ΑΓΙΟΥ ΙΩΑΝΝΗ ΜΑΞΙΜΟΒΙΤΣ: «ΔΕΥΤΕ, ΛΑΟΙ, ΤΗΝ ΤΡΙΣΥΠΟΣΤΑΤΟΝ ΘΕΟΤΗΤΑ ΠΡΟΣΚΥΝΗΣΩΜΕΝ»

Ο Θεὸς εἶναι Ἁγία Τριάς, Μία Τριὰς Ὁμοούσιος καὶ ἀδιαίρετος. Ὁμοούσιος, δηλαδὴ μία οὐσία, μία φύσις. Μία Τριὰς ἀδιαίρετος: ὁ Υἱὸς ποτὲ δὲν ἔχει διαιρεθῆ ἀπὸ τὸν Πατέρα, οὔτε τὸ Ἅγιον Πνεῦμα ἀπὸ τὸν Πατέρα καὶ τὸν Υἱὸ καὶ ποτὲ δὲν θὰ διαιρεθοῦν. Ὁ Πατήρ, ὁ Υἱὸς καὶ τὸ Ἅγιον Πνεῦμα δὲν εἶναι τρεῖς θεοί, ἀλλὰ ἕνας Θεός, ἐφ᾿ ὅσον ἔχουν μία φύσι, ἀλλὰ ὄχι ἁπλῶς μόνον γι᾿ αὐτό.

Οἱ ἄνθρωποι ἔχουν ἐπίσης μία φύσι, μία οὐσία. Ἀλλὰ μὲ τοὺς ἀνθρώπους δὲν μποροῦμε νὰ ποῦμε, ὅτι δύο ἢ τρεῖς ἄνθρωποι εἶναι ἕνας, ἄσχετα ἀπὸ τὸ πόσο κοντὰ εἶναι ὁ ἕνας στὸν ἄλλο καὶ πόσο ἁρμονικὰ ζοῦν. Οἱ ἄνθρωποι δὲν ἔχουν μόνον χωριστὰ σώματα, ἀλλὰ ὁ κάθε ἕνας ἐπίσης ἔχει τὸ θέλημά του, τὶς προτιμήσεις του, τὶς διαθέσεις του.

Ἄσχετα ἀπὸ τὸ πόσο ὅμιοι μπορεῖ νὰ εἶναι οἱ ἄνθρωποι στὸ σῶμα καὶ στὸν χαρακτῆρα, ποτὲ ὅμως δὲν συμβαίνει ὁ,τιδήποτε νὰ εἶναι κοινὸ ἢ ἴδιο. Μὲ τὰ Τρία Πρόσωπα τῆς Ἁγίας Τριάδος ὅλα εἶναι ἑνωμένα. Ἡ ἄπειρη ἀγάπη τοῦ Πατρὸς γιὰ τὸν Υἱὸ ἢ τοῦ Υἱοῦ γιὰ τὸν Πατέρα, καὶ ἡ ἴδια ἀγάπη μεταξὺ Αὐτῶν καὶ τοῦ Ἁγίου Πνεύματος κάνει τὸ θέλημά Τους καὶ ὅλες τὶς πράξεις Τους νὰ εἶναι κοινές.

Ἔχουν ἕνα θέλημα, καὶ κάνουν τὰ πάντα μαζί. Ὅ,τι εὐχαριστεῖ τὸν Πατέρα, ἐπίσης εὐχαριστεῖ τὸν Υἱὸν καὶ τὸ Ἅγιον Πνεῦμα. Ὅ,τι δυσαρεστεῖ τὸ Ἅγιον Πνεῦμα, ἐπίσης δυσαρεστεῖ τὸν Πατέρα. Ὅ,τι ὁ Υἱὸς ἀγαπᾶ, ὁ Πατὴρ καὶ τὸ Ἅγιον Πνεῦμα ἀγαποῦν ἐπίσης. Ὅλα γίνονται ἀπὸ κοινοῦ ὑπὸ τῆς Ἁγίας Τριάδος.

Στὴν δημιουργία τοῦ κόσμου λέει ἡ Βίβλος: «Καὶ εἶπεν ὁ Θεός, γενηθήτω φῶς· καὶ ἐγένεΠεντηκοστάριον Χαρμόσυνον Τὸ Ταξίδι Συνεχίζεται μέσα στὸ Φῶς τῆς Ἀναστάσεως πρὸς τὴν Δόξα τῶν Ἐσχάτων 2 το φῶς» (Γεν. α´ 3). Τί σημαίνει «εἶπεν»; Σημαίνει ὅτι ὁ Θεὸς Πατὴρ δημιούργησε διὰ τοῦ Λόγου Του, αὐτοῦ τοῦ Λόγου περὶ τοῦ Ὁποίου λέγει τὸ Εὐαγγέλιο: «Ἐν ἀρχῇ ἦν ὁ Λόγος καὶ ὁ Λόγος ἦν πρὸς τὸν Θεὸν καὶ Θεὸς ἦν ὁ Λόγος» (Ἰωάν. α´ 1) καὶ αὐτὸς εἶναι ὁ Μονογενὴς Υἱὸς τοῦ Θεοῦ.

Ὁ Θεὸς Πατὴρ δημιούργησε τὰ πάντα διὰ τοῦ Λόγου Του· μὲ ἄλλα λόγια, τὰ πραγματοποίησε ὅλα διὰ τοῦ Υἱοῦ Του. Ὁ Πατὴρ δὲν ἐδημιούργησε τίποτε χωρὶς τὸν Υἱό, ὅπως ἀκριβῶς ὁ Υἱὸς δὲν ἐδημιούργησε τίποτε χωρὶς τὸν Πατέρα, καὶ ὁ Πατὴρ καὶ ὁ Υἱὸς πάντοτε ἐνεργοῦν ἀπὸ κοινοῦ μὲ τὸν Ἅγιον Πνεῦμα. Λέγεται στὴν Γραφὴ γιὰ τὴν δημιουργία τοῦ κόσμου: «Καὶ Πνεῦμα Θεοῦ ἐπεφέρετο ἐπάνω τοῦ ὕδατος» (Γεν. α´ 2). 

«Ἐπεφέρετο» ἐπάνω ἀπὸ τὴν δημιουργία, ἀλλὰ δὲν ἐπεφέρετο ἁπλῶς ἐπάνω της· ἡ λέξις στὸ ἑβραϊκὸ πρωτότυπο δηλώνει «ἐκάλυπτε», «ἐθέρμαινε», ὅμοια πρὸς τὴν κλῶσσα ποὺ ἐπῳάζει τὰ αὐγά της, δίδοντας ζωὴ σὲ αὐτὰ μὲ τὴν θερμότητά της, ὥστε νὰ προέλθη ἕνα ζωντανὸ δημιούργημα. «Τῷ Λόγῳ τοῦ Κυρίου οἱ οὐρανοὶ ἐστερεώθησαν καὶ τῷ Πνεύματι τοῦ στόματος Αὐτοῦ πᾶσα ἡ δύναμις αὐτῶν» (Ψαλμ. λβ´ 6).

Ὅ,τι ὑπάρχει, δημιουργήθηκε ἀπὸ τὸν Θεὸ Πατέρα διὰ τοῦ Υἱοῦ καὶ ἦλθε στὴν ζωὴ διὰ τοῦ Ἁγίου Πνεύματος. Μὲ ἄλλα λόγια, ὅ,τι ὁ Πατὴρ θέλησε ἢ θέλει, ἐκπληρώθηκε ἢ ἐκπληρώνεται ἀμέσως ἀπὸ τὸν Υἱὸ καὶ ἐμψυχώνεται ἀπὸ τὸ Ἅγιον Πνεῦμα. Ἔτσι δημιουργήθηκε ὁ κόσμος, ἔτσι ὅλα ἐτελειώθησαν ἀπὸ τὴν Πρόνοια τοῦ Θεοῦ σχετικὰ μὲ τὸν κόσμο καὶ τὴν ἀνθρωπότητα.

Ὁ Υἱὸς τοῦ Θεοῦ γιὰ νὰ σώση τὸν ἄνθρωπο, ὁ ὁποῖος διὰ τῆς ἁμαρτίας ἀπεμακρύνθη ἀπὸ τὸν Θεὸ καὶ ἔγινε θνητός, κατὰ τὴν προαιώνιο βουλὴ τῆς Ἁγίας Τριάδος, ὑπακούων στὸ θέλημα τοῦ Πατρός, κατῆλθε στὴν γῆ, ἐγεννήθη ἐκ τῆς Ἀειπαρθένου Μαρίας διὰ τῆς ἐνεργείας τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, ἐκήρυξε στοὺς ἀνθρώπους τὸν ἀληθῆ Θεὸ Πατέρα καὶ τὸ Θεῖο Του θέλημα, ἐδίδαξε τὴν ἀληθινὴ λατρεία τοῦ Θεοῦ, ἔπαθε γιὰ τὶς ἁμαρτίες μας, κατῆλθε ψυχικῶς στὸν ᾅδη καὶ ἐλευθερώνοντας τὶς ψυχὲς τῶν νεκρῶν ἀνέστη ἐκ νεκρῶν. 

Ἀκόμη καὶ πρὸ τοῦ Πάθους Του, ὁ Χριστὸς ὑπεσχέθη στοὺς Ἀποστόλους Του, τοὺς ὁποίους ἐξέλεξε ὁ Ἴδιος μεταξὺ τῶν μαθητῶν Του, νὰ τοὺς δώση τὴν δύναμι τοῦ δεσμεῖν καὶ λύειν –νὰ συγχωροῦν τὶς ἁμαρτίες τῶν ἀνθρώπων ἢ νὰ τὶς ἀφήνουν ἀσυγχώρητες.

Μετὰ τὴν Ἀνάστασί Του, ὁ Κύριος δὲν κατέπεμψε αὐτὸ τὸ πλῆρες Χάριτος δῶρο στὸν κάθε ἕνα ἀπὸ τοὺς Ἀποστόλους ξεχωριστά, ἀλλὰ σὲ ὅλους μαζί: ἵδρυσε τὴν Ἐκκλησία Του, τὸ ταμεῖον αὐτὸ τῆς Χάριτος, ἑνώνοντας σὲ Αὐτὴν ὅλους ὅσοι Τὸν πιστεύουν καὶ Τὸν ἀγαποῦν.

Ἀφοῦ ὑπεσχέθη στοὺς Ἀποστόλους Του νὰ τοὺς ἐνδύση μὲ δύναμιν ἐξ ὕψους, ἀφοῦ τοὺς ἔστειλε τὸ Ἅγιον Πνεῦμα, ἀφοῦ ἐτελείωσε ὅλα ἐκεῖνα, γιὰ τὰ ὁποῖα ἦλθε στὴν γῆ, ὁ Κύριος Ἰησοῦς Χριστὸς ἀνελήφθη στοὺς οὐρανούς, δεχόμενος στὴν ἀνθρωπότητά Του τὴν δόξα καὶ τιμή, τὴν ὁποίαν εἶχε πρὸ τῆς δημιουργίας τοῦ κόσμου ὡς Υἱὸς τοῦ Θεοῦ.

Τὸ Ἅγιον Πνεῦμα ἀφοῦ κατῆλθε στοὺς Μαθητὰς τοῦ Χριστοῦ κατὰ τὴν ἐπαγγελία, τοὺς ἐνεδυνάμωσε στὴν πίστι τοῦ Χριστοῦ καὶ διὰ τῆς Χάριτός Του τοὺς ἐνέπλησε μὲ τὶς δωρεὲς τοῦ Θεοῦ. Τοὺς ἐνεδυνάμωσε γιὰ τὸ κήρυγμα καὶ τὴν ἐκπλήρωσι στὴν ζωὴ τῶν διδαχῶν τοῦ Χριστοῦ, γιὰ τὴν οἰκοδομὴ τῆς Ἐκκλησίας, τῆς θεμελιωθείσης ὑπὸ τοῦ Χριστοῦ καὶ ἐμψυχωθείσης διὰ τῆς ἐνεργείας τοῦ Ἁγίου Πνεύματος.

Ἡ Ἐκκλησία, στὴν γῆ, ἱσταμένη ἐπὶ τοῦ θεμελίου Της καὶ ἡγεμονευομένη ὑπὸ τοῦ Υἱοῦ τοῦ Θεοῦ, τοῦ καθημένου ἐκ δεξιῶν τοῦ Πατρός, ὁδηγεῖται μυστηριωδῶς ὑπὸ τοῦ Ἁγίου Πνεύματος. Συνδέει Αὐτὴ ἐσωτερικῶς ὅλα τὰ τέκνα Της καὶ τὰ ἑνώνει μὲ τὸν Θεό. Διὰ τῆς Ἐκκλησίας, τὰ δῶρα τῆς Χάριτος τοῦ Θεοῦ διαχέονται σὲ ἐκείνους, οἱ ὁποῖοι ἀγωνίζονται νὰ ἀκολουθήσουν τὸν δρόμο τοῦ Χριστοῦ, τοὺς ἁγιάζουν καὶ τοὺς ἐνισχύουν μὲ ὅλα τὰ ἀγαθά, καθαίροντας αὐτοὺς ἀπὸ τὴν ἁμαρτία καὶ ἀπὸ κάθε ἀκαθαρσία, καθιστώντας αὐτοὺς ἱκανοὺς νὰ γίνουν δοχεῖα τῆς λαμπρότητος τῆς δόξης καὶ δυνάμεως τοῦ Θεοῦ.

Διὰ τῆς Ἐκκλησίας, ὁ ἄνθρωπος γίνεται κοινωνὸς θείας φύσεως, εἰσέρχεται στὴν πλέον στενὴ σχέσι μὲ τὴν Ἁγία Τριάδα. Ὄχι μόνον ἡ ψυχή, ἀλλὰ καὶ τὸ σῶμα τοῦ ἀνθρώπου ἐπίσης ἁγιάζεται καὶ κοινωνεῖ μὲ τὸν Θεόν, διὰ τῆς συμμετοχῆς τοῦ Σώματος καὶ Αἵματος τοῦ Χριστοῦ, διὰ τοῦ Ὁποίου ὁ ἄνθρωπος ἑνώνεται μὲ ὅλη τὴν Ἁγία Τριάδα. Διὰ τῆς θείας Χάριτος, μὲ τὴν συμμετοχὴ τῆς θελήσεως καὶ τῶν δυνάμεών του, ὁ ἄνθρωπος γίνεται μία νέα δημιουργία, ἕνας συμμέτοχος τῆς αἰωνίου Βασιλείας τοῦ Θεοῦ.

Ἡ φύσις προετοιμάζεται γιὰ αὐτὴν τὴν ἐρχομένη Βασιλεία τοῦ Θεοῦ, γιὰ τὴν ἄμεσο κάθαρσι διὰ τοῦ πυρός, τῶν συνεπειῶν τῆς ἁμαρτίας τῆς ἀνθρωπότητος καὶ τῆς κατάρας ποὺ ὑπάρχει σὲ αὐτήν.

Ἡ φύσις δέχεται τοὺς πρώτους καρποὺς τοῦ ἁγιασμοῦ, διὰ τῆς καθόδου σὲ αὐτὴν τοῦ Ἁγίου Πνεύματος στὰ Θεοφάνια, στὸν ἁγιασμὸ τῶν ὑδάτων καὶ σὲ 4 ἄλλες ἐκκλησιαστικὲς Ἀκολουθίες, ὥστε νὰ μπορῆ ἀργότερα νὰ γίνη μία νέα γῆ καὶ νέος οὐρανός. Αὐτὸ θὰ τελειωθῆ κατὰ τὸν ὡρισμένο ὑπὸ τοῦ Θεοῦ Πατρὸς χρόνο, καὶ ὁ Υἱὸς τοῦ Θεοῦ θὰ ἔλθη ἐν δόξῃ νὰ κρίνη τὸν κόσμο.

Τότε, αὐτοὶ ποὺ εἶχαν ἀγαπήσει τὸν Θεὸ καὶ εἶχαν ἑνωθῆ μαζί Του, θὰ λάμψουν μὲ τὶς ἀκτῖνες τοῦ θείου φωτὸς καὶ θὰ εὐφραίνωνται αἰωνίως μέσα στὸ ἄκτιστο φῶς τῆς Τριαδικῆς Θεότητος τῆς Ὁμοουσίου, Ζωοποιοῦ καὶ Ἀδιαιρέτου Τριάδος. Τῷ Θεῷ, Δημιουργῷ καὶ Σωτῆρι ἡμῶν, πρέπει δόξα, τιμὴ καὶ προσκύνησις εἰς αἰῶνας αἰώνων:

«Δεῦτε, λαοί, τὴν Τρισυπόστατον Θεότητα προσκυνήσωμεν, Υἱὸν ἐν τῷ Πατρί, σὺν Ἁγίῳ Πνεύματι· Πατὴρ γὰρ ἀχρόνως ἐγέννησεν Υἱόν, συναΐδιον καὶ σύνθρονον, καὶ Πνεῦμα Ἅγιον ἦν ἐν τῷ Πατρί, σὺν Υἱῷ δοξαζόμενον· μία δύναμις, μία οὐσία, μία Θεότης, Ἣν προσκυνοῦντες πάντες λέγομεν·

Ἅγιος ὁ Θεός, ὁ τὰ πάντα δημιουργήσας δι᾿ Υἱοῦ, συνεργείᾳ τοῦ Ἁγίου Πνεύματος· Ἅγιος Ἰσχυρός, δι᾿ Οὗ τὸν Πατέρα ἐγνώκαμεν, καὶ τὸ Πνεῦμα τὸ Ἅγιον ἐπεδήμησεν ἐν κόσμῳ· Ἅγιος Ἀθάνατος, τὸ Παράκλητον Πνεῦμα, τὸ ἐκ Πατρὸς ἐκπορευόμενον, καὶ ἐν Υἱῷ ἀναπαυόμενον. Τριὰς Ἁγία, δόξα Σοι!».

* Περιοδ. «Ἅγιος Κυπριανός», ἀριθμ. τεύχους 290/ Μάϊος-Ἰούνιος 1999, σελ. 193-195.  Ἐπιμέλ. ἡμετ. Αναδημοσίευση εκ της ιστοσελίδας της Μητρόπολης Ωρωπού και Φυλής.