ΑΓΙΟΥ ΙΩΑΝΝΗ ΜΑΞΙΜΟΒΙΤΣ: Η ΤΙΜΗ ΤΗΣ ΘΕΟΤΟΚΟΥ ΣΤΗΝ ΟΡΘΟΔΟΞΗ ΕΚΚΛΗΣΙΑ (ΜΕΡΟΣ 12ον)

 

Αποσπασματικές αναρτήσεις από το βιβλίο των εκδόσεων «ΜΥΡΙΟΒΙΒΛΟΣ»
«Άγιος Ιωάννης Μαξίμοβιτς: Η τιμή της Θεοτόκου στην Ορθόδοξη Εκκλησία»,
β' έκδοση, Νοέμβριος 2006, σελ. 74-78.
Το παρόν βιβλίο μεταφράστηκε από τα ρωσικά στα αγγλικά από τον π. Σεραφείμ Ρόουζ
(St. Herman of Alaska Brotherhood, P. O. Box 70, Platina, California 96076, U.S.A.)
Σε μια συγκεκριμένη ιστορική στιγμή, επί Καίσαρος Αυγούστου, ο Λόγος του Θεού, <<ατρέπτως και αναλλοιώτως εγένετο σαρξ>>. Και διά της επελεύσεως του Αγίου Πνεύματος προσέλαβε στη μήτρα μιας απλής και αφοσιωμένης στο Θεό γυναίκας, φύσιν ανθρώπου, για να απαλλαγεί ο άνθρωπος από το ζυγό του θανάτου, να γίνει <<μέτοχος θείας φύσεως>> και να εισαχθεί στην αιώνιο ζωή.
Η αγάπη και η πίστη της ταπεινής αυτής κόρης, απέβη το μέσον διά του οποίου <<ο Αόρατος ορατόν εαυτόν παρεσκεύασεν και ο Ποιητής και Δεσπότης των όλων εις των ανθρώπων εγεννήθη>>. Συνεπώς η αξία του γεγονότος αυτού της παρουσίας της Θεοτόκου και του ρόλου της ως <<μητέρα της ζωής>> αποβαίνει ανυπολόγιστη. Για το λόγο αυτό η τιμή προς το πρόσωπό Της, παραμένει αεί ανεξόφλητον χρέος για τους πιστούς.
Στο διάβα των είκοσι αιώνων της χριστιανικής ιστορίας, η Εκκλησία, ως σώμα Χριστού, εξέφρασε ποικιλοπρόπως -αν και ανεπαρκώς- την ευγνωμοσύνη της στη Θεογεννήτρια. Αλλά το έργο αυτό της τιμής δεν έμεινε απρόσβλητο -όπως και οτιδήποτε το ανθρώπινο- από το φθόνο του μισόκαλου. Εισήγαγε στα όργανά του καινοτόμους διαθέσεις με απώτερο στόχο την αλλοίωση της Ορθοδόξου διδασκαλίας και την προσβολή του σωτηριολογικού της περιεχομένου.
Η ζημία θα ήταν καταλυτική: δίχως ορθώς εκφραζόμενη τιμή στη Θεοτόκο, δεν υφίσταται ορθώς διατυπούμενη αλήθεια και διδασκαλία για το ρόλο της και δίχως ορθή διδασκαλία, το μυστήριο της σωτηρίας χάνει το περιεχόμενό του και η εν Χριστώ ζωή καθίσταται αδύνατη. Αντιμετωπίζοντας το πρόβλημα αυτό σε όλες τις εκφάνσεις που το διαδέχτηκε η εκκλησιαστική ιστορία, ο επίσκοπος Ιωάννης, ο άγιος του αιώνα μας, επιχείρησε τη σύντομη αυτή μελέτη. Φρόντισε, με τρόπο εύληπτο και κατανοητό, με εκτενείς ιστορικές αναφορές σε όλα τα σχετικά επεισόδια, να ανατρέψει όλες τις αιρετικές δοξασίες που κατά καιρούς εκφράσθηκαν.
Έτσι, καταλήγει να αποκρυσταλλώνει την ορθή διδασκαλία για την τιμή της Θεοτόκου, ως από χωνευτηρίου, και να θέτει με ακρίβεια τα απαράβατα όρια, έξω από τα οποία η Θεογεννήτρια, υποτιμάται ή υπερτιμάται, γεγονός που αποτελεί αφορμή και έναυσμα ποικίλων κακοδοξιών που προσβάλλουν έντονα το σωτηριολογικό χαρακτήρα της Ορθοδοξίας. Ταυτόχρονα πλουτίζει το κείμενό του με την αποδεικτική εγκυρότητα του βιώματος που απορρέει από τη ζωντανή του σχέση με τη Θεοτόκο.
Αυτό το βίωμα που διαπνέει το κείμενό του, το βίωμα που μοιράζονται όλοι οι άγιοι της Εκκλησίας μας είναι τελικά η τομή, που διαχωρίζει την υπόσταση των πραγμάτων από τις ανθρώπινες εικασίες και διαφυλάττει αρραγή την ακαινοτόμητη αλήθεια της Εκκλησίας.
Σ.Γ.Φ.
(Εκ του προλόγου)
Εισαγωγή στο διαδίκτυο, επιμέλεια, παρουσίαση
«ΑΓΙΟΚΥΠΡΙΑΝΙΤΗΣ».

Ζήλον Θεού έχουσι, αλλ' ου κατ' επίγνωσιν

Η διαφθορά του αληθινού σεβασμού της Υπεραγίας Μητέρας του Θεού και αειπαρθένου Μαρίας στο νεοφευρηθέν από τους Λατίνους δόγμα της αμώμου συλλήψεως

Η διδασκαλία για την τέλεια αναμαρτησία της Παναγίας δεν ανταποκρίνεται στην Αγία Γραφή, όπου επανειλημμένως αναφέρεται η αναμαρτησία του <<εις γαρ Θεός, εις και μεσίτης Θεού και ανθρώπων, άνθρωπος Χριστός Ιησούς>> (Α' Τιμ. 2:5) <<και αμαρτία εν αυτώ ουκ έστι>> (Α'. Ιωάν. 3:5)' <<ος αμαρτίαν ουκ εποίησεν, ουδέ ευρέθη δόλος εν τω στόματι αυτού>> (Α' Πέτρ. 2:22)' <<πεπειρασμένον δε κατά πάντα καθ' ομοιότητα χωρίς αμαρτίας>> (Εβρ. 2:22)' <<τον γαρ μη γνόντα αμαρτίαν υπέρ ημών αμαρτίαν εποίησεν>>. Αλλά αναφορικά με τους υπόλοιπους ανθρώπους λέγεται, <<ποιός είναι καθαρός από μόλυνση; Κανένας ο οποίος έχει ζήσει μια μέρα της ζωής του πάνω στη γη>> και <<συνίστησι δε την εαυτού αγάπην εις ημάς ο Θεός, ότι έτι αμαρτωλών όντων ημών Χριστός υπέρ ημών απέθανε... ει γαρ εχθροί όντες κατηλλάγημεν τω Θεώ διά του θανάτου του υιού αυτού, πολλώ μάλλον καταλαγέντες σωθησόμεθα εν τη ζωή αυτού>> (Ρωμ. 5:8-10). Αυτή η διδασκαλία έρχεται σε αντίθεση επίσης με την Ιερά Παράδοση, η οποία εμπεριέχεται σε διάφορα Πατερικά κείμενα, όπου αναφέρεται η εξυψωμένη αγιότητα της Παρθένου από τη γέννησή της, καθώς και ο εξαγνισμός της από το Άγιο Πνεύμα κατά τη σύλληψη του Χριστού, αλλά όχι και στη δική της σύλληψη από την Άννα. <<Ο Θεός, -ο μέγας και αιώνιος, ο άγιος και φιλάνθρωπος, ο καταξιώσας ημάς και εν ταύτη τη ώρα στήναι κατενώπιον της απροσίτου σου δόξης εις ύμνον και αίνον των θαυμασίων σου, ιλάσθητι ημίν τοις αναξίοις δούλοις σου' και παράσχου χάριν του μετά συντετριμμένης καρδίας αμετεωρίστως προσενεγκείν σοι την τρισάγιον δοξολογίαν και την ευχαριστίαν των μεγάλων δωρεών, ων εποίησας και ποιείς πάντοτε εις ημάς. Μνήσθητι, Κύριε, της ασθενείας ημών και μη συναπολέσης ημάς ταις ανομίαις ημών, αλλά ποίησον μέγα έλεος μετά της ταπεινώσεως ημών' ίνα, το της αμαρτίας σκότος διαφυγόντες, εν ημέρα δικαιοσύνης περιπατήσωμεν και ενδυσάμενοι τα όπλα του φωτός, ανεπιβουλεύτως διατελέσωμεν από πάσης επήρειας του πονηρού και μετά παρρησίας δοξάσωμεν επίπάσι σε τον μόνον αληθινόν και φιλάνθρωπον Θεόν...>>(Μ. Βασιλ., τρίτη προσευχή του εσπερνού της Πεντηκοστής). <<Η Παρθενία η η θεόμοιαστη τέτοια είπε. Κι όσοι κρίνουν το γάμο κι αν επιθυμούν θα στεφανώσουν όμως την Παρθενία' κι ο Χριστός κρατώντας δυο στεφάνια τη μια στο χέρι το δεξί από δίπλα θα την πάρει, τον άλλο πάλι από ζερβά, δόξα κι αυτή μεγάλη>>. Όμως, ακόμα και τότε, καθώς και οι άγιοι Μέγας Βασίλειος και Ιωάννης ο Χρυσόστομος μιλούν γι' αυτό, δεν