των Αγίων Πατέρων κανόνα και καινοτομείν και εις αιτίας στάσεως τας Χριστού Εκκλησίας κινείν. Είπερ αληθεία και θείω Πνεύματι περί αναγκαίων καλώς εσκόπουν πολλά, εισί τα ψυχωφελή, και ουχί τα παίγνια των ωρολογίων τούτων, ουδέν όντων...
Εν μηνί Φεβρουαρίω, Ινδικτιώνος Γ', τω γαληνοτάτω Ντόζε των κλεινών Βενετειών τω κατά πνεύμα υιώ αγαπητώ της ημών μετριότητος. Είναι χαρακτηριστικόν το αυστηρόν ύφος του τότε Πατριάρχου Κωνσταντινουπόλεως, του επονομαζομένου Τρανού, εις την άνω επιστολήν και η στερρά αυτού απόφασις ν α δ ι α κ ρ α τ ή τ α π α ρ α δ ο θ έ ν τ α, ως οφειλούσης της Ανατολικής Εκκλησίας να υπείκη, εις τας Εκκλησιαστικάς παραδόσεις.
Εκείνο δε το οποίον μαρτυρεί, ότι δεν είχεν υπ' όψιν ο Πατριάρχης ούτος μόνον την εορτήν του Πάσχα, αλλ' εν γένει το η μ ε ρ ο λ ό γ ι ο ν - ως το ονομάζει κ α λ α ν δ ά ρ ι ο ν - είναι η ωραιοτάτη περικοπή του ότι η Ανατολική Εκκλησία ''έχει λόγους αγίων πολλούς, μαρτύρια, κανόνας και άλλα καθ' ειρμόν αναγινωσκόμενα τον ενιαυτόν όλον''.
Εκφραστικότατα δε παρομοιάζει πάντα ταύτα με πάγχρυσον άλυσσον, από την οποίαν λέγει, δεν δυνάμεθα να αποκόψωμεν μέρος τι, διότι τότε θα επιφέρωμεν την καθαίρεσιν του όλου. Ιδού όλον το ζήτημα του Εκκλησιαστικού Ημερολογίου λυόμενον διά της περικοπής ταύτης.
Εκείνο το οποίον εν αρχή της μελέτης ταύτης ετονίσαμεν: ότι δεν αρκεί, ότι αφέθη η εορτή του Πάσχα αμετακίνητος, ως και αι λοιπαί εκ του Πάσχα εξαρτώμεναι εορταί, διότι η μεταβολή του ημερολογίου επιφέρει γενικήν ανατροπήν εις το Εκκλησιαστικόν καθεστώς και παραβιάζει τ α ς π α ρ α δ ό σ ε ι ς της Εκκλησίας, έστω και αν δεν μετεβλήθη η θέσις της εορτής του Πάσχα. Δεν είναι όμως μόνη, η ανωτέρω επιστολή του Πατριάρχου Ιερεμίου.
Ο αυτός Πατριάρχης έπεμψε τω 1588 γράμματα και προς τότε Μητροπολίτην Φιλαδελφείας και προς τους εφόρους του Ναού του Αγίου Γεωργίου ''εν Ενετίαις'', οίτινες εζήτουν παρά του Πατριάρχου να αφαιρεθώσι μερικά εκ του Τριωδίου και να δεχθώσι το Πάσχα, όπερ εκαινοτόμησαν οι Ιταλοί.
Προς πάντας τούτους επαναλαμβάνει την αυτήν επιταγήν δριμύτατα, ελέγχων την Δυτικήν Εκκλησίαν διά τας καθημερινάς καινοτομίας της. Εκτός όμως των επιστολών τούτων, ο Πατριάρχης Ιερεμίας συνεκρότησεν εν Κων/πόλει υπό την Προεδρίαν του Σύνοδον, εις ην έλαβον μέρος και οι Πατριάρχαι Αλεξανδρείας Μελέτιος ο Πηγάς και ο Ιεροσολύμων Σωφρόνιος. Αύτη συνεκροτήθη το 1587.
Αλλά τα περί ταύτης ως και άλλων εγγράφων του αυτού Πατριάρχου θέλομεν ερευνήσει εις το επόμενον άρθρον.
Συνεχίζεται
Εκ του βιβλίου του Γρηγορίου Ευστρατιάδη
''Η Πραγματική Αλήθεια περί του Εκκλησιαστικού Ημερολογίου'',
που δημοσιεύθηκε σε συνέχειες στην εφημερίδα των Αθηνών ''ΣΚΡΙΠ'',
την Τρίτη 10 Απριλίου 1928,
έτος 32ον, αρ. φύλλου 8.955, σελ. 2.
Μεταφορά στο διαδίκτυο στο μονοτονικό σύστημα, επιμέλεια, παρουσίαση κειμένου
ΑΓΙΟΚΥΠΡΙΑΝΙΤΗΣ.
Διατηρήθηκε η Γραμματική τάξη της εποχής με την επέμβαση μόνο σε κάποια αναγκαία σημεία στίξης.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου