Ο Γρηγόριος Ευστρατιάδης (1864-1950) υπήρξε νομικός, εκδότης και βουλευτής. Επί σειρά ετών υπήρξε εκδότης και διευθυντής της εφημερίδας ''ΣΚΡΙΠ'' της Αθήνας. Το ''ΣΚΡΙΠ'' αμέσως μετά την ημερολογιακή καινοτομία του 1924 τάχθηκε κατά του συνόλου των νεωτερισμών, που εισήγαγαν στο σώμα της Εκκλησίας ο Αρχιεπίσκοπος Αθηνών Χρυσόστομος Παπαδόπουλος και ο Οικουμενικός Πατριάρχης Μελέτιος Μεταξάκης. Φιλοξενούσε στις σελίδες του το σύνολο σχεδόν των ανακοινώσεων της ''Ελληνικής Εκκλησιαστικής Κοινότητας των Γνησίων Ορθοδόξων Χριστιανών'', δημοσίευε -με εμπεριστατωμένα ρεπορτάζ- όλες τις ειδήσεις για τις διώξεις των χιλιάδων αποτειχισμένων ''Παλαιοημερολογιτών'' και παρουσίαζε άρθρα αντινεωτεριστικά και κατά της κίνησης για την ''Ένωση των Εκκλησιών'', όπως ονομαζόταν τότε η οικουμενική κίνηση. Το βιβλίο του ''Η Πραγματική Αλήθεια περί του Εκκλησιαστικού Ημερολογίου'' δημοσιεύθηκε υπό την μορφή συνεχιζόμενων άρθρων τον Μάρτιο του 1928 και αποτέλεσε μια εμπεριστατωμένη δημοσιογραφική και θεολογική εργασία για το ημερολογιακό σχίσμα. Το περισσότερο -ίσως- ενδιαφέρον στο βιβλίο αυτό παρουσιάζει το γεγονός, ότι επιχειρήθηκε η προσέγγιση των δρώμενων της ημερολογιακής καινοτομίας και μέσα από το πληροφοριακό φάσμα της δημοσιογραφίας και εύλογα η επικαιρότητα ζωντανεύει ιδεατά στα ''πέτρινα'' αυτά χρόνια του Μεσοπολέμου, προσφέροντας στον αναγνώστη διαδραστικά τον επίκαιρο και ζωντανό παλμό των γεγονότων!
Γιώργος Δ. Δημακόπουλος
Δημοσιογράφος
ΜΕ' Μέρος
Προκειμένου περί της αποφυγής των νεωτερισμών εν τη Εκκλησία και της τηρήσεως των Παραδόσεων, ο Φώτιος, ο της ορθοδοξίας αήττητος πρόμαχος, ο σοφώτατος και αγιώτατος Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως, ο κατά τον Ζαμπέλιον ''καταβάς εις τον τάφον ομολογητής των πατρίων παραδόσεων'', είπε και έγραψε πολλά εις τας περιφήμους Επιστολάς αυτού. Εξ αυτών ολίγιστα μόνον θα μεταφέρωμεν ενταύθα διότι θα ήτο μακροτάτη η έκτασης της διά των δημοσιευμένων άρθρων ημών μελέτης και θα εξετρέπετο του κυρίου σκοπού αυτής.
Αι Επιστολαί του Φωτίου είναι: 1) Δογματικαί και Ερμηνευτικαί, 2) Παραινετικαί και 3) Παραμυθητικαί. Εκ των πρώτων Επιστολών του η Γ' απευθυνόμενη προς τον Πάπαν της Πρεσβυτέρας Ρώμης Νικόλαον, περιλαμβάνει μεταξύ πλείστων άλλων και τα εξής: ''Πολλοί κανόνες άλλοις μεν παραδίδονται ετέροις δε ουδέ γνώριμοι. Ο παραλαβών και αθετών δίκης άξιος... Και γαρ έστιν όντως κοινά πάσιν, α πάντας φυλάττειν επάναγκες, και προ γε των άλλων τα περί Πίστεως, ένθα και το παρεγκλίναι μικρόν αμαρτείν εστίν αμαρτίαν την προς τον θάνατον...