ετέθη στην κατάσταση που να μην μπορεί πλέον να αμαρτήσει, αλλά συνέχισε να φροντίζει για τη σωτηρία της και ξεπέρασε όλους τους πειρασμούς>> (Άγιος Ιωάννης Χρυσόστομος, Υπόμνημα εις το Κατά Ιωάννην, Ομιλία 85' Μέγας Βασίλειος, Επιστολή 160). Η διδασκαλία ότι η Παναγία εξαγνίστηκε πριν από τη γέννησή της, έτσι ώστε από Αυτή να γεννηθεί ο Χριστός, είναι δίχως νόημα' διότι εάν ο αγνός Χριστός μπορούσε να γεννηθεί μόνο εάν η Παρθένος μπορούσε να γεννηθεί αγνή, θα ήταν απαραίτητο και οι γονείς της επίσης να ήταν αγνοί από το προπατορικό αμάρτημα. Και αυτοί θα έπρεπε να γεννηθούν από εξαγνισμένους γονείς, και πηγαίνοντας παραπέρα με αυτόν τον τρόπο, θα έπρεπε κάποιος να καταλήξει στο συμπέρασμα ότι ο Χριστός δε θα μπορούσε να σαρκωθεί εκτός αν όλοι οι σαρκικοί πρόγονοί του, μέχρι και τον Αδάμ, είχαν εξαγνισθεί από πριν, από το προπατορικό αμάρτημα. Αλλά τότε δε θα υπήρχε καμία ανάγκη για την ενσάρκωση του Χριστού, αφού ο Χριστός κατήλθε στη γη με σκοπό να εξαλείψει την αμαρτία. Η διδασκαλία ότι η Μητέρα του Θεού είχε διαφυλαχθεί από το προπατορικό αμάρτημα, καθώς ομοίως και η διδασκαλία ότι είχε διαφυλαχθεί με τη χάρη του Θεού από προσωπικές αμαρτίες, καθιστά το Θεό άσπλαχνο και άδικο' διότι εάν ο Θεός μπορούσε να διαφυλάξει τη Μαρία από την αμαρτία και να την εξαγνίσει πριν από τη γέννησή της, τότε γιατί δεν εξαγνίζει άλλους ανθρώπους πριν από τη γέννησή τους, αλλά τους αφήνει μέσα στην αμαρτία; Έπεται κατ' αυτόν τον τρόπο ότι ο Θεός σώζει ανθρώπους πέρα από τη θέλησή τους, προκαθορίζοντας ορισμένους πριν από τη γέννησή τους προς τη σωτηρία. Αυτή η διδασκαλία, η οποία φαινομενικά έχει ως σκοπό την εξύψωση της Μητέρας του Θεού, στην πραγματικότητα αρνείται τελείως όλες τις αρετές Της. Στο κάτω - κάτω, εάν η Μαρία, ακόμα και στην κοιλιά της μητέρας της, όταν δεν μπορούσε ακόμα να επιθυμήσει κάτι, είτε καλό είτε κακό, διαφυλάχθηκε με τη χάρη του Θεού από κάθε ρύπο, και ύστερα με αυτή τη χάρη διαφυλάχθηκε από την αμαρτία ακόμα και μετά τη γέννησή της, τότε σε τί συνίσταται ο έπαινός της; Εάν Αυτή, χωρίς καμία προσπάθεια, και χωρίς να έχει παρόρμηση να αμαρτήσει, παρέμενε αγνή, τότε γιατί είναι στεφανωμένη παραπάνω από κάθε άλλον; Δεν υπάρχει νίκη χωρίς αντίπαλο.

Εισαγωγή στο διαδίκτυο, επιμέλεια, παρουσίαση
ΑΓΙΟΚΥΠΡΙΑΝΙΤΗΣ.
Αποσπασματικές αναρτήσεις από το βιβλίο των εκδόσεων «ΜΥΡΙΟΒΙΒΛΟΣ»
«Άγιος Ιωάννης Μαξίμοβιτς: Η τιμή της Θεοτόκου στην Ορθόδοξη Εκκλησία»,
β' έκδοση, Νοέμβριος 2006, σελ. 74-78.
Το παρόν βιβλίο μεταφράστηκε από τα ρωσικά στα αγγλικά από τον π. Σεραφείμ Ρόουζ
(St. Herman of Alaska Brotherhood, P. O. Box 70, Platina, California 96076, U.S.A.).