ΟΣΙΟΥ ΙΓΝΑΤΙΟΥ ΜΠΡΙΑΝΤΣΑΝΙΝΩΦ: ΕΡΓΑ Δ', «ΤΑ ΠΝΕΥΜΑΤΑ» ΜΕΡΟΝ 2ον

 

Αποσπασματικές αναρτήσεις από το βιβλίο του Οσίου Ιγνατίου Μπριαντσανίνωφ «Τα Πνεύματα»,
σε μετάφραση και επιμέλεια του συγγραφέα Πέτρου Μπότση, «Έργα Δ'»,
Αθήνα 2010, σελ. 35-40.
Από τα κείμενα έχουν αφαιρεθεί κάποιες εκτενείς παραπομπές, προκειμένου τα γεγραμμένα να καταστούν περισσότερο ευανάγνωστα.
«Οι προσπάθειες του διαβόλου, οι μεθοδείες του, οι πανουργίες του και οι παγίδες του στήνει καθημερινά στους χριστιανούς, είναι αναρίθμητες και άγνωστες στον απλό αγωνιστή του Χριστού, δηλαδή σε όλους μας.
Μόνο οι άγιοι μπορούσαν να δουν πίσω από κάθε δαιμονική παγίδα τί κρύβεται, να ερμηνεύσουν τις μεθοδεύσεις του, να τις αποκαλύψουν και να προειδοποιήσουν κι εμάς τους απλοϊκούς χριστιανούς γι' αυτές.
Έτσι, για να προφυλάξουμε τον εαυτό μας στον απηνή αυτόν πόλεμο που διεξάγουν εναντίον μας, δεν έχουμε άλλη λύση παρά να καταφύγουμε στα κείμενά τους, να δανειστούμε από την εμπειρία τους μα κι από τις ψυχωφελείς διδαχές τους.
Ένας από τους σημαντικούς αγίους που ασχολήθηκαν εμπεριστατωμένα με το θέμα των πνευμάτων και μας αποκαλύπτει όλες τις πλάνες, τις μεθοδείες και τις απατηλές μεταμορφώσεις τους, είναι ό όσιος Ιγνάτιος Μπριαντσανίνωφ, το λαμπρό αυτό αστέρι του νοητού στερεώματος της Εκκλησίας που έλαμψε στην Ορθόδοξη Εκκλησία κατά το δέκατο αιώνα.
Ο όσιος Ιγνάντιος είχε επισημάνει την άγνοια αυτή των πνευμάτων στους χριστιανούς της εποχής του και γι' αυτό προσχώρησε στη συγγραφή του έργου αυτού.
Όπως κι όλα τα έργα του οσίου Ιγναντίου, χαρακτηρίζεται κι αυτό από την πληρότητά του.
Καλύπτει το θέμα απ' όλες τις πλευρές και δεν αφήνει πτυχή της δράσης των δαιμόνων που να μη την εξηγεί, να μη την ερμηνεύει.
Εκτός από τις προσωπικές του εμπειρίες, ο όσιος Ιγνάτιος έχει μελετήσει και λάβει υπόψη όλους τους πατέρες που έζησαν πριν απ' αυτόν και μας μεταφέρει τα παραδείγματα και τη συμπυκνωμένη γνώμη τους.
Έτσι το βιβλίο αυτό έχει τόσο τη δική του εγκυρότητα της σύνολης Εκκλησίας πάνω στο πολύ σοβαρό αυτό θέμα που απασχολεί όλους τους χριστιανούς αφού, όπως μας βεβαιώνει ο επιστήθιος μαθητής του Χριστού, <<εις τούτο εφανερώθη ο υιός του Θεού, ίνα λύση τα έργα του διαβόλου>>.
Κι ο άλλος απόστολος, ο πρωτοκορυφαίος, μας βεβαιώνει πως <<ο αντίδικος υμών διάβολος ως λέων ωρυόμενος περιπατεί ζητών τίνα καταπίη>>.
Το πόσο απαραίτητη επομένως είναι η γνώση για την ύπαρξη του διαβόλου, καθώς και για τις μεθοδεύσεις και τις πανουργίες που χρησιμοποιεί για να παγιδεύσει τους χριστιανούς είναι αυταπόδεικτη».
Πέτρος Μπότσης, Οκτώβριος 2010.
(Εκ του προλόγου).
Εισαγωγή στο διαδίκτυο, επιμέλεια, παρουσίαση
«ΑΓΙΟΚΥΠΡΙΑΝΙΤΗΣ».

Οι δαίμονες δε γνωρίζουν το μέλλον. Το μέλλον το γνωρίζει μόνο ο Θεός και εκείνοι στους οποίους ο Θεός θέλει να το αποκαλύψει. Όπως όμως οι έξυπνοι και έμπειροι άνθρωποι μπορούν ν’ αναλύσουν τα γεγονότα που έγιναν στο παρελθόν ή γίνονται τώρα και να προβλέψουν ή να μαντέψουν τα μελλοντικά γεγονότα, τα πονηρά πνεύματα μπορούν κι αυτά μερικές φορές φορές μα μαντέψουν σωστά, κάνουν λάθη και συχνότερα λένε ψέματα, δημιουργούν σύγχυση κι αμφιβολία με τις ασαφείς προβλέψεις τους.