Τίς δε των Δεσποτικών και Πατριαρχικών και Συνοδικών δογμάτων ουκ αν αισχυνθείη και πράττων ομολογήσαι την εξουδένωσιν; (το τελευταίον τούτο είπε ο Φώτιος κατά των καινοτομούντων Λατίνων ως εξουδενούντων τα Δεσποτικά και Πατρικά και Συνοδικά προστάγματα)... Δει γαρ τα τεθέντα φυλάσσειν, και Πατράσις τέκνα δίκαιόν τε και όσιον πειθαρχείν... Φιλεί γαρ ως τα πολλά των αγελαίων ο τρόπος διά το της γνώμης ηρρωστικός και αστήρικτον ταις καινοτομίαις τε και ταις νεωτεροποιίαις προσκεχηνέναι μάλλον, η τοις καθεστηκόσι και καλώς κειμένοις προσεπερείδεσθαι.''
Η Δ' Επιστολή του Φωτίου, ήτις εστίν η περιώνυμος αυτού εγκύκλιος η θορυβήσασα τόσον τον Πάπαν Νικόλαον, ώστε έντρομος να επικαλεσθή εις συμμαχίαν όλην την Δύσιν, απευθύνεται προς τους της Ανατολής Αρχιερατικούς Θρόνους και περιλαμβάνει και τα εξής: ''...Και πρώτον μεν αυτούς εκθέσμως εις την των Σαββάτων νηστείαν μετέστησαν. ΟΙΔΕ ΔΕ ΚΑΙ Η ΜΙΚΡΑ ΤΩΝ ΠΑΡΑΔΟΘΕΝΤΩΝ ΑΘΕΤΗΣΙΣ ΚΑΙ ΠΡΟΣ ΟΛΗΝ ΤΟΥ ΔΟΓΜΑΤΟΣ ΕΠΙΤΡΕΨΑΙ ΚΑΤΑΦΡΟΝΗΣΙΝ!''
Γράφων δε εν τη Επιστολή ταύτη ο Φώτιος περί της ασεβείας των Δυτικών Επισκόπων, ους ονομάζει ''Επισκόπους του σκότους, οίτινες ανέσπειρον πολλά αθέμιτα εις το Έθνος των Βουλγάρων, εκφράζει όλην αυτού την θλίψιν διά την παραβίασιν και απώλειαν των παραδεδομένων υπό της Εκκλησίας θεσπισμάτων διά της εξής ωραιοτάτης εικόνος: ''...Ήλθεν η τούτων φήμη εις τας ημετέρας ακοάς΄ επλήγημεν διά μέσων των σπλάχνων καιρίαν πληγήν, ως ει τις τα έκγονα της κοιλίας αυτού κατ' οφθαλμούς ίδοι υπό ερπετών και θηρίων σπαρασσομένα τε και διασπώμενα.
Και γαρ οις κόποι και πόνοι και ιδρώτες εις την εκείνων αναγέννησίν τε και τελείωσιν κατεβλήθησαν, αναλόγως αυτοίς συμπεσείν αφόρητον την λύπην και την συμφοράν, των γεννημάτων παραπολλυμένων εξεγένετο.'' Περαιτέρω εν τη αυτή επιστολή ομιλών περί των νηστειών κατά Σάββατον λέγει τα εξής επαναλαμβάνων τον Αποστολικόν και Συνοδικόν Κανόνα:
''Επειδή μεμαθήκαμεν τους εν τη Ρωμαίων πόλει εν ταις Αγίαις της Τεσσαρακοστής νηστείας τοις ταύτης Σάββασιν νηστεύειν παρά την παραδοθείσαν Εκκλησιαστικήν ακολουθίαν, έδοξε τη αγία Συνόδω, ώστε κρατείν και επί την Ρωμαίων Εκκλησίαν απαρασηλεύτως τον κανόνα τον λέγοντα: ''Ει τις Κληρικός ευρεθείη τη Αγία Κυριακή νηστεύων ή το Σάββατον πλην του ενός και μόνου, καθαιρείσθω΄ ει δε λαικός αφοριζέσθω.''
Εν άλλη επιστολή του, τη ΣΤ' απευθυνομένη προς τον Μιχαήλ τον Άρχοντα Βουλγαρίας και διδάσκων αυτόν ''Τί εστίν έργον Άρχοντος'' λέγει μεταξύ άλλων: ''...Ώσπερ γαρ επί των κάλλει διαφερόντων σωμάτων και μικρά τις επιγενομένη κηλίς θάττον συνοράται και πεφωράται τη παραθέσει της λοιπής εν τω σώματι ωραιότητος, τοις δ' αισχροίς την όψιν ουκ αν εξελεγχθείη ραδίως τα της ασχημοσύνης πάθη επισυνιστάμενα (υπολανθάνει γαρ της ομορφιάς τω συγγενεί και τη ομοιότητι) ούτω και επί της των χριστιανών ωραιοτάτης ως αληθώς και υπερλάμπρου θρησκείας και πίστεως, καν το βραχύτατόν της αυτής παρατρέψη, μεγάλην ασχημοσύνην εργάζεται, και παραυτίκα τον έλεγχον δέχεται...