Μερικές φορές μπορούν να προβλέψουν ένα γεγονός που έχει προκαθοριστεί στον κόσμο των πνευμάτων, αλλά δεν έχει πραγματοποιηθεί στον κόσμο των ανθρώπων. Έτσι, προτού ο Ιώβ δοκιμάσει τις θλίψεις, οι δαίμονες, που τους δόθηκε άδεια να παραστούν μπροστά στο Θεό μαζί με τους αγγέλους (βλ. Ιώβ. Α’), γνώριζαν τί θα γίνει.

Επίσης προτού ο Αχαάβ ο βασιλιάς του Ισραήλ ξεκινήσει την εκστρατεία του, η απώλεια στη μάχη είχε προαποφασιστεί από την κρίση του Θεού κι έγινε γνωστή στις ουράνιες δυνάμεις, ακόμα και στους εκπεσμένους αγγέλους που τους δόθηκε εντολή να την εκτελέσουν (βλ. Γ’ Βας. Κβ’ 19-23).

Με τον ίδιο τρόπο ο διάβολος προέβλεψε τον πειρασμό του αγίου Ιωάννη, αρχιεπισκόπου του Νόβγκοροντ, που ο ίδιος του προξένησε. Υπάρχουν περιπτώσεις που οι άγιοι άγγελοι φανερώθηκαν σε αμαρτωλούς ανθρώπους, αλλ’ αυτό γινόταν πολύ σπάνια και πάντα με ειδική άδεια του Θεού.

Οι εξαιρετικές αυτές περιπτώσεις που γίνονται με την πρόνοια του Θεού όμως δεν πρέπει ν’ ανατρέψουν το γενικό κανόνα που ισχύει για μας τους υπόλοιπους. Ο κοινός κανόνας για όλους τους ανθρώπους είναι να μην εμπιστευόμαστε τα πνεύματα όταν φανερώνονται σωματικά, να μην μπλέξουμε σε συνομιλία μαζί τους, να μην τους δώσουμε προσοχή.

Ν’ αντιληφθούμε πως η εμφάνισή τους είναι ένας πολύ μεγάλος κι επικίνδυνος πειρασμός. Την ώρα αυτή του πειρασμού ο άνθρωπος πρέπει να στρέψει το νου και την καρδιά του στο Θεό με προσευχή, για να τον ελεήσει ο Θεός και να τον προστατεύσει.

Η επιθυμία να δει κανείς πνεύματα κι η περιέργεια να μάθει κάτι γι’ αυτά ή απ’ αυτά, είναι σημάδι μέγιστης ανοησίας και τέλειας άγνοιας της παράδοσης της Ορθόδοξης Εκκλησίας. Η γνώση των πνευμάτων αποκτάται με τελείως διαφορετικό τρόπο απ’ αυτόν που υποθέτει ένας άπειρος κι απρόσεχτος πειραματιστής.

Η ελεύθερη επικοινωνία με τα πνεύματα για τον άπειρο άνθρωπο είναι ο μεγαλύτερος όλεθρος, ή μάλλον πηγή πολλών καταστροφών. Ο θεόπνευστος συγγραφέας της Γένεσης λέει πως, μετά την πτώση των πρώτων ανθρώπων (του Αδάμ και της Εύας), ο Θεός που είχε προαναγγείλει την κρίση Του, τους έφτιαξε δερμάτινους χιτώνες και τους έντυσε (Γέν. Γ’ 21) προτού ακόμα εξοριστούν από τον παράδεισο.

Οι πατέρες εξηγούν (βλ. Ι. Δαμασκηνού <<Έκθεσις Ορθοδόξου Πίστεως, Γ’ 1) πως οι δερμάτινοι αυτοί χιτώνες εικονίζουν την τραχιά σάρκα, όπως εξελίχτηκε το σώμα μετά την πτώση, οπότε έχασε την λεπτή φύση και την πνευματικότητά του.

Αν κι η αρχική αιτία για την αλλαγή αυτή ήταν η πτώση, όμως η αλλαγή έγινε με την πρωτοβουλία του παντοκράτορα Δημιουργού, από τη μεγάλη Του ευσπλαχνία για μας και για το μέγιστο καλό μας.

Ανάμεσα στις άλλες ευεργετικές συνέπειες που προκύπτουν από τη σημερινή σωματική μας κατάσταση, πρέπει να επισημάνουμε μία.

Με το να επιτρέψει ο Θεός την αλλαγή του σώματός μας σε τραχύ και σαρκικό, δεν μπορούμε να δούμε τα πνεύματα, στην κυριαρχία των οποίων πέσαμε. Ας το εξηγήσουμε αυτό: Αποκτήσαμε μια φυσική ροπή προς το πονηρό.

Η ροπή είναι εγγενής στην εκπεσμένη φύση. Είναι ίδια περίπου με την κλίση των δαιμόνων προς το κακό, αφού <<έγκειται η διάνοια του ανθρώπου επιμελώς επί τα πονηρά εκ νεότητος αυτού>> (Γέν. Γ’ 21).

Αν και μέσα μας είναι ανάμικτα το καλό με το κακό, μας τραβάει, μας έλκει το κακό. Από κει ξεκινάμε ν’ αλλάξουμε κατεύθυνση και να οδεύουμε προς το αγαθό. Οι δαίμονες από την άλλη πλευρά, είναι ολοκληρωτικά στραμμένοι προς το πονηρό.

Αν βρισκόμασταν σε διαρκή αισθητή επικοινωνία με τους δαίμονες, τότε αυτοί θα διέφθειραν τους ανθρώπους ολοκληρωτικά. Θα πρότειναν συνέχεια το πονηρό, θα υποστήριζαν ανοιχτά κι αδιάκοπα το κακό και θα μας δηλητηρίαζαν με τα παραδείγματα των εγκληματικών και εχθρικών ενέργειών τους προς το Θεό.

Θα ήταν πολύ πιο εύκολο γι’ αυτούς να το επιτύχουν αυτό, αφού ο εκπεσμένος άνθρωπος ρέπει προς το πονηρό, μιας και βρίσκεται σε κατάσταση υποταγής στους δαίμονες, τους έχει παραδοθεί θεληματικά.

Καθώς οι άνθρωποι τελειοποιήθηκαν στο κακό, πολύ σύντομα έμοιασαν στους δαίμονες. Η μετάνοια και η άρση από την πτώση γίνονται αδύνατες. Η σοφία κι η χάρη του Θεού έβαλαν ένα όριο –τη σαρκική ταχύτητα του ανθρώπινου σώματος- ανάμεσα στους ανθρώπους που εξορίστηκαν από τον παράδεισο και στα πνεύματα, που εξορίστηκαν από τον ουρανό στη γη.

Οι εγκόσμιες κυβερνήσεις χωρίζουν τους κακοποιούς από την κοινωνία με τις φυλακές, όπου τους εγκλωβίζουν για να μη φθείρουν την κοινωνία και βλάψουν τους άλλους ανθρώπους.

Τα εκπεσμένα πνεύματα επηρεάζουν τους ανθρώπους βάζοντας σ’ αυτούς εφάμαρτες σκέψεις και λογισμούς. Πολλοί λίγοι άνθρωποι κατορθώνουν να βλέπουν αισθητά τα πνεύματα. Στην παρούσα κατάσταση της εκπεσμένης φύσης, το σώμα λειτουργεί για την ψυχή, όπως οι φασκιές στο νεογέννητο.

Το φασκιωμένο σώμα του νεογέννητου σχηματίζεται σωστά, χωρίς τις φασκιές όμως τα όργανα και τα μέλη του που είναι μαλακά και εύπλαστα, μπορεί να παραμορφωθούν. Το ίδιο γίνεται με την ψυχή που είναι ντυμένη, με σώμα.

Καλύπτεται απ’ αυτό και χωρίζεται από τον κόσμο των πνευμάτων, διαμορφώνεται με τη μελέτη του νόμου του Θεού ή του χριστιανισμού (που είναι το ίδιο), και μπορεί να ξεχωρίζει το καλό από το κακό (βλ. Εβρ. Ε’ 14).

Τότε αποκτά το χάρισμα ν’ αντιλαμβάνεται νοερά τα πνεύματα. Αν υποτάσσεται στην πρόνοια του Θεού που οδηγεί την ψυχή, τότε μπορεί να βλέπει κι αισθητά τα πνεύματα, αφού τώρα η πλάνη κι η διαφθορά της ψυχής είναι λιγότερο επικίνδυνη, ενώ η εμπειρία και η γνώση είναι ευεργετικές.

Όταν οι ψυχές μας αποχωρίζονται από το σώμα με το φυσικό θάνατο, ξαναμπαίνουμε στην κατάσταση και στον κόσμο των πνευμάτων. Τότε γίνεται σαφές πως για την ασφαλή είσοδο στον κόσμο αυτόν, είναι απαραίτητη η έγκαιρη διδασκαλία του νόμου του Θεού.

Για τη μελέτη αυτή μας δίδεται κάποιος χρόνος, που τον ορίζει ο Θεός για κάθε άνθρωπο, για να περιπλανηθεί στη γη. Το ταξίδι αυτό ονομάζεται ανθρώπινη ζωή.

 

 

Εισαγωγή στο διαδίκτυο, επιμέλεια, παρουσίαση
«ΑΓΙΟΚΥΠΡΙΑΝΙΤΗΣ» .
Αποσπασματικές αναρτήσεις από το βιβλίο του Οσίου Ιγνατίου Μπριαντσανίνωφ «Τα Πνεύματα»,
σε μετάφραση και επιμέλεια του συγγραφέα Πέτρου Μπότση, «Έργα Δ'»,
Αθήνα 2010, σελ. 35-40.