Ούτω Χριστός ο κοινός Δεσπότης εγκελεύεται... και μη καταισχύνειν την πίστιν διά των πράξεων. Ούτω Παύλος ο μέγας της Εκκλησίας συμβουλεύει Διδάσκαλος. Ούτω Πέτρος ο κορυφαίος των Αποστόλων, και των ουρανίων πυλών τας κλεις εμπεπιστευμένος και την είσοδον. Ούτω των λοιπών Αποστόλων ο θείος χορός την οικουμένην εμαθήτευσεν. Ούτω ημών οι πατέρες παρειλήφθησαν΄ ούτως ημίν τοις μετ' εκείνοις παραδεδώκασιν!...
Εν άλλη επιστολή, τη 146η από της υπερορίας του προς τους επισκόπους λέγει: ''...Πώς γαρ ο τοιαύτα λέγων ή εννοών, οίαν λέγειν ημάς και φρονείν ο καλός εκείνος φίλος ανεπλάσατο, ουκ εις έσχατον μεν ανοίας ελαύνει, κοινός δε προδότης πάσης εστί της Εκκλησίας υπερόπτης δε και υβριστής των πατρικών παραδόσεων; Και τέλος εν άλλη επιστολή αναφέρει μεταξύ των άλλων τα εξής: ''...και μη λιπείν την πατρώαν τάξιν, ην υμάς οι πρόγονοι, δι' ων έπραξαν, κατέχειν παραδεδώκασι.''
Και ενώ τόσοι θεόφρονες Πατέρες και μεγάλοι Διδάσκαλοι της Εκκλησίας ομολογούσι πίστιν και σεβασμόν εις τας παραδόσεις της Εκκλησίας και διά κανόνων κατωχύρωσαν την τήρησιν αυτών, η Εκκλησία της Ελλάδος τη πρωτοβουλία του Αρχιεπισκόπου Αθηνών, παρεμέρισε και ελάκτισε πάσαν εκκλησιαστικήν παράδοσιν, ίνα φθάση εις τον αντορθόδοξον νεωτερισμόν της μεταβολής του Εκκλησιαστικού ημερολογίου.
Θα συνεχίσωμεν εις τα απομένοντα ολίγα ακόμη άρθρα την έρευναν ημών εξετάζοντες και κατά πόσον η τοιαύτη μονομερής παρά τους κανόνας και παρά τας παραδόσεις μεταβολή, η διανοίγουσα σχίσμα μεταξύ των Ορθοδόξων Εκκλησιών είναι υποχρεωτική διά τους πιστούς ορθοδόξους Χριστιανούς.
Γιώργος Δ. Δημακόπουλος
ΜΕ' Μέρος
Προκειμένου περί της αποφυγής των νεωτερισμών εν τη Εκκλησία και της τηρήσεως των Παραδόσεων, ο Φώτιος, ο της ορθοδοξίας αήττητος πρόμαχος, ο σοφώτατος και αγιώτατος Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως, ο κατά τον Ζαμπέλιον ''καταβάς εις τον τάφον ομολογητής των πατρίων παραδόσεων'', είπε και έγραψε πολλά εις τας περιφήμους Επιστολάς αυτού. Εξ αυτών ολίγιστα μόνον θα μεταφέρωμεν ενταύθα διότι θα ήτο μακροτάτη η έκτασης της διά των δημοσιευμένων άρθρων ημών μελέτης και θα εξετρέπετο του κυρίου σκοπού αυτής.
Αι Επιστολαί του Φωτίου είναι: 1) Δογματικαί και Ερμηνευτικαί, 2) Παραινετικαί και 3) Παραμυθητικαί. Εκ των πρώτων Επιστολών του η Γ' απευθυνόμενη προς τον Πάπαν της Πρεσβυτέρας Ρώμης Νικόλαον, περιλαμβάνει μεταξύ πλείστων άλλων και τα εξής: ''Πολλοί κανόνες άλλοις μεν παραδίδονται ετέροις δε ουδέ γνώριμοι. Ο παραλαβών και αθετών δίκης άξιος... Και γαρ έστιν όντως κοινά πάσιν, α πάντας φυλάττειν επάναγκες, και προ γε των άλλων τα περί Πίστεως, ένθα και το παρεγκλίναι μικρόν αμαρτείν εστίν αμαρτίαν την προς τον θάνατον...
Τίς δε των Δεσποτικών και Πατριαρχικών και Συνοδικών δογμάτων ουκ αν αισχυνθείη και πράττων ομολογήσαι την εξουδένωσιν; (το τελευταίον τούτο είπε ο Φώτιος κατά των καινοτομούντων Λατίνων ως εξουδενούντων τα Δεσποτικά και Πατρικά και Συνοδικά προστάγματα)... Δει γαρ τα τεθέντα φυλάσσειν, και Πατράσις τέκνα δίκαιόν τε και όσιον πειθαρχείν... Φιλεί γαρ ως τα πολλά των αγελαίων ο τρόπος διά το της γνώμης ηρρωστικός και αστήρικτον ταις καινοτομίαις τε και ταις νεωτεροποιίαις προσκεχηνέναι μάλλον, η τοις καθεστηκόσι και καλώς κειμένοις προσεπερείδεσθαι.''
Η Δ' Επιστολή του Φωτίου, ήτις εστίν η περιώνυμος αυτού εγκύκλιος η θορυβήσασα τόσον τον Πάπαν Νικόλαον, ώστε έντρομος να επικαλεσθή εις συμμαχίαν όλην την Δύσιν, απευθύνεται προς τους της Ανατολής Αρχιερατικούς Θρόνους και περιλαμβάνει και τα εξής: ''...Και πρώτον μεν αυτούς εκθέσμως εις την των Σαββάτων νηστείαν μετέστησαν. ΟΙΔΕ ΔΕ ΚΑΙ Η ΜΙΚΡΑ ΤΩΝ ΠΑΡΑΔΟΘΕΝΤΩΝ ΑΘΕΤΗΣΙΣ ΚΑΙ ΠΡΟΣ ΟΛΗΝ ΤΟΥ ΔΟΓΜΑΤΟΣ ΕΠΙΤΡΕΨΑΙ ΚΑΤΑΦΡΟΝΗΣΙΝ!''
Γράφων δε εν τη Επιστολή ταύτη ο Φώτιος περί της ασεβείας των Δυτικών Επισκόπων, ους ονομάζει ''Επισκόπους του σκότους, οίτινες ανέσπειρον πολλά αθέμιτα εις το Έθνος των Βουλγάρων, εκφράζει όλην αυτού την θλίψιν διά την παραβίασιν και απώλειαν των παραδεδομένων υπό της Εκκλησίας θεσπισμάτων διά της εξής ωραιοτάτης εικόνος: ''...Ήλθεν η τούτων φήμη εις τας ημετέρας ακοάς΄ επλήγημεν διά μέσων των σπλάχνων καιρίαν πληγήν, ως ει τις τα έκγονα της κοιλίας αυτού κατ' οφθαλμούς ίδοι υπό ερπετών και θηρίων σπαρασσομένα τε και διασπώμενα.
Και γαρ οις κόποι και πόνοι και ιδρώτες εις την εκείνων αναγέννησίν τε και τελείωσιν κατεβλήθησαν, αναλόγως αυτοίς συμπεσείν αφόρητον την λύπην και την συμφοράν, των γεννημάτων παραπολλυμένων εξεγένετο.'' Περαιτέρω εν τη αυτή επιστολή ομιλών περί των νηστειών κατά Σάββατον λέγει τα εξής επαναλαμβάνων τον Αποστολικόν και Συνοδικόν Κανόνα:
''Επειδή μεμαθήκαμεν τους εν τη Ρωμαίων πόλει εν ταις Αγίαις της Τεσσαρακοστής νηστείας τοις ταύτης Σάββασιν νηστεύειν παρά την παραδοθείσαν Εκκλησιαστικήν ακολουθίαν, έδοξε τη αγία Συνόδω, ώστε κρατείν και επί την Ρωμαίων Εκκλησίαν απαρασηλεύτως τον κανόνα τον λέγοντα: ''Ει τις Κληρικός ευρεθείη τη Αγία Κυριακή νηστεύων ή το Σάββατον πλην του ενός και μόνου, καθαιρείσθω΄ ει δε λαικός αφοριζέσθω.''
Εν άλλη επιστολή του, τη ΣΤ' απευθυνομένη προς τον Μιχαήλ τον Άρχοντα Βουλγαρίας και διδάσκων αυτόν ''Τί εστίν έργον Άρχοντος'' λέγει μεταξύ άλλων: ''...Ώσπερ γαρ επί των κάλλει διαφερόντων σωμάτων και μικρά τις επιγενομένη κηλίς θάττον συνοράται και πεφωράται τη παραθέσει της λοιπής εν τω σώματι ωραιότητος, τοις δ' αισχροίς την όψιν ουκ αν εξελεγχθείη ραδίως τα της ασχημοσύνης πάθη επισυνιστάμενα (υπολανθάνει γαρ της ομορφιάς τω συγγενεί και τη ομοιότητι) ούτω και επί της των χριστιανών ωραιοτάτης ως αληθώς και υπερλάμπρου θρησκείας και πίστεως, καν το βραχύτατόν της αυτής παρατρέψη, μεγάλην ασχημοσύνην εργάζεται, και παραυτίκα τον έλεγχον δέχεται...
Ούτω Χριστός ο κοινός Δεσπότης εγκελεύεται... και μη καταισχύνειν την πίστιν διά των πράξεων. Ούτω Παύλος ο μέγας της Εκκλησίας συμβουλεύει Διδάσκαλος. Ούτω Πέτρος ο κορυφαίος των Αποστόλων, και των ουρανίων πυλών τας κλεις εμπεπιστευμένος και την είσοδον. Ούτω των λοιπών Αποστόλων ο θείος χορός την οικουμένην εμαθήτευσεν. Ούτω ημών οι πατέρες παρειλήφθησαν΄ ούτως ημίν τοις μετ' εκείνοις παραδεδώκασιν!...
Εν άλλη επιστολή, τη 146η από της υπερορίας του προς τους επισκόπους λέγει: ''...Πώς γαρ ο τοιαύτα λέγων ή εννοών, οίαν λέγειν ημάς και φρονείν ο καλός εκείνος φίλος ανεπλάσατο, ουκ εις έσχατον μεν ανοίας ελαύνει, κοινός δε προδότης πάσης εστί της Εκκλησίας υπερόπτης δε και υβριστής των πατρικών παραδόσεων; Και τέλος εν άλλη επιστολή αναφέρει μεταξύ των άλλων τα εξής: ''...και μη λιπείν την πατρώαν τάξιν, ην υμάς οι πρόγονοι, δι' ων έπραξαν, κατέχειν παραδεδώκασι.''
Και ενώ τόσοι θεόφρονες Πατέρες και μεγάλοι Διδάσκαλοι της Εκκλησίας ομολογούσι πίστιν και σεβασμόν εις τας παραδόσεις της Εκκλησίας και διά κανόνων κατωχύρωσαν την τήρησιν αυτών, η Εκκλησία της Ελλάδος τη πρωτοβουλία του Αρχιεπισκόπου Αθηνών, παρεμέρισε και ελάκτισε πάσαν εκκλησιαστικήν παράδοσιν, ίνα φθάση εις τον αντορθόδοξον νεωτερισμόν της μεταβολής του Εκκλησιαστικού ημερολογίου.
Θα συνεχίσωμεν εις τα απομένοντα ολίγα ακόμη άρθρα την έρευναν ημών εξετάζοντες και κατά πόσον η τοιαύτη μονομερής παρά τους κανόνας και παρά τας παραδόσεις μεταβολή, η διανοίγουσα σχίσμα μεταξύ των Ορθοδόξων Εκκλησιών είναι υποχρεωτική διά τους πιστούς ορθοδόξους Χριστιανούς.
Συνεχίζεται
Εκ του βιβλίου του Γρηγορίου Ευστρατιάδη
''Η Πραγματική Αλήθεια περί του Εκκλησιαστικού Ημερολογίου'',
που δημοσιεύθηκε σε συνέχειες στην εφημερίδα των Αθηνών ''ΣΚΡΙΠ'',
την Δευτέρα 30 Απριλίου 1928,
έτος 32ον, αρ. φύλλου 8.973, σελ. 1η.
Μεταφορά στο διαδίκτυο στο μονοτονικό σύστημα, επιμέλεια, παρουσίαση κειμένου
ΑΓΙΟΚΥΠΡΙΑΝΙΤΗΣ.
Διατηρήθηκε η Γραμματική τάξη της εποχής με την επέμβαση μόνο σε κάποια αναγκαία σημεία στίξης.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